1а урок. Урок Тема Г1алг1ай мохк Урока лоарх1ам Г1алг1ай мохк
 Скачать 78.05 Kb.
|
|
-Мишта кхетаду оаш дош – багахбувцам? - Фу хетт шоана цунах, сена эшаш да уж? хьехархочо 1одеш «Багахбувцама дош – хозала хьаст». - ца кхетадеш хьам нийсаделаре шоана укх юкъе? III. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? оалам, шира, хостадеш, куцах сартинг мисара маха IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш - хьалха дийшар кхетадар: - х1анаб вай вахаре багахбувцама лоарх1ам села боккха? - сенах довз вайна багахбувцама дош?. - малаг1а болх беш доаккхаш хиннад илли? - укх иллешта тара дараш довзий шоана ?VI. Дийшар ч1оаг1деш кхыъ дешар. - фу яхилга да из багахбувцам яхилга? - мичахьара хеза, хьан хьалхадаькха дош да из? УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 73-77. 6-урок Тема: Халкъа багахбувцам. Иллеш. Урока лоарх1ам: багахбувцамах бола кхетам къоргбар; дешархой уж нийса 1одеша а цар къоарга ма1ан кхетаде а 1омабар; цар таханарча денцар бувзам лахар; иллеш довзийтар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар. Урока никъ I. Урока кийчо яр.II. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - Берашка 1омадаь ховр хьадувцийтар. - Хьехархочун хаттараш: - х1анаб вай вахаре багахбувцама лоарх1ам села боккха? - сенах довз вайна багахбувцама дош?. - малаг1а болх беш доаккхаш хиннад илли? - укх иллешта тара дараш довзий шоана ?- фу яхилга да из багахбувцам яхилга? - мичахьара хеза, хьан хьалхадаькха дош да из? III. Керда тема хьехар 1.Хьалха1омадаь багахбувцама иллеш кердадахар. Кувра, кувра, кувра я, Куврал боккха налха ба, оргал доккха шар да, Лувса, лувса, шура лувса, Боккха налха тхона баккха. -малаг1а болх беш доаккхаш хиннад ер сана дола илли? Цунна тарадараш довзий шоана? Водар со, водар со, Г1умкий хьара водар со, Г1умкашкахьара мух боаг1ар, Михал хьалха дог1а доаг1ар, Дог1ал хьалха ды боаг1ар. - боккхийчар доах из сана дола иллеш е бераш доах? хьехархочо 1одеш «Багахбувцама иллеш». - ца кхетадеш хьам нийсаделаре шоана укх юкъе? IV. Сало1а минот: (хьехархочо ше хьалха а оалаш, д1ахmокх де дезар) Кулгаш лакхаг1а, Ца1, шиъ, кхоъ. Баламаш шераг1а, Диъ, пхиъ, ялх. Кога бухьара овтта, Bopxl, барх1, ийс. Шорттига 1оховша, Д1а-хьа делале. V. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? Сартинг – фуъа беле чура 1аьржа к1аьд., Мисара маха – кхыча мехка баь хоза маха. VI.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш - хьалха дийшар кхетадар: - х1анаб вай вахаре багахбувцама лоарх1ам села боккха? - сенах довз вайна уж иллеш?. VII. Дийшар ч1оаг1деш кхыъ дешар. - фу яхилга да из багахбувцам яхилга? - мичахьара хеза, хьан хьалхадаькха дош да из? УIII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 74-77. 7-урок Тема: Кицаш. Ховли-довзалеш. Урока лоарх1ам: Кицаш. Ховли-довзалеш яхача темах кхетам балар; багахбувцамах бола кхетам къоргбар; дешархой уж нийса 1одеша а цар къоарга ма1ан кхетаде а 1омабар. Урока никъ I. Урока кийчо яр.1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - Берашка 1омадаь ховр хьадувцийтар. - Хьехархочун хаттараш: - фу яхилга да из багахбувцам яхилга? - мичахьара хеза, хьан хьалхадаькха дош да из? II. Керда тема хьехар 1.К1оарга уйла йолаш, меттахьа кхеташ, говзаме сурт дуллаш, наха довзаш а дезаш а да кицаш. Кица шера, к1оарга ма1ан долаш хул. Вай къаман тамашийна к1оарга чулоацам болаш даьржа кицаш да эхьах, эзделах, хьаькъал, сабар. «Хьалха а хьаже маара ког ма ловза, т1ехьа а хьаже маара дош м ала», «Дешар – сердало, цадешар - боадо», «З1амига волаш 1омадаьр – кхерий т1а яздаь йоазув.»………….. Д1ахо оаш дувцаргда шоашта ховраш:………………….. - ца кхетадеш хьам нийсаделаре шоана укх юкъе? III. Ховли-довзали дилла хаттара форма хул, цу хаттара нийса жоп дала деза. Масала: «К1ай киси тедаш к1од дода.»… Хьехархочо 1одеш ховли-довзалеш. -Шоана хой, бераш, ховли- довзалеш? IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш - хьалха дийшар кхетадар: - х1анаб вай вахаре багахбувцама лоарх1ам села боккха? - сенах довз вайна уж иллеш?. VI. Дийшар ч1оаг1деш кхыъ дешар. УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 77-81. 8-урок Тема: Фаьлга хьалха оалараш Урока лоарх1ам: Фаьлга хьалха оалараш яхача темах кхетам балар; багахбувцамах бола кхетам къоргбар; дешархой уж нийса 1одеша а цар къоарга ма1ан кхетаде а 1омабар. Урока никъ I. Урока кийчо яр.1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - Берашка 1омадаь ховр хьадувцийтар. - Хьехархочун хаттараш: - Малаг1а кицаш кийчадаьд оаш? - мичахьара хеза, хьан хьалхадаькха хов шоана ховли-довзалеш? II. Керда тема хьехар Хьехархочо 1одеш фаьлга хьалха оаларш. - Фу уйлаш йир оаш аз уж 1одешача хана? -Деррига кхетадори оаш? 1.К1оарга уйла йолаш, меттахьа кхеташ, говзаме сурт дуллаш, наха довзаш а дезаш а да кицаш. Кица шера, к1оарга ма1ан долаш хул. Вай къаман тамашийна к1оарга чулоацам болаш даьржа кицаш да эхьах, эзделах, хьаькъал, сабар. «Хьалха а хьаже маара ког ма ловза, т1ехьа а хьаже маара дош м ала», «Дешар – сердало, цадешар - боадо», «З1амига волаш 1омадаьр – кхерий т1а яздаь йоазув.»………….. Д1ахо оаш дувцаргда шоашта ховраш:………………….. - ца кхетадеш хьам нийсаделаре шоана укх юкъе? III. Ховли-довзали дилла хаттара форма хул, цу хаттара нийса жоп дала деза. Масала: «К1ай киси тедаш к1од дода.»… Хьехархочо 1одеш ховли-довзалеш. -Шоана хой, бераш, ховли- довзалеш? IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш - хьалха дийшар кхетадар: - х1анаб вай вахаре багахбувцама лоарх1ам села боккха? - сенах довз вайна уж иллеш?. VI. Дийшар ч1оаг1деш кхыъ дешар. УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 77-81. 9-урок Тема: Тешаме новкъост. (фаьлг) Урока лоарх1ам: Тешаме новкъост яхача фаьлга чулоацам дешархошта бовзийтар; багахбувцамах бола кхетам къоргбар; дешархой уж нийса 1одеша а цар къоарга ма1ан кхетаде а 1омабар. Урока никъ I. Урока кийчо яр.1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - Берашка 1омадаь ховр хьадувцийтар. - Хьехархочун хаттараш: - Малаг1а кицаш кийчадаьд оаш? - мичахьара хеза, хьан хьалхадаькха хов шоана ховли-довзалеш? - х1анаб вай вахаре багахбувцама лоарх1ам села боккха? - сенах довз вайна уж иллеш?. II. Керда тема хьехар 1.Хьехархочо 1обеш фаьлг. - Фу уйлаш йир оаш аз фаьлг бешача хана? -Деррига кхетадори оаш? 2. Дешархоша 1обеша фаьлг. Хьехархочун хаттараш: - Иштта тешаме новкъост хиннавецаре фу дергдар сагилго? Эггара къахетамег1а мала хиннав мазилго дехар мел даьчарех? Ер санна дола фаьлгаш хезадий шоана нане а даде а дувцаш? Д1ахо оаш дувцаргда шоашта ховраш:………………….. - ца кхетадеш хьам нийсаделаре шоана укх юкъе? III. Дешар шаьрдар. Юкъ-юкъера 1одешийташ, мишта кхетадаьд а хьожаш д1ахо болх бар. Доакъашхой хина фаьлг бешар. IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш - хьалха дийшар кхетадар: Мича долхаш хиннаб сагилги мазилги? Сен т1акхаьчаб уж болхаш? Фу аьннад сагилго ший новкъостага? Вокхо фу аьннад т1аккха? Фу хиннад кхоссабеннача сагилга? Фу яьллай царна гаьна йоаццаш? Фу аьннад мазилго хьакхага? Фу аьннад хьакхо?....VI. Дийшар ч1оаг1деш кхыъ дешар. УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 82-84. Тема: Кхо хьехар. Къе саги борзи. (фаьлгаш) Урока лоарх1ам: Кхо хьехар. Къе саги борзи яхача фаьлгий чулоацам дешархошта бовзийтар; багахбувцамах бола кхетам къоргбар; дешархой уж нийса 1одеша а цар къоарга ма1ан кхетаде а 1омабар. Урока никъ I. Урока кийчо яр.1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - Берашка 1омадаь ховр хьадувцийтар. - Хьехархочун хаттараш: - Иштта тешаме новкъост хиннавецаре фу дергдар сагилго? Эггара къахетамег1а мала хиннав мазилго дехар мел даьчарех? Ер санна дола фаьлгаш хезадий шоана нане а даде а дувцаш? Мича долхаш хиннаб сагилги мазилги? Сен т1акхаьчаб уж болхаш? Фу аьннад сагилго ший новкъостага? Вокхо фу аьннад т1аккха? Фу хиннад кхоссабеннача сагилга? Фу яьллай царна гаьна йоаццаш? Фу аьннад мазилго хьакхага? II. Керда тема хьехар 1.Хьехархочо 1обеш фаьлг «Кхо хьехар». - Фу уйлаш йир оаш аз фаьлг бешача хана? -Деррига кхетадори оаш? 2. Дешархоша 1обеша фаьлг. Хьехархочун хаттараш: - Малаг1а хьехар хиннад хьазилго марочоа даьраш? Х1ана хилар лоамаро кхоалаг1дола хьехар ца эшаш? Сенах гу вайна хьазилга говзали хьаькъали? - ца кхетадеш хьам нийсаделаре шоана укх юкъе? III. Дешар шаьрдар. Юкъ-юкъера 1одешийташ, мишта кхетадаьд а хьожаш д1ахо болх бар. Доакъашхой хина фаьлг бешар. IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо 1обеш «Къе саги борзи» - хьалха дийшар кхетадар: Къеча саго берза малаг1а г1улакх да? Ше маьршъелча фу къамаьл даьд къеча сагага? Мишта доадаьд цо шийна даь г1улакх? Цига т1анийсденнача цогало мишта новкъостал даьд берза бекхам бе? Фу хиннад шийна даь г1улакх ца дайзача берза? VI. Дийшар ч1оаг1деш кхыъ дешар. УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 97-100. 11-урок Тема: «Доттаг1а» Гагиев Г. Урока лоарх1ам: Поэта кхоламах лаьца алар; «Доттаг1а» яха стихотворени чулоацам бовзийтар; нийса а шаьра а стихаш еша 1омабар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар; шаьра къамаьл 1омадар. Урока никъ 1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка «Кхо хьехар», «Къе саги борзи» яха фаьлгаш хьадувцийтар. Хьехархочун хаттараш: - Малаг1а хьехар хиннад хьазилго марочоа даьраш? Х1ана хилар лоамаро кхоалаг1дола хьехар ца эшаш? Сенах гу вайна хьазилга говзали хьаькъали? Къеча саго берза малаг1а г1улакх да? Ше маьршъелча фу къамаьл даьд къеча сагага? Мишта доадаьд цо шийна даь г1улакх? Цига т1анийсденнача цогало мишта новкъостал даьд берза бекхам бе? Фу хиннад шийна даь г1улакх ца дайзача берза? 11. Керда тема хьехар Тахан вай ешаргья Гагиев Г. язъяь «Доттаг1а» яха стихотворени. Цкъа хьалхаг1а хьехархочо 1оеш стихотворении. III. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? Талг1и, алхха, г1оза IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш«Доттаг1а» яха стихотворени. - хьалха дийшар кхетадар: - Мала ва ший стихотворене т1а Гагиев Гирихана вувца доттаг1а? - Мишта вувц цо из? - Миштай, бераш, шун доттаг1чунцар дог-уйла, г1улакх ?Хьаькъал шортта дола шва из, Цунна шедар хов: Мишта хьахул форда талг1и Е цу седкъа тов? ! - Мишта кхетаду оаш «талг1и» яха дош ?- Фу йох поэта укх дешашца? Алхха дега дикал 1оае, Хьаькъал 1оаде 1а, Т1аккха г1оза хургда вахар Деррига а хьа! - Мишта кхетаду оаш «Алхха дега дикал 1оае…» яха дешаш ?- Мишта кхетаду оаш «Хьаькъал 1оаде 1а» яха дешаш ?- Мишта кхетаду оаш «Т1аккха г1оза хургда вахар Деррига а хьа» яха дешаш ?VI.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша юха а 1оеш стихотворени. УII. Цlагlа бе болх балар. стихотворени дагахь 1омае. Оаг1ув 106-107. 12-урок Тема: «Наьна мотт» Мальсагов З. «Сердалонга бода никъ» Котиева Н. Урока лоарх1ам: Йоазонхой кхоламах лаьца алар;«Наьна мотт» Мальсагов З. «Сердалонга бода никъ» Котиева Н. яхача дувцарий чулоацам бовзийтар; нийса а шаьра а деша 1омабар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар; шаьра къамаьл 1омадар. Урока никъ 1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка «Доттаг1а» яха стихотворени хьаювцийтар. Хьехархочун хаттараш: - Мала ва ший стихотворене т1а Гагиев Гирихана вувца доттаг1а? - Мишта вувц цо из? - Миштай, бераш, шун доттаг1чунцар дог-уйла, г1улакх ?11. Керда тема хьехар Тахан вай дешаргда «Наьна мотт» Мальсагов З. «Сердалонга бода никъ» Котиева Н. яха дувцараш. Цкъа хьалхаг1а хьехархочо 1одеш дувцараш. III. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? хьисап, къаман, парг1ата г1ирс IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш«Наьна мотт» Мальсагов З. яха дувцар. - хьалха дийшар кхетадар: - Массахана а хиннадий г1алг1ай метта дешари йоазуви? - Хьан оттадаьд г1алг1ай метта алфавит? - Малаг1а т1ахьехам ба автора беш бар ? Хьаалахе, 1оеша из моттиг. «Вахаш вола саг дунен хьисап ханза, 1омаданза валац. … Дунен хьисап довзаргдац сага, цо ца дийшача. 1омаделаш шоашта вайнаьха йоазув! Накъадаргда шоана из.».VI.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш«Сердалонга бода никъ» яха дувцар. - хьалха дийшар кхетадар: - Сенга догдоахаш, шугара фу хьадехаш ба боккхаг1бараш? (т1ехдика дешар, оамалца хилар, низ болаш, хьакъале, эзделаца, ч1оаг1а Даьхе езаш хьалкхер) - Х1ана тиллай аьнна хет шоана автора ше яздаьчох ц1и «Сердалонга бода никъ»? УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 108-110. 13-урок Тема: «Осканов Суламбик – халкъа турпал» Урока лоарх1ам: «Осканов Суламбик – халкъа турпал» яхача дувцари чулоацам бовзийтар; нийса а шаьра а деша 1омабар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар; шаьра къамаьл 1омадар. Урока никъ 1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка «Наьна мотт» Мальсагов З. «Сердалонга бода никъ» Котиева Н. яхача дувцарий чулоацам хьабувцийтар. Хьехархочун хаттараш: - Массахана а хиннадий г1алг1ай метта дешари йоазуви? - Хьан оттадаьд г1алг1ай метта алфавит? - Малаг1а т1ахьехам ба автора беш бар ?- Сенга догдоахаш, шугара фу хьадехаш ба боккхаг1бараш? - Х1ана тиллай аьнна хет шоана автора ше яздаьчох ц1и «Сердалонга бода никъ»? 11. Керда тема хьехар Тахан вай дешаргда «Осканов Суламбик – халкъа турпал» яхача дувцар. Цкъа хьалхаг1а хьехархочо 1одеш дувцараш. III. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? толамаш, 1оажал, IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1одеш«Осканов Суламбик – халкъа турпал» яхача дувцар - хьалха дийшар кхетадар: - Фу саг хиннав Осканов Суламбик? -Малаг1а цун оамалаш, г1улакхаш да, бераш, дукхаг1а х1аране шун дега чу дувшараш? VI.Дlахо дешархоша 1оеш шоаш 1омаяь шоашта хов Осканов Суламбика хетаяь стихаш. УII. Цlагlа бе болх балар. Оаг1ув 111-113. 14-урок Тема: «Ма дика дар…» Хамхоев А. Урока лоарх1ам: Поэта кхоламах лаьца алар; «Ма дика дар…» яха стихотворени чулоацам бовзийтар; нийса а шаьра а стихаш еша 1омабар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар; шаьра къамаьл 1омадар. Урока никъ 1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка «Осканов Суламбик – халкъа турпал» яха дувцар хьадувцийтар. Хьехархочун хаттараш: - Фу саг хиннав Осканов Суламбик? -Малаг1а цун оамалаш, г1улакхаш да, бераш, дукхаг1а х1аране шун дега чу дувшараш? - Малаг1ча юрта ваьв турпал? - Мичахьа деша д1аэттав из 1962 шера? Мишта дийшад Осканов Суламбика? -Хьакимаш мишта лоарх1аш хиннав из? -Малаг1а тешалаш ду цунна из мел вовзачар? 11. Керда тема хьехар Тахан вай ешаргья Хамхоев А.. язъяь «Ма дика дар..» яха стихотворени. Цкъа хьалхаг1а хьехархочо 1оеш стихотворении. III. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? бохам, екхаенна, канех тайна кхуврча тхьамадаш хьаг1а IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш«Ма дика дар..» яха стихотворени. - хьалха дийшар кхетадар: - Фуд дикеи хозеи дар? 1обеша стихотворене т1еххьара б1оаг1илг. Ма дика дар, хьаг1е уйлаш, Лоамех даьнна шовда санна, Ц1енъе торо яларе. Ма хоза дар, машар кхайкош, Т1ом кхы эшац вайна, аьнна, В1аший кулгаш кховдоре. Де цун ма1ан. Хьа а лахе 1одеша, цо доттаг1алах, машарах яздаь муг1араш. VI.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша юха а 1оеш стихотворени. УII. Цlагlа бе болх балар. стихотворени дагахь 1омае. Оаг1ув 115-116 15-урок Тема: «Машар» Гагиев Г. «Сона байнаб т1ом» Вышегуров М.. Урока лоарх1ам: Поэтий кхоламах лаьца алар; «Машар» , «Сона байнаб т1ом» яхача стихотворений чулоацам бовзийтар; нийса а шаьра а стихаш еша 1омабар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар; шаьра къамаьл 1омадар. Урока никъ 1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка «Ма дика дар..» яха стихотворени хьаювцийтар. Хьехархочун хаттараш: 11. Керда тема хьехар Тахан вай ешаргья «Машар» , «Сона байнаб т1ом» яха стихаш. Цкъа хьалхаг1а хьехархочо 1оеш стихаш. III. Дешашцара болх Малаг1а дешаш кхетаданзар оаш? лахьта, 1ожал, IV. Сало1а минот. V.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша 1оеш«Машар» яха стихотворени. - хьалха дийшар кхетадар: - Фу хургда йох поэта машар хуле? Миштад йох поэта «машар» яха дош? VI.Дlахо хьехархочо дlа а оалаш дешархоша юха а 1оеш«Сона байнаб т1ом» стихотворени. - хьалха дийшар кхетадар: -Мишта бувц поэта ший стихотворене т1а т1ом? -Фу дахь т1емо шийца? - Фу хьал хилийтар вай б1ухоша мохк д1алаца чухьилхача фашисташка? УII. Цlагlа бе болх балар. Шоашта хозаг1 хета стихотворени дагахь 1омае. Оаг1ув 114-118 16-урок Тема: «Бераш – Даьхен кхоане я» Осмиев Хь. «Шоайла машар лоаттабе» Озиев С. Урока лоарх1ам: Поэтий кхоламах лаьца алар; «Бераш – Даьхен кхоане я. «Шоайла машар лоаттабе» яхача стихотворений чулоацам бовзийтар; нийса а шаьра а стихаш еша 1омабар; берий дешарцара безам а хьаькъал а кхетам а лакхбар; шаьра къамаьл 1омадар. Урока никъ 1. Ц1аг1а бе бенна болх тахкар. - берашка «Машар» , «Сона байнаб т1ом» яхача стихотворений чулоацам хьабувцийтар. Хьехархочун хаттараш: 11. Керда тема хьехар Тахан вай ешаргья «Бераш – Даьхен кхоане я. «Шоайла машар лоаттабе» яха стихаш. Цкъа хьалхаг1а хьехархочо 1оеш стихаш. III. Дешашцара болх |