Документ (9) 2. Билет номер 1 Фармацевтикалы ксіпорында санитарлымикробиологиялы крсеткіштерді нормативтеріне сйкес келмеуіне байланысты дайын дрілік заттар партиясы жарамсыз деп танылды
 Скачать 2.04 Mb.
|
|
Билет номер 1 Фармацевтикалық кәсіпорында санитарлық-микробиологиялық көрсеткіштердің нормативтеріне сәйкес келмеуіне байланысты дайын дәрілік заттар партиясы жарамсыз деп танылды
Билет номер 2 1 сұрақ Дәрілік заттың (ДС) сапасының көрсеткіштерінің бірі оның микробтық тазалық деңгейі болып табылады [39]. Осы көрсеткіш бойынша барлық ДҚ екі санатқа бөлінеді: стерильді және стерильді емес. Стерильді препараттар деп аталады, онда ГФ талаптарына сәйкес микроорганизмдердің өміршең жасушаларының болуына жол берілмейді. Олардың үлесі дәрі-дәрмектің жалпы санының шамамен 20% құрайды. Стерильді емес деп тірі микроорганизмдердің құрамына рұқсат етілген, олардың саны мен сапалық құрамы өнімнің түрі мен мақсатына байланысты және тиісті құжаттамамен нормаланған ДЗ деп аталады. Стерильді емес заттар шығарылатын ДЗ жалпы санының шамамен 80% құрайды. НЛС сапасына қойылатын микробиологиялық талаптар микроорганизмдермен ластанған препараттарды қолдану нәтижесінде адамдардың ауру жағдайларын анықтауға байланысты әзірленді. Начало формы Конец формы Дәрілік заттардың ластануы өндіріс процесінде де, пайдалану кезеңінде де болуы мүмкін, әсіресе олардың микроорганизмдердің госпитальдық штамдарымен ластануы орын алатын клиника жағдайында, мысалы, Pseudomonas aeruginosa. Микроорганизмдер ферменттерінің әсерінен дәрілік препараттарды өндіру және сақтау шарттары сақталмаған кезде олардың биодеградациясы орын алуы мүмкін, оның жылдамдығы дәрілік заттың химиялық құрамымен, микроорганизмдер оңай сіңіретін немесе биоцидтік белсенділігі, ластаушы заттардың саны мен түрлік құрамы, қоршаған орта жағдайлары (ылғалдылық, температура) бар заттардың болуымен анықталады.. Дәрілік препараттағы микробтардың көбеюі келесі нәтижелерге әкеледі: белсенді принциптің жойылуы-емдік қасиеттерінің жоғалуы; метаболиттер мен микробтық токсиндердің ( экзо - және эндотоксиндер) өндірісімен байланысты уытты қасиеттердің пайда болуы; инфекциялық дозаға сәйкес концентрацияға дейін микробтардың жинақталуы нәтижесінде инфекциялық қасиеттердің пайда болуы; инъекциялық препараттардың Пирогенділігі, өйткені метаболизм өнімдерінің жинақталуы жүреді және микробтық жасушалардың ыдырауы, әсіресе ГОБ; сақтау мерзімін қысқарту; презентацияның жоғалуы. ДЗ, шикізат және субстанциялар санаттарын және олардың микробиологиялық тазалығына нормативтерді қалыптастыру кезінде мынадай параметрлер ескеріледі: *ДЗ дайындалатын адамдардың жас санаттары (жаңа туған нәрестелер үшін, 1 жасқа дейінгі балалар үшін); * препаратты қолдану сипаты (пероральді, парентеральді, трансдермальді және т. б.); *ДЗ компоненттерінің шығу тегі (синтетикалық, жануар, өсімдік және т. б.); *дайындау технологиясы (мысалы, қайнаған суды пайдалану); *затты және қосалқы материалдарды (зарарсыздандыруға жататын немесе асептикалық жағдайда өндірілетін) және т. Б "Микроорганизм – дәрілік препарат" жүйесінде болып жатқан процестер көрінетін және көрінбейтін болуы мүмкін. Егер "микроорганизм – дәрілік препарат" жүйесі стационарлық немесе көбею сатысында болса, онда ингредиенттердің құрамына және оған түскен микрофлораға байланысты дәмнің, түстің немесе иістің өзгеруі, газдардың бөлінуі, тұнбаның, үлпектердің, көгерудің пайда болуы немесе консистенцияның өзгеруі байқалуы мүмкін. Бұл жағдайда препаратты жою қиындық тудырмайды және органолептикалық қасиеттерге сәйкес жүзеге асырылады. Көбінесе мұндай өзгерістер су инфузиясында, отварда байқалады. Консерванттарды қосқанда, бұл процесс уақыт бойынша бірнеше есе ұзаруы мүмкін. Егер тұтқыр заттар мен дәрілік формалардың ( жақпа, жақпа негіздер және т. б.) микробтық ластануы орын алса, онда микробтық диффузия қиынға соғады және жергілікті ( ұя салатын) ошақтар пайда болады: түсінің өзгеруі, консистенциясы, көгерудің пайда болуы және т. Б Стерильділік талаптары қойылатын дәрілік заттар: а) инъекциялық және инфузиялық ерітінділер және парентеральді енгізуге арналған препараттардың басқа түрлері (буын қуысына, плевра қуысына және т. б. енгізіледі); б) көз тамшылары (зарарсыздандырудан кейін және асептикалық жағдайда дайындалған); в) көз препараттары (жақпа, пленка, суаруға арналған офтальмологиялық ерітінділер және т.б.); г) ашық жаралар мен күйіктерге жағуға арналған препараттар; д) жаңа туған нәрестелерге арналған сұйық дәрілік заттар; е) медициналық иммунобиологиялық препараттар (МИБП). мынадай тәсілдермен қамтамасыз етілуі тиіс: А) дәрілік затты дайындау кезінде асептика ережелерін сақтау б) дәріханада дайындалған СжС зарарсыздандырудың дұрыс әдісі мен режимін таңдау 2 топқа бөлінеді: зарарсыздандыруға жатпайтын және асептикалық жағдайларда (стерильді еріткіштерді, ыдыстарды, қосалқы материалдарды, мембраналық материалдарды пайдалана отырып) дайындалатын дәрілік заттар, түпкілікті қаптамада зарарсыздандырылатын дәрілік заттар стерильді су негізінде) стерильді және инъекциялық дәрілік заттар дәріхананың асептикалық қорабында дайындалады. Зауыттық өндіріс жағдайында асептикалық жағдайлар таза A, B, C, D аймақтарын ұйымдастыру арқылы жасалады Стерильділіктен басқа инъекциялық ерітінділерге пирогендік емес талап қойылады. Дәрілік заттардың осы тобының пирогенділігі мыналарға байланысты: 1. Бастапқы (стерилизацияға дейін) ерітіндінің микробтық ластануы (әсіресе грамтеріс бактериялармен), оның дәрежесі мыналарға байланысты: * қолданылатын заттар мен қосалқы заттардың сапасы (микробиологиялық тазалық), * инъекцияға арналған судың сапасы (микробиологиялық тазалық) * препарат өндірісінің басталуынан зарарсыздандыруға дейінгі уақыт аралығы (микробтар препараттың компоненттерін қоректік заттар ретінде пайдалана алады 3 сағаттан аспауы керек (1997 жылғы 21 қазандағы №309 бұйрық), * асептикалық бокстың сыртқы ортасы (фармацевтикалық зауыттардағы таза аймақ) – жабдық, ауа (микробтық контаминация), *провизордың қолын өңдеу сапасы, *асептикалық бокстағы (фармацевтикалық зауыттардағы таза аймақ) жұмыс ережелерін сақтау фармацевтикалық зауыттарда) және 2 сұрақ Фармацевтикалық кәсіпорындар мен бақылау қызметтерінің микробиологиялық зертханалары GMP және GLP ережелерін нақты сақтаған кезде көрінеу стерильді немесе шамалы ластанған өнімнің сапасын бақылауды жүргізеді. Қазіргі уақытта қолданылатын нормативтік құжаттарда осындай бағыттағы кез келген зертханалар жұмысының жалпыланған ережелері ғана келтіріледі. Фармацевтикалық өндірістегі микробиологиялық талдау экономикалық аспектке байланысты уақытпен қатаң шектелген 1.Бактериялар мен саңырауқұлақтардың сандық құрамының рұқсат етілген шегі түріндегі сапаға қойылатын талаптар, сондай-ақ дәрілік препараттарда, субстанцияларда және қосалқы заттарда белгілі бір бактериялардың болуы немесе сандық құрамы бойынша шектеулер. 2.ДЗ сапасын микробиологиялық бақылау әдістері. 3.Өндірістік және зертханалық үй-жайларды микробиологиялық мониторингтеу әдістері. 4.Кепілді өсу және селективті қасиеттері бар қоректік орталар және оларды анықтау әдістері 10. Жақсы өндірістік тәжірибе (GMP) Жақсы өндірістік тәжірибе (GMP) сапаны қамтамасыз ету жүйесінің бөлігі болып табылады өнімнің сауда-саттықта талап етілетін сапа стандарттары бойынша өндірілуін және бақылануын қамтамасыз етеді және оның мақсатына сәйкес келеді. Дайын стерильді өнім сапасының барлық көрсеткіштерін қамтамасыз ету үшін, сондай-ақ микроорганизмдермен, бөлшектермен және пирогендік заттармен ластану қаупін барынша азайту арнайы талаптар орындалуы керек: технологиялық процесті жүргізу, өндірістік үй-жайлардың тазалығы, технологиялық жабдықтың жұмысы, желдету және ауа тазалығы, негізгі шикізат пен қосалқы материалдарды дайындау жүйесі. Қызметкерлерге және өндірістік санитарияға белгілі бір талаптар қойылады. Бұл ережелерді сақтау, ең алдымен, тиісті біліктілікке, білімге байланысты, барлық персоналдың практикалық тәжірибесі мен өндірістік тәртіп деңгейіне байланысты. GMP (Good Manufacturing Practice) ережелері өндірілетін өнім сапасының кепілі болып табылады және сапа стандарттарына сәйкестігін тексеру кезінде толығымен алып тастауға болмайтын тәуекелді азайтуға бағытталған. GMP ережелері өндірістің барлық саласын қамтиды, соның ішінде стерильді және стерильді емес ДЗ өндірісіне қойылатын микробиологиялық талаптар: Өндірістік үй-жайларды ұйымдастыру, жабдықты таңдау және пайдалану, өндіріс пен дайын өнімді бақылау, персоналды іріктеу және гигиеналық даярлау Билет 3 1 сұрақ Стерильділік-бұл объектіде тірі микроорганизмдердің толық болмауы. Стерильділікті сынаудың мақсаты - сынақ объектісінде өміршең бактериялар мен саңырауқұлақтардың толық болмауын растау. Стерильді қол жетімді: - парентеральді қолдануға арналған дәрілік заттар (инъекциялар мен инфузияларға арналған лиофильді кептірілген және стерильді оралған ұнтақтар- офтальмологиялық дәрілік заттар; - сыртқы қолдануға арналған антисептикалық ерітінділер, жақпа және гельдер (оның ішінде жара бетіне жағуға арналған); - стерильді оралған ұнтақтар түріндегі дәрілік заттарды өндіруге арналған субстанциялар және т. б. Стерильділікті анықтау бойынша сынақтар дәрілік заттың асептикалық өндірісі сияқты жағдайларда жүргізілуі тиіс, сондықтан: – ламинарлы ауа ағыны бар ламинарлы шкафтарды (бокстарды) қолданыңыз, олар В класындағы таза бөлмеде немесе изолятордың көмегімен орналасқан А класындағы таза аймақтар (5.2.1-тармақты қараңыз); -ауа НЕРА сүзгілерінің көмегімен дайындалады – д- өндіріс– жайға кіру әуе шлюздері арқылы ұйымдастырылуы керек-бір бағытты бір жақты өту жолдары бар құрылымдар (см). ДЗ сапасының маңызды көрсеткіші олардың микробиологиялық көрсеткіштер бойынша Фармакопея талаптарына сәйкестігі болып табылады. Осы мақсатта ДЗ дәрігердің рецепті бойынша дайындалатын дәріханаларда микробиологиялық бақылау қарастырылған. Стерильді препараттар асептикалық жағдайда шығарылады, бұл олардың микроорганизмдермен, пирогендік заттармен және механикалық бөлшектермен ластануын болдырмауы керек. Стерильді препараттар өндірісіндегі технологиялық процестер өндірістің соңғы сатысында зарарсыздандыруды (түпкілікті зарарсыздандыру) немесе аралық сатыларда зарарсыздандыруды көздеуі мүмкін. Соңғы топқа мыналар жатады: ✵ мембраналық сүзу әдісімен зарарсыздандырылған термолабильді препараттар, содан кейін дозалау; ✵ соңғы қаптамада зарарсыздандырылмайтын көз майлары (алюминий түтіктер); ✵ көз тамшылары, содан кейін стерильді ерітіндіні тамшы түтіктерге толтырады (иондаушы сәулемен немесе химиялық әдіспен алдын ала зарарсыздандырылған Мұндай препараттарды өндіруге Ережеге қосымшада көрсетілген асептикалық жағдайларды жасау бойынша ерекше талаптар қойыладыСтерильді емес препараттар асептикалық емес жағдайларға жақын асептикалық емес жағдайларда шығарылады. Микробиологиялық тазалықтың талап етілетін деңгейі өндірістік үй-жайларды ұйымдастыруды, жабдықтарды таңдау мен пайдалануды, өндірісті және дайын өнімді микробиологиялық бақылауды, персоналды іріктеу мен гигиеналық даярлауды қамтитын тиісті іс-шараларды жүргізумен қамтамасыз етіледі. 2) Фармацевтикалық кәсіпорындардың персоналы механикалық бөлшектермен және микроорганизмдермен GLS және жартылай өнімдерді ластаудың негізгі көздерінің бірі болып табылады.
Жұмыстағы әрбір дәріхана қызметкері аптасына кемінде 2 рет ауыстыруға міндетті халат пен бас киім (қалпақ немесе орамал) киюі керек. Жұмысқа келгенде халат киіп, қолды сабынмен мұқият жуып, дезинфекциялық ерітіндімен емдеу керек, шашты бас киімнің астына толығымен алып тастау керек. Жеке және өндірістік киімдерді бөлек сақтау керек. Дәріхана қызметкерлерінде ауыстырылатын аяқ киім болуы керек. Жұмыс күні ішінде қолдың, арнайы киімнің, жұмыс орнының тазалығын қадағалап, қол сүлгісін күн сайын ауыстырып отыру керек. Дәретханаға барар алдында дәріхана қызметкері халатын шешіп, барғаннан кейін қолын сабынмен мұқият жуып, дезинфекциялық ерітіндімен өңдеуі керек. Мұның бәрі суық және ыстық су жеткізетін раковина, дезинфекциялық ерітіндісі бар ыдыс болуы керек аулада жасалады, Начало формы Конец формы
Билет номер 4 1сұрақ Құбырдың санитарлық құрамын бағалау үшін тазартылған суды алу тікелей құбырдан, содан кейін бюреткалардан жүргізіледі. 2. Инъекциялық ерітінділер мен көз тамшыларын дайындау үшін пайдаланылатын инъекцияға арналған су сынамалары зарарсыздандыру жүзеге асырылатын ыдыстарға тікелей 1 бірлік мөлшерінде 450 мл-ге дейін стерильді құтыларға іріктеледі 3. Инъекциялық ерітінділер (зарарсыздандыруға дейін) оларды дайындау кезінде, бірақ бір жарым сағаттан кешіктірілмей іріктеліп алынады және олар зарарсыздандырылатын сол құтыларда зертханаға жеткізіледі. 4.Инъекциялық ерітінділер, зарарсыздандырудан кейін және асептикалық тәсілмен дайындалған көз тамшылары 1 бірлік мөлшерінде дәріхана қаптамасында жеткізіледі. . 6.Инъекциялық ерітінділер мен көз тамшыларын құюға дайындалған дәріхана ыдысы оларды дайындау кезінде бірдей сыйымдылықтағы үш дана мөлшерінде іріктеледі. Құтылар дәрілік заттарды босату үшін тығындар мен төсемдерді пайдалана отырып, тығындалған түрде зертханаға жеткізіледі.. Тығындар (кортикальды, резеңке, полиэтилен) және төсемдер инъекциялық ерітінділер мен көз тамшыларын пинцетпен дайындау кезінде алынады және бес данадан кең мойынды стерильді колбаларға немесе банкаларға салынып, кейіннен стерильді мақта-дәке тығындарымен және қағаз қалпақшалармен жабылады. Инъекциялық ерітінділерді дайындау үшін пайдаланылатын сүзгі шұңқырлары, тамшуырлар, өлшеуіш колбалар, цилиндрлер оларды 10 см3 стерильді ағын сумен шаю арқылы бақыланады. Дәріханаларда қолданылатын тамшуырлар 10 см3 стерильді ағын суы бар түтікте бірнеше рет шайылады, жуу сұйықтығы бар түтіктер зерттеу үшін зертханаларға жеткізіледі. Дәріхана персоналының инвентарь , жабдықтарынан, санитариялық киімдерінің қолдарынан жууды 2см3 0,9% натрий хлориді ерітіндісі немесе 0,1% пептон суы бар пробиркаларға салынған мақта тампондарының көмегімен жүзеге асырады. 8. Ауа сынамалары келесі үй жайларда алынады: асептикалық блокта, ассистенттік, буып-түю және материалдық. Ауа сынамаларын алу мынадай шарттар сақталған жағдайда жүргізіледі: - жұмысқа дайындалған таза үй-жай; - жабық терезелер мен есіктер; - бөлмедегі ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау; - ауа сынамаларын алу биіктігінің деңгейі-жұмыс үстелінің биіктігіне сәйкес келеді; - 30 минуттан ерте емес. бөлмені дымқыл тазалағаннан кейін. . Ауа сынамалары ауаны бактериологиялық талдауға арналған аспаптардың көмегімен аспирациялық әдіспен іріктеледі: 818-модель (моль аспабы), ПОВ, ПАЕ. Ауаны тарту жылдамдығы минутына 25 литр, жіберілген ауа мөлшері бактериялардың жалпы санын анықтау үшін 100 литр болуы керек: Алтын стафилококкты анықтау үшін 250 литр және зең мен ашытқыларды анықтау үшін 250 литр. 1 м3 бактериялардың жалпы құрамын анықтау үшін 12-15 мл шыныаяқтарға құйылған 2% қоректік агар іріктеледі.алтын стафилококкты анықтау үшін сарысы-тұз агары, зең мен ашытқы саңырауқұлақтарын анықтау үшін Сабуро ортасы қолданылады. Сынамаларды алғаннан кейін бактериологиялық талдаулар жүргізіледі және олардың нәтижелеріне сүйене отырып бактериологиялық қызметтер дәріхана мекемелеріне қажетті ұсыныстар береді 2 сұрақ Дәріханаларда Денсаулық сақтау министрлігінің бұйрығымен бекітілген нұсқаулыққа сәйкес тоқсанына кемінде екі рет бактериологиялық бақылау жүзеге асырылады, оның объектілері: Өндірістің санитарлық-гигиеналық жағдайын бақылау: Жабдықтар, құбырлар, түгендеу, орау материалдары және т. б.; өндірістік ауа ортасы Үй-жайлар; су жағдайы; жеке гигиенаны сақтау кәсіпорын қызметкерлері.. Жабдықтардың, құбырлардың, ивентарьдың , буып-түю материалдарының санитариялық-гигиеналық жай-күйін бақылау ол беттерден шайындыларды алу арқылы жүзеге асырылады және оларды кейінгі талдау; ірі жабдықтар мен инвеньтарьлардан жуу 100 см2 бетінен алыңыз; ұсақ жабдықтар мен инвентарь шайындылар алынады бүкіл бетінен; күрделі жабдықты жуу конфигурация әр түрлі беттерден жасалады жеке; крандардан шайындылар Кранның бүкіл бетінен алынады бөлшектелген күйде; еркін құбырларды бақылау тек кіруге және шығуға қол жеткізу арқылы жүзеге асырылады шаю суларының соңғы бөлігін іріктеу, 4.Дәріхана мекемелерінің микробиологиялық бақылауы. Дәріхана мекемелеріндегі микробиологиялық бақылау препараттардың санитарлық-гигиеналық режимі мен сапасына байланысты жүзеге асырылады. Микробиологический контроль проводится 2 раза в квартал сертифицированными бактериологическими лабораториями Территориального Управления Роспотребнадзора и бактериологическими лабораториями инспекции по контролю за качеством лекарств. Объектами микробиологического контроля являются: 1. Вода очищенная и вода для инъекций. 2. Инъекционные растворы до стерилизации. 3. Инъекционные растворы после стерилизации. 4. Глазные капли после стерилизации. 5. Глазные капли, приготовленные в асептических условиях. Начало формы Конец формы 6. Инъекциялық ерітінділерді дайындау үшін пайдаланылатын субстанциялар (құрғақ дәрілік заттар). 7.Дәріхана ыдыстары, тығындар, төсемдер және басқа да қосалқы материалдар. 8. Қызметкерлердің жабдықтары, жабдықтары, қолдары және санитарлық киімдері. 9. Ауа ортасы. Бактериологиялық қызметтің міндеттеріне мыналар кіреді: сынамаларды алу, бактериологиялық талдауларды орындау, нәтижелерді есепке алу, кемшіліктерді жою бойынша ұсыныстар, ұсынымдардың орындалуын тексеру. Сынама алу 11. Дәрілік заттарды (инъекцияға арналған дәрі-дәрмектерден және көз тамшыларынан басқа) дайындау үшін пайдаланылатын тазартылған су сынамалары стерильді бөтелкелерге 500 см3 мөлшерінде, содан кейін мақта тығындарымен және қағаз қалпақшалармен жабылады. Сынамалар бюреткадан алынады, оның соңы алкогольге малынған мақтамен алдын ала күйдіріледі. Талдау нәтижелері қанағаттанарлықсыз болған жағдайда сынама алу қабылдағыштан жүргізіледі. Дәріханада тазартылған суға арналған құбыр бар болса, сынамаларды алу ассистент үстелінің үстіндегі бюреткадан және материалдық бөлмеден жүзеге асырылады.
    Билет номер 5 Топыраққа санитариялық-микробиологиялық бақылау жүргізу кезінде әртүрлі микроорганизмдердің болуын анықтайды. 1-сұрақ: төмендегі микроорганизмдердің қайсысы топырақта анықталады: ІТТБ (БГКП), Clostridium perfringes, қызамық вирусы, дифтерия бактериофагы, Enterococcus faecalis
Топырақтың микробтық санының санитарлық маңыздылығын әртүрлі топырақ түрлерінің ерекшеліктерін ескерусіз қарастыруға болмайды. Мысалы, қара топырақты топырақтарда подзоликтерге қарағанда микроорганизмдер едәуір көп. Сондықтан топырақтағы бактериялардың жалпы санын анықтаған кезде алынған нәтижелерді сол типтегі ластанбаған Топырақтардың микробтық санымен салыстыру қажет. Топырақтағы патогендік микробтарды тікелей анықтауға арналған зерттеу тек арнайы көрсеткіштермен жүргізіледі. Патогендік бактериялармен топырақтың ықтимал ластануының жанама көрсеткіштері ретінде санитарлық микроорганизмдер қолданылады: E. coli тобының бактериялары, Cl. Perfringens, Proteus тұқымдасының бактериялары, термофилдер. Топырақта E. coli тобының бактерияларының болуы оның нәжістің ластануын көрсетеді. Топырақтың ластанған учаскелерінде коли-титр 1×10-3-1 × 10-5 құрайды , ал таза топырақта коли-титр 1 немесе одан жоғары болуы мүмкін. Cl Анықтау. Топырақтағы перфрингендер оның нәжістің ластануын да көрсетеді. Топырақ қабаты бір мезгілде E. coli және CL бактерияларымен байытылған. Perfringens. 4-5 айдан кейін E. coli өлімі байқалады, ал Cl. Perfringens әлі де 0,01 титр түрінде кездеседі. Сондықтан Cl. Perfringens санитарлық-индикативті мәнге ие, егер титр коли-титр және басқа көрсеткіштермен бірге анықталса ғана. Топырақтың жаңа немесе ұзақ уақыт бойы фекальды ластануын cl вегетативті формаларының санына қатынасы арқылы анықтауға болады. Perfringens және микробтың споралық формалары |