1а урок. Урок Тема Г1алг1ай мохк Урока лоарх1ам Г1алг1ай мохк
 Скачать 78.05 Kb.
|
|
Оаш фу аргда Даьхех лаьца? У. Цlагlа бе болх балар. «Са Даьхе» яха сочинени язъе. Дагахьа 1омае. Оаг1ув 9-10 6-г1а урок Тема: Г1ишлонхой 1уйре Урока лоарх1ам: «Магас –Г1ала» яха стихотворени дагахьа хьаювцийтар, «Г1ишлонхой 1уйре» яхача стихотворении чулоацам бовзийтар, Кодзоев Т. лаьца алар. Урока никъ I. Урока кийчо яр. Ховли-довзали: Хой шоана, х1аний Са фоарт сел й1аьха? Чухьежа 1емандаь Тетрадашка наьха! (жираф) II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка стихотворении дагахьа хьаювцийтар Хьехархочун хаттараш: Малаг1а стихотворении яр вай йийшар? ( «Наьсаре») Малав из язъяьр? (Чахкиев Саид) Нана – Наьсареца бола безам мишта бувц Чахкиев Саида ший стихотворене т1а? Из моттиг хьа а лахе, 1оеша. Оаш фу аргда Даьхех лаьца? 11. Керда тема хьехар хьехархочо 1оеш стихотворени - Стихотворени чулоацамаца болх бар: -Фу йох автора стихотворене т1а? (Оалхазар сана, г1ишлонхой иллиСатассача лаьттан т1а г1отт.)Сенца ба, йоах поэта ший безам? (Деррига дог г1улакха дилла,Ма безаме да г1ишло еш.)2. Берашка стихотворении 1оешийтар -Мишта кхетаду оаш дешаш «1уйре лувжаш, лоам т1ара чуйоаг1аш,…»?Мишта хьалдотт ц1еной пенаш? 111 Хьехархочо Кодзоев Тимурах лаьца дувцар. IV. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш стихотворени. Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Малаг1а стихотворении яр вай йийшар? ( «Г1ишлонхой 1уйре») Малав из язъяьр? (Кодзоев Тимур) У. Цlагlа бе болх балар. «Г1ишлонхой 1уйре» яха стихотворени дагахьа 1омае. Оаг1ув 11 7-г1а урок Тема: Паччахьалкхен гимнахУрока лоарх1ам: «Г1ишлонхой 1уйре»яха стихотворени дагахьа хьаювцийтар, «Паччахьалкхен гимнах» яхача дувцара чулоацам бовзийтар. Байракх, герб, гимн – г1алг1ай паччахьалкхен сийлен белгалонаш хиларах а уж лоре езарах а ларх езарах лаьца дувцар. Урока никъ I. Урока кийчо яр. Доска т1а метта разминка: - Б1арашдуарг - Ира церг, Бlap 1окхоссал - Дизаг1дарг! - Байнаб сона Хьо мо аьлий... 1айха даккха, Гаьн т1а ваьле! II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка стихотворении дагахьа хьаювцийтар - Стихотворени чулоацамаца болх бар: -Фу йох автора стихотворене т1а? (Оалхазар сана, г1ишлонхой иллиСатассача лаьттан т1а г1отт.)Сенца ба, йоах поэта ший безам? (Деррига дог г1улакха дилла,Ма безаме да г1ишло еш.)2. Берашка стихотворении 1оешийтар -Мишта кхетаду оаш дешаш «1уйре лувжаш, лоам т1ара чуйоаг1аш,…»?Мишта хьалдотт ц1еной пенаш? III. Керда тема хьехар хьехархочо 1одеш байракхах, гербах, гимнах лаьца дувцараш. Фу даьре да вай баракх хьаяьр? Фу латт цун юкъе? Байракха лакхереи лохереи доакъош фу бос болаш да? Цу бесай белгалонаш хьаювц. Маца ч1оаг1ъяь т1аийцай вай къаман герб? Хьаювца вай герба т1ара символаш. Маца т1аийцай Г1алг1айчен гимн? Мича д1аяздаьд, йоах, стихотворене т1а Г1алг1айчен наьха вахар? Хьаала мишта кхетаду оаш: «Хила беза беррига нах - вежарий»? Хьан хьашташ кхоачашду Г1алг1айчен Конституце? IV. Сало1а минот Г1ажаш г1айтта, г1айтта йолхар, Яха баь т1а 1охайшар. Яьг1а, яьг1а, хьал а г1айтта, 1адика йица, д1аяхар. V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш байракхах, гербах, гимнах лаьца дувцараш. Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: УI. Цlагlа бе болх балар. «байракх, герб, гимн, конституци» яха дувцараш деша. Оаг1ув 13-17 8-г1а урок Тема: Г1алг1ай Республика Коституци. «Вай конституцех». Гагиев Г. Урока лоарх1ам: «Паччахьалкхен гимнах» яха дувцар хьадувцийтар, Г1алг1ай Республика Коституци. «Вай конституцех». Гагиев Г. яхача дувцара чулоацам бовзийтар. Байракх, герб, гимн – г1алг1ай паччахьалкхен сийлен белгалонаш хиларах а уж лоре езарах а ларх езарах лаьца дувцар. Урока никъ 1. Урока кийчо яр. Метта разминка: (хьехархочоа т1еххьа) Зунгат, харбаза т1а даьнна, Дода тоъал гаьнадаьнна: Дода яхаш: «Ай-ай-ай! Ма доккха да лаьтта вай. II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка стихотворении дагахьа хьадувцийт «Паччахьалкхен гимнах» лаьца. Хьехархочун хаттараш: Фу даьре да вай баракх хьаяьр? Фу латт цун юкъе? Байракха лакхереи лохереи доакъош фу бос болаш да? Цу бесай белгалонаш хьаювц. III. Керда тема хьехар хьехархочо 1одеш Г1алг1ай конституцех лаьца дувцарш. Маца д1аяьздаьд Г1алг1йчен наьха вахар? Хьаала мишта кхетаду 1а: «Хила беза беррига нах - вежарий»? Хьан хьашташ кхоачашду Г1алг1айчен Конституце? Фуд Конституце т1а керттерадар? IV. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш байракхах, гербах, гимнах лаьца дувцараш. Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Фу даьре да вай баракх хьаяьр? Фу латт цун юкъе? Байракха лакхереи лохереи доакъош фу бос болаш да? Цу бесай белгалонаш хьаювц. Маца ч1оаг1ъяь т1аийцай вай къаман герб? Хьаювца вай герба т1ара символаш. Маца т1аийцай Г1алг1айчен гимн? Мича д1аяздаьд, йоах, стихотворене т1а Г1алг1айчен наьха вахар? Хьаала мишта кхетаду оаш: «Хила беза беррига нах - вежарий»? Хьан хьашташ кхоачашду Г1алг1айчен Конституце? У. Цlагlа бе болх балар. «байракх, герб, гимн, конституци» яха дувцараш деша. Оаг1ув 13-17 11.10 9-г1а урок Тема: Г1аьнаш лега ха. Осмиев Хь. Урока лоарх1ам: Г1алг1ай Республика Коституци. яха дувцар хьадувцийтар, «Г1аьнаш лега ха. »Гагиев Г. яхача дувцара чулоацам бовзийтар. !алама суртех лаьца дувцар. Урока никъ 1. Урока кийчо яр. Метта разминка: (хьехархочоа т1еххьа) Зунгат, харбаза т1а даьнна, Дода тоъал гаьнадаьнна: Дода яхаш: «Ай-ай-ай! Ма доккха да лаьтта вай. II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка стихотворении дагахьа хьадувцийт «Г1алг1ай Республика Коституци» лаьца. Хьехархочун хаттараш: Мича д1аяздаьд, йоах, стихотворене т1а Г1алг1айчен наьха вахар? Хьаала мишта кхетаду оаш: «Хила беза беррига нах - вежарий»? Хьан хьашташ кхоачашду Г1алг1айчен Конституце? III. Керда тема хьехар Хьехархочо 1оеш Гагиев Г.язъяь стихотворени «Г1аьнаш лега ха. »Хьалхарча шин муг1ар т1а «г1а» яха ши дош доаладу поэта. Малаг1а ма1ан долаш да хьалхадар? Малаг1а ма1ан да шоллаг1чун? IV. Сало 1а минот: Цхьан минота г1овтта, К1 аьддалар д1адаккха, Сих а ца луш, к1оаргга, Шозза а кхозза а даккха са. Кулгаш юкъа т1а оттаде, Когаш шeparla оттабе. V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш Гагиев Г.язъяь стихотворени «Г1аьнаш лега ха. »Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Миштад йох поэта хьара г1аьна сурт? Сенцад йох поэта доккха дов? Фу хургда йох поэта Б1аьсти ялча? Сенга т1ахьех вай поэта? Хьадувца 1алама сурташ мишта хувцалу. Мишта йох гуйра поэта? УI. Цlагlа бе болх балар. Гагиев Г.язъяь стихотворени « «Г1аьнаш лега ха. » дагахьа 1омае. Оаг1ув 18-19. 13.10 10-г1а урок Тема: Хьунаг1ара гуйран 1уйре Урока лоарх1ам: Хьунаг1ара гуйран 1уйре яха стихотворени чулоацам бовзийтар, !алама суртех лаьца дувцар. Берий 1аламцар безам лакхбар. Урока никъ Урока кийчо яр. Метта разминка 1. Хьехархочоа т1еххьа массане а цхьана д1аоал: Юхаг1ерте, вир мо, Массадолчоа, Гоамлургва хьо сиха Массаволчоа! - Бераш, вир яхача деша хьалха малаг1а оаз хоз вайна? II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка стихотворении дагахьа хьаювцийт «Г1аьнаш лега ха» лаьца. Хьехархочун хаттараш: Миштад йох поэта хьара г1аьна сурт? Сенцад йох поэта доккха дов? Фу хургда йох поэта Б1аьсти ялча? Сенга т1ахьех вай поэта? III. Керда тема хьехар хьехархочо 1оеш Торшхоев И..язъяь стихотворени «Хьунахара гуйран 1уйре » V. Сало1а минот: Бийнаш де, бийнаш даста - Ца1, шиъ, кхоъ. Кулгаш дила, хьокхаде - диъ, пхиъ, ялх. Т1аккха шорттига т1оараш тоха - Т1арш, т1арш, т1арш. Когаш шорттига 1отоха - Дап, дап, дап. VI. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш Торшхоев И..язъяь стихотворени «Хьунахара гуйран 1уйре » Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Сен сурт диллад поэта ший стихотворене т1а? Мишта дувц гаьний овлаш? Фу ййоах шелалах? Хьадувца 1алама сурташ мишта хувцалу. Мишта йох гуйра поэта? УII. Цlагlа бе болх балар. Торшхоев И..язъяь стихотворени «Хьунахара гуйран 1уйре »дагахьа 1омае.Оаг1ув 20-21. 20.10.14 11-г1а урок Тема: Эггара боккхаг1бола чкъаьра. Шадиев С. Урока лоарх1ам: Эггара боккхаг1бола чкъаьраяхача дувцара чулоацам бовзийтар, берий чкъаьрий лувцар мишта хилар дувцар. Берий 1аламцар безам лакхбар. Урока никъ I. Урока кийчо яр. Ховли-довзали: Алал, малав 1от1ехьвала вухьаш, Со д1аотте, 1о а хийца му1аш?! - Бераш, малаг1а да вай коа му1аш д1аег1а лела хьайба? (Ка) II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка стихотворении дагахьа хьаювцийт «Хьунаг1ара гуйран 1уйре Хьехархочун хаттараш: Сен сурт диллад поэта ший стихотворене т1а? Мишта дувц гаьний овлаш? Фу ййоах шелалах? Хьадувца 1алама сурташ мишта хувцалу. Мишта йох гуйра поэта? III. Керда тема хьехар хьехархочо 1одеш «Эггара боккхаг1бола чкъаьра» яха Шадиев яздаь дувцар. Дешашцара болх: Белгалла – отчётливо, точно….., З1ак- удочка, К1езиг-дукха- чуть-чуть, Тоатолг- ручеёк, IV. Сало1а минот Бийнаш де, бийнаш даста - Ца1, шиъ, кхоъ. Кулгаш дила, хьокхаде - Диъ, пхиъ, ялх. Т1аккха шорттига т1оараш тоха — Т1арш, т1арш, т1арш. Когаш шорттига 1отоха - Дап, дап, дап. V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Фу дийшар оаш Бексолтах лаьца? К1аьнкаш фу барт баьбар? Малаг1а говзал хьийхай Бексолта ший доттаг1чунна? Мишта хул цар чкъаьрий дахар? УI. Цlагlа бе болх балар. «Эггара боккхаг1бола чкъаьра». Шадиев С. Деша . Оаг1ув 21-27 12-г1а урок Тема: Эг1ар. Ведзижев А. Урока лоарх1ам: «Эг1ар» яхача дувцара чулоацам бовзийтар, Марацеи Шарики доттаг1алах лаьца дувцар, берий хьайбашцара безам совбаккхар. Урока никъ I. Урока кийчо яр. Метта разминка: Bopxl ди да к1иран: Оршот, Шинара, Кхаьра, Ера, П1аьраск, Шоатта, К1иранди. II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка хьадувцийт «Эггара боккхаг1бола чкъаьра» яха Шадиев яздаь дувцар. Хьехархочун хаттараш: Фу дийшар оаш Бексолтах лаьца? (Бексолта-м юрта гаргара нах болча вена к1аьнк ва. Чкъаьрий лувца говзал а йоалаш, цу х1аманца безам а болаш.) К1аьнкаш фу барт баьбар? (Сецца чкъаьрий лувца баха барт бир цар) Малаг1а говзал хьийхай Бексолта ший доттаг1чунна? (чкъаьрий лувца говзал 1омайир Бексолта доттаг1чо) Мишта хул цар чкъаьрий дахар? III. Керда тема хьехар хьехархочо 1одеш «Эг1ар» яха Ведзижев А. яздаь дувцар. Дешашцара болх: хьайбаш – животные, эргалонаш - разница, бохам - сора, ц1имхара- злой, массехк – несколько. IV. Сало1а минот Аьрзи йоаг1а сигала г1олла, Шерра ткъамаш доаржадаь. Котам яг1а ший к1оригаш Ткъама к1ал цох хьулаяь. Аьрзи, д1аг1о, гаьнаяла, Эшац ира м1араш хьа. К1оригаш, шо арайовла, Яжа баь т1а шо д1аг1о. V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Мишта хиннад Марац? Хьадувцал Шарик. Сенах гучадоал уж шиъ ч1оаг1а доттаг1ий хинналга? Фу бахьан бохам хинна иллад Марац? Хьана летад из Шариках? Фу бахьан долаш дехад Шарикаи Марацаи юкъара доттаг1ал? УI. Цlагlа бе болх балар. «Эг1ар». Ведзижев А. яздаь дувцар деша . Оаг1ув 28-36 13-г1а урок Тема: Чудерзора урок Урока лоарх1ам: «Эг1ар» яхача дувцара чулоацам хьабувцийтар, Марацеи Шарики доттаг1алах лаьца дувцар, берий хьайбашцара безам совбаккхар, д1аяхача урокех 1омадаьр кердадаккхар. Урока никъ I. Урока кийчо яр. Метта разминка: Bopxl ди да к1иран: Оршот, Шинара, Кхаьра, Ера, П1аьраск, Шоатта, К1иранди. II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка хьадувцийт «Эг1ар» яха дувцар. Хьехархочун хаттараш: Мишта хиннад Марац? Хьадувцал Шарик. Сенах гучадоал уж шиъ ч1оаг1а доттаг1ий хинналга? Фу бахьан бохам хинна иллад Марац? Хьана летад из Шариках? Фу бахьан долаш дехад Шарикаи Марацаи юкъара доттаг1ал? III. Керда тема хьехар Хьехархочо хаттарашца тохк д1аяхача урокех хина темаш. 1.Хьамсарабераш, шо мичахьа хиннад аьхки сало1аш? 2.Малаг1а керттера белгалонаш я ахкани гуйрани юкъе? 3.Малаг1а ха — ахка е гуйра — дукхаг1а еза шоана? Х1ана? 4.Шоаш деша даха кийчлуш фу г1ирс 1алашбаьб оаш? Дешашцара болх: Г1ирс – одеяние, Галдалар - ошибка, бахьан - причина, харжа- выбрать, караг1дала – осмелиться, решиться, отважиться, суметь. IV. Сало1а минот Аьрзи йоаг1а сигала г1олла, Шерра ткъамаш доаржадаь. Котам яг1а ший к1оригаш Ткъама к1ал цох хьулаяь. Аьрзи, д1аг1о, гаьнаяла, Эшац ира м1араш хьа. К1оригаш, шо арайовла, Яжа баь т1а шо д1аг1о. V. Дlахо хьехархочо болх байт берашка гуйран сурт дуллийташ Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Малаг1а дувцараш дийшар вай укха юкъа? Хьадувцал царна юкъера шоашта дукхадезаденнар. УI. Цlагlа бе болх балар. Шоаш хинна моттигаш, оаш цига леладаьр дагалаьце, лоацца дувцараш (сочиненеш) язде. 27.10 14-г1а урок Тема: Чудерзора урок Урока лоарх1ам: дешархошка шаош язъяь сочиненеш 1оешийтар, д1аяхача урокех 1омадаьр кердадаккхар; берий хьайбашцара безам совбаккхар. Кодзоев Нурдина яздаь «Йи1ий -Борз» яха дувцар дешар,. Урока никъ I. Урока кийчо яр. Метта разминка 1. Хьехархочоа т1еххьа массане а цхьана д1аоал: Юхаг1ерте, вир мо, Массадолчоа, Гоамлургва хьо сиха Массаволчоа! - Бераш, вир яхача деша хьалха малаг1а оаз хоз вайна? II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка сочиненеш 1ойишийтар Хьехархочун хаттараш: Малаг1а ха я вайна хьанз латтар? Гуйран масса бутт ба? Дика бовзий шоана вай мохк? Малаг1ча моттигашка хиннад шо? III. Керда тема хьехар Тахан вай дешаргда Козоев Нурдина яздаь «Йи1ий - Борз» яха дувцар Йи1ий-Боарз баг1а Шамала-Дукъа т1а, Шолжа аьтта оаг1арахьа болча лакхача берда т1а, Г1аьзи-Коа юххе. Ширача хана хинна буро я из. Эзараш шераш хьалха денз укхаза г1алг1ай баьхаб. Йи1ий-Боарза т1а г1алаш хиннай, т1ема ч1оаг1аленна даьха ораш хиннад. Шолжа лакхача берда т1а дукха хиннай из мо йола бурош. Темар вай мехка венача хана Дошо Орда яхача паччахьалкхенна юкъейоаг1аш хиннай ер моттиг. Цу хана укхаза иллача шахьарах Бурой-берд, аьнна, ц1и йоаккхаш хиннай. Темара секретарь хиннача, Йезди яхача саго яздаьча тептар т1а ювц из шахьар. Цу хана цу шахьара доал деш Бурохан (Борог1ан) хиннав. Г1алг1аша Борг1а оалар, из хинна хила тарлу. Темара духьала дуккха т1ом баьб Бурохана. Темара каравахавац из. Темар д1авахачул т1ехьаг1а итт шу даьлча мара веннавац из. Т1аккха, Ии1ий-Боарза духьал, Шолжа аьрда берда т1а, Шайхий-Гув т1а д1авеллав из. Хетаргахьа, цун каша т1а хьалдеттад Борг1а-Каш. Г1алг1ай дуккха оаламаш да Йи1ий-Боарзаца дувзаденна. Оаламашка дувцачох, цу т1а цхьа сув яхаш хиннай. Цунна везаш хиннав Шолжа дехьарча берда т1а, Шайха-Гув т1а вахаш хинна Борг1а Бексолта. Цхьан г1аьраца дов деш, Бексолта вийначул т1ехьаг1а, цун каша т1а шийна шалта теха, еннай, йоах, сув. Йи1ий-Боарза т1а д1аеллай из. Цул т1ехьаг1а цу гувнах Йи1ий-Боарз, аьнна, ц1и тиллай. Йи1ий-Боарз баг1ача гув т1ара еррига Наьсаре гу, Шолжа атаг1е а Сипсой-Г1алий т1а кхаччалца гу'. Йи1ий-Боарз исторически памятник лоарх1аш ба. 1аьдало лорабу из, 1илманхоша тохкамаш цига. 1.Хьамсарабераш, Малав укх т1а вувца Темар? 2.Йезди яхар мала хиннав? 3.Мичахьа меттиге ба Йи1ий -Борз? 4.Мишта лорх1а 1аьдало из моттиг? Дешашцара болх: Кулла (таьлг) (да) — игра в чижик Бежакарт (я) — загон для скота Б1оржаш (я) — мягкая обувь из сукна Лахь ( да) — мясо, заготовленное на зиму Боштолг (я) — годовалый козел Г1алмакхий (белг.) — калмыцкий Беттагаргаш (я) — обложка Чайполг (да) — вид грибов Чинтолг (ва) — карлик Пулинг (я) — сказочный конь Кел (я) — лощина Ц1аьпц1илг (да) — сверчок Бийдолг (ва) — гном Дукь (да) — ярмо, бремя Мул (ба) — болхлоша цкъа д1аайттача хьалоаиа кха-д1оаххалла е шоралла д1аулла оаса.IV. Сало1а минот Аьрзи йоаг1а сигала г1олла, Шерра ткъамаш доаржадаь. Котам яг1а ший к1оригаш Ткъама к1ал цох хьулаяь. Аьрзи, д1аг1о, гаьнаяла, Эшац ира м1араш хьа. К1оригаш, шо арайовла, Яжа баь т1а шо д1аг1о. V. Дlахо хьехархочо болх байт берашка кроссворд дашхийташ Пхораг1а: 2. Га. 4. Доахажа хаьхо. 6. Ширача ханар! лампа. 9. Г1алг1ай газета. 10. Коа т1ара хьайба. 11. Берий ловзорг. 12. Мангал хьекха моттиг. 14. Къам. 16.Бус сигала лепар. 18. Га. 20. Дарба дер. 21. Сиха фо. 22. Хьогал д1айоаккхар. Ураг1а: 1. Шера кертера ха. 3. Берий кхача. 5. Щерметтдеша форма. 6. Мекъа дийнат. 7. Айенна моттиг. 8. Илли доахар. 12. Ц1аг1ара аькха. 13. Сага керта чу кхестар. 14. Хьаьна даар. 15. Дахча тедарг. Дог1а ца дийлхача наькъа т1а хул ар. 19. Берий маьнги. УI. Цlагlа бе болх балар. Хьа а лахе вай мехках лаьца дувцар кечде. II четверть 1-г1а урок Тема: Кхоанен даьй. Урока лоарх1ам: «Кхоанен даьй» яхача дувцара чулоацам бовзийтар, г1орбаьннача турпалхой оамалех лаьца а малаг1ча сага оамалех лоравала веза а таханарча заман къона саг мишта хила веза дувцар; «патриот, интернационалист» яхача дешаех кхетам балар. Урока никъ I. Урока кийчо яр. II. Ц1аг1ара болх тахкар. - берашка хьадувцийт каникулех шоаш са мишта ле1ар: мичахьа хьоашалг1а хилар а книшкашца фу болх бар. Хьехархочун хаттараш: 11. Керда тема хьехар хьехархочо 1одеш «Кхоанен даьй» дувцар. Дешашцара болх: шеко – сомнение, заман - тысячилетие, хиннадац алга дац- нельзя сказать, бакъдар тол- правда лучше. IV. Сало1а минот. Ца1, шиъ, кхоъ - корта лаккха хьалъайбе, Диъ, пхиъ, ялх - д1а-хьа дерза, делале, Ворх1, барх1, ийс шортта 1олохле, Хьалнийслийя саббаре, Kloapua даха, бераш, са. Цхьан метте г1абаха лаккха, Шортта 1о а хайше, Д1а-хьа хьажа делале, Болх д1абахьа кийчо е. V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш Хьехархочун хаттараш: Малаг1ча хаттара жоп лаха г1ерташ хиннад бераш? («Мишта хила веза таханарча заман къона саг» яхача хаттара. )Г1орбаьннача турпалхой малаг1а керттера оамалаш ювц Руслана? Хьа а лахе, 1оеша из моттиг. (Уйлаш ц1ена хиннай цар. Харц лийнабац, боккхаг1чар юхь йоагаяьяц. Наха къамаьл деча хана, юкъе а тувсабеннабац. Цар, к1езигаг1а къамаьл а деш, дукхаг1а ладийг1ад наха дувцачунга, - аьлар Руслана.) Дувцара шоллаг1ча даькъа т1а йоазанхочо малаг1а хьехамаш ду берашта? (Лоацаг1а аьлча, з1амига болча хана денз декхарийла ба х1ара к1аьнк, йи1иг шоай йоккхача, сийрдача кхоаненга кийчбала. … Къахьегам, къахьегам, т1аккха а къахьегам ба саг шин кога т1а ураоттаваьр, таханарча 1илмага, говзалашка, культурага из кхоачаваьр.) Малаг1ча сага оамалех лоравала веза? (лочкъор доалача сагах,даьх-наьнах шийгара даьнна г1алат хьуладечох, харц лувчох, шийла эшашаг1а, замаг1а волчунца нийсхо йоаца г1улакх леладечох, ….) |