№
|
Студенттердин өз алдынча иштөөсүнө берилген темалар
|
Сааты
|
Упайлар
|
|
1-Модул
|
15
|
8
|
1.
|
Экологиянын предмети, максаты жана учурдагы милдеттери.
|
2
|
1
|
2.
|
Экологиянын өнүгүү тарыхы.
|
2
|
1
|
3.
|
Экологиялык факторлордун организмге таасири.
|
2
|
1
|
4.
|
Жашоо шарттар. Негизги тиричилик чөйрөлөр.
|
2
|
2
|
5.
|
Популяциянын гомоэстазы.
|
3
|
1
|
6.
|
Популяциянын биологиялык жана мейкиндик структуралары
|
4
|
2
|
|
2-Модул
|
15
|
8
|
7.
|
Биоценоздун структуралары.
|
2
|
1
|
8.
|
Экосистеманын компоненттери. Экосистемадагы заттардын айлануусу жана энергиянын багыты
|
2
|
1
|
9.
|
Экологиялык сукцессия. Биринчилик жана экинчилик, аутогендик жана аллогендик сукцессиялар.
|
2
|
1
|
10.
|
Кыргызстандын экосистемалары. Коруктар жана жаратылыш парктары.
|
2
|
1
|
11.
|
Биосферанын эволюциясы. Биосферадагы заттардын биогеохимиялык айлануусу.
|
2
|
1
|
12.
|
Глобалдык экологиялык проблемалар.
|
2
|
1
|
13.
|
Кыргызстандагы экологиялык проблемалар.
|
2
|
1
|
14.
|
Экологиялык билим жана тарбия берүү
|
2
|
1
|
|
Баары:
|
30
|
16
|
8. Дисциплинанын программасы
Киришүү.
Экологиянын мазмуну, предмети жана учурдагы милдеттери. Экологиянын кыскача тарыхына мүнөздөмө. Экология илиминдеги колдонулуучу негизги методдор. Экологиянын бөлүмдөрү. Экологиянын башка илимдер менен байланышы. Экологиянын коомдогу орду.
Аутоэкология.
Организмдердин көп түрдүүлүгү. Организм жашаган чөйрө жана жашоо шарттар. Ресурстар. Ресурстар. Экологиялык факторлор. Организмдердин экологиялык ийкемдүүлүгү, стенобионттук жана эврибионттук организмдер. Оптимум, пессимум жана өлүү зоналары. Гомойотермдик жана пойкилотермдик жаныбарлар. Организмдердин абиотикалык фокторлорго ыңгайлануусу боюнча жалпы принциптери. Организмдердин негизги жашоо чөйрөлөрү.
Демэкология
Популяция жөнүндө түшүнүк. Жөнөкөй, экологиялык жана географиялык популяциялар. Популяциянын саны, тыгыздыгы, туумдуулугу, өлүмдүүлүгү. Азаюучу, көбөйүүчү жана стабилдүү популяциялар. Популяциянын өзүнүн санын өзү жөнгө салуусу. Популяциянын гомоэстазы жана динамикалык тең салмактуулугу. Популяциянын структуралары.
Синэкология
Биоценоз, биотоп, биогеоценоз, экосистема түшүнүктөрү. Биоценоздун экологиясы. Биоценоздун структуралары. Тирүү организмдердин бири-бирине таасир этүүсүнүн түрлөрү. Биоценоздун мейкиндик структурасы. Биоценоздун экологиялык (түрдүк катыштарынын) структурасы. Биоценоздогу трофикалык (организмдик) байланыштар. Азык тизмеги. Биоценоздогу топикалык (бир организмдин экинчи бир организмге шарт түзүп бериши) байланыштын кыйыр жана түз түрлөрү.Биоценоз ээлеген абиотикалык чөйрөнүн организмдер үчүн мааниси.
Биогеоценоз жана экосистема жөнүндөгү түшүнүктөрдүн окшоштуктары жана айырмачылыктары. Кыргызстандын экосистемаларына мүнөздөмө. Жандуу компоненттер жана жансыз компоненттер. Жандуу компоненттер: продуценттер, консументтер жана редуценттер. Фотосинтез жана анын мааниси. Экосистемадагы заттардын айлануусу жана энергиянын багыты. Биринчилик дүң жана таза продукциялар, экинчилик таза продукция. Экологиялык сукцессия жана сукцессиялык катар. Кыргызстандын өзгөчө коргоого алынган аймактары: коруктар жана жаратылыш парктары.
Биосфера
Биосфера. В.И. Вернадскийдин биосфера жөнүндөгү окуусу. Биосферанын структуралары. Биосфераны түзгөн заттардын классификациясы. Биосферанын функциялары. Биосферадагы заттардын айлануусу. Ноосфера жөнүндө түшүнүк.
Экологиялык проблемалар.
Глобалдык, регионалдык жана локалдык экологиялык проблемалар. Озон катмарынын жукарышы, жылуулук таасири, кислоталык жаан, көп түрдүүлүктүн азайышы, Арал проблемасы. Жерлерди экстенсивдүү пайдалануунун кесепети, суу-аба чөйрөлөрүнүн булганышы. Майлуу–Суудагы хвостохранилищелердин, токойлордун кыскарышы, мөңгүлөрдүн кыскарышы ж.б.. Ош шаарынын абасын булгоочу булактар, Ак-Буура дарыясынын булганышы, таштанды проблемасы. Курчап турган чөйрөнү коргоонун негизги жолдору.
Экологиялык билим жана тарбия берүү
Экологиялык билим жана тарбия берүүнүн актуалдуулугу. Экологиялык билим берүүнүн максаты, милдеттери, формалары. Экологиялык билим берүүнүн перспективалары. Мектептерде окуучуларга биология предметин өтүүдө экологиялык оюн сабактарды уюштуруу.
8. Сабактардын түрлөрү боюнча сааттарды бөлүштүрүүнүн
календардык-тематикалык планы
8.1. Лекциялык сабактар боюнча:
№
|
Лек-нын комп-сы
|
Бөлүмдөрдүн, модулдардын, темалардын жана суроолордун аталыштары
|
Саат-тардын саны
|
Колд. окут. техн.
|
Жума
б-ча бөл-шү
|
1
|
1-ЖМК
|
Киришүү
№1 лекциянын планы:
Экология илими жөнүндө кыскача түшүнүк.
Экологиянын мазмуну, предмети жана милдеттери.
Азыркы мезгилдеги экологиялык кырдаал.
Экологиянын кыскача тарыхы жана башка илимдер менен болгон байланышы.
Адабияттар:
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].Эл.окуулук [1, 2, 3, 4, 5].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Экология терминин кандай түшүнөсүң?
Экология терминин 1-болуп ким пайдаланаган?
Экологиянын предметин, мазмунун мисалдар менен түшүндүр.
Экологиянын учурдагы милдети болуп эмнелер саналат?
Экологиянын башка илимдер менен байланышын ачып көрсөт.
Экологиянын структурасынын схемасын түз.
|
2
|
КЛ, ЛК, ПЛ, Дис. МЧ.
|
I
|
2
|
1-ЖМК
|
Аутоэкология
№2-лекциянын планы:
Организмдин чөйрөсү жана жашоо шарттары.
Ресурстар. Экологиялык факторлор.
Организмдердин экологиялык ийкемдүүлүгү, стенобионттук жана эврибионттук организмдер.
Оптимум, пессимум жана өлүү зоналары.
Жашоо чөйрөлөр.
Суткалык, жылдык циклдик закондор. Фотопериодизм.
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Чөйрө, жашоо шарт жана ресурс түшүнүктөрүнүн айырмачылыгын далилдеп бер.
Экологиялык факторлорду мисалдлар менен түшүндүр.
Абиотикалык жана биотикалык факторлолрдун айырмачылыгы эмнеде эмнеде?
Антропогендик факторго мисалдарды келтир.
Тирүү организмдердин экологиялык факторлорго ыңгайлануусун мисалдар менен далилде.
Стенобионттор менен эврибионттордун айырмачылыгын далилде.
Жарык, ага организмдердин ыңгайлануусу боюнча бөлүнүштөрүн түшүндүр.
Температура, ага организмдердин ыңгайлануусу боюнча бөлүнүштөрүн мисалдар менен далилде.
Нымдуулук, ага карата организмдердин ыңгайлануусун мисалдар менен түшүндүр.
Терморегуляция кандай жүрөт жана кандай түрлөрүн билесиң?
Фотопериодизмге мисалдарды келтир.
Тиричилик чөйрөлөрдүн түрлөрүн мисалдар менен далилдеп бер.
|
2
|
КЛ, ЛК, ПЛ, Дис. МЧ.
|
II-IV
|
3
|
1-ЖМК, 4-КИК
|
Дем экология
№3-лекциянын планы:
Жөнөкөй, экологиялык жана географиялык популяциялар.
Популяциянын саны, тыгыздыгы, туумдуулугу, өлүмдүүлүгү.
Популяциянын биологиялык жана мейкиндик структуралары.
Популяциянын өзүнүн санын өзү жөнгө салуусу.
Популяциянын гомоэстазы жана динамикалык тең салмактуулугу.
Популяциянын санын жөнгө салуу.
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].Эл.окуулук [1].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Популяцияга аныктама бер жана аны мисалдар менен бышыкта.
Популяциянын түрлөрүн мисалдар менен түшүндүр.
Популяцияынын санынын жана тыгыздыгынын айырмачылыктарын мисалдар менен түшүндүр.
Популяциянын туумдулугун жана өлүмдүүлүгүн мисалдар менен далилиде.
Популяциянын структураларына мисалдарды келтир.
Популяциянын биологиялык структурасын мисалдар менен далилде.
Популяциянын мейкиндик структарасын мисалдар менен далилде.
Популяциянын этологиялык структурасын мисалдар менен далилде.
Популяцияны эмнеге өзүнүн санын өзү жөнгө салуучу система катары кароого болот.
|
3
|
КЛ, ЛК, ПЛ, Дис. МЧ.
|
V-VI
|
|
|
1-модуль боюнча:
|
7
|
|
6 жума
|
4
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
Синэкология
№4-лекциянын планы:
Биоценоз. Биоценоз жөнүндө түшүнүк. Биотикалык мамилелер. Фитофаг жаныбарларынын мааниси. Биоценоздун структуралары. Экологиялык сукцессия. Биринчилик жана экинчилик сукцессиялар.
Экосистема. Экосистема жана биогеоценоз түшүнүктөрүнүн айырмачылыктары. Биотоп.
Экосистеманын компоненттери.
Экосистемадагы заттардын айлануусу жана энергиянын багыты. Биологиялык пирамида эрежеси. Фотосинтез жана анын мааниси. Биринчилик жана экинчилик продукталуулук. Туруктуу жана туруксуз биоценоздор.
Адабияттар:
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5, 6, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1, 2, 5].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Биоценоз, битоп, биогеоценоз түшүнүктөрүнүн айырмачылыктары эмнеде?
Биотикалык факторлордун түрлөрүн мисалдар менен түшүндүр жана алардын маанисин ачып көрсөт.
Трофикалык байланыштын типтерин мисалдар менен түшүндүр.
Топикалык байланыштын типтерин мисалдар менен түшүндүр.
Форикалык байланыштын типтерин мисалдар менне түшүндүр.
Фабрикалык байланышты мисалдар менен далилде.
Биоценоздун структураларын айтып бер.
Мейкиндик структурага мисалдарды келтир.
Түрдүк структурага мисалдарды келтир.
Биогеогеоценоз жана экосистема түшүнүктөрүнүн окшоштуктарын жана айырмачылыктарын далилде.
Экосистеманын компоненттерин мисалдар менен түшүндүрүп, алардын азык чынжырындагы маанисин ачып көрсөт.
Экосистемадагы затардын айлануусундагы мисалдар менен түшүндүр.
Экосистемадагы энергиянын багытын мисалдар менен түшүндүр.
Экологиялык сукцессиянын түрлөрүнө мисалдарды келтир.
Аутогендик сукцесияга мүнөздөмө бер жана ага мисалдарды келтир.
Аллогендик сукцессияга мүнөздөмө бер жана ага мисалдарды келтир.
|
2
|
КЛ, ЛК, ПЛ, Дис. МЧ.
|
VII-VIII
|
5
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
Биосфера
№5-лекциянын планы:
В. И. Вернадскийдин биосфера боюнча окуусу.
Биосферанын структуралары.
Биосфераны түзгөн заттардын классификациясы.
Биосферанын функциялары.
Биосферадагы заттардын айлануусу.
Ноосфера жөнүндө түшүнүк.
В.И. Вернадскийге чейинки “Биосфера” түшүнүгүн өз эмгегинде колдонгон окумуштуулардын эмгектери.
Биосфера жана анын эволюциясы. Ноосфера.
Биосфера жана адамдын ден соолугу.
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3. 4. 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1, 5].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Биосфера деген терминди кандай түшүнөсүң?
Биосфера терминин 1-болуп пайдаланган окумуштуу ким?
Биосфера жөнүндө В.И.Вернадскийдин окуусу эмне себептен чоң резонанс жаратты?
Биосферанын структураларынын схемасын түзүп бер.
Атмосфера жана анын чектери жөнүндө эмнелерди билесиң?
Литосфера жана анын чектери жөнүндө эмнелерди билесиң?
Биосферанын составына кирүүчү заттарды классификациялап бер.
Биосферадагы тирүү организмдердин геохимиялык функцияларын мисалдар менен далилде.
|
2
|
КЛ, ЛК, ПЛ, Дис. МЧ.
|
IX
|
6
|
5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
Экологиялык проблемалар
№6-лекциянын планы:
Биоферадагы глобалдык экологиялык проблемаларга жалпы түшүнүк.
Озон катмарынын жукарышы. Жылуулук таасири. Кислоталык жаан. Көп түрдүүлүктүн азайышы. Глобалдык экологиялык проблемалардын кесепеттери.
Кыргызстандын экологиялык проблемаларына жалпы мүнөздөмө:
суу жана аба чөйрөлөрүнүн булганышы;
Майлуу-Суудагы радиоактивдүү булганууну;
токойлордун кыскарышы;
Мөңгүлөрдүн кыскарышы ж.б.
Экологиялык проблемалардын келип чыгуу себептери.
Экологиялык проблемаларды чечүүнүн мүмкүн болгон жолдору.
Адабияттар:
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3. 4. 5, 6, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Биоферадагы глобалдык экологиялык проблемаларды атап бер.
Озон катмарынын жукарышы жана анын кандай таасири жөнүндө эмнелерди билесиң?
Жылуулук таасири эмнелерге алып келүүдө?
Кислоталык жаандын пайда болуу механизмин айтып бер.
Көп түрдүүлүктүн азайышы эмнелерге алып келиши мүмкүн?
Арал деңизинин солушунун кандай себептери бар?
Кыргызстандын аймагында болуп жаткан кандай экологиялык проблемаларды билесиң?
Жерлерди экстенсивдүү пайдаланууну эмнелерге алып келет?
Суунун кандай булгануу жолдорун билесиң?
Атмосфералык аба эмнелер аркылуу булагнып жатат?
Ош шааррынын атмосфералык абасын булгоочу кандай булактарды айтып бере аласың?
Майлуу-Суудагы радиоактивдүү булгануунунун коркунучтуулугу эмнеде?
Токойлордун мааниси жана алардын кыскарышына эмнелер себеп?
Кыргызстандагы мөңүлөрдүн эрип азайып жатышы эмне себептен эң актуалдуу проблемага айланды?
Кыргызстандагы экологиялык проблемалардын келип чыгуу себептерин эмнелерден көрөсүң?
Экологиялык проблемаларды чечүүнүн кандай жолдорун сунуштай аласың?
Туруктуу өнүгүүнү кандай түшүнөсүң?
|
2
|
ЛК, ПЛ, Дис., РО. ЧТИ
|
X-XI
|
7
|
1-ЖМК, 5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
Экологиялык билим жана тарбия берүү
№7-лекциянын планы:
Экологиялык билим жана тарбия берүүнүн актуалдуулугу.
Экологиялык билим берүүнүн максаты, милдеттери, формалары.
Экологиялык билим берүүнүн перспективалары.
Экологиялык билим берүүдөгү каада-салттардын жана диндин орду.
Адабияттар:
Негизги: [1]. Кошумча: [6, 7, 10].
Эл.окуулук [1, 2, 3, 4, 6, 7].
Өтүлгөн материалды бышыктоо үчүн текшерүү суроолору:
Экологиялык билим берүүнүн актуалдуулугу эмнеге байланыштуу деп билесиң?
Экологиялык билим берүүнүн максатын жана милдеттерин ачып көрсөт.
Аң-сезимди экологиялаштыруу дегенди кандай түшүнөсүң?
Экология жана диндин кандай байланышы бар?
Экологиялык тарбия мурдатан эле кыргыздардын үрп-адатары жана ыслам дини аркылуу берилип келгендигин эмнелер менен далидей аласың?
Азыркы кездеги жаштардын экологиялык билим жана тарбия деңгээли боюнча кандай жыйынтык чыгара аласың?
Экологиялык тарбиянын абалын жакшыртуу боюнча кандай сунуш-пикирлериңизди бере аласың?
|
2
|
ЛК, ПЛ, Дис., СД., РО.
|
XII
|
|
|
2-модуль:
|
8 саат
|
|
6жума
|
|
|
Баары:
|
15 саат
|
|
12 жума
|
8.2. Семинардык сабактардын календардык-тематикалык планы
№
|
сем-к сабак-н комп.-ры
|
Бөлүктөрдүн, модулдардын жана семинардык иштердин аталышы
|
Сааттардын
саны
|
Колд.-чу окут.тех-ры
|
Жума боюнча бөлүнүшү
|
1
|
1-ЖМК
|
Киришүү
№1-сабактын планы:
Экология термининин мазмунун ачып көрсөткүлө.
Экологиянын тарыхына салым кошкон окумуштуулардын эмгектеринин маанисин ачкыла.
Экологиянын мазмуну, предмети жана милдеттери боюнча түшүнүктөрдү салыштыргыла.
Экологиянын башка илимдер менен болгон байланышын ачып көрсөткүлө.
Экологиянын бөлүмдөрүнүн схемасын түзгүлө.
Учурдагы экологиялык кырдаалга мүнөздөмө бергиле.
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1, 4, 5, 6].
|
2
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През. Сх.
|
IV
|
2
|
1-ЖМК
|
Аутоэкология
№2-сабактын планы:
Чөйрө, жашоо шарттар, ресурстар жөнүндөгү түшүнүктөрдү салыштырып, айырмачылыктарын анализдегиле.
Экологиялык факторлорлого мүнөздөмө бергиле.
Организмдердин экологиялык ийкемдүүлүгүн схема аркылуу баяндагыла жана алардагы зоналарды ачып көрсөткүлө.
Стенобионттук жана эврибионттук организмдерге мисалдарды келтирүү менен далилдегиле.
Жашоо чөйрөлөрдү аныктап, алардагы негизги абиотикалык факторлорго мисалдарды келтирүү менен мүнөздөмө бергиле.
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1].
|
2
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През.
|
V-VI
|
3
|
1-ЖМК, 4-КИК
|
демэкология
№3-сабактын планы:
Популяцияга мисалдарды келтирүү менен аныктама бергиле.
Популяциянын түрлөрүн мисалдар менен далилдегиле.
Популяциянын динамикасын (санын, тыгыздыгын, өлүмдүүлүгүн, туумдуулугун) мисалдар менен көрсөткүлө.
Популяциянын структураларына мисалдарды келтиргиле.
Популяциянын өзүнүн санын өзү жөнгө салуусун мисалдар менен аныктагыла.
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1].
|
3
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През.
|
VII-IX
|
|
|
1-Модулдун жыйынтыгы:
|
7саат
|
|
5 жума
|
4
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
Синэкология
№4-сабактын планы:
Биотикалык мамилелерди мисалдар менен көрсөткүлө.
Биоценоздун структураларына мүнөздөмө бергиле. Экологиялык сукцессиянын жүрүүсүнүн жолдорун далилдүү мисалдар менен түшүндүгүлө.
Экосистема терминине миалдарды келтирүү менен аныктама бергиле.
Экосистеманын компоненттерин схема аркылуу баяндагыла.
Экосистемадагы заттардын айлануусундагы азык чынжырын ачып көрсөткүлө жана аны схема менен көрсөткүлө.
Экологияда энергиянын айланбоосунун себебин ачып көрсөтүү менен анын багытынын схемасын түзгүлө..
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1].
|
2
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През.
|
X-XI
|
5
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
биосфера
№5-сабактын планы:
Биосфера терминине В.И.Вернадскийдин берген аныктамасын баяндагыла.
Биосферанын структураларын схема аркылуу түшүндүргүлө.
Биосферанын курамына кирген заттарга далилдүү мисалдарды келтиргиле.
Биосферадагы тирүү организмдердин аткарган кызматтарын (функцияларын) ачып көрсөткүлө. Биосферадагы заттардын айлануусун мисалдар түшүдүргүлө.
Ноосферанын биосферадан өзгөчөлүгүн ачып көрсөткүлө.
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме
Адабияттар:
Негизги: [1,2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1, 3].
|
2
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През.
|
XII
|
6
|
5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
экологиялык проблемалар
№6-сабактын планы:
Биоферадагы глобалдык экологиялык проблемаларга мүнөздөмө бергиле.
Глобалдык экологиялык проблемалардын кесепеттерине анализ жүргүзгүлө.
Кыргызстандын актуалдуу экологиялык проблемаларын талкуулагыла.
Кыргызстандагы ар бир экологиялык проблемалардын келип чыгуу себептерин анализдегиле жана аларды чечүүнүн мүмкүн болгон жолдорун сунуштагыла.
Ош шаарындагы экологиялык проблемаларды чечүүнүн жолдорун талкуулагыла.
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме.
Адабияттар:
Негизги: [1, 2].
Кошумча: [3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10].
Эл.окуулук [1, 2, 3, 4, 5, 6].
|
2
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През., РО
|
XII
|
7
|
1-ЖМК,5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
Экологиялык билим берүү
№7-сабактын планы:
Учурда экологиялык билим жана тарбия берүүнүн актуалдуулугун ачып көрсөткүлө.
Экологиялык билим берүүнүн максаттарын, милдеттерин, формаларын, перспективаларын аныктагыла.
Ыслам дининдеги экологиялык билим берүүгө байланыштуу хадистерди талкуулагыла.
Билимди текшерүү формалары:
Суроо-жооп, аңгеме
Адабияттар:
Негизги: [1]. Кошумча: [6, 7].
Эл.окуулук [2, 3, 4, 6, 7].
|
2
|
ЧТИ, МЧ, Дис., През., РО
|
XIV
|
|
|
2-Модул боюнча:
|
8 саат
|
|
5жума
|
|
|
Баары:
|
15 саат
|
|
10 жума
|
8.3. Студенттердин өз алдынча иштөөсү боюнча:
(СӨИ көрсөтүлгөн адабияттык жана электрондук булактарды пайдалануу менен аткарылат)
№
|
Сабактардын темалары
|
Компе-тенция-лар
|
СӨИ үчүн тапшырма
|
Сааты
|
Текше-рүүнүн форма-сы
|
Тапшы-руу мөөнөтү
|
1
|
№1-СӨИ. Экологиянын предмети, максаты жана учурдагы милдеттери.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК
|
Экологиянын учурдагы аныктамасын бергиле;
Экологиянын предметин жана милдеттерин баяндап жазгыла.
Экологиянын предметтер аралык байланышын жана актуалдулугун ачып көрсөткүлө
|
2
|
Конспект, слайд, схема. оператив-дүү суроолор
|
2-жума
|
2
|
№2-СӨИ. Экологиянын өнүгүү тарыхы.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК
|
Экологиянын тарыхын 3 этапка бөлүп пландагыла;
Экология илимине салым кошкон окумуштуулардын эмгектерин баяндап жазгыла.
|
2
|
Реферат, конспект, оператив-дүү суроолор
|
3-жума
|
3
|
№3-СӨИ. Экологиялык факторлордун организмге таасири. Эврибионттор, стенобионттор, гелиофиттер, сциофиттер.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК
|
1. Экологиялык факторлорго анализ бергиле;
2. Экологиялык факторлорго организмдин ийкемдүүлүгүн схемалар менен көрсөтүп, зоналарын баяндагыла;
3. Эврибионттордун жана стенобионттордун өзгөчөлүктөрүн ачып көрсөткүлө.
|
2
|
Сүрөттөр,
схема, оператив-дүү суроолор, слайддар.
|
4-жума
|
4
|
№4-СӨИ.
Жашоо шарттар. Негизги тиричилик чөйрөлөр, алардагы абиотикалык факторлорго мүнөздөмө.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК
|
1. Жашоо шарттардагы абиотикалык факторлорду жана алардын организмдерге таасирин ачып көрсөткүлө;
2. Негизги 4 тичилик чөйрөнү көрсөткүлө жана алардагы тиричиликтин жүрүшүн баяндагыла;
|
2
|
Схема, реферат, слайд, оператив-дүү суроолор
|
5-жума
|
5
|
№5-СӨИ. Популяциянын гомоэстазы жана динамикалык тең салмактуулугу.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК, 4-КИК
|
1. Популяцияга жергиликтүү мисалдарды келтирүү менен аныктама бергиле;
2. Популяциянын гомоэстазга умтулуусун баяндагыла;
3. Гомоэстаз жана динамикалык тең салмактуулук түшүнүктөрүнүн айырмачылыктарын көрсөткүлө.
|
3
|
Схема, конспект, оператив-дүү суроолор
|
6-жума
|
6
|
№6-СӨИ. Популяциянын биологиялык жана мейкиндик структуралары
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр:
[1].
|
1-ЖМК, 4-КИК
|
1. Популяциянын структураларын баяндагыла;
2. Популяциянын биологиялык структурасын мисалдар менен түшүндүргүлө;
3. Популяциянын мейкиндик жана этологиялык структураларын мисалдар көрсөткүлө.
|
4
|
Схема, реферат, слайд, оператив-дүү суроолор
|
7-жума
|
|
1-модуль:
|
|
|
15
|
|
8-жума
|
7
|
№7-СӨИ. Биоценоздун түрдүк, мейкиндик, экологиялык структуралары. Трофикалык, топикалык, форикалык жана фабрикалык байланыштар.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Биоценозго мисалдарды келтирүү менен аныктама бергиле;
2. Биоценоздогу трофикалык, топикалык, форикалык жана фабрикалык байланыштарды мисалдар менен далилдегиле;
3. Биоценоздун түрдүк, мейкиндик жана экологиялык структураларын көрсөткүлө.
|
1
|
Схема, доклад, слайд, оператив-дүү суроолор
|
9-жума
|
8
|
№8-СӨИ. Экосистеманын компоненттери (продуценттер, консументтер, редуценттер). Экосистемадагы заттардын айлануусу жана энергиянын багыты.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Экосистемага аныктама бергиле жана анын компененттерин мисалдар менен бергиле;
2. Экосистемадагы заттардын айлануусундагы азык чынжырын ачып бергиле;
3. Экосистемадагы энергиянын багытын схема менен чагылдыргыла.
|
2
|
Реферат, слайд, оператив-дүү суроолор
|
10-жума
|
9
|
№9-СӨИ. Экологиялык сукцессия. Биринчилик жана экинчилик, аутогендик жана аллогендик сукцессиялар.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1]..
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Экологиялык сукцессияга аныктама бергиле;
2. Биринчилик жана экинчилик сукцессиянын айырмачылыктарын далилдегиле;
3. Аутогендик жана аллогендик сукцессияларга мисалдарды келтиргиле.
|
2
|
Конспект,
слайд, оператив-дүү суроолор
|
10-жума
|
10
|
№10-СӨИ. Кыргызстандын экосистемалары. Коруктар жана жаратылыш парктары.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [8].
|
1-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Кыргызстандын экосистемаларынын таблицаларын бергиле;
2. Кыргызстандын коруктарына мүнөздөмө бергиле;
3. Кыргызстандын жаратылыш парктарына мүнөздөмө бергиле.
|
2
|
Таблица, доклад,
слайд, эссе, оператив-дүү суроолор
|
11-жума
|
11
|
№11-СӨИ. Биосферанын эволюциясы. Биосферадагы заттардын биогеохимиялык айлануусу.
Негизги: [1,2]. Кошумча: [3, 4, 5], электр: [1].
|
5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Биосферанын эволюциясын адабияттар аркылуу көрсөткүлө;
2. Биосферадагы заттардын айлануусун схемалык түрдө баяндагыла;
|
2
|
Схема,
доклад,
слайд, оператив-дүү суроолор
|
12-жума
|
12
|
№12-СӨИ.
Адамзат жана биосфера. Ноосфера.
Негизги: [1]. Кошумча: [3, 4, 5], электр:
[2, 3, 4, 5, 6, 7, 8].
|
5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Адамзаттын биосферадагы ордун ачып көрсөткүлө;
2. Ноосферага мүнөздөмө бергиле;
3. Биосферадагы глобалдык экологиялык проблемаларды баяндагыла.
|
2
|
Доклад, слайд, эссе, оператив-дүү суроолор
|
13-жума
|
13
|
№13-СӨИ. Кыргызстандагы экологиялык проблемалар.
Негизги: [1]. Кошумча: [7, 9], электр:
[2, 3, 4, 5, 6, 7, 8].
|
5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Кыргызстандын экологиялык проблемаларына жалпы мүнөздөмө бергиле;
2. Кыргызстандагы экологиялык проблемалардын келип чыгуу себептерин ачып көрсөткүлө;
3. Кыргызстандагы экологиялык проблемаларды чечүүнүн мүмкүн болгон жолдорун сунуштагыла.
|
2
|
Реферат, слайд, эссе, оператив-дүү суроолор
|
14-жума
|
14
|
№14-СӨИ. Экологиялык билим жана тарбия берүүнүн актуалдуулугу.
Негизги: [1]. Кошумча: [7, 9], электр:
[2, 3, 4, 5, 6, 7, 8].
|
1-ЖМК, 5-ЖМК, 3-КИК, 4-КИК
|
1. Экологиялык билим берүүнүн актуалдуулугун ачып көрсөткүлө;
2. Кыргызстандагы экологиялык билим берүүнүн абалын жана тартибин баяндагыла;
3. Окуучуларга экологиялык билим берүүнүн мүмкүнүүчүлүктөрүн иштеп чыккыла.
|
2
|
Доклад, конспект, оператив-дүү суроолор
|
15-жума
|
|
2-модуль:
|
|
|
15
|
|
16-жума
|
Баары:
|
|
|
30
|
|
13 жума
|
9. Дисциплинанын окуу-методикалык жактын камсыздалышы
Негизги:
Кулназаров Б. Жалпы экология. –Бишкек, 1999.
Радкеевич В.Н. Экология. –М., 1999.
Кошумча:
Акимова Т.А. Экология. –М., -1999.
Акимова Т.А., Хаскин В.В. Экология. –М., -2001.
Бородский А.К. Краткий курс общей экологии. -Санкт-Петербург, 2000.
Мамедов Н.М. Жалпы экологиянын негиздери. –Бишкек, 2000.
Мансурова Т.Б. Кыргызстандын экологиясы. –Бишкек, 2000
Одум Ю. Экология. –М., 1986.
Суравегина И.Т. Экология. –Бишкек, 2000.
Чернова Н. М., Былова А.М. Экология –М., 1986.
Электрондук окуу куралдары:
Дроздов В.В. Общая экология. Учебное пособие. - СПб.: РГГМУ, 2011. - 412 с
Государственное агентство охраны окружающей среды и лесного хозяйства при Правительстве Кыргызской Республики: Экологический обзор Кыргызской Республики
Медведев В.И., Алдашева А.А. Экологическое сознание: Учебное пособие. Изд. второе, доп. - М.: Логос, 2001. -384 с.
Музалевский А.А., Карлин Л.Н. Экологические риски: теория и практика. –СПб.: РГГМУ, ВВМ, 2011. -448с..
Тетиор А.Н. Городская эколдогия: учеб. Пособие для студ.высш.учеб.заведений / А.Н.Тетиор. -3-е изд., стер. –М.: Академия, 2008. -336 с.
Французско-Кыргызская Ассоциация Экотуризма Экологическое положение в Кыргызстане
Экологический кодекс КР.
10. Баалар боюнча маалымат (упайлардын таблицасы)
Рейтинг (балдар)
|
Тамга системасы боюнча баасы
|
Баанын цифралык эквиваленти
|
Традициялык система боюнча баасы
|
87-100
|
А
|
4,0
|
Эң жакшы
|
80-86
|
В
|
3,33
|
Жакшы
|
74-79
|
С
|
3,0
|
68-73
|
D
|
2,33
|
Канааттандыраарлык
|
61-67
|
E
|
2,0
|
31-60
|
FX
|
0
|
Канааттандыраарлык эмес
|
Упайларды коюу саясаты
1-7-жумалар боюнча студенттердин алган билиминин жыйынтыгы биринчи модуль (чектердеги текшерүү, РК І) аркылуу 8-жумада бааланат. Мында студенттин билими лекциялар боюнча 4, лабораториялык сабактар боюнча 8 жана өз алдынча иштер боюнча 8 максималдык упайлар менен бааланат. Булардын жыйынтыгы 20 упайды түзөт. Ал эми 1-модулда тесттик же оозеки сурамжылоо аркылуу студенттер 10 упайга ээ боло алышат. Булардын жалпы жыйынтыгы 30 упайды түзөт.
Ал эми 9-15-жумалардын жыйынтыгы боюнча экинчи модуль (РК ІІ) 16-жумада өткөрүлөт. ІІ модул боюнча жетишүүнүн жыйынтыктоочу көрсөткүчтөрү 1-модуль сыяктуу эле аныкталып, 30 упайды түзөт. Модулдардын жыйынтыгы 60 упайды көрсөтсө, студенттер жыйынтыктоочу текшерүү (экзамен) аркылуу 40 максиалдык упайды ала алашыт. Жалпы жыйынтыгы 100 упайды көрсөтөт.
Баллдар жогоруда берилгендей дисциплинанын технологиялык жана баллдарды топтоонун карталарынын негизинде аныкталат. Упайларды топтоонун картасына карап, студент сабактардын бардык түрлөрү боюнча упайларды топтой алат.
Лекциялык сабактар боюнча ар бир модулдагы 4 упай лекцияларга толук катышкан, силлабустагы суроолорго толук жооп бере алган жана экологиялык түшүнүктөргө ээ жана экологиянын мазмунун түшүнгөн студентке коюлат. Семинардык сабак боюнча максималдык 8 балл ар бир семинардык сабакка толук жана активдүү катышкан, дискуссияларды өзүнүн билимин жана ой-жүгүртүүсүн билдире алган студентке коюлат. Ал эми студенттердин өз алдынча иштөөсү боюнча 8 балл ар бир берилген тапшырманы толук аткарган жана өз алдынча иштөөнү толук тапшырган студентке коюлат. Аралык текшерүүдөгү максимум 10 упай тесттик же оозеки жооптору үчүн, жыйынтыктоочу текшерүүдөгү максимум 40 упай электрондук тесттеги жооптору үчүн ала алышат.
Сыйлык баллдар жумушту чыгармачылык менен аткарганда коюлат (иштин ошол түрү үчүн максималдык балл кошулат). Студент даяр эмес болгондо, сабактарга келбей койгондо, келбей калган күндөрдөгү сабакты тапшырбаганда, алган эки баллдарын окуп кайра тапшыбаганда штрафтык балл коюлат (иштин ошол түрү үчүн тиешелүү упайлар кемитилет).
Студенттин лекциялык жана өздүк жазууларын тыкан аткаруусу, ар бир сабакка теориялык даярдануусу, калтырылган сабактарды окутуучу аныктаган мезгилде кайра тапшыруусу, окуу процессине активдүү катышуусу, текшерүү иштерин тапшыруу мезгилинде көчүрүп жазбоосу, сабактарга кечикпөөсү анализденет.
Курстун саясаты
Студенттин лекциялык жана өздүк жазууларын тыкан аткаруусу, ар бир сабакка теориялык даярдануусу, калтырылган сабактарды окутуучу аныктаган мезгилде кайра тапшыруусу, окуу процессине активдүү катышуусу, тест суроолоруна жооп берүүдө көчүрүп жазбоосу, сабактарга кечикпөөсү анализденет.
Милдеттүү түрдө жумуштун бардык түрлөрүн, лекциялык жана өздүк жазууларды тыкан аткаруусу анализденип, лекциялык жана семинардык жазууларынын жоктугу упайларды азайтат.
Жол берилбейт:
кечигүүгө;
сабак мезгилинде мобилдик телефонду колдонууга;
тапшырмаларды өз убагында аткарбоого;
сабактарга даярданбай келүүгө;
сабакты себепсиз калтырууга.
|
Скачать 68.2 Kb.