Дєлелді медицина деген не. Дєлелді медицина деген не
Скачать 133.59 Kb.
|
PudMed деген не? + АЌШ-тыњ ¦лттыќ кітапханасы μњдеген MEDLINE жєне PreMEDLINE мєліметтер базасымен ж±мыс істеуге арналѓан электрондыќ-іздестірулік ж‰йе - кμркем єдебиеттіњ мєліметтер базасы - мамандар жєне барша ќауымѓа Интернет арќылы ќолжетерлік медициналыќ аќпараттыњ мєліметтер базасы - Кокрандыќ кітапхананыњ сайты - жања медициналыќ аќпараттыњ мєліметтер базасы ? MEDLINE деген не? +д‰ние ж‰зі бойынша 4800 медицинмлыќ кезењдік басылымнан кμп библиографиялыќ баяндалулардан т±ратын мамандар жєне барша ќауымѓа Интернет арќылы тегін т‰рде ќолжетерлік медициналыќ аќпараттыњ мєліметтер базасы -АЌШ-тыњ ¦лттыќ кітапханасы μњдеген MEDLINE жєне PreMEDLINE мєліметтер базасымен ж±мыс істеуге арналѓан электрондыќ-іздестірулік ж‰йе - Кокрандыќ кітапхананыњ сайты - соњѓы жыл ‰шін ѓылыми зерттеулердіњ мєліметтері бар диск - Кокрандыќ кітапханада ж±мыс істеуге арналѓан кілті бар диск ? MEDLINE-ѓа єр апта сайын ќанша зерттеу енгізіледі? + клиникалыќ зерттеулердіњ 9000 баяндалуы - клиникалыќ зерттеулердіњ 2-3 баяндалуы - клиникалыќ зерттеулердіњ 100 баяндалуы - клиникалыќ зерттеулердіњ 1000 баяндалуы - клиникалыќ зерттеулердіњ 10 баяндалуы ? PreMEDLINE деген не? - соњѓы апта бойынша мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы + салыстырмалы т‰рде таќауда жєне индекстеу шарасынан μтпеген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы - соњѓы ай бойынша мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы - μткізілетін зерттеудіњ сапасын тексеру ‰шін мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы - соњѓы жыл бойынша мєліметтер базасына енгізілген библиографиялыќ баяндалулардыњ файлы ? PudMed-тегі MeSH рубрикасы не болып табылады? - PreMEDLINE ќ±жаттарына арналѓан арнайы тањбалау - мєтінніњ сμзі бойынша іздестірудегі ыќшамдау ќызметі -ќандай да бір параметрлер бойынша іздестіруді шектеу ќызметі (мысалы, автордыњ аты бойынша, науќастыњ жынысы немесе жасы бойынша) - іздестірудіњ бастырмасы + ќ±жаттыњ маѓыналыќ мазм±нын кμрсететін пєндік рубрикалардыњ тізімі ? Ќ±рамында екі термині бар ќ±жаттарды табуѓа р±ќсат ететін PudMed-тегі логикалыќ оператор. + AND - OR - NOT - CAN - IF ? Ќ±рамында екі термині бар ќ±жаттарды табуѓа р±ќсат ететін PudMed-тегі логикалыќ оператор. - AND + OR - NOT - CAN - IF ? Сізге ер адамдарда ЕМЕС с‰т безі рагініњ баяндалуын табу ќажет, PudMed-тегі ќандай логикалыќ операторларды ќолданасыз? - breast cancer AND male - breast cancer OR male + breast cancer NOT male - breast cancer CAN male - breast cancer IF male ? Сізге PudMed –те с‰т безі обырын емдеу єдістері туралы маќалаларды табу керек. Ќандай подрубриканы тањдайсыз? + therapy - prognosis - etiology - mortality - literature ? PudMed-те MeSH Randomized Controlled Trials терминін ќолданѓанда, сіз нені табасыз? + РБЗ - когорталыќ зерттеулер туралы есептерді - библиографиялыќ кμздерді - ж‰йеленген шолуларды - мета-анализді ? Сізге аспиринді ќолданумен миокард инфарктісін емдеу єдістерін баяндауды табу керек, PudMed-тегі ќандай логикалыќ операторды ќолданасыз? - myocardial infarction OR aspirin + myocardial infarction AND aspirin - myocardial infarction NOT aspirin - myocardial infarction CAN aspirin - myocardial infarction IF aspirin ? Емдеуге ќатысты едєуір дєлелді зерттеулерді табу ‰шін PudMed базасында ќандай типті жарияланымдарды іздеу ќажет? + РБЗ - когорталыќ зерттеулер - «жаѓдай-баќылау» типті зерттеулер - оќиѓаларды баяндауды - жануарларда жасалатын зерттеулер ? PudMed-те мета-анализдерді іздестіру ‰шін ќандай опцияны ќолдану керек? + Limits бастырмасы жєне Meta-analysis ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Review ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Randomized Controlled Trials ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Prognosis ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Cohort Studies ќ±жат типі ? PudMed базасында ж‰йеленген шолуларды іздестіру ‰шін ќандай опциялар ќолданылады? -Limits бастырмасы жєне Randomized Controlled Trials ќ±жат типі -Limits бастырмасы жєне Prognosis ќ±жат типі + Limits бастырмасы жєне Review ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Cohort Studies ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Meta-analysis ќ±жат типі ? PudMed-тегі когорталыќ зерттеулерді іздестіру ‰шін ќандай опцияны ќолдану керек? + Limits бастырмасы жєне Cohort Studies ќ±жат типі. - Limits бастырмасы жєне Meta-analysis ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Review ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Randomized Controlled Trials ќ±жат типі - Limits бастырмасы жєне Prognosis ќ±жат типі ? MEDLINE базасында ќанша тілдегі маќалалардыњ баяндалулары бар? - єлемніњ барлыќ тілдерінде - 5 тілінде - тек аѓылшын тілінде - 7 тілінде + 30 тілінде ? Кальций антагонисттерімен емдегенде инсульттер жиілігініњ тμмендеуін кμрсететін алѓашќы зерттеу. Ќытайдыњ 9 клиникалыќ орталыќтарында μткізілген зерттеуге САЌ>160мм.сын.баѓ. немесе ДАЌ>96мм.сын.баѓ. болатын 60-79 жас аралыѓындаѓы 1632 науќас ењгізілген. Зерттеудіњ ќатысушылары кездейсоќ т‰рде тєжірибелік жєне баќылау топтарына бμлінді. Тєжірибелік топтыњ ќатысушылары нифедипин 10-60 мг/тєул дозасында ќабылдады, ал баќылау тобы плацебо ќабылдады. Баќылау мерзімі орташа есептегенде 30 ай ќ±рады. 10-60мг/тєул дозасында нифедипинмен емдеу фонында инсульт жєне ауыр ырѓаќ б±зылыстарыныњ даму ќаупініњ шынайы тμмендеуі байќалѓан.Зерттеудіњ ќандай дизайны баяндалѓан? - когорталыќ зерттеу - ашыќ ќарапайым баќыланбайтын зерттеу - кμпорталыќтыќ рандомизацияланбаѓан баќыламалы клиникалыќ зерттеу - халыќаралыќ рандомизацияланѓан баќыланбайтын клиникалыќ зерттеу + кμпорталыќтыќ рандомизацияланѓан плацебо-баќыламалы клиникалыќ зерттеу ? Клиникалыќ ±сыныстар — б±л белгілі бір клиникалыќ жаѓдайларда дєрігерлік тактикаѓа ќатысты шешімдерді ќабылдауда дєрігерге кμмектесу ‰шін тудырылѓан ж‰йелік т‰рде μњделген ережелер. Олар диагностикалыќ жєне скринингтік тесттерді μткізу бойынша, медициналыќ жєне хирургиялыќ кμмектіњ кμлемі бойынша, стационарда болу ±заќтыѓы жєне клиникалыќ тєжірибеніњ басќа аспектілері бойынша айќын орнатуларды ±сынады. Тμменде аталѓан маќсаттардыњ ќайсысы клиникалыќ ±сыныстардыњ маќсаты болып табылмайды? - дєлелді стандарттарды айќын жєне ќолжетерлік ету - белгілі бір науќастарда клиникалыќ шешімдерді ќабылдаудыњ процестерін объективтірек ету жєне ыќшамдау - кєсіби ќызметті баѓалау ‰шін критерий ретінде ќызмет ету жєне сыртќы баќылаудыњ ќ±ралы ретінде ќызмет ету + медициналыќ ќызмет етулердіњ экономикалыќ нєтижелілігін жоѓарылату - б±рыс шешідерді ќабылдаѓаны ‰шін дєрігерлердіњ жауапкершілігін тμмендету ? Дєлелді медицинаныњ едєуір аќпаратты тегін электрондыќ базалардыњ арасында бірінші кезекте MEDLINE базасына сілтеу жасау керек. Тμменде кμрсетілген Интернеттегі сайттардыњ ішінде ќандай сайт MEDLINE электрондыќ базасыныњ сайты болып табылады? - http://www.medbase.com - http://www.medline.com - http://www.clinicalevidence.com + http:// www.pubmed.com - http://www.clinicaltrials.com ? Хельсинкилік Декларацияныњ жєне GCP (Ќажетті клиникалыќ тєжірибеніњ) стандартыныњ негізгі этикалыќ ќаѓидаларѓа сєйкес клиникалыќ зерттеулерді μткізу керек. Адамдардыњ ќай категориялары зерттеуге енгізілуі м‰мкін? - ж‰ктілер - балалар - т‰рмеге т±тќындалѓандар - жедел єскери ќызметке шаќырылѓандар + ауыр сырќаттары бар науќастар (ісіктер, ЖИТС, туберкулез жєне т.б.) ? Мета-анализ бірнеше кезењдерді ќамтиды. Мета-анализ ‰рдісіне ќандай кезењ кірмейді? - сандыќ аќпараттыњ анализі жєне нєтижелерініњ интерпретациясы - нєтижелерді баѓалаудыњ тєсілдерін тањдау - анализдіњ (мєселеніњ) негізгі маќсатын аныќтау + зерттеулер нєтижелерініњ клиникалыќ аудиті - аќпаратты ж‰йеленген іздестіру ? ¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес популяцияѓа сєйкес келеді? + ¤СОА-мен науќастар - ИГК ќолдану - μршу жиілігініњ тμмендеуі - емніњ жоќтыѓы - емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда ? ¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес араласуѓа сєйкес келеді? - ¤СОА-мен науќастар + ИГК ќолдану - μршу жиілігініњ тμмендеуі - емніњ жоќтыѓы - емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда ? ¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес соњына сєйкес келеді? - ¤СОА-мен науќастар - ИГК ќолдану + μршу жиілігініњ тμмендеуі - емніњ жоќтыѓы - емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда ? ¤СОА-мен ауыратын науќастарда ИГК-ды (ингаляциялыќ глюкокортикостероидтар) ќолдану емніњ жоќтыѓына ќараѓанда μршу жиілігініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Келтірілген жауаптардыњ ќайсысы PICO ќаѓидасына сєйкес салыстыруѓа сєйкес келеді? - ¤СОА-мен науќастар - ИГК ќолдану - μршу жиілігініњ тμмендеуі + емніњ жоќтыѓы - емніњ жоќтыѓымен салыстырѓанда ? Ишемиялыќ тип (population) бойынша ќанайналымныњ жедел б±зылысымен науќастарѓа ацетилсалицил ќышќылыныњ (intervention) таѓайындалуы емніњ жоќтыѓына ќараѓанда (comparison) ќайталамалы инсульт ќаупініњ тμмендеуіне єкеледі ме? Клиникалыќ с±раќтыњ ќай типі ±сынылѓан? - с±раќ аурудыњ этиологиясы мен себептеріне ќатысты - с±раќ терапияѓа ќатысты - с±раќ диагностикаѓа ќатысты - с±раќ экономикалыќ нєтижелілікке ќатысты + с±раќ ќауіпке ќатысты ? Кімніњ эпидемиологиялыќ баѓдары клиникалыќ тєжірибеге клиникалыќ зерттеулер ќорытындыларын баѓалауѓа жєне енгізуге негіз болады. - Дж. Глэнвилл баѓдары - К. Лефебр баѓдары +А. Кокран баѓдары - С. Малроу баѓдары - Д.Саккет баѓдары ? Дєлелді медицина (ДМ) жаќтастары ќандай аргументті ќолданады? - ДМ жањалыќ емес, тек атауы ѓана жања - ДМ тек дєлелдерге ѓана негізделген жєне клиницистіњ μз пікірініњ мєнін тμмендетеді - ДМ – б±л жеке адамды емдеудегі популяционды зерттеу мєліметтерініњ ойсыз ќосымшасы - жиі єдебиетте рандомизирленген клиникалыќ зерттеулер ќорытындылары жμнінде мєліметтер кездеспейді + ДМ жања ќатынас б±л ‰рдісті «формаѓа» келтіреді жєне єдебиеттегі мєліметтерді с‰згіден μткізеді де шешімніњ «салмаќты» дєлелдер негізінде ќабылдануына жаѓдай жасайды ? Дєлелді медицина (ДМ) жаќтастары ќандай аргументті ќолданады? - ДМ жањалыќ емес, тек атауы ѓана жања - ДМ тек дєлелдерге ѓана негізделген жєне клиницистіњ μз пікірініњ мєнін тμмендетеді + ДМ б±л ‰рдістіњ тек бμлігі болу керек: ќабылданатын шешімдер жеке тєжірибе мен науќас ќалауы жєне ќол жетерлік дєлелдерді ескеруі керек - жиі єдебиетте рандомизирленген клиникалыќ зерттеулер ќорытындылары жμнінде мєліметтер кездеспейді - жиі ќажетті дєлелдерге ќол жеткізу μте ќиын болады жєне ењ жаќсысын тањдауѓа м‰мкіндік бола бермейді ? Дєлелді медицина (ДМ) жаќтастары ќандай аргументті ќолданады? + ДМ соњѓы этапы мына с±раќтардыњ шеімін іздейді, популяционды зерттеу барысында алынѓан аќпарат ќорытындыларын пациенпен талдай отырып, сол науќасќа ќолдануѓа бола ма - ДМ тек дєлелдерге ѓана негізделген жєне клиницистіњ μз пікірініњ мєнін тμмендетеді - ДМ – б±л жеке адамды емдеудегі популяционды зерттеу мєліметтерініњ ойсыз ќосымшасы - жиі єдебиетте рандомизирленген клиникалыќ зерттеулер ќорытындылары жμнінде мєліметтер кездеспейді - жиі ќажетті дєлелдерге ќол жеткізу μте ќиын болады жєне ењ жаќсысын тањдауѓа м‰мкіндік бола бермейді ? Дєлелді медицинаныњ (ДМ) ќандай артыќшылыѓы бар? - уаќытша ќор жетіспеушілігіне байланысты шыѓындар - компьютерлік техниканы алуѓа кететін шыѓындар жєне д‰ниеж‰зілік аќпарат ќорына ќол жеткізу м‰мкіндігі - ДМ ќолда бар куєлардыњ кемшіліктерін аныќтайды - жоѓары жастаѓы дєрігерлерде компьютерлік сауаттылыќ пен даѓдыныњ болмауынан + ДМ медициналыќ білім мен клиникалыќ тєжірибені біріктіреді ? Дєлелдеме зерттеулерініњ ќай т‰рін μткізгенде дєлелділіктіњ А дењгейіне ие? - когортты немесе жаѓдай-баќылау зерттеулерініњ жоѓары сапалы ж‰йелі шолуы - жоѓары сапалы когортты зерттеу - тμмен ќателікпен ж‰йелі жоѓары сапалы жаѓдай-баќылау + жоѓары сапалы мета-анализ - когортты немесе жаѓдай–баќылау зерттеуі немесе рандомизациясыз баќыланатын зерттеу ? Берілген т±жырымдардыњ ќайсысы дєлелді медицина т‰сінігіне сєйкес? - жеке ѓылым - ерекше статистика - шыѓындарды азайту механизмі + медициналыќ тєжірибе амалы - экономикалыќ талдау т‰рі ? Ќазаќстанныњ бір ќаласындаѓы клиникада ќатысќан орта жастаѓы 60 єйелдердіњ арасында с‰т безі обыры даму факторларын зерттеу бойынша проспективті когортты зерттеу ж‰ргізілді. Зерттеу 2 жыл ж‰ргізілді. Алѓашќы нєтижелер бар. Кохран кітапханасыныњ мєліметтері базасына осы зерттеулерді енгізуге бола ма? - иє, себебі б±л база ж‰ргізілген барлыќ зерттеулер туралы аќпаратты жинайды - иє, себебі б±л база осындай зерттеулерді жинайды - жоќ, б±л база тек АЌШ-та ж‰ргізілген зерттеулерді жинайды - жоќ, б±л база тек аѓылшын тіліндегі зерттеулерді жинайды + жоќ, б±л база м±ќият тањдалѓан жєне жоѓары єдістемелік дењгейдегі зерттеулерді жинайды ? Медициналыќ-биологиялыќ зерттеулер ‰шін ќандай пайыз мμлшерінде сенімді аралыќ дєлелді болып саналады? - 30% - 55% - 68% - 80% + 95% ? Журналда жања дєрілік препаратты ќабылдаѓанда науќастардыњ 80%-да 6 к‰ннен кейін бар симптомдардыњ жойылуы туралы жарнама бар. М±ндай т±жырым д±рыс па жєне неге? - иє, себебі науќастардыњ пайызы кμрсетіледі - жоќ, нєтижелілікті сипаттау ‰шін салыстырмалы жиілікті ќолдану керек - жоќ, емдеудіњ ±заќ мерзімді нєтижелерін ќолдану керек + жоќ, баќылау тобымен салыстыру ж‰ргізу керек - жоќ, себебі статистикалыќ мањыздылыѓын зерттеу керек ? Зерттеу ж‰ргізу ‰шін тањдаудыњ репрезентативтілігіне ќалай жетуге болады? - зерттеуге ќатысатын єр науќасты м±ќият тексеру - санын кμбейту арќылы + популяциядан кездейсоќ тањдау арќылы - ер жєне єйел адамдар санынан жоспарлы тањдау арќылы - єрт‰рлі кєсіппен айналысатын адамдар тобынан жоспарлы тањдау арќылы ? Баќылау тобын жєне араласу тобын бμлгенде рандомизация нені кепіл етеді? + топќа бμлу кездейсоќ - араласудан басќа топтар барлыќ белгі бойынша бірдей болады - нєтижелерді баѓалауда ыѓысу алынып тасталады - плацебо нєтижесі алынып тасталады - науќастарды бμлу оптималды ? Ќазіргі кезде ќолданылатын єдіске ќараѓанда жања хирургиялыќ тєсіл ќаншалыќты жаќсы екені зерттелуде. Ќай зерттеу осы с±раќќа жаќсы келеді? - жаѓдайлар сериясы - кμлденењ зерттеу - жаѓдай-баќылау - когортты зерттеу + рандомизирленген баќыланатын зерттеу ? 12-13 жастаѓы сау оќушыларда антропометриялыќ кμрсеткіштерді зерттеу керек. Осы с±раќќа ќай зерттеу д±рыс жауап береді? - жаѓдайлар сериясы + кμлденењ зерттеу - жаѓдай баќылау - когортты зерттеу - рандомизирленген баќыланатын зерттеу ? Араласуларды зерттегенде екі еселенген соќыр єдіс не ±шін ќолданылады? - сауыќќан жєне баќыланатын адамдарды салыстыру ‰шін - тањдау жасаѓанда кездейсоќ ќателікті азайту + диагностикалыќ тесттер мен нєтижелерді баѓалайтын баќылаушылардыњ ќателігін азайту - диагностикалыќ тесттерді баѓалайтын баќылаушылардыњ плацебо нєтижелерін азайту - зерттеуге кіргізілген субьектілер санын азайту ? Д±рыс ќ±растырылѓан клиникалыќ с±раќта PICO-ныњ ќандай компоненті болмауы керек? - науќас немесе мєселе - араласу - салыстыру - нєтиже + зерттеушілердіњ саны ? Басќа дєрілік затпен салыстырѓанда ауруды емдеу ‰шін А дєрілік затыныњ тиімділігін зерттеу ќажет. Ќай зерттеу осы с±раќќа д±рыс жауап береді? - жаѓдайлар сериясы - кμлденењ зерттеу - жаѓдай - баќылау - когортты зерттеу + рандомизирленген баќыланатын зерттеу ? Емдеу тиімділігін зерттеудегі алтын аралыќ: + екі жаќты соќыр рандомизирленген баќыланатын клиникалыќ зерттеу - нєтижелерді ±заќ баќылайтын проспективті когортты зерттеу - референтті тестпен тєуелсіз соќыр салыстыру жєне басќа топтыњ науќастарында тексеру - нєтижелерді обьективті баѓалаумен бірге когортты зерттеу - нєтижелерді обьективті баѓалаумен бірге «жаѓдай баќылау» т‰рін зерттеу ? |