Дєлелді медицина деген не. Дєлелді медицина деген не
 Скачать 133.59 Kb.
|
|
Ж‰йелік шолуды μткізудіњ 1-ші этапы болып табылады? + шолу ж‰ргізудіњ негізгі маќсатын айќындау - ќорытындыларды баѓалау єдісін айќындау - ж‰йелік аќпаратты іздестіру - аќпарат саныныњ суммациясы - ќолайлы статистикалыќ єдіс бойынша дєлелдердіњ суммациясы ? Ѓылымдар єр жастаѓы, єр т‰рлі ќосымша патологиясы бар, бірнеше елдердегі ѓылыми-зерттеу орталыќтарында, кμп топтардаѓы науќастарда (2000 адам) жања ДЗ тєжірибе ж‰ргізуде. Емніњ барлыќ аспектлері зерттелуде, оѓан кіретін кμрсеткіштері «ќауіп/пайда» жєне барлыќ м‰мкін болатын жаѓымсыз єсерлерін де тіркеуде. Б±л зерттеу аяќталѓан соњ фармацевтикалыќ компания реттеуші органдарѓа препаратты тіркеуге μтініш білдірді. Ѓылымдар ДЗ клиникалыќ зерттеуініњ ќай фазасын μткізді? - 1 фаза - 2 фаза + 3 фаза - 4 фаза - клиникаѓа дейінгі зерттеулер ? ДМ пайда болуыныњ алѓы жаѓдайларыныњ негізгісі не болды? - ќаржылыќ ресурстардыњ жетіспеушілігі экономикалыќ ќ±лдырауѓа байланысты - медициналыќ кμмек сапасыныњ тμмендеуі + ѓылыми медициналыќ аќпарат кμлемініњ кμбеюі жєне денсаулыќ саќтау саласыныњ шыѓындарыныњ жоѓарылауына байланысты ќаржылыќ ресурстардыњ жетіспеуі - медициналыќ мамандардыњ жетіспеушілігі - медициналыќ тєжірибеге емдеу хаттамалары мен клиникалыќ ±сыныстарды енгізілуі ? ‡лкен топтардаѓы адамдарда ауруды ерте кезењінде аныќтау ‰шін клиникалыќ зерттеулердіњ ќандай бμлімінде тестлердіњ ќ±ндылыѓын аныќтайды? - емдеу - диагностика + скрининг - болжам - этиологиясы ? Ѓылыми танымныњ эмпирикалыќ жолы деген не? + білімді эксперимент жасау немесе баќылау жолымен алады - білімді логикалыќ жолмен ќ±растыру арќылы алады - білімді гипотезалар ќ±ру жолымен алады - білімді μткен ±рпаќ тєжірибесі негізінде алады - білімді кездейсоќ жолымен алады ? Ѓылыми танымныњ теоретикалыќ жолы деген не? - білімді эксперимент жасау арќылы алады + білімді логикалыќ жолмен (гипотеза) ќ±растыру арќылы алады - білімді μткен ±рпаќ тєжірибесі негізінде алады - білімді кездейсоќ жолымен алады - білімді баќылау жолымен алады ? Популяцияѓа тањдау ж‰ргізілгендегі негізгі ќасиеті ќандай болу керек? + репрезентативтілік - презентабельділік - дєлелділік - динамикалыќ - идентикалыќ ? Жаѓдай-баќылау зерттеуін ќортындылаѓанда ќандай статистикалыќ кμрсеткіштерді есептейді?: - шанстардыњ ќатынасы - салыстырмалы ќауіп - атрибутивті ќауіп + Пирсон критерийі - себептердіњ араласуы ? Жемістерді ќолданудыњ аурудыњ пайда болуына єсерін зерттегенде екінші єр т‰рлі таралѓан ќауіп факторы (мысалы: темекі тарту, салыстырмалы топтардаѓы) ескерілген жоќ. Зерттеушілер ќандай ж‰йелік ќате (ЖЌ) жіберіп алды? - зерттеу ќорытындысын баѓалау єдісін д±рыс тањдамаудан болѓан ЖЌ + араласушы факторлардыњ єсерінен болѓан ЖЌ - плацебо єсерінен болѓан ЖЌ - пациенттерді тањдау ережесін б±зѓаннан болѓан ЖЌ - кездейсоќ ќате ? Ѓылымдар жања дєрілік заттыњ ќауіпсіздігін баѓалайтын зерттеу ж‰ргізіп жатыр.Оѓан ќатысуѓа 25-30 жас аралыѓындаѓы 50 дені сау еріктілер шаќырылѓан, олар зерттеу аяќталѓан соњ аќыларын алатын болды. Зерттеудіњ маќсаты зерттелуші препараттыњ сорылуы, метаболизмі жєне шыѓарылуы жμнінде аќпарат алу (фармакокинетикалыќ мєліметтер). Ѓылымдар дєрілік заттыњ клиникалыќ зерттеуініњ ќандай фазасын μткізіп жатыр? + 1 фаза - 2 фаза - 3 фаза - 4 фаза - клиникаѓа дейінгі зерттеулер ? Ж‰йелік шолуды μткізудіњ 2-ші этапы болып табылады? - шолу ж‰ргізудіњ негізгі маќсатын айќындау + ќорытындыларды баѓалау єдісін айќындау - ж‰йелік аќпаратты іздестіру - аќпарат саныныњ суммациясы - ќолайлы статистикалыќ єдіс бойынша дєлелдердіњ суммасы ? Рандомизация ж‰ргізудіњ єр т‰рлі єдістері бар. Рандомизацияныњ ќандай принципі ењ жаќсысы болып есептеледі? + кездейсоќ сандар кестесін ќолдану - пациенттіњ туѓан к‰нініњ соњѓы санына ќарап рандомизациялау - кезектестіріп орналастыру (пациент А -1 топќа, пациента В – 2 топќа т.б.) - клиникаѓа т‰скен к‰ніне ќарап - медициналыќ карта номеріне ќарап ? Емшек жасындаѓы балаларда денесініњ ењкейіп ±йыќтап жатуыныњ баланыњ кенеттен ќайтыс болу ќаупіне єкеледі ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер + жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Темекі тарту μкпе рагыныњ дамуына жаѓдай жасай ма? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау + когортты зерттеу - РБЗ ? 2 єр т‰рлі препаратты ќабылдаѓан пациентке (б±рын б±л препараттарды єр бμлек ќабылдаѓанда кері єсерлері байќалмауына байланысты), терфенадин (маусымдыќ ќалтырау бойынша) жєне итраконазол (сањырауќ±лаќтыќ инфекцияѓа байланысты), б±ларды бірге ќабылдаѓанда μмірге ќауіпті аритмия байќалды. Емдеуші дєрігер б±л єсер дєрілік μзара єсерлесуден болѓан деп, оны тез хабарлауѓа асыќты. Дєрігер ќандай зерттеу ж‰ргізуі керек? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі + жаѓдайды баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Пероральды контрацептивті заттарды ќабылдау с‰т безі рагыныњ дамуына єкеле ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау + когортты зерттеу - РБЗ ? Ѓылымдар жања препараттыњ тиімділігін баѓалау ‰шін зерттеу ж‰ргізуде. Зерттеу ±заќтыѓы 2 жыл. Зерттеуге 200 пациент ќатысады, олардаѓы ауруды емдеуге арналѓан зерттелуші препарат. Ќатысушылар кездейсоќ тањдаумен 2 топќа бμлінді, бір топ экспериментальді препаратты, ал екінші топ пациенттері «баќылау» тобы плацебо – ќабылдады. Ары ќарай алынѓан аќпаратты зерттеуші фармацевтикалыќ компания мен реттеуші органдарѓа тапсырады. Ѓылымдар дєрілік заттыњ клиникалыќ зерттеуініњ ќай фазасын μткізіп жатыр? - 1 фаза + 2 фаза - 3 фаза - 4 фаза - клиникаѓа дейінгі зерттеулер ? Реттеуші органдардыњ маќ±лдауымен жања дєрілік затты нарыќќа жіберілген соњ фармацевтикалыќ компания жања ДЗ осы фармакологиялыќ топтаѓы басќа дєрілік заттардан айырмашылыќтарын, нарыќта таралѓан аналогтармен салыстырѓандаѓы оныњ тиімділігін, денсаулыќ саќтаудыњ экономикалыќ артыќшылыѓын кμрсетуде жєне б±рын белгісіз байќалмаѓан немесе д±рыс аныќталмаѓан кері єсерлер мен ќауіп ќатерлерді аныќтау ‰шін зерттеу ж‰ргізді. Зерттеуде аныќталѓан кері єсерлерге байланысты препаратты сатылымнен кері ќайтарып алынды. Фармацевтикалыќ компанияныњ ѓылымдары дєрілік заттыњ клиникалыќ зерттеуініњ ќай фазасын μткізді? - 1 фаза - 2 фаза - 3 фаза + 4 фаза - клиникаѓа дейінгі зерттеулер ? Шала туѓан балалар туѓан соњ бірнеше жыл μткенде не болатынын, олардыњ физикалыќ жетілуі мен оќудаѓы жетістіктері ќандай болады? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау + когортты - РБЗ ? Жања хирургиялыќ іс-шара б±рын ќабылданѓан, ќазіргі кезде жалпы ќолданыстаѓы іс-шарамен салыстырѓанда артыќшылыѓы бар ма? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу + РБЗ ? Ќараѓанды обласындаѓы ќант диабетімен сырќатанушылыќ ќандай? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? + кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Ж‰йелік шолуды μткізудіњ 3-ші этапы болып табылады? - шолу ж‰ргізудіњ негізгі маќсатын айќындау - ќорытындыларды баѓалау єдісін айќындау + ж‰йелік аќпаратты іздестіру - аќпарат саныныњ суммациясы - ќолайлы статистикалыќ єдіс бойынша дєлелдердіњ сумма ? PICO принципі бойынша диагностикаѓа ќатысты клиникалыќ с±раќты ќ±растыруда ќандай компонент міндетті болады? - емдеуі - зерттеу типі + кірісулер - дєлелдер дењгейі - μлім ? Ќант диабетіне ќатысты барлыќ жаѓдайдыњ жартысына жуыѓы диагностикаланбаѓан к‰йінеде ќалады деген д±рыс па? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - жаѓдайды баяндау + жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Ауыр депрессиядаѓы науќастарда электрошокты терапияны ќолдану тиімділігіне медбикелер ќаншалыќты сенеді? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? + кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Ж‰кті єйелдерде гормональды препараттарды ќолдану єйел жынысты ±рыќты ќаншалыќты мускалинизацияѓа єкеледі? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер + жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Бетта-адреноблокаторларды ќолдану артериальды гипертензиясы бар кєрі адамдардаѓы μлімді тμмендете ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер + жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Медицинада «когорта» терминініњ ќандай мањызы бар? - жања ДЗ зерттеуіне ќатысќан адамдар тобы - біріккен адамдар тобы, соратников + тањдаулы адамдар тобы, олар жалпы денсаулыќ кμрсеткіштерініњ жаѓдайына байланысты біріктірілген жєне оларда ауру пайда болу жаѓдайы к‰тіледі - клиникалыќ зерттеу ж‰ргізуге арнайы тањдап алынѓан адамдар тобы - ыњѓайсыз экологиялыќ жаѓдайда μмір с‰ретін жергілікті адамдар тобы ? Коклюшке ќарсы вакцинаны енгізу балаларда ми тінініњ заќымдануына єкеле ме? Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер + жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау - когортты зерттеу - РБЗ ? Ѓылымдар когортты зерттеу ж‰ргізіп жатыр, оныњ маќсаты — Ќараѓанды ќаласында туѓан єйелдердегі гипертониялыќ ауру мен ж‰ктілік арасындаѓы байланысты аныќтау. Б±л жаѓдайда генеральды жиынтыќты кімдер ќ±райды? - бала тууѓа ќабілетті Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ т±рѓындары + ќазіргі кезде гипертониялыќ аурумен сырќаттанбайтын Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ т±рѓындары - Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ ж‰кті т±рѓындары - ќазіргі кезде гипертониялыќ аурумен сырќаттанбайтын Ќараѓанды ќаласыныњ тууѓа ќабілетті барлыќ т±рѓындары - Ќараѓанды ќаласыныњ барлыќ т±рѓындары ? Ѓылымдар зерттеу ж‰ргізіп жатыр, оныњ маќсаты — Ќараѓанды ќаласында туѓан єйелдердегі гипертониялыќ ауру мен ж‰ктілік арасындаѓы байланысты аныќтау. Б±л клиникалыќ с±раќќа ќандай зерттеу жауап береді? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайлар серииясын баяндау + когортты зерттеу - РБЗ ? АЌШ- та Фраменгем ќаласында 1949 ж. ѓылымдар зерттеу ж‰ргізе бастады, оныњ маќсаты ж‰рек-тамыр ауруларыныњ ќауіп-ќатер факторларын аныќтау болды, зерттеу 46 жылѓа созылды. Ѓылымдар ќандай зерттеу ж‰ргізді? - кμлденењ зерттеулер - жаѓдай-баќылау зерттеуі - жаѓдайды баяндау + когортты зерттеу - РБЗ ? Ќай клиникалыќ зерттеуде араласудыњ нєтижелілігі салыстырылатын (баќылау) араласумен салыстырылады, сонымен ќатар м‰мкін болатын ќателерді баќылауѓа шарттар жасалады? - клиникалыќ баќыланбайтын зерттеу - «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу - кμлденењ зерттеу + клиникалыќ баќыламалы зерттеу - баяндамалыќ клиникалыќ зерттеу ? Ќай клиникалыќ зерттеуде аурудыњ т±раќты аѓымы бар науќас салыстырылатын араласуларды кездейсоќ реттілікпен кезекті т‰рде ќабылдайды? - клиникалыќ баќыланбайтын зерттеу - «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу + кμлденењ зерттеу - клиникалыќ баќыламалы зерттеу - клиникалыќ рандомизацияланѓан соќыр зерттеу ? Ќай клиникалыќ зерттеуде жања араласудыњ белсенділігі параллелдік топтарда немесе айќаспалы зерттеуде плацебомен салыстырылады? - когорталыќ зерттеу + плацебо-баќыламалы зерттеу - баќыланбайтын - соќыр зерттеу - ашыќ зерттеу ? Науќасќа психологиялыќ т±рѓыдан єсер етумен байланысты плацебо немесе шынайы болуына тєуелсіз араласуѓа жауап ретіндегі ќолайлы нєтиже ќалай аталады? - кμбелек эффектісі - Джекобс эффектісі - оњ мєнді эффект + плацебо-эффект - стандарттыќ эффект ? Айырмашылыќтарды (біркелкісіздік, гетерогенділік) жалпыламалынѓан баѓалау жєне аныќтау, зерттеу жєне т‰сіндіруді алу маќсатымен бірнеше зерттеулердіњ математикалыќ суммациясы ќай зерттеуге тєн? - ж‰йеленген шолу + мета-анализ - ќауіптерді талдау - айырмашылыќтардыњ коэффициенті - сенімді интервал ? Б±рында немесе μткен туралы, яѓни соњдар зерттеудіњ басталуына дейін пайда болѓанда, зерттеудіњ сєтінде алынатын мєліметтер бойынша μткізілетін зерттеу ќалай аталады? - проспективтік зерттеу - ашыќ ќарапайым зерттеу + ретроспективтік зерттеу - когорталыќ зерттеу - соќыр зерттеу ? Топтарды ±ќсас (салыстыруѓа келетін) етуге жєне зерттеу нєтижелерініњ шынайылыѓын жоѓарылату маќсатында клиникалыќ зерттеуде араласудыњ жєне баќылаудыњ топтарына ќатысушыларды кездейсоќ тарату ‰шін ќандай єдіс тањдалады? - зерттеудіњ ќатысушыларын соќырлату тєсілі - верификация - параллелдік топтар єдісі + рандомизация - жыныс-жастыќ дезориентация ? Науќастар емделу жєне баќылау топтарына кездейсоќ єдіспен бμлінетін клиникалыќ зерттеу ќалай аталады? + рандомизацияланѓан клиникалыќ зерттеу - екі жаќтыќ соќыр клиникалыќ зерттеу - «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу - рандомизацияланбаѓан клиникалыќ зерттеу - ќарапайым клиникалыќ зерттеу ? Зерттеуге ќатысушылар зерттеудіњ маќ±лданѓан хаттамасыныњ критерийлері бойынша іріктеліп жинаќталатын жєне белгілі бір уаќыт ішінде баќыланатын клиникалыќ зерттеу ќалай аталады? - мерзімсіз исследование - ретроспективтік зерттеу - уаќытша зерттеу - кешіктірілген зерттеу + проспективтік зерттеу ? Ќай клиникалыќ зерттеуде т‰рлі факторлардыњ єсерін тμмендету жєне нєтижелердіњ шынайылыѓын жоѓарылату маќсатымен ќатысушы жаќтар тєжірибелік топтарда жєне баќылау топтарындаѓы араласудыњ типтері (т‰рлері) туралы білмейді? - ашыќ - жабыќ - когорталыќ - рандомизацияланѓан + соќыр ? Аќпараттыњ ќай кμзі дєлелдемеліліктіњ едєуір жоѓары сатысына ие? - когорталыќ зерттеулер - сарапшылардыњ жєне сараптама комитеттерініњ пікірлері - «жаѓдай-баќылау» типті зерттеу - рандомизацияланбаѓан клиникалыќ зерттеу + рандомизацияланѓан баќыламалы клиникалыќ зерттеулер ? Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес А дєрежесіне ќатыстыру болады? - жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі - оќиѓалардыњ сериясын баяндау - баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер + мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ - ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер ? Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес В дєрежесіне ќатыстыру болады? + жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі - оќиѓалардыњ сериясын баяндау - баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер - мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ - ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер ? Жауаптыњ ќай н±сќауын SIGN дєлелдемелілік дењгейлерініњ модифицирленген шкаласына сєйкес С дєрежесіне ќатыстыру болады? - жоѓарысапалыќ когорталыќ зерттеу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар «жаѓдай-баќылау» зерттеуі - оќиѓалардыњ сериясын баяндау - баќыланбайтын клиникалыќ зерттеулер - мета-анализ, ж‰йеленген шолу немесе ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ μте тμмен м‰мкіндігі бар ірі РБЗ + ж‰йеленген ќатеніњ пайда болуыныњ жоѓары емес м‰мкіндігі бар рандомизациясыз баќыламалы клиникалыќ зерттеулер ? |