1 этап. Кенеттен ан айналымны тотауыны негізгі себептерін талдап,госпитальды этапа дейінгі диагностикалы критерийлерін анытаыз

• Название: Кенеттен ан айналымны тотауыны негізгі себептерін талдап,госпитальды этапа дейінгі диагностикалы критерийлерін анытаыз
• Дата: 21.09.2021
• Размер: 139.7 Kb.
• Имя файла: 1 этап.docx
• Тип: Документы; #235147
• страница: 2 из 6

1

11

Жедел жүрек жетімсіздігінің негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Жедел жүрек жеткіліксіздігі (ОСН) - ОСН - жүректің систолалық және/ немесе диастолалық функциясының бұзылуын анықтайтын симптомдардың тез пайда болуымен сипатталатын клиникалық синдром (төмендеген жүректік лақтырыс, тіндердің жеткіліксіз перфузиясы, өкпе капиллярларындағы жоғары қысым, тіндердегі тоқырау).

Жедел жүрек жеткіліксіздігінің себептері және қауіп факторлары

Жедел жүрек жеткіліксіздігінің пайда болуына ықпал ететін себептер шартты түрде үш топқа бөлінеді:

- жүрек лақтырысының жоғарылауына әкелетіндер;

- алдын-ала жүктеменің күрт және едәуір артуына әкелетіндер;

- жүктемеден кейінгі жүктеменің күрт және айтарлықтай өсуіне әкелетіндер.

Олардың ішінде жедел жүрек жеткіліксіздігінің жиі кездесетін себептері:

-аортаның стратификациясы;

-өкпе эмболиясы;

-жүрек ақаулары (туа біткен және жүре пайда болған); созылмалы жүрек жеткіліксіздігінің өршуі;

-тұрақсыз стенокардия;

-анемия;

-аритмия;

-гипертониялық дағдарыс;

-жүрек тампонадасы;

-жүректің ишемиялық ауруының асқынулары (инфаркт, Жедел коронарлық синдром);

-кернеулі пневмоторакс;

-гипергидратация;

-өкпенің созылмалы обструктивті ауруының өршуі;

-жүктілік кезіндегі әйелдердегі кардиомиопатия; ауыр жұқпалы аурулар; және т. б.

-ОСН сепсис, тиротоксикоз және басқа да ауыр патологиялық жағдайлар аясында дамуы мүмкін.

Диагностикалық критерийлер

Шағымдар мен анамнез:

Шағымдар ентігу / тұншығу, құрғақ жөтел, қанды түкірік, өлім қорқынышына байланысты болуы мүмкін. Өкпе ісінуінің дамуымен көбінесе қызғылт түске боялған қақырықты жөтел пайда болады. Науқас мәжбүрлік отыру.
Физикалық тексеру:

Физикалық тексеру кезінде жүрек тондарының сапасын, III және IV тондардың, шулардың болуын және олардың сипатын анықтай отырып, жүректі пальпациялауға және аускультациялауға ерекше назар аудару керек.

Перифериялық айналымның жағдайын, терінің температурасын, жүректің қарыншаларын толтыру дәрежесін жүйелі түрде бағалау маңызды.

1

12

Жедел тыныс шамасыздығының негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз. Жіктеңіз.

Тыныс жетіспеушілігі – бұл тыныс алу жүйесінің ағзаның қалыпты жұмыс істеуіне қажетті оттегімен қамтамасыз ету және көмірқышқыл газын шығару қызметін дұрыс атқара алмауы.

Жедел тыныс жетіспеушілікке (ЖТЖ) бірнеше сағат, кейде бірнеше минут ішінде өлімге алып келетін тыныс жетіспеушілігінің тез үдеуі тән.

Жедел тыныс жетіспеушілігінің себептері. ЖТЖ тыныс алу жолдарының өткізгіштігі бұзылғанда: тілдің артқа кетіп қалуы, көмей немесе кеңірдек бөгде денемен бітелгенде, көмей ісінуінде, айқын ларингоспазмда, гематома немесе ісікте, бронхоспазмда, өкпенің созылмалы обструктивті аурулары мен бронхтық астмада пайда болады. Сонымен қатар, респираторлық -дистресс синдромы немесе «шокты өкпе», пневмония, пневмосклероз, эмфизема, ателектаз, өкпе артериясы тармақтарының тромбоэмболиясы, майлы эмболия, қағанақ сумен болатын эмболия, сепсис және анафилактикалық шок ЖТЖ себептері болуы мүмкін. Кейбір экзо және эндогенді интоксикацияларға (опиаттар, барбитураттар), бас-миы мен жұлын-миының зақымданулары мен ауруларына, сонымен бірге әртүрлі себептерден туындаған тырысу синдромына, миастенияға, Гийена - Барре синдромы және т.б. ЖТЖ тән. ЖТЖ кеуде және іш қуысының жарақаттары кезінде де пайда болуы мүмкін.

Диагностикалық критерийлер

Шағымдар мен анамнез:

* толық Денсаулық арасында тұншығудың өткір сезімі;

* дауыстың жоғалуы және жоғалуы;

* * сөйлеу мүмкін еместігі, белгілері мойынға көрсетеді;

* сананың жоғалуы, науқастың құлауы;

* * "себепсіз" кенеттен жөтел, көбінесе пароксизмальды, көбінесе тамақтану аясында;

* ысқырған тыныс;

* мүмкін гемоптиз;

* қорқыныш;

* бас айналу;

* көздің қараңғылануы;

* жүрек соғысы.

Сыртартқысында болуы:

* тыныс алу жолдарының сырттан қысылуы (асфиксия, мойын жарақаттары, ісіктер);

* тыныс алу жолына бөгде заттардың немесе сұйықтықтың түсуі (қан, құсу, суға батқан кезде су);

* адам коматоздық жағдайда болған кезде тілдің батуы;

* тыныс алу жолдары мен өкпе деңгейіндегі патологиялық процестер (ісіну, күйік, бронхтың өткір спазмы, өкпе ісінуі).

Жіктелуі.

Ауру ағымы бойынша:

* жедел немесе субакутты – бронхтардың толық және клапанды жабылуымен. Бұл жағдайда тыныс алу жолдарының өткізгіштігінің бұзылуы, сондай-ақ ателектатикалық пневмонияның дамуы бірінші орынға шығады;

* созылмалы курс-тыныс алудың айқын қиындықтарынсыз, ателектазсыз немесе эмфиземасыз трахеяда немесе бронхта бөгде зат бекітілген жағдайда, бөтен дененің бекітілген жеріндегі қабыну өзгерістерімен және пневмонияның дамуымен дренаж функциясының бұзылуымен сипатталады.

Кедергі дәрежесі бойынша:

* тыныс алу жолдарының ішінара кедергісі - зардап шеккен адам ес-түссіз, жөтел және тыныс алу арасында шулы тыныс бар;

* тыныс алу жолдарының толық кедергісі-жәбірленуші сөйлей де, дем ала да, жөтеле де алмайды, мойнынан қысылады.

1

13

Бронхообструктивті синдромның негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Бронхтың обструктивті синдромы – бронх секрециясының жиналуына, қабырғаның қалыңдауына, тегіс бұлшықет бұлшықетінің спазмына, өкпенің қозғалғыштығының төмендеуіне немесе қоршаған құрылымдардың қысылуына байланысты әртүрлі калибрлі бронхтардың тарылуымен немесе окклюзиясымен сипатталатын клиникалық симптомдық кешен.

Бронх өткізгіштігінің бұзылу себептері:

1. Бронхтардың тегіс бұлшықеттерінің спазмы (бронхоспазм);

2. Бронхтың ісіну және қабыну өзгерістері (шырышты қабықтың ісінуі және гипертрофиясы, қабырғаның қабыну инфильтрациясы);

3. Бронхтардың қуысында тұтқыр патологиялық құрамның жинақталуымен Гиперсекреция;

4. Трахеобронхиальды дискинезия;

5. Өкпенің серпімділігін жоғалтқан кезде ұсақ бронхтардың экспираторлық коллапсы;

6. Өкпе эмфиземасы;

7. Дем шығару кезінде үлкен бронхтардың төмендеуі.

Диагностикалық критерийлер

Шағымдар мен анамнез:

* Созылмалы жөтел (3 айдан астам);

* Созылмалы қақырықты шығару;

* Ентігу;

* Тәуекел факторларының болуын көрсететін Анамнез:

- темекі шегу

- ирританттардың ингаляциялық экспозициясымен байланысты өндірістік қызмет: шаң, газдар, бу, химиялық аэрозольдер.

- тұрғын үй-жайлар ауасының органикалық отынның жану өнімдерімен ластануы-тамақ дайындау және нашар желдетілетін үй-жайларда жылыту кезінде

- тұрғын үй алаптарының қоршаған ауасының ластануы (қолайсыз экологиялық жағдай) ӨСОА қауіп факторы ретінде түпкілікті зерттелмеген.

- мерзімді шиеленістер.
Физикалық тексеру:

* бронх обструкциясының белгілері (аускультация кезінде дем шығару ұзаруы, құрғақ ысылдау және т. б.).);

* эмфиземаның белгілері (бөшке тәрізді кеуде, перкуторлы тонның қорап тәрізді көлеңкесі);

* цианоз (гипоксемия болған жағдайда);

* DN белгілері;

* өкпе жүрегінің белгілері анықталуы мүмкін.

1

14

Жедел стеноздаушы ларинготрахеиттің негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Ларингит (ларинготрахеит) - көмейдің (көмейдің және кеңірдектің) сілемейлі қабығының жіті қабынуы, қабыну процесінің негізінен қатпарлану бөлімінде орналасуымен сипатталады және клиникалық тұрғыдан өрескел "үрген" жөтелмен, дисфониямен, инспираторлық немесе аралас ентігумен көрінеді.

Көмей стенозының этиологиясы:

• 
  Көмейдегі қабыну процессі (балалардағы жедел ларинготрахеит, іріңді процесстер – абсцесстер, флегмоналар, хондроперихондриттер);
  
• 
  Басқа инфекциялар (дифтерия, қызылша, скарлатина, тұмау);
  
• 
  Инфекционды гранулемалар (туберкулез, сифилис, склерома);
  
• 
  Көмейдің қабынусыз процесстері (уремия, нефрит, жүрек және өкпе аурулары кезінде қақпақпен және шырышпен бітеліп қалуы немесе аллергиялық сипаттағы ісіну);
  
• 
  Ісіктер (қатерлі, қатерсіз);
  
• 
  Жарақаттар (механикалық, термиялық, химиялық);
  
• 
  Бөгде денелер;
  
• 
  Көмей иннервациясының бұзылыстары (шеткі және орталық, ятрогенді, жарақаттық, қысылулар, миастения);
  
• 
  Көмейге жақын жатқан мүшелердегі патологиялық процесстер (жұтқыншақ арты абсцессі, мойынның терең флегмоналары, кеуде қуысының, өңештің, қалқанша безінің ісіктері);
  
• 
  Даму ақаулары (туа пайда болған мембраналар мен кисталар).
  

Диагностикалық критерийлер:

шағымдар

* дөрекі"үрген" жөтел;

* дауыстың естілуі және естілуі, кейде афония;

* ентігу;

* дене температурасының жоғарылауы;

• тұмау, ангина;

* дімкәстік, тәбеттің төмендеуі.

анамнез:

* аурудың жедел басталуы;

* катаральды белгілері бар науқастармен байланыс (2-5 күннен кем емес);

* дене температурасы қалыпты шектерде немесе фебрильді сандарға дейін (38-390с), кейде 40оС-қа дейін көтерілуі мүмкін;

физикалық тексеру: стридорозды тыныс алу-кеуде қуысының сәйкес жерлерін тарту, тыныс алудың қиындауы және ұзаруы, тыныс алу актісіне қосымша бұлшықеттердің қатысуын, тыныс алу кезеңінде қатты ысқырықты шуды қажет етеді.

1

15

Астмалық статустың негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.


Демікпелік жағдай – бронхының демікпе ұстамасының 6 сағатқа дейін басылмайтын жəне симпатомиметикалық дəрілерге көнбейтін жағдай дамуымен, бронхылардың дренаждық функциясының бұзылуымен, сонымен қатар гипоксемия, гиперкапния пайда болуымен сипатталады.

Қауіп-қатерлі факторлар
Демікпелік жағдайға бронхы-өкпелік инфекцияның қосылуы немесе өршуі, ЖРВИ, себепкер аллергендер, глюкокортикоидты жетіспеушіліктің дамуы, емді уақытынан кеш бастау, симпатомиметик препараттарды көп мөлшерде жəне ұзақ уақыт қолдану, антибиотиктерді, протеолиздік ферменттерді қолдану, егулер, сарысу құю, ауыр стресс əсер етеді.

Диагностика критерилері:

- қақырық түсуінің қиындауынан көп сағатқа кейде бірнеше тəулікке созылатын тұншығу;

- айқын əлсіздік;

- өлімнен қорқу;

- көп ретті симпатомиметикалық ингаляция қолдану жəне пуринді қатардағы препараттарды (тəулігіне 15-20 рет) қолданудың əсерінен бронх кеңейтуші əсерінің болмауы немесе бронхоспазмның күшеюі («рикошет синдромы»).

1

16

Пневмоторокстың негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Пневмоторакс-  бұл кеуде қуысының жəне өкпенің механикалық немесе əртүрлі жарақатына байланыссыз, кеуденің париетальді жəне висцеральді жапырақшаларының арасына ауаның жиналуымен жүретін патологиялық жағдай.

Қауіп-қатерлі факторлар: 
- өкпе туберкулезі;
- туа пайда болған поликистоз;

- бронхоэктаздық ауру; 
- өкпенің іріңді аурулары;
- өкпенің созылмалы обструктивті ауруы;

- астматикалық статус;
- ЖИТС;
- қатерлі ісіктер;
- темекі шегу.

Диагностика критерилері
 

Пневмоторакстың кез-келген түрінің клиникалық көрінісі ауаның өкпеге түскен көлемі мен жылдамдығына байланысты. Ауру қысқа уақытта спонтанды көріністермен, ұзақтығы бірнеше минутқа дейінгі, кеуденің бір жақ бөлігіндегі қатты ауырсынуымен, кейіннен ол толығымен жойылуын немесе тұйық сипатқа айналуын айтады. Науқас көбіне ауырсынудың қай кезде басталғандығы туралы айтып бере алады.


Спонтанды пневмотораксқа тəн симптомдар:

- кеуде клеткасының сəйкес жағында п.б.өткір ауыру сезімі, мойын, қолға берілетін, терең дем алғанда, жөтелгенде жəне қозғалғанда күшейе түсетін;

- кенеттен ентігу;

- тері түсінің өзгеруі ( бозару, цианоз);

- тахикардия;

- суық жабысқақ тер;

- АҚ төмендеуі;

- мəжбүр қалыпта ( жартылай отыру, зақымдалған жағына қарай иілуі, немесе ауырған жағына жату).
1. Жалпы жағдайы мен өмірге қажетті мүшелердің қызметін бағалау: есін, тынысын (жиі, беткей), қан айналымын.

2. Визуальді бағалау: конституциясын бағалау (астеникалық), мəжбүр қалып (отыру немесе жартылай отыру), тері түсінің бозаруы, суық,  пульсті тексеру, жүректің жиырылу жиілігін, артериалды қысымды анықтау (тахикардия, артериалды гипотензия).

3. Кеуде клеткасын қарау: қабырға арасының кеңеюі, тыныс алғанда зақымданған жақтың қалып отыруы, мойын венасының ісінуі мен пульсациясы, тері асты эмфиземасы.

4. Пальпация жəне перкуссия: зақымданған жақта дауыс дірілінің қалып отыруы немесе жоқ болуы, тимпаникалық дыбыс (плевра қуысында сұйықтық жиналғанда төменгі бөліктері тұйықталады), жүрек түрткісінің жəне жүректің тұйықталған шекарасының сау жаққа ығысуы.

5. Аускультация: зақымданған жақта дыбыстың төмендеуі немесе жоғалуы.

2

1

1

Гемоторокстың негізгі себептерін талдап,гемоторокстың диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Гемоторакс —өкпенің, медиастинаның, жүректің немесе кеуде қабырғасының тамырларынан қан кету салдарынан плевралық қуыста қанның жиналуы. Плевра қуысындағы жаңа қан бүктеледі, содан кейін фибринолиз нәтижесінде қайтадан сұйылтылады. Кейбір жағдайларда сұйылту болмайды-гемоторакс пайда болады, бұл плевра эмпиемасының кейінгі дамуында қауіпті.

Гемоторакстың негізгі себептері:

-пышақ және атыс жарақаттары;

-Қан тамырларының жарылуына әкелетін көгерген жаралар (соның ішінде интеркостальды жаралар);

-өкпе тіндерінің зақымдалуымен қабырғалардың сынуы;

-өкпе туберкулезі;

-қолқа аневризмасының бұзылуы;

-өкпенің, плевраның, медиастиналық ағзалардың қатерлі процестері (тамырларға -неоплазмалардың өнуі);

-өкпе абсцессі;

-ортостения және өкпе органдарына хирургиялық араласудан кейінгі асқынулар;

-торакоцентез;

-коагуляция жүйесінің аурулары;

-орталық көктамырларды дұрыс жүргізілмеген катетерлеу;

-Плевралық қуысты дренаждау.

Диагностикалық критерийлер:

* кеуде қуысының проекциясында және проекциясынан тыс тері жарасының болуы;

* терінің бозаруы және / немесе цианозы;

* ауырсыну, әсіресе қабырға мен Стернумның қатар жүретін зақымдануы кезінде;

* ентігу және тыныс алудың қиындауы;

* тыныс алу қозғалысын шектеу;

* әр түрлі қарқындылық пен ұзақтықтағы гемоптиз;

* ашық пневмоторакс белгілері;

* кеудеішілік органдар мен тамырлар зақымданған кездегі гиповолемиялық шок құбылыстары;

* тері астындағы эмфизема;

* медиастинальды эмфизема;

* тыныс алу және жүрек-тамыр жеткіліксіздігі құбылыстарының өсуі.

Пневмоторакс пен гемоторакстың физикалық белгілері медиастинаның сау жаққа жылжуымен

2

1

2

Жіті өкпеден қан кетудің негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Өкпеден қан кету –бронхтық және өкпелік қан тамырлардан және мұрын қуысы арқылы қан кетумен жүретінтыныс алу органдарының түрлі ауруларының қауіпті асқынуы,.

Этиология.

1)өкпе туберкулезы 

 2)бронхит

3)созылмалы пневмония

 4)бронхоэктаз

5) пневмосклероз

6)өкпе абсцессы және гангренасы

 7)бронх аденомасы

 8) өкпенің қатерлі ісігі

9) пневмокониоздар (силикатоз, силикоз)

10)трансторакалды биопсия

11)бронхтарда бөгде зат тұрып қалу

12)кеуде қуысының жарақаттары (қабырғалардың сынуы және т. б.)

13)ӨАТЭ

14)өкпелік эндометриоз

15)Вегенер гранулематозы

16)жүйелік капиллярит (Гудпасчер синдромы)

2

1

3

Пневмонияның негізгі себептерін талдап,госпитальды этапқа дейінгі диагностикалық критерийлерін анықтаңыз.

Пневмония – өкпенің респираторлы бөліктерінің ошақтық зақымдануымен, альвеолаішілік эксудациямен, интоксикациямен, қызбамен жүретін, жедел инфекциялық ауру.