Үйде оқыту КМЖ. Берілген сабатар психикалы дамуы тежелген балалара арналан тзете дамыта оытатын 5
Скачать 56.72 Kb.
|
Түсінік хат ҚР «Кемтар балаларды әлеуметтік және медициналық – педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» Заңында ерекше білімді қажет ететін барлық балалар психолого-медициналық-педагогикалық кеңестің қорытындысына сәйкес арнайы түзету мекемелерінде және мемлекеттік жалпы білім беретін мектептерде тегін оқуға құқылы делінген. Беріліп отырған сабақта ерекше білімді қажет ететін балалардың білім алуы мен тәрбиесімен қатар баланың қоршаған ортада өзін еркін ұстауға, әлеуметтік-тұрмыстық бейімделуіне, өзіне қызмет етуіне көп көңіл бөлінеді. Түзете-дамыта оқыту сыныбындағы өткізілетін әлеуметтік-тұрмыстық бейімделу сабағында балалардың өзін-өзі басқара алуға, өзі өмір сүретін ортаны толық бағдарлай білуге, тұрмыстық құралдармен жұмыстануға, мамандықтар туралы түсінік беріледі. Сабақта тәжірибелер, экскурсиялар, саяхаттар қарастырылған. Әлеуметтік-тұрмыстық білімі мен білігі бала бойында біртіндеп, жүйелі жалғасын тауып отырады. Әлеуметтік тұрмыстық бағдарлау сабағы балалардың өз бетімен өмір сүруге және еңбек етуге әлеуметтік бейімделуіне даярлау және жалпы баланың жан жақты дамуын көтеру мақсатында бағытталған тәжіриебелік жұмыстармен алмастырылып отырады. Сабақ оқушының өзіне-өзі қызмет етуге, үй шаруасын жүргізуге дағдылануға, өзін қоршаған ортада бағыт табуға, ақыл ойы мен дене дамуы мүмкіншілігіне қарамастан шығармашылықпен жұмыс істеуге, түрлі электрлік, тұрмыстық приборлармен жұмыс істеуге, тұрғын үйін таза ұстауға, тамақ дайындауға, киім, аяқ-киімін күтуге, түрлі транспортта еркін жүруге бағытталған. Сабақта баланың жас ерекшелігі мен жеке ерекшелігі ескеріледі. Әлеуметтік тұрмыстық бағдарлау сабағында түрлі әдіс-тәсілдер қолданылады: рольдік, ұжымдық, топтық, жеке, дифференциалдық-топтық, әңгімелеу, экскурсия, әңгіме-сұхбат, видеофильм, практикалық жұмыс. Берілген сабақтар психикалық дамуы тежелген балаларға арналған түзете дамыта оқытатын 5-9сыныптарына қарастырылған. Әлеуметтік-тұрмыстық бейімдеу сабағы аптасына 2 рет өтеді. Жылына 68 сағат. 1 тоқсан – 18 сағат 2 тоқсан– 14 сағат 3 тоқсан – 20 сағат 4 тоқсан – 16 сағат Бағдарлама арнайы түзете-дамыта оқыту сыныбына құрылған. Сабақтың тақырыптары: Достық, қарым-қатынас Сыртқы көркі, келбеті Жеке гигиенасы Сауда-саттық Тамақтану Мамандық Мекеме, ұжым Байланыс құралдары Тұрғын үй Отбасы Бюджет Транспорт Мәдениет Медициналық көмек Киім, аяқ киім Табиғат апаттары Қолөнер Қорытынды Мақсаты: Даму мүмкіндігі шектеулі баланы әлеуметтік-тұрмыстық бейімдеу - баланың әлеуметтенуіне, қоршаған ортаға бейімделуіне жағдай жасау; - баланы шығармашылыққа тарту; -баланы әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлауға үйрету; -мектепте өзін еркін сезінуге, өзін-өзі басқара білуге, өзі өмір сүретін ортаны толық бағдарлай білуге үйрету. Баланы жауапкершілікке, ұқыптылыққа, жинақылыққа, еңбексүйгіштікке, ұжыммен, өз бетімен жұмыс істеуге тәрбиелеу. Шыдамдылық пен табандылыққа тәрбиелеу. Тәртіп нормалары мен эстетикалық талғамын қалыптастыру. Міндеті: Білімділік Тәрбиелік Түзете - дамыту Ескерту: Баланың жеке ерекшелігі Өмір сүру аймағы Жыл мезгілі Бөлменің жарықтығы Нәтижесі: Дамуында проблемасы бар балалар белсенділік көрсетіп, өз беттерінше жұмыс істей алуға, өзіне-өзі қызмет етуді, түрлі жағдаяттарда әрекет етуге, қоғамда өзін ұстауды үйренеді. Жасаған жұмыстарына сын көзбен қарауға үйреніп қана қоймай, салыстырмалы түрде бағалауға, өзгелердің сындарын қабылдай және текшелей алуға, керек кезінде жолдастарын қолдауға, көмектесуге үйренеді.
Күні Сабақтың тақырыбы: Достық. Қарым-қатынас ережелері. Тәрбиелік: Көрнекілігі: Сөздік: мойындау, сенім арту, сыр шерту, достыққа берік болу. Оқушы біліміне қойылатын талаптар: үлкендермен, құрбыларымен амандасу ережелері, ер адаммен, әйел адаммен амандасу Сабақ барысы: Ұйымдастыру. Оқушылармен амандасу. Тренинг. Әр бала шеңбер бойымен тұрып, өздерінің бойындағы қасиетімен таныстырады. Мысалы: Сабырлы –Самал, Мейірімді –Мейрамбек...... Әр бала өзінің ең жақын досын атайды. Оның бойындағы жақсы қасиеттерін атап береді. Достық, дос дегенді қалай түсінеді? Жүрекшелерге өздерінің достарын жазып, қасиеттерінжазады да екінші жақ бетіне өзінің атын, бойындағы жақсы қасиеттерін жазады. Өздерінің жазғанын ортаға шығып әр бала өз достары туралы әңгімелейді. Топ ішіндегі жағымды ахуалды қалыптастыру үшін топта отырған оқушылардың бір-біріне жақсы сөздер, тілектер айтылады. «Гүл сыйлау». Гүл қиындыларына әдемі сөздер жазып, бір –біріне сыйлайды. Гүлді өздері қиып, гүл туралы әңгімелейді. (гүл-әдемі, жақсы көңіл күй сыйлайды, көңіл күйді көтереді, гүлді сыйлық ретінде беруге болады......) Рефлексия. Достық не үшін керек? Қарым-қатынасты қалай орнатуға болады. Достар қандай болу керек. Қандай достар болуы мүмкін, ондай достарды дос деп атауға бола ма? Үйге тапсырма: Достық туралы шағын шығарма жазып келу. Күні: Сабақтың тақырыбы: Оқушының сыртқы келбеті, көркі. Мақсаты: Білімділік: талғаммен, таза, сәнді киінуге үйрету. Тәрбиелілік: Шаш үлдгісін, мойын орамалды тағу үлгісін жасай білуге, эстетикалық талғаммен киінуге, аяқ киім, киім тазалығына көңіл бөлуге баулу. Дамытушылық: ақ киімді өз бетімен тазалауына көңіл бөлу Түзетушілік: Өзіне-өзі қызмет ете білуге баулу Көрнекілігі: фотоматериалдар, шаш үлгілері. Сөздік: келбет, сән, щетка, аяқ киім кремі, сылау, майлау. Оқушы біліміне қойылатын талаптар: дұрыс күн режимін құру, ттиімді тамақтану ережелері туралы түсінігі болу,- адамның сыртқы көркі мен келбетіне әсері барын ұғыну. Сабақ барысы: Үй тапсырмасын бақылау, шығармаларын тыңдау. Жаңа тақырыпты таныстыру. Әр адам әдемі киініп, сәнді бұйымдар тағуды, шашын әдемілеп қойғысы келеді. Ол адамның сыртқы келбеті, көркі әр адамға байланысты екенін айту. Тиімді тамақтану, түрлі спорттық ойындарға қатысу адамның денесін әдемі етіп көрсетеді. Ал сыртқы киім киісі, шаш үлгісі адамның сыртиқы келбетіне көрік береді. Түрлі киім киген балалар, ер бала, қыз балаларға арналған суреттер интерактивті тақтамен көрсетіледі. Оқушыларға арналған шаш үлгілері, шашты өру, жинау, тарау, бөліп тарау,, ұзын, қысқа шаштарға сән үлгісінің түрлерімен таныстыру. Оқушы шашына жасалатын шаш үлгілері туралы айту. Практикалық жұмыс: Шаш үлгісін жасап көрсету. Өздерінің шаштарын өріп үйрету. Бір бірінің шаштарына сән үлгілерін жасату. Лента, бантты байлауды үйрету. Мектеп оқушысының сыртқы келбетін келтіретін шаш үлгісін жасау. Рефлексия. Тақырып бойынша білім деңгейін бақылау. Таза, әдемі киініп жүру керек пе? Не үшін керек? Кім үшін керек? Тазалық дегенді қалай түсінесің? Талғаммен киінудің, шашқа түрлі лента, бант тағу мектеп оқушысына неге керек? Үйге тапсырма: Шашты күтуге арналған құралдардың суретін салу. Сабақтың тақырыбы: Сыртқы келбет, көрік . Мақсаты: Білімділік: Оқушының сыртқы келбет туралы түсінігін қалыптастыру. Тәрбиелілік: Эстетикалық талғамын, түсінігін кеңейту. Дамытушылық: Аяқ киімді, киімді таза ұстауға, киімді тазалауға, таза киінуге, тиянақтылыққа үйрету Түзетушілік: ұсақ моторикасын дамыту Көрнекілігі: Түрлі аяқ киімдердің суреті- интерактивті тақтадан көрсету, фотоматериалдар. Сөздік: щетка, лак, крем, сылау, майлау, желімдеу, жөндеу. Оқушы біліміне қойылатын талаптар: аяқ киімді күту, тазалау, әр кезеңге аяқ киім таңдай білу, аяқ киімді жөндеуге бер е білу. Сабақтың барысы: Үй тапсырмасын тексеру. 1. Оқушыларға аяқ-киім түрлерін көрсету, атай білу. Жыл мезгілдерінің аяқ киімін айтқызу. Мысалы күзде жаңбырда етік, жазда күн ыстық болғанда киетін аяқ киімді атау, қыста киетін аяқ киім қалай аталады.т.с.с. 2. Аяқ киімдердің құрамы: тері, резинка, шүберек........ атау. 3. жаңа сөздермен жұмыс – щетка не үшін керек? Киім, аяқ киім тазалауға. Лак, крем аяқ киімге жаңа түр беру үшін, тазалау үшін керек. Майлау, сылау керек. Аяқ киім күтімі, бауын шешіп, байлауға жаттығулар жасату. Рефлексия: Аяқ киімді не үшін тазалаймыз? Қалай тазалаймыз, немен тазалаймыз. Құралдарын атап бер. Үйге тапсырма: Үйден жеке аяқ киімдерін тазалау, құралдарды пайдаланып көру, сол бойынша әңгімелеп беру. Күні: Сабақтың тақырыбы: Жеке гигиена. Жасөспірімнің жеке гигиенасы, құралдары. Дененің саулығы мен тазалығын сақтаудың ережелері. Мақсаты: Білімділік: Дұрыс күн режимін құруға, тиімді тамақтану ережелері туралы түсініктерін қалыптастыру Тәрбиелілік: Жеке гигиеналық құралдарды пайдалану арқылы тазалыққа үйрету Дамытушылық: Күнделікті гигиеналық талаптарды орындауға дағыдландыру Түзетушілік: Ойлау қабілетін арттыру Көрнекілігі: жеке гигиеналық құралдар. Сөздік: жеке гигиена, тері бездері, майлануы. Оқушы біліміне қойылатын талаптар: Жаңа тақырып бойынша әңгімелеуді білу. Сабақтың барысы: Үй тапсырмасын тексеру, тақырып бойынша әңгімелеу. Жаңа тақырыпты хабарламас бұрын тақтаға әр балаға 1 сөзден бірнеше сөздер құрап жазу сұралады. (Ойлау қабілетін арттыру). Тамақтану пайдалану жасөспірім ережелер Тамақ пайда жас ереже Мақта дала өс жер Тат пана мөр жел Мата палау пір ер..... т.с.с. Осыдан бүгінгі күннің тақырыбын құрастырамыз. Жасөспірімнің тамақтану ережелерін, жеке гигиена құралдарын пайдалану, қалыптастыру. Жеке гигиена туралы түсінік беріп өту. Құралдары: тіс щеткасы, тарақ, сабын, сусабын, тіс пастасы, сүлгі, тарақ, айна, жуыну құралдары туралы айту. Дұрыс тамақтану. Сұрақтар арқылы білімін тексеру. Адам күніне неше рет тамақтану керек? Тамақтану алдындағы, соңындағы ережелер туралы не білесің? Тамақтану уақыты? Витаминдер туралы не білесің? Қосымша мәліметтер беру. Күн режимін құру. Жеке жұмыс-әр бала өзіне күн режимін құрастыру керек. Әр баланың күн режимі тексеріледі. Түзету қажет болса түзету жасалады. Проблемалық сұрақ. Жеке гигиенаны дұрыс ұстамаған -жуынбаған, шаш-тырнағы алынбаған, киімі жуылмаған, шашы таралмаған адам бейнесі қандай болады? Әңгімелеу, балалардың ойын тыңдау. Сурет салу. Жеке гигиенаны пайдаланбаған, ұстамаған бала бейнесін салу. Әр балаға ақ қағаз беріледі. Бала суретті қалай салады, сол арқылы бала түсінігін білеміз. Душ, ванна, унитазды пайдаланудың санитарлық ережелері туралы түсінік беру. Жеке гигиена құралдары туралы айту. Рефлексия. Жеке гигиена дегеніміз не? Ол не үшін адамға қажет? Тазалық-жеке гигиена сөздерінің айырмашылығы бар ма? Дұрыс тамақтану, күн режимі дегеніміз не? Ол неге адамға керек? Үйге тапсырма: жеке гигиена құралдарын суретке салып келу. Дұрыс тиімді тамақтану тақырыбына әңгімелеу. Күні:04.03.2022ж Тақырыбы: Тұрмыс қызметін көрсетуші кәсіпорындар. Мақсаты: Білімділік: Шаруашылыққа қажетті заттарды таңдай білуге, дүкеннен керекті затты, тауарларды сатып алуға үйрету Тәрбиелілік: дүкеннен тауарларды алуда әдептілік ережелерін сақтауға дағдыландыру. Дамытушылық: Тауарлардың аттарын атай білу, таңдаған тауарды пайдалана білуге үйрету Түзетушілік: есте сақтау қабілетін арттыру Көрнекілігі: суреттер, супермаркет, гипермаркет, базардағы сауда суреттері. Сөздік: супермаркет, мамандық, кәсіп, кәсіпкер, сатушы, тұтынушы, тасушы. Оқушы біліміне қойылатын талаптар: шаруашылық керекті заттарды дүкеннен таңдай білу, аттарын ату, сатып алуды, ақшасын санап беруді, артық ақшасын санап алуды. Сабақтың барысы: Үй тапсырмасын тексеру. Сурет бойынша әңгімелеу. Жаңа тақырып бойынша әңгіме құру. Дүкенде жұмыс істейтіндер кімдер? Олардың атқаратын қызметі, міндеті қандай? Қандай дүкендер болады? (тамақ, шаруашылық, құрылыс заттары,т.с.с.) Жүк тасушы қандай қызмет атқарады? Тауарларды қалай таңдауға болады? *Тауарларды қалай таңдауға болатыны туралы әңгімелеп беру. *Тауарлардың сапасы туралы айту. *Грамм, килограмм, тонна өлшемдерін қалай өлшейтінін түсіндіріп беру. Өлшеу құралдары, өлшеу құралдарындағы өлшем бірліктері, сандар, белгілер, электронды өлшеуіш құрал туралы білімін толықтырылады. Мысалдар келтіріледі. Слайд арқылы көрсетіледі. Жеке дара заттардың бағаларын сұрау, есептеуге үйрету, артық ақшаны санап алу үшін есептеуге үйрену керектігі туралы айтылады. Практикалық жұмыс: Рольдік ойын «Дүкен» оқушыларға өз қалаулары бойынша рольдерге бөлу. Түзету жұмысы: есте сақтауға арналған жаттығулар. Жаңа тақырып бойынша әңгіме. Не үйрендік? Не білдік? Супермаркет, гипермаркет-не? Тұтынушы кім? Сатушы кім? Міндеттері? Өлшем бірліктері? |