Документ (9) 2. Билет номер 1 Фармацевтикалы ксіпорында санитарлымикробиологиялы крсеткіштерді нормативтеріне сйкес келмеуіне байланысты дайын дрілік заттар партиясы жарамсыз деп танылды

• Название: Билет номер 1 Фармацевтикалы ксіпорында санитарлымикробиологиялы крсеткіштерді нормативтеріне сйкес келмеуіне байланысты дайын дрілік заттар партиясы жарамсыз деп танылды
• Дата: 07.12.2022
• Размер: 2.04 Mb.
• Имя файла: Документ (9) 2.docx
• Тип: Документы; #832149
• страница: 3 из 3

Микробиологиялық диагностика

• 
  Бактериоскопиялық әдіс – Цил- Нилсен бойынша бояйды.
  
• 
  Бактериологиялық әдіс – Левенштейн –Йенсен ортасында өсіреді, таза дақылды бөліп алады, биосынама жүргізеді M. hominis, bovis түрлерін ажыратады.
  
• 
  Туберкулез таяқшасын зертелетін затта көбейту үшін флотация жүргізеді( қышқыл қосады және сілтілі).
  

Ниацин сынамасы. Ниацинды барлық микобактериялар тузеді және рибонуклеатидке айналдыратын фермент тузеді, бірақ туберкулез таяқшасы осы ферментті тузбейді. Туберкулез таяқшасы ниацин қөрек ортасында жинақтайды. Сондықтан ортада ниацин анықтау керек. Қөрек ортанын устінен 4%спирт және 10 % цианоген бромид қосамыз, ортада ниацин болса сары түс пайда болады.

Аллергиялық әдіс. Манту сынамасы – вакцинаны еккенде, бір ай дан кейін жүргізеді. Тері астына туберкулин егеді, 42 сағ. кейін инфилтратты өлшейді. Осы сынама вакцинаның әсерінен түзелетін иммунитетті теқсереді.
Экспресс-әдіс –Прайс микродақылдар әдісі.

Туберкулездің микробиологиялық диагноз қою тәсілдері.

Зерттеу заттары: қақырық, зәр, нәжіс, қан сарсуы т.б.

Зерттеу тәсілдері:

• 
  микроскопиялық (қарапайым, люминисценттік)
  
• 
  микробиологиялық (таза дақыл бөліп алу)
  
• 
  биологиялық
  
• 
  серологиялық (сирек қолданылады)
  
• 
  аллергологиялық ( Манту, Пирке сынақтары)
  

Экспресс (шұғыл) диагностика – ИФР (РИФ).ПТР (ПЦР)

Емдеу 

• 
  Емдеу – туберкулезға қарсы антибиотиктерді қолданады.
  
• 
  Алдын алу – БЦЖ вакцинасы –тірі әлсіреген бактериялардын турады.
  
• 
  Туберкулез кезінде стерилды емес иммунитет пайда болады, яғни қоздырғыш ағзада болғанда ғана тузеледі
  

• 
  Туберкулез – созылмалы қалғымалы инфекция. Туберкулездің біріншілік және екіншілік түрлері болады.
  

Патогенезі. Қоздырғыш тыныс жолдары, шырышты қабықшалар және терідегі жаралар арқылы енеді.
Бірінші ошағы – өкпе немесе ішек жолдарының лимфа бездері. Осы жерде гранулематозды қабыну пайда болады, туберкула деген томпешік пайда болады. Төмпешік эпителоидты, лимфоидты, плазматикалық жазушалардан, макрофагтардан, алып көпядролы Лангханс жазушалырынан тұрады және ортасында некроз байқалады. Осы гранулеманы – Гон ошағы деп атайды.

• 
  Гранулема, лимфоангит, лимфоаденит бүл біріншілік туберкулезды ошақ пневмонияға акеледі.
  
• 
  Осы ошақтан қоздырғыш гематогенды және лимфогенды жолмен басқа мүшелерге тарайды.
  
• 
  Егер иммунитет жоғары болса- гранулема дәнекер капсуласына оралады, осы ошақта туберкулез таяқшасы анабиозға ұшырайды, сақталады.
  
• 
  Алиментарлы жолмен жұққанда туберкулез таяқшасы ішек лимфа бездерін зақымдайды.
  

Туберкулездің жалпы потологиясы қабыну болып табылады.Эксудатты қабыну өкпе альвеолаларын және шырышты қабатты зақымдап пневмания тудырады.
Өкпе туберкулезнің алғашқы клиникалық формасы болып,біріншілік туберкулез комплексі саналады.Ал туберкулезды плеврит деп өкпе қабықшасының қабынуын айтады.
Егер процесс жасырын түрде өтетін болса,онда оны А әріппен белгілейміз.Туберкулездің ашық түрінде қақырықтан туберкулез таяқшалары табылса,оны БК деп белгілейміз.
Туберкулездің алғашқы басталуы лихорадкаға өте ұқсас.Дене температурасы көтерлуі,ұйқысыздық немесе ұйқының жие келе беруі, көңіл күйінің жоғалуы,жиі тершеңдік әсіресе түнде немесе таңға жақын.Жүректің тез соғуы тамаққа тәбеті жоқ,жүрегі айну,бас ауру.Науқастардың үштен бір бөлігі енді басталған туберкулез кезінде,өздерін сау адамдарша сезінеді. Кейде жағдайда құрғақ жөтел немесе қақырықтың бөлнуі мен сипатталады. 
Асқыну кезінде тыныс алу жолдарынан ірің,қан кетулер байқалады.Осының салдарынан орталық жүйке жүйесінің зақымдануы және жұтқыншақта,бронхтарда,кеңірдекте,кей жағдайда плеврада жөтелді қоздырушы рефлекстер пайда болады.Жөтел суық ауада,қатты айқайлағанда,тез қозғалғанда күшейеді.Бұны көбінесе бронх демікпесімен шатастырады, бұл кезде жөтел тоқтататын препараттар өте нашар әсер етеді.
Кей жағдайда жие және мазасыз жөтел науқасты мазалайды,ұйықтатпайды,
Кеуде аймағында ауырсыну байқалады, кейде жөтел болмау мүмкін,бірақ иіссіз шырышты қақырық бөлінеді.Иісті қақырық тек инфексия мен арласқанда немесе іріңді бронхит кезінде байқалады.Көбіне қақырықтың бөлнуі таңертең және кешке болады.
Деструктивті процесс кезінде қақырық өте сирек бөлінеді.Күніне 100 120мл литр немесе оданда көп.Дәрігердің күтімімен және антибактериалды ем қолданған кезде қақырық азая бастайды.Ал қан аралас қақырық капилярлардың зақымдануынан пайда болады.Ал таза қанның кетуі шайқасықтан көп мөлшерде болуы,қабыну ошағының маңындағы қан тамырлардың жарлуынан болады.Қан аралас қақырық пен қан кету егде жастағы адамдарда көп кездеседі.
Жүрек және пульс.
Туберкулез токсині жүрек бұлшық етін зақымдайды,кейіннен жүрек жұмысын бұзады,ентігулер пайда болады.Пульсі тез соғады,қан аздық пен арықтауға әкеліп соғады. Туберкулез кезінде қан аралас қақырық пен қан кету мақсатында анемия пайда болады.
Жиі лихорадқа тершеңдіктің және тамаққа тәбеттің жоғалуынан арықтық пайда болады. Туберкулездің жеңіл түрінен басталып, науқас өзін өзі саумын деп есептейтін кезеңнен, ең ауыр түрі мен 
аяқталады.Қазіргі кезде жиікездеседі;
Өкпе туберкулезі мен басқа тыныс алу жолдары ауруын ажырата білу керек; пневмания, бронхиттер,өкпе абсцесі.Нақты диогнозды қақырықтан Кох таяақшаларын тапқан кезде ғана қоюғаболады немесе Рентгенографиядан кейін. Туберкулез кезде жөтелесіз және 
басқа симптомдарсыз өтеді.Оны сепсиспен немесе эндокардитпен шатастыруға болады.
Бірінші реттік туберкулез өкпенің жоғарғы және аз бқлшегінің қабынуымен сипатталады.Науқастықтың басталуы өте жоғарғы температурамен,жөтелмен,бас және кеуденің ауыруымен айқындалады.Осы кезде қан құрамы өзгере бастайды,лейкоциттер көбейе бастайды,СОЭ жоғарлайды. Өкпеде сырылдар естіліп, қақырықтан микобактериялар табылады. Рентгендік тек серуден өткізгенде өкпеде екі өзгеріс яғни өзгеше белгі байқалады.Бірі өкпе  
Тінінде,екіншісі өкпе тамырында.Бұлар бір бірімен дорожка тәрізді қабынған лимфа түйіршіктері мен жалғасып жатады.Көбіне өкпе қабыршығының қабынуы(плеврит) байқалады және плевра ішіне сұйықтық жиналады.Асқынған түрлерінде жуан бронхтар да зақымданады.Кейіннен микобактериялар туберкулез ошағынан лимфа түишіктері немесе қан арқылы сүйекке,бүйрекке және ми қабыршықтарына түседі.Мұндай жағдайда адам өмірі өте ұзаққа созылмайды. Егер бірінші реттік туберкулез тек кеуде ішінің лимфа түйіндерін және соған жаұын бронхтарды ғана зақымдаса онда ол бронхоадений болып саналады. 

18.Шигеллалар. Микробиологиялық зерттеу алгоритмін толтыру

Шигеллалар (Shigella туыстығы).
1898 жылы К.Шиг толық зерттеген. Дизентерияның қоздырғыштарына Shigella туысына жататын бактериялар жатады, бұған 40-тан астам серотиптер кіреді. Олар қысқа, қозғалмайтын, спора және капсула түзбейтін таяқшалар. Тығыз қоректік ортада тегіс және бұдыр колониялар түзеді. Колониялары домалақ, дөңес, тегіс, жартылай мөлдір. Rсұр, жалпақ, беттері бұдыр, шеттері тегіс емес, сұйық ортада біртегіс лайланады, Sколонияларда шеттері тегіс формасында сұйық орта мөлдір болады. Антигендік құрылысының ерекшеліктері мен биохимиялық қасиеттеріне байланысты шигеллалар 4 түрге бөлінеді: S. dysenteriae /А серотобы/ , S. flexneri /B серотобы/, S. boydii /C серотобы/, S. sonnei /D серотобы/. Глюкоза және басқа көмірсуларды қышқылға дейін ыдыратады. (кейбір биотоптарынан басқа) лактозаны ферменттейді (Зоннедан басқа) желатинді ыдыратпайды, индол түзуі тұрақсыз. Шигеллаларда спецификасы бойынша туыстық, тұқымдастық, топты спецификалық, типті спецификалық әртүрлі О-антигендер және К-антигендер бөлінген.
Шигеллалар қоршаған ортада тұрақты, сепкен нәжісте 4-5 ай, топырақтарда 3-4 ай, суда 0,5-3 айға дейін сақталады. 60°С температурада 15-20 минутта өледі. Дизенфектанттарға сезімтал. Инфекцияның көзі (адам, су) тек қана адам.
Залалдану жолдары фекальды оральды жолдар. /S. flexneri су арқылы, S. sonnei алиментарлы жолмен/.
Шигеллалардың негізгі патогенді факторларын 3 топқа бөлуге болады.
1. Адгезиялық және колонизациялық факторлар, оны қамтамасыз ететіндер кірпікшелер, сыртқы мембрананың ақуызы және липополисахаридтер.
2. Екінші топқа инвазия факторы жатады. Шигеллалардың энтероциттерге еніп көбеюін және цитотоксикалық, энтеротоксикалық эффект көрсетеді.
3. Эндотоксин және экзотоксин кіреді. Экзотоксиннің 2 түрі. Шига және шигатәрізді (SLTI және SLT-II). Шигатәрізді экзотоксиндер немесе энтеротоксиндер аденилатциклазаның активтігін тежейді. Шига немесе нейротоксиндер цитотоксикалық әсер береді.
Дизентерияда инкубациялық кезең 2-5 күн. Инфекциялық ошақ көбінесе тік ішекте орналасады. Процесс циклді түрде жүреді: адгезия, колонизация, энтероциттер цитоплазмасына шигелланың енуі, эпителиальды жасушаның бұзылуы мен бөлінуі, қоздырғыштың ішек қуысына шығуы. Содан кейін цикл қайта жүреді яғни, адгезия. Осының салдарынан ішек қабырғасында жара пайда болады, нәжісте қан, ірің іздері көріне бастайды. Цитотоксиндер жасушаның бұзылуына әкеледі, энтеротоксин-диареяға, эндотоксин-жалпы интоксикацияға әкеледі.
Постинфекциялық иммунитет: типоспецификалық тұрақты, әрі ұзақ иммунитет сақталады.
Инфекциядан, секреторлы IgA қорғайды, ол адгезияны алдын алып, шигеллаларды жоюға қатысады.

19

19 оздырғыштар Escherichia coli түріне, es — cherichia түріне, Enterobacteriaceae тұқымдылығына жатады, грамтеріс жылжымалы және қозғалмайтын таяқшалар болып табылады, бұл оларда перитрихиальды орналасқан жгутиктердің болуына немесе болмауына байланысты. Кәдімгі қоректік ортада жақсы өседі, көмірсуларды белсенді ашытады. Сыртқы ортада тұрақты, айлармен топырақта, суда, улануларда сақталады. Кептіру жақсы. Тағам өнімдерінде, әсіресе сүтте көбею қабілеті бар. Қайнаған кезде және дезинфекциялаушы заттардың әсері кезінде тез өледі.

Эшерихия күрделі антиген құрылымы бар: соматикалық О-антиген (термостабильный), беттік соматикалық (капсулалы) К-антиген және жгутикті Н-антиген (термолабильный). Антигендік айырмашылықтардың негізінде эшерихий руының жекелеген топтары мен типтеріне дифференциациясы жүзеге асырылады.Жиі текo-антиген. Қазіргі уақытта Е. соli160 О-ден астам антигендер бар. Әр топтың ішінде бактериялар Н-және К-антигендері бойынша ерекшеленеді.

E.soliпатогендігі механизмі олардың биологиялық қасиеттеріне байланысты. Эшерихия патогенді қасиеттерінің қандай да бір ие болуына байланысты 5 санатқа жіктелген: энтеротоксиген (ЭТКП), энтероинвазивті (ЭИКП), энтеропатогенді (ЭТКП), энтерогеморрагиялық (ЭГКП) және энтероагрегативті ішек таяқшалары (ЭАггКП).шерихиоздар-қоздырғыштың фекальды-Ауыздық берілу механизмі бар аурулар. Инфекцияның берілу жолдарынан азық-түлік, әсіресе сүт және сүт өнімдері жетекші орын алады. Екінші маңыздылығы-су беру жолы. Кейбір штаммдар үшін, атап айтқанда О124, аурудың таралуының байланыс-тұрмыстық жолы дәлелденді. Балалар ұжымдарында инфекцияның таралуы ластанған күтім заттары, ойыншықтар арқылы, ауру аналар мен қызметкерлердің қолына өтуі мүмкін.

20

20

1 ншы кун	2ншы ун	3ншы кун	4 ншы кун
Индикативтібактериоскопия(грам түсі: бұршақ тәріздіграм ( - ) диплококктар) Оқшауланғанколониялардыалу үшіншырыштықабықтан іріңдібөліну уретра ;шейка матки; кан дереу ЖСА агарына себіледі	Мәдени қасиеттердізерттеу (мөлдір, жылтыр, шықтамшыларынаұқсайтын колонияныңтегіс жиектерімен); Жағынды дайындау, грам бойынша метилен когынын 1% ертыныдысымен жане эозин 1 % ерт бояп бактериоскопиялык зерттеу нәтижесі теріс болса бактриологтиялык әдіс колданамыз Курамында асцитты суйык немес кан бар орталарга себемыз	Микроскопия мөлдір, жылтыр, тіпті шықтамшыларына ұқсайтынколония; * биохимиялыққасиеттері*: текглюкозаныМАЛТОЗАНЫ ашыту; СО2 ТАУЕЛДЫЛЫГЫ биохимиялыққасиеттерді толықбағалау үшін наукас кан сарысумен КБР  оқшауланған ақуызантигеніменагглютинация реакциясы ДНК- ЗОНД ПТР	Бөлінген тазамәдениеттіңсезімталдығынанықтау Бактерияғақарсы препараттарға Антибиотикограмма Цефалоспорин  Оксидагареакциялар Цитохромнаяоксидазатесткаталазага

Гонококки являются специфическими паразитами человека. Экспе­риментальный гонококковый уретрит удается вызвать только у шимпанзе.В типичных случаях гонореи местами первичной инфицированности у женщин является уретра и шейка матки; у мужчин, соответствен­но, уретра.

Гонококки повреждают цилиндрический эпителий, выстилающий шейку матки и прямую кишку, а также промежуточный (урогени­тальный) эпителий, выстилающий мочевой тракт. Вагинальная инфекция не обнаруживается, поскольку эпителий, выстилающий вла­галище взрослой женщины — это ороговевающий многослойный плоский эпителий, устойчивый к гонококкам. До наступления половой зрелости вагина выстлана более мягким, особенно восприимчи­вым эпителием. Гонорейный вульвовагинит у препубертатных де­вушек может быть эпидемическим и трудно вылечиваемым. Изменение эпителия с окончанием пубертатного периода полностью ис­ключает эту форму гонореи.

21

Бырыншы куны	Екыншы куны	Ушыншы куны	Тортыншы кун
Бірінші куні Ірің Сарысы-тұз агарына және С агарына себіңіз Петри табақтарындағы қанның 3-5%. Сонымен қатар, жағындылар іріңнен жасалады, граммен боялады және микроскопия жасалады	Тығыз және сұйық қоректік ортадағы дақылдар термостаттан алынып, зерттеледі. Сарысы-тұз агарында өскен стафилококкқа күдікті колониялар таза мәдениетті алу және одан әрі зерттеу үшін Қиғаш агарға себіледі. Бұл жағдайда лецитиназаның болуы ескеріледі, ол колония айналасында кемпірқосақ коронасы пайда болуында көрінеді. Қалған колониялары бар шыныаяқтар пигментті анықтау үшін бөлме температурасында 2-3 күнге қалдырылады. Құрамында қан бар агар бар шыныаяқтардағы дақылдарды қараңыз. Айналасында айқын гемолиз аймағы бар колониялар (ағарту) қиғаш агарға бөлінеді. Қант сорпасында қан себу 10 күн бойы инкубацияланып, 2-3 күннен кейін қан агарына және сарысы-тұз ортасына себіледі. Тығыз қоректік ортада өсу болмаған жағдайда, глюкоза сорпасынан қан агарына себіңіз. Дақылдар термостатқа бір күнге қойылады	Дақылдарды термостаттан алыңыз. Қиғаш агарға бөлінген дақылдардан тампондар жасалады, граммен боялады және микроскопияланады. Грам позитивті стафилококктар болған жағдайда бөлінген мәдениетті одан әрі зерттеу жүргізіледі: а) плазмокоагуляция реакциясын орнатыңыз; б) гемолитикалық қасиеттерін зерттейді; в) ДНҚ өндірісін анықтайды; г) анаэробты жағдайда маннитолдың ашытуын анықтаңыз; д) новобиоцинге төзімділікті анықтаңыз. Плазмокоагуляция реакциясы. Қоянның қанынан алынған цитрат плазмасы натрий хлоридінің изотоникалық ерітіндісімен 1:4 қатынасында сұйылтылады және екі преципитациялық түтікке 0,3-0,5 мл құйылады.бір түтікке зерттелетін дақылдың ілмегі енгізіледі, басқа түтік бақылау қызметін атқарады. Екі пробирка да термостатқа 37° C температурада қойылады. реакцияны есепке алу 2-3 сағаттан кейін жүзеге асырылады.	Плазмокоагуляция реакциясы 3-24 сагкалдырамыз  плазманың ұюы болмаған кезде дақылдар бөлме температурасында 24 сағатқа қалдырылады, содан кейін реакция ескеріледі. Коагулаза ферменті болған кезде плазма коагуляцияланады Эритроциттер гемолизы Лецитиназдык активтылыгы  Маннитты ыдырату ДНКаза болуы Фаготиптеу антибиотикограмма  Сульфаниламид

25 менингокок

М
енингококкты инфекция-менингококкпен шақыралатын  және клиникалық формаларының әр түрлілігімен: назофарингит және сау тасымалдаушыдан жайымалы формаларына дейін – менингококкцемия (септицемия), менингит және менингоэнцефалит түрінде өтетін жедел жұқпалы ауруы.

Менингококты инфекция қоздырғышы –менингококк-грам-теріс  диплококк Neisseria meringitis, қршаған ортада өте тұрақсыз, ликворда жасуша ішінде және сыртында полярлы арналасады.  Эндотоксин бөледі. Менингококк серотоптарын ажыратады; А,В,С,Х,Y,Z. Менингококк L-формаларын түзе алады, бұл аурудың ұзақ ағыммен өтуін түсіндіреді.

Инфекция көзі –ауру адам мен бактерия тасымадаушы. Берілу жолдары –ауа тамшылы, контагиоздық индексі 10-15%. Менингококкты инфекцияға аурушаңдылыұтың әрбір 8-30 жыл сайын көтерілуі, күз көктемдік маусымдылық тән.  Барлық аурулар оқиғаларының 70-80 %-ы үш жасқа дейінгі балаларға келеді. МИ кезінде летальділік 6-10% құрайды. III дәрежелі инфекциялық-токсикалық шок дамығанда летальділік 50-70% және одан да жоғары құрайды.

Ену қақпасы мұрынжұтқаншақтың шырышты қабаты, сирек аранның шырышты қабаты. Қан ағысымен менингококк теріге, буындарға, бүйрек үсті бездеріне, бас миына енеді. Менингококк ену орнында тамырлардың перифокальды зақымдануымен бактериальды тромбтар түзілуін шақырады.

Менингококктың жаппай ыдырауы-токсинемия, ауру патогенезінде, әсіресе менингиальды формаларында маңызды роль атқарады

==Жұғу жолы== ауа-тамшы ==Ауыратындар==: көбінесе балалар (1-5 жастағы балалар 70-80%). ==Маусымдылығы:== қыс-көктем айлары (ақпан, мамыр) ==Кезеңділігі:== 20-30-40 жыл аралығында. ==Инфекция қабылдаушылық деңгейі==- балалар ортасында бірталай жоғары, ересектер арасында орташа.Менингококкты инфекцияның клиникалық жіктелуі (В.И.Покровский, 1965).. Біріншілік – локальды түрлері:менингококктасымалдаушыжедел назофарингит. Гематогенді – жайылған түрлеріменингококкемия: типті-найзағай тәрізді, созылмалыменингитменингоэнцефалитаралас түрі (менингит+менингококкемия)Сирек түрлері: эндокардит, артрит, пневмония, радикулит.

Ағымы

Streptococcus жұқтыру Тасымалдаушы өз ағзасында патологиялық процестер симптомсыз болса да, адам болып табылады. ауру ауа арқылы және «лас қолында» және ауру пациенттің дереу қамқорлық арқылы беріледі. тыныс алу жолдарының шырышты қабатының инфекциясы еніп, бірақ ықтимал ластану, және тері арқылы.

Streptococcus қан және лимфа жүйесі сіңеді болады арнайы ферменттер бөледі, қабынған жұқтыру нәтижесінде, мысалы, жүрек сияқты кейбір органдарды әсер сүйек, сондай-ақ туғызады лимфа түйіндерінің қабынуы. стрептококкты инфекция, көптеген вирустық зақымдану ұқсас болып табылатын белгілері - ол өте қауіпті ауру болып табылады. Науқас температураның тез туындауына тап болуы мүмкін, онда мигрень шабуылдар, құсу және асқазан болып, сондай-ақ толық немесе iшiнара жоғалуы soznaniya.Takie белгілері көптеген аурулардың тән.

Сонымен қатар, басқа да патология Streptococcus бастап тән айырмашылық аллергиялық симптомын оқылады: дене тез компоненттері Streptococcus құрылымы, және нәтижесінде, аллергиялық реакция дамып - әлсіреуі иммунитет, қабілеті нашар жүрек функциясы, бүйрек және буын. Бұл жұқтыру бұл бір рет стрептококкты инфекция таң дене, бейім білу маңызды болып табылады, бірақ ол токсиндер стрептококк үшін скарлатина мүмкін емес қарсылық ауырып қайта құлап, екенін, өмір бойы қалады.