|
|
оо. 11-с емтихан жауаптары2022ж. Индустрияландыру
"Алаш "негізгі идеялары мынадай базалық ережелер төңірегінде тоғыстырылған: жер халыққа тиесілі және сатып алу-сатуға жатпайды, соның ішінде шетелдіктердің болуы; жердегі және жер астындағы барлық байлық халыққа тиесілі болуы тиіс; өлкенің толық экономикалық дербестігі, Қазақстанның Ресей империясы құрамында болған жылдары қалыптасқан шикізатқа тәуелділіктен бас тартуы; қазақ тілдін, мәдениеттін, әдет-ғұрыптын ұлықтылығы.
Алаш қайраткерлері де қазақ жеріне тап болған түрлі халықтардың өкілдері өздерін қауіпсіз сезінетін ұлттық мемлекет құруды жақтады; мемлекет дамыған елдердің ғылымы мен үздік жетістіктеріне сүйенуі тиіс, ал дін мемлекеттен бөлінуі тиіс.
48
|
Дамыған орта ғасырдағы (Х-ХIV ғғ.) түркі мемлекеттерінің геосаяси белсенділігін сипаттаңыз.
Қағанаттың Шығыстағы саяси ықпалы соншалықты күшті болғандықтан, Солтүстік Қытай билеушілер (Солтүстік Ци және Солтүстік Чжоу) жыл сайын түрік қағанына алым төлем ретінде 100мтүк жібек мата жіберді. Отырықшы тайпалардың байлығын игеруге ұмтыла отырып, түріктер Орта Азияға шықты. Эфталиттердің негізгі күштерін 567 жылы Бұхара маңында түріктер талқандады.
Түріктер оларды 563-567 жылдары толығымен жаулап алды. Түрік қағанаты мен Иран арасында келіспеушіліктер эфталит мұрасының бөлінуіне байланысты басталды. Ол шешілмейтін және ашық қақтығысқа айналды. 70-ші жылдары Түркі қағанаты өз шекараларын Қара теңіз бен Солтүстік Кавказға дейін кеңейтті. Бірақ 581 жылы Түрік қағанатында азаматтық қақтығыстар басталды.
|
49
|
Ұлы Жібек жолының Қазақстан аумағындағы қалалық мәдениетті дамытудағы рөлін сипаттаңыз.
Жібек жолының түрік бөлігінің жандануы мұнда қалалық мәдениетті дамытуда маңызды рөл атқарды. Жетісуда және Қазақстанның оңтүстігінде ол бірқатар жаңа қалалық орталықтардың пайда болуын ынталандырды, қалалардың тез өсуіне ықпал етті. Жібек жолы арқылы тасымалданатын Жібек пен басқа да тауарлардың бір бөлігі осы қалаларда орналасқан. Жібек жолының түркі аймағында тарихи ескерткіштерді қазу кезінде мұнда қайнап жатқан сауданың көптеген материалдық дәлелдері табылды. Сырдарияның ортағасырлық қалаларын зерттеу кезінде табылған заттар халықаралық сауданың маңызды көзі болып табылды. Осындай қазбалардың қатарына Отырардан табылған күміс көмбе жатады. Онда Шығыс Түркістан қалаларының, Кіші Азия, Еуропа қалаларының тиын сарайлары және Еділден жасалған бұйымдар жатады. Қазба жұмыстары барысында зергерлік бұйымдар, тұрмыстық заттар, ақша табылды. Олардың барлығы дәл осы қалалық мәдениеттің қарқын дамуын дәлелдейді.
|
50
|
XVIII - XX ғғ. басындағы Қазақстанның ғылыми зерттеу процесін сипаттаңыз.
Көптеген ресейлік зерттеушілер өздерінің іргелі еңбектерін XVII-XVIII ғасырда қазақ фольклоры, генеалогиясы мен этнографиясы, сондай-ақ жекелеген мұрағат материалдары негізінде жасады.
Қазақстанның тарихын, географиясын, этнографиясы мен мәдениетін зерттеуде ресейлік ғалымдар мен офицерлердің еңбегі зор. Көптеген ғылыми еңбектерді XIX - XX ғасырдың басынан бастап саяси себептер бойынша Қазақстан аумағына жер аударылған Ресей зиялыларының өкілдері де қалдырды.
XVIII ғасырда Ресей жасаған Қазақстан кешенінің зерттеудің алғашқы әрекеттері М. В. Ломоносовтың есімімен байланысты болды. Ол өлкеге ғылыми экспедициялар ұйымдастырудың және оның географиялық карталарын жасаудың бастамашысы болды.
Зерттеуші И.Г.Георги Қазақстан аумағы бойынша дербес экспедиция ұйымдастырды. Оның еңбектерінде өмір, мәдениет, салт-дәстүрлер, сондай-ақ жергілікті халықтың экономикалық өмірінің ерекшеліктері туралы өте құнды мәліметтер бар.
Орыс офицері А.Д.Скалон жергілікті халықты орыс сауаттылығына және өлкенің байырғы тұрғындарының орыс тілін үйренуіне қатыстыруға себеп болған орыс-қазақ сөздігін құрастырды.
Қазақстан туралы құнды еңбектерді басқа ресейлік зерттеушілер қалдырды: Г. Ф. Миллер, В. Н. Татищев және т. б.
XIX – XX ғасырдың басында Қазақстан туралы өз жұмыстарын ағылшын, неміс және француз зерттеушілері мен саяхатшылары қалдырды.
|
51
|
Қазақ хандығының саяси институттарын сипаттаңыз.
|
52
|
Қазақстан тәуелсіздігінің алғашқы жылдарында нарықтық экономикаға көшудің негізгі міндеттерін түсіндіріңіз.
Бірінші кезеңде (1991-1994) жоспарлы социалистік экономиканың бұзылу дәуірімен және нарықтық экономикаға көшудің басталуымен байланысты. Бұл кезде республика экономикасы тоқырауды бастан өткізеді. Соған қарамастан, республикадағы әлеуметтік-экономикалық жағдайдың барлық күрделілігі мен қайшылықтары кезінде 1992 жылдан бастап мемлекеттік меншікті мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру жөніндегі реформа басталды, яғни екі секторлы экономиканы қалыптастырудың бастамасы қаланды. Бұған тоқсаныншы жылдардағы жекелеген жергілікті өкілді органдардың хат-хабарларынан алынған мұрағаттық материалдар дәлел бола алады.
Қазақстанда жекешелендірудің екінші кезеңінің (1993-1995) басталуы "Қазақстан Республикасында мемлекет иелігінен алу мен жекешелендірудің ұлттық бағдарламасының" дқабылануы болды. Бұл жекешелендіру тарихындағы негізгі төрт бағыт бойынша жүзеге асырылған ең ауқымды және күрделі кезең болды
Үшінші кезеңі (1996-1998) электр энергетикасы мен мұнай - газ саласында, сондай-ақ әлеуметтік салада-денсаулық сақтауда, білім беруде, ғылым мен мәдениетте жекешелендіру басталған секторлық бағдарламаларға көшу кезеңі болды. Дәл осы кезеңде ірі өнеркәсіптік кәсіпорындарды сатып алуға қабілетті отандық инвесторлар қалыптаса бастады.
Жекешелендірудің төртінші кезеңі 1999 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін жалғасуда. Қабылданған шаралардың нәтижесінде 1994 жылдың аяғынан бастап экономикада бетбұрыстың алғашқы белгілері байқалды: мысалы инфляция деңгейі төмендеді. Бұл ретте 1993 жылы ұлттық валюта – теңгенің енгізілуі экономиканың жандануына көп жағдайда ықпал етті, бұл елге дербес ақша-кредит саясатын жүргізуге мүмкіндік берді
|
|
|
|
Скачать 0.53 Mb.