Главная страница
Навигация по странице:

  • -Фу йох автара стихотворене т1а

  • Малаг1а стихотворении яр вай йийшар Малав из язъяьрОаш фу аргда Даьхех лаьца

  • Малаг1а стихотворении яр вай йийшар

  • -Фу йох автара стихотворене т1а -Хьаала, сенах д1алургьяцар аз, йоах поэта, нана - НаьсареКхыча мехкашка ше хилча а, фу дагалатт поэта

  • -Мишта кхетаду оаш дешаш «Дукха лийнав арахь, Адамаш, шахьараш гуш…»

  • 1а урок. Урок Тема Г1алг1ай мохк Урока лоарх1ам Г1алг1ай мохк


    Скачать 78.05 Kb.
    НазваниеУрок Тема Г1алг1ай мохк Урока лоарх1ам Г1алг1ай мохк
    Дата17.06.2022
    Размер78.05 Kb.
    Формат файлаdocx
    Имя файла1а урок.docx
    ТипУрок
    #600366
    страница1 из 7
      1   2   3   4   5   6   7

    1а урок
    Тема: Г1алг1ай мохк
    Урока лоарх1ам: «Г1алг1ай мохк» яха стихотворении дагахьа хьаювцийтар, Магас –Г1ала яхача стихотворении чулоацам бовзийтар, Хамхоев А. лаьца алар.
    Урока никъ
    I. Урока кийчо ир.
    Метта разминка:
    1а боала хий тох
    - Хьа боало зиза тох.
    Гонахь лаьтта
    Хьаьндой цунна,
    Мерза сомаш лургба хьона!
    II. Ц1агlapa болх тахкар.
    III. Керда тема хьехар
    1. Хьехархочо дагахь 1оеш шийна дукхаеза Даьхенна хетаяь стихотворени. Из хила мег Озиев Салмана «Даьхенга» яха стихотворени:
    • Са xlapa ден 1уйре
    Хьо гарца б1арг белаш,
    Хьо хестош йолалу.
    Са х1ара ден сайре
    Хьа диках дог дузаш,
    Хьо езаш кхоачалу...
    Хьо маьрша яхийла, хьамсара Даьхе!
    2. Хьехархочун вай Даьхенах - Г1алг1айченах дола дош. Ха - зама хувцаяларах хувца ца луш дусарех да сага ший даьй мехкацара, даьй лаьттацара безам. Халкъа ч1оаг1ал, къонахчал, денал айхха дувзаденна да ший хьамсарча Даьхенца. X1ара сага декхар да хьамсара Г1алг1айче тоае, хозъе г1ертар. Вай ц1аккха а дицде йиш яц, мел хала, чоалхане никъ хьабенаб вай къамо, вай Галг1айчено кортамукъа хила г1ерташ. Из вайна дика хьахьокх хьинаре къахьегаш болча йоазонхоша, поэташа шоай мах баь варгвоацача про- изведенешка. Цар дукхаг1чар кхоллам техкача, кертера тема Даьхе, цун сийле, цун йоакхо яр я. К1аьд а ца луш, шоайла яхье баьлча санна, хестабу цар шоай боча Даьй-мохк. Вай Даьй-мохк-Г1алг1айче. Аз шоана 1ойийша стихотворени язъяьр ва г1алг1ай халкъа поэт Озиев Исма1алий Салман. Ший са санна шийна дукхаезача Даьхенна хетадаьд цо уж муг1араш. Цу тайпара муг1араш дуккха а да. Ладувг1ал оаш укх муг1арашка.
    3.хьехархочо 1оеш стихотворени
    - Стихотворени чулоацамаца болх бар:

    -Фу йох автара стихотворене т1а?
    2. Берашка стихотворении 1оешийтар
    -Хьа а лахе 1одеша поэта Даьхен сий делга, хам белга хьахьокха дешаш
    III. Хьехархочо Хамхоев А. лаьца дувцар.
    Хамхоев Элмарзий Ахьмада кхоллама никъ д1аболалушшехь из вайзар мехкахошта говза иллиалархо волаш. Цун ший тайпара йола оаз хьахезача, дега тоам хулар, вахара халонаш йицлора, яхаш дувцар поэта заманхоша. Д1ахо д1айодача хана цох хилар воккха поэт, композитор. Вай заман г1алг1ай илли хьакхоллара лаьрх1а цо хьабена никъ дикка лоарх1аме а ший тайпара а ба. Цун дика аьттув баьннаб дуккха г1алг1ай иллеш хьакхолла, уж дуккхача наха юкъе д1адоаржаде.
    Хамхоев Элмарзий Ахьмад ваьв 1910 шера Г1алме йистерча отарашка, ахархочун дезала юкъе. Бера хана иг из къел яйзар цунна, бакъда, й1аьхийча ганзах а кчийра из: вайнаьха халкъа иллеши ашараши дайзар цунна.
    1925 шера, цун 15 шу даьннача хана, ла хала дола х1ама нийслу цун вахаре, в1алла дага а доацаш, б1аргий са а дайна висар из. Къонахчо санна лайра з1амигача саго из хала чов. Б1аргий са дайнадале а, цун дега чура ц1аккха дицлургдоацаш чудийшар ше ваьча мехкарча кхоллама сурташ, сердалах лепаш къега лоаман довкъоаш; баьццарча хьуний гувнаш; 1одолалучара чехка а чопаш беш а, шаьрача сатийна -сабаре а дола Г1алмий; хьаьнача лаьттай шера ареш.
    1931 шера деша вохийт Элмарзий Ахьмад Г1алг1ай совпартшколе, из йистеяьккхачул т1ехьаг1а, ше санна б1аргаш дайнача наьха юкъарлон отдела заместитель ву цох.
    1936 шера денз эфире хаза даьлар Хамхоев Ахьмада иллеш. Дукха халкъа иллеш ховш а, уж дукха дезаш а, хозача оазаца уж д1аалара говзал шийх йоаллаш а вар Хамхоев Ахьмад. Ший халкъага кхаьча кортамукъале хестаеш, ший заманхой кердача вахара юкъе ма йоагг1а моттиг д1алацара т1ахьехаш дар Ахьмада цу ханара иллеш.
    Дикка лоарх1аме болх бир Хамхоев Ахьмада Сийлахь-Боккха Даймехка т1ом лаьттача шерашка. Дуккхача наха дезаденна, вай Даьхе лораяра беррига нах оарцаг1боахаш дола иллеш хьакхолларах а уж довзийтарах а Хамхоев Ахьмада Нохч-Г1алг1ай Республика Лакхехьарча Совета Президиумо Сийлен грамота елар, х1аьта 1943 шера СССР -а йоазонхой Союза членалла д1аийцар из.
    1957 шера, эггара хьалха Сибрег1ара ц1абаьхкачарца, ц1авера из вай мехка. Цу шера денз д1аволалу Ахьмад Нохч-Г1алг1ай паччахьалкхен иллеи халхареи ансамбла солист а волаш, болх бе.
    Ший поэтически говзал дег1аярга хьежжа 1960 шера денз, цун эггара хьалхара сборник «Сийрда ираз» яхаш дар, ше валлалца, Хамхоев Ахьмада арахийцар ер сборникаш: «Къахъегама марш» (1961 шу), «Дошо гуйре» (1966 шу), «Ираза хьаст» (1969), «Стихаш» (1972), «Гу сона дегаца» (1975 шу), «Сийна гаьне» (1981 шу), «Хамха» (1983 шу), «Лоаман илли» (1988 шу), «Светлое счастье» (1964 год), «Утро Родины» (1968 год), «Родник счастья» (1971 год), «Бегущий день» (1974 год), «Солнечный свет» (1976 год), «Утро в горах» (1977 год), «Звездные вершины» (1984 год) - дерригаш а 16 сборник. Царех ийс-г1алг1ай метталеи, ворх1-эрсий метталеи. Цун дик-дикаг1йола стихаш эрсий меттала яьхараш Нохч-Г1алг1ай республике дика бовзаш, ц1ихеза бола таржамхой Ирина Озероваи Надежда Мальцеваи бар.
    Поэт, иллиалархо, музыкант, композитор волаш дика къахьегарах тарра Хамхоев Элмарзий Ахьмада цо халкъа даьча г1улакха дикка лакха мах а беш, 1958 шера цунна елар Нохч-Г1алг1ай АССР-а Заслуженни артист яха сийлен ц1и. Х1аьта 1960 шера денз из вар РСФСР —а заслуженни артисти, СССР-a композиторий доакъашхои.
    1992-ча шера 20-ча августе валар хилар Хамхоев Элмарзий Ахьмада.
    V.Сало1а минот
    Малхо корах чу а хьежа,
    Меттар г1оттадир вай сиха.
    Кулгаш д1а - са а дахийта,
    Дикка соттадайтар дег1.
    Чехка йилар хоза юхь,
    Цергаш ц1енйир сих а ца луш.
    Чаме кхаьла маькха ч1егилг,
    Цу т1а менна мерза чай,
    Бай уж когаш сиха лувзаш,
    Школе ханнахьа хьакхаьчар
    VI. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш стихотворени.
    Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш
    Хьехархочун хаттараш:

    Малаг1а стихотворении яр вай йийшар?
    Малав из язъяьр?

    Оаш фу аргда Даьхех лаьца?
    УII. Цlагlа бе болх балар. «Г1алг1ай мохк» яха стихотворени
    Дагахьа 1омае.
    Оаг1ув 3
    2г1а урок
    Тема: Тахан со г1озваьнна
    Урока лоарх1ам: Яндиев Дж. «Тахан со г1озваьнна» яхача стихотворени чулоацам бовзийтар; дешархой шаьра, къоастадеш дешара навыкат лакхъяр, дувзаденна къамаьл шаьрдар, 1аламцара берий безам кхебар.
    Урока никъ
    I. Урока кийчо яр.
    Разминка:
    Сийрдаяьнна йоаг1а 1уйре,
    Малх хьалкхеташ латт.
    Деррига 1алам, сийна сигале
    Дошох кхаьла латт.
    Тхир да лепаш жовхьар санна,
    Оалхазараш дек.
    Кхийтта боаг1а малх хестабеш,
    Цар ашараш лекх.
    II. Кица чулоацам башхар:
    Гуйран михо кхо во денад, б1аьстен михо кхо дика денад.
    III. Ц1аг1ара болх тахкар.
    IV.. Керда тема хьехар
    Яндиев Х.Дж. «Тахан со г1озваьнна»
    1. Яндиев Х.Дж. лоацца дош оал хьехархочо.
    Яндиев Хамарзий Джамалда вахар д1адахар лакхача лоамашка уллача Балте. Кавказа лоаман хозача моттигашта юкъе хозаг1а йола юрт я поэт ваьр. Цигара дицлургдоаца лоаман сурташ дег чу дийшар поэта. Къулбехьара денз маьхашха г1а дола дихка хьу а кхы тайпара гla дола хьунаш а я цу лакхача лоамашка, х1аьта цу баьццарча лоамий довкъашка къилбаседехьа яда альпийски даьг1енаш, кхаш. Цу дерригнех хьахилар Джамалдий поэзен ганз. Доккха поэтически нач1ал хиларо, ди а бийса а ца къовсаш, къа хьегаро, поэзи ч1оаг1а езаро х1ама к1оаргга тахка а из зе а харо новкъостал ду Яндиев Джамалда кхоачаш ткъо шу а далале, визза поэт а хинна д1аотта. Поэта говзамеча поэзен керттера темаш ювцаш хилча, белгалдаккха деза Даьхе езар, цун 1алам хестадар, цун селхане — тахане тахкар, къахьегамхочун сий дар, халкъашта юкъера вошал хьашт хилар, тешаме а ц1ена а доттаг1ал кхайкадар долга. Цхьабакъда, сога хаьттача, поэта эггара хозаг1а, лирични яраш я 1алам хестадеш йола стихаш Ше ваьча мехкара 1алам дукха дез Яндиев Джамалда. Бер долаш лоамашкеи 1арам хин маьлха ч1ожеи ше лийнна ха ц1аккха йицлургйоацаш йисай цун дег чу:
    Сийна шовлакхаш т1атехка,
    1уйранна шортта теркаш,
    Латт, муг1арех этта,
    Лакха гаьнаш михо хьесташ.
    Лийгаш мо, лоамаш mlа ловзаш,
    Лел маьлха з1анараш,
    Ловзарга даьхкача санна,
    Иллеш доахаш хьувз оалхазараш.
    Сийрда а са мукъадоаккхаш а да поэта укх стихотворене т1а дилла лоамара сурт.
    Тахан вай ешаргья цун стихотворени «Тахан со г1озваьнна».
    2. «Тахан со г1озваьнна»- стихотворени дешархой д1а а кхетабеш, хьехархочо 1оеш. Бераш ца кхетача дешай ма1ан доашх.
    3. «31анараг1» 1оеш дешархоша стихотворени.
    4. Чулоацам башхар:
    V.Сало1а минот
    Малхо корах чу а хьежа,
    Меттар г1оттадир вай сиха.
    Кулгаш д1а - са а дахийта,
    Дикка соттадайтар дег1.
    Чехка йилар хоза юхь,
    Цергаш ц1енйир сих а ца луш.
    Чаме кхаьла маькха ч1егилг,
    Цу т1а менна мерза чай,
    Бай уж когаш сиха лувзаш,
    Школе ханнахьа хьакхаьчар
    VI. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш стихотворени.
    Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш
    Хьехархочун хаттараш:

    Малаг1а стихотворении яр вай йийшар?
    Малав из язъяьр?
    УII. Цlагlа бе болх балар. «Тахан со г1озваьнна» яха стихотворени
    Дагахьа 1омае.
    Оаг1ув 4
    3г1а урок
    Тема: Къамаьл
    Урока лоарх1ам: Гагиев Г. «Къамаьл» яхача стихотворени чулоацам бовзийтар; дешархой шаьра, къоастадеш дешара навыкат лакхъяр, дувзаденна къамаьл шаьрдар, 1аламцара берий безам кхебар.
    Урока никъ
    I. Урока кийчо яр.
    Метта разминка:
    Мишта аргда

    Попах надж?
    Тайп-тайпара
    Да цар г1аьнаш,
    Тайп-тайпара
    Г1аьний хьаж.
    Тахкал, бераш,
    Гаьний вахар,
    Товш дац вайга
    Таккхалча даг1ар.
    II. Ц1аг1ара болх тахкар.
    III. Керда тема хьехар
    Гагиев Г. «Къамаьл» 1. Яндиев Х.Дж. лоацца дош оал хьехархочо.
    1945-гlча шера, апрель бета 14-гlча дийнахьа стане, Акмолинск яхача городе ваьв Гагиев- Аюба Гирихан. Хlанз Астана яха Казахстана столица хиннай цу городах.
    Наьсаре дегlача эггара хьалхарча цlеноех цаI дегIap хиннав поэта даьда Элберд. Наха дарбаш деш, цlихеза саг хиннав из. Цу гаьнарча хана, е клинически кхоачам боаццаше а, кxыметтел бlаргашта а, хъаь тla а операцеш еш хиниз. Юрташка бахача боккхийча наха хlанз а "хьа дувц цо даьча дарбаех.
    ХIaьтa поэта да Аюб 1944 шера фронтера хьа а вьккха Iовахьийта хиннав Казахстане. Цигга. Акмолинске, ший дезалца вlашагlкхета nyв баьннаб цун. Заготконторе заготовитель аш болх бу цо. Поэта нана, Бохтара-наькъан Дзайпала Маржан, цlагlа Iеш, дуккха дезал- кхебеш хиннай.
    Эггара хьалха Гагиев Гирихана стиха теха араяьлар 1964 шера 16 феврале никъ" яхача районни газета тla "Гирихан взялся за перо" аьнна дешхьалхе а йолаш.
    Даьлацара безам, нахацара безам, дуненцара, Iаламцара безам. Из безам беце - са чудоаца дегI санна бус из кхоллам. XIaьтa Гагиев Гирихана кхолламца из безам болаш ба. Цудухьа дун кхоллам дийна ба, наьха дегашка бужаш ба, бIаргех хий доаккхаш, бордаш делакIжийташ ба.
    Иштта Гагиев Гирихана стихай тематика ювца доладенна долаш, хlанз доашхаргда вай цун кхоллама юкъера керттера тематически наькъаш. Укх тайпара декъа йиш йолаш да уж:
    1. Даьла хьоахавеш язъяь стихаш
    2. Даьхеннеи, наннеи, гlалгlай къаманнеи,
    гlалгlай меттаи хетаяь стихаши поэмаши
    Поэзехи, поэта декхарехи лаьца стихаш
    Безама лирика
    Iалам дувцаш йола стихаш
    Багахбувцама мотиваш юкъе яраш
    Интернациональни тематика
    Философски тематика
    Наха юкъера гIулакхаш дувцараш
    Беламе мугIараш
    11. Берашта лаьрхlараш
    12. ТIeмa духьала язьяь стихаш
    IЗ. Л оацига стихаш
    14. Таржамаш
    Тайп-тайпарча халкъий берий поэташа даьча йоазонашта а таржамаш даьд Гагиев Гирихана. ГIалгlай берашта йовзийтай цо Толстой Лев Николаевича, Михалков Сергея, Дриз Овсея, Сеф Романа, Мамакаев Эдуарда, Кагерманов Доккас, Бетуганов Луэса язъяь произведенеш.
    Цул cовгla берашта лаьрхlа бола цун ший кхоллам дукха ха я наха безабенна. Хьанна бовзац цо язбаь "Хоза-Моза" яха фаьлг? Из дагахьа ховш бараш кIезига бац берашта юкъе а, боккхийчарна юкъе а. Моллагlа а цо берашта язъяь стихотворени вахарца дlаув, ткъамала йоал. Xlaьтa цо берашта яздаьча дуккхача фаьлгий цlераш нарицательни а хинна дlаяхай. Масала, "Хоза-Моза" аьлий цlи тул наха, даси-нанаси еза лелаеча, къахьегара Tlepa йоацача йиlигах. "Боабашк-оапашк" оал оапаш бувцача кIaьнкax е йиlигах, "Деша безам боаца бов" оал деша безам боацачох.
    Гагиев Гирихана ше берашта деш дола йоазонаш духьал сакъердийтардухь деш дац. Xlapa фаьлг, xlapa стихотворени воспитательни лоapxlaм болаш я. Иштта "Хоза-Моза" яхача фаьлга могадац ахчеи-рузкъеи бахьан долаш сага ираз доадар. Кlалвиссар кlалхараваккха тIaxьех. "Боабашко-оапашко" бакъле Iомaдy бераш.
    Иштта ши-ший воспитательни лоархlам болаш я Гагиев Гирихана стихаш а. Боккъалдар аьлча, цун стихашца цхьа белами сакъердами мара ца хилча а, бехк боаккхалга дацар - белам а, сакъердам а ма бий шоай тайпара воспитательни лоархlам болаш.
    Вай республика композитораша а, иллиалархоша а дукха иллеш кхеллад цун стихаш , лаьца. Царна юкъе да, халкъа иллеш хила мегардола, "Наьсарен вальс", «Гучаяла", дезац дошо гувнаш", "ГIалгlайче", иштта кхыдараш.
    Лоацца аьлча, Гагиев Гирихана поэзи юкъеенай вай вахара, вай къаман культура хинна дlаэттай. цун дуккхача стихаша.
    Тахан вай ешаргья цун стихотворени «Къамаьл».
    2. «Къамаьл»- стихотворени дешархой д1а а кхетабеш, хьехархочо 1оеш. Бераш ца кхетача дешай ма1ан доашх.
    3. «31анараг1» 1оеш дешархоша стихотворени.
    4. Чулоацам башхар:
    IV.Сало1а минот
    Малхо корах чу а хьежа,
    Меттар г1оттадир вай сиха.
    Кулгаш д1а - са а дахийта,
    Дикка соттадайтар дег1.
    Чехка йилар хоза юхь,
    Цергаш ц1енйир сих а ца луш.
    Чаме кхаьла маькха ч1егилг,
    Цу т1а менна мерза чай,
    Бай уж когаш сиха лувзаш,
    Школе ханнахьа хьакхаьчар
    V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш стихотворени.
    Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш
    Хьехархочун хаттараш:

    Малаг1а стихотворении яр вай йийшар?
    Малав из язъяьр?
    УI. Цlагlа бе болх балар. «Къамаьл» яха стихотворени
    Дагахьа 1омае.
    Оаг1ув 5
    4г1а урок
    Тема: Ма къаьга доаг1а…
    Урока лоарх1ам: Осмиев Хь«Ма къаьга доаг1а» яхача стихотворени чулоацам бовзийтар; дешархой шаьра, къоастадеш дешара навыкат лакхъяр, дувзаденна къамаьл шаьрдар, 1аламцара берий безам кхебар.
    Урока никъ
    I. Урока кийчо яр.
    Метта разминка:
    Мишта аргда

    Попах надж?
    Тайп-тайпара
    Да цар г1аьнаш,
    Тайп-тайпара
    Г1аьний хьаж.
    Тахкал, бераш,
    Гаьний вахар,
    Товш дац вайга
    Таккхалча даг1ар.
    II. Ц1аг1ара болх тахкар.
    III. Керда тема хьехар
    1. Осмиев Хьамзатах дола дош. (Хьехархочоа новкъостала лу материал)
    Говза поэт, прозаик, фольклорист, таржамхо, литературни критик, хьехархо хиннача Осмиев Сосе Хьамзата сийдола моттиг д1алоац г1алг1ай литература юкъе. Наьна меттала дола йоазув - дешар ший халкъа юкъе д1адоаржадеш а, халкъ дешарцеи говзамеча кхолламашцеи сердалонга дугаш къахьийгача г1алг1ай ц1ихеза болча 1илманхошца хьалхарча муг1аре лаьттачарех ва Осмиев Сосе Хьамзат. Осмиев Сосе Хьамзат ваьв 1909 шера Наьсарен районерча Т1ой- Юрта. Ахархочун къахьегама дезала юкъе хьалкхийнав Сосе Хьамзат. Бера ха Т1ой-Юрта Палме йисте д1айихьай Хьамзата. 1920 шера Осмиев Сосе Хьамзат деша вода Т1ой-Юртарча школе. Цига 1омадир цо юххьанцара эрсий дешар. 1924 шера Буро т1а Г1алг1ай хьехархой 1омабеш йолча техникума подготовительни отделене д1аийцар из. Цига волалу хургвола поэт, прозаик ший хьалхара йоазонаш де. 1929 шера т1ехдика дешаш йистейоаккх Сосе Хьамзата техникум. Осмиев Сосе Хьамзата арадаьннад ткъаьннега кхоачаш поэтически а прозаически а гулламаш: эггара хьалхара цун книжка да «Дега оаз» яха стихай сборник, из арадаьлар 1958 шера. Цу сборнико хьахьекхар Осмиев Хьамзата исбахьале говзали поэтически уйла - кхетами ч1оаг1деннилга, цун литературни низ хьахинна баьнналга. Осмиев Хьамзата стихай тематика боарам боаццаш тайп - тайпара я: лоацца безамах миниатюраш, гонахьарча 1аламах, къамашта юкъерча доттаг1алах, т1ема, т1ом хьеберашта духьала. Цхьабакъда, эггара дикаг1йола ший стихаш поэта Даьхе, цун сийле кхайкаеш язъяьй. Йоккха моттиг д1алоац Осмиев Хьамзата кхолламе 1алама хетаяьча стихаша. Из кхоллама назманча ва ала йиш я: «Ахкан бийса», «Йиза дошо гуйра», «Лай чоапингаш», «Дог1а», «Бетта бийса», «Гуйра», иштта кхыйола стихаш дог г1оздоаккхаши, атта ешалуши, дицлургдоаца 1алама сурт духьалъоттадеши я. Сага шийна довзаш a xlapa денна гуш дола 1алама сурт Хьамзата йоазошка ше дешача хана из б1арга ца дайча санна хеталу, х1ана аьлча, цу суртий уж белгалонаш зийнаяц, теркалъяьяц цо. 1уйранна малх хьалкхеташ бlapгa ца гуш малав? Цхьабакъда, поэта цунах яздаьр 1одийшача, дукха воаш ца зувш диса х1ама корадоаг1а вайна. Иштта я вай х1анз ешаргйола «Ма къаьга доаг1а» яха стихотворени.
    IV. Дешара навыкаш шаьръяр.
    1. Къоастадеш деша дешархой 1омабар.
    2. Грамматически соцанг1а лорае бераш 1омабар.
    3. Логически, ма1ана соцанг1а лорае 1омабар.
    4. Хьехархочо нийса дешара хьокхам гойт.
    5. «Арг1анца» 1оешийт стихотворени.
    V.Сало1а минот
    Малхо корах чу а хьежа,
    Меттар г1оттадир вай сиха.
    Кулгаш д1а - са а дахийта,
    Дикка соттадайтар дег1.
    Чехка йилар хоза юхь,
    Цергаш ц1енйир сих а ца луш.
    Чаме кхаьла маькха ч1егилг,
    Цу т1а менна мерза чай,
    Бай уж когаш сиха лувзаш,
    Школе ханнахьа хьакхаьчар
    VI. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш стихотворени.
    Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш
    Хьехархочун хаттараш:

    Малаг1а стихотворении яр вай йийшар?
    Малав из язъяьр?
    VII. Цlагlа бе болх балар. «Ма къаьга доаг1а» яха стихотворени
    Дагахьа 1омае.
    Оаг1ув 6
    5г1а урок
    Тема: Наьсаре
    Урока лоарх1ам: «Наьсаре» яха стихотворении дагахьа хьаювцийтар, Магас –Г1ала яхача стихотворении чулоацам бовзийтар, Чахкиев С. лаьца алар.
    Урока никъ
    1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар.
    - берашка стихотворении дагахьа хьаювцийтар,
    - Гагиев Къурейшах лаьца ховр дувцар.
    11. Керда тема хьехар
    хьехархочо 1оеш стихотворени
    - Стихотворени чулоацамаца болх бар:

    -Фу йох автара стихотворене т1а?
    -Хьаала, сенах д1алургьяцар аз, йоах поэта, нана - Наьсаре?

    Кхыча мехкашка ше хилча а, фу дагалатт поэта?
    2. Берашка стихотворении 1оешийтар

    -Мишта кхетаду оаш дешаш «Дукха лийнав арахь, Адамаш, шахьараш гуш…»?
    Хьа а лахе 1одеша поэта Даьхен сий делга, хам белга хьахьокха дешаш
    111 Хьехархочо Чахкиев Саидах лаьца дувцар.
    V.Сало1а минот
    Малхо корах чу а хьежа,
    Меттар г1оттадир вай сиха.
    Кулгаш д1а - са а дахийта,
    Дикка соттадайтар дег1.
    Чехка йилар хоза юхь,
    Цергаш ц1енйир сих а ца луш.
    Чаме кхаьла маькха ч1егилг,
    Цу т1а менна мерза чай,
    Бай уж когаш сиха лувзаш,
    Школе ханнахьа хьакхаьчар
    V. Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш стихотворени.
    Урок чакхйоалаш, дийцар чlоагIдеш
    Хьехархочун хаттараш:
    Малаг1а стихотворении яр вай йийшар? ( «Наьсаре»)
    Малав из язъяьр? (Чахкиев Саид)
    Нана – Наьсареца бола безам мишта бувц Чахкиев Саида ший стихотворене т1а? Из моттиг хьа а лахе, 1оеша.
      1   2   3   4   5   6   7


    написать администратору сайта