реферат караван. караван. 1 тарау караван газетіні тілі мен стиліні ереккшеліктері 3

• Название: 1 тарау караван газетіні тілі мен стиліні ереккшеліктері 3
• Анкор: реферат караван
• Дата: 25.04.2022
• Размер: 0.94 Mb.
• Имя файла: караван.docx
• Тип: Документы; #496195
• страница: 1 из 5

Жоспар

КІРІСПЕ 2

1 ТАРАУ «КАРАВАН» ГАЗЕТІНІҢ ТІЛІ МЕН СТИЛІНІҢ ЕРЕККШЕЛІКТЕРІ 3

1.1 «Караван» газет стилінің қалыптасу кезеңдері 3

1.2 «Караван» газет стилінің стилистикалық ерекшеліктері 6

2 ТАРАУ «КАРАВАН» ГАЗЕТ ТАҚЫРЫПТАРЫНДАҒЫ СТИЛИСТИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРДЫҢ ЖҰМЫС ІСТЕУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 10

2.1 «Караван» газет тақырыптарындағы бағалау мен әсерді жүзеге асырудың ерекшелігі 10

2.2 «Караван» газет тақырыптарындағы стилистикалық құралдардың рөлі мен функциялары 16

ҚОРЫТЫНДЫ 22

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 23

КІРІСПЕ

Жұмыстың өзектілігі Газет жанрлық және стильдік жағынан ерекшеленетін мақалаларды біріктіреді. Бұқаралық ақпарат құралдарының тілін анықтайтын экстралингвистикалық факторлардың жалпы жүйесі деп айтсада болады. Сондай-ақ лингвистикалық зерттеулер газеттің бірыңғай функционалды стилінің бар екендігі туралы айтуға мүмкіндік береді. Газеттің тілдік құралдарын зерттеу осы екі функцияны жүзеге асыру үшін ақпараттық және алдыңғы қатарлы мақалалардың нақты бөлінуін көрсетеді. Ақпараттық, тілдік құралдарды қолдану сипаты бойынша, ғылыми және іскерлік стильге жақындайды, ақпаратты жеткізуде фактологиялық, құжаттамалық ерекшеліктерге ие. Алдыңғы қатарлы мақалалар ашық, айқын публицистикалық сипатқа ие және белгілі бір параметрлер бойынша көркем прозаға жақындай отырып, үгіт-насихат әсеріне бағытталған.

1991 жылдың шілдесінде "Караван" газетінің алғашқы саны жарық көрді. «Караван» алғашқы күндерден бастап танымал болды, 50 мың тираж таратылды, және бәрі жарнамаларға көп орын берілді. "Караван" - Қазақстанның алғашқы апталық коммерциялық газеті. Болашақта басылым бірнеше рет қолдан-қолға ауысып, бағытын өзгертті. Негізгі айдарлар: саясат, Қоғам, мәдениет жаңалықтары, аналитикалық материалдар, афиша.

Бұл зерттеудің мақсаты - газет тақырыптарының функционалды және стильдік ерекшеліктерін және «Караван» газеттерде олардың стилистикалық әлеуетін іске асыру жолдарын зерттеу. Осы тақырыпта келесі міндеттер орындалады:

1) газет стилінің функционалды және стильдік ерекшеліктерін зерттеу;

2) «Караван» газет стилінің қалыптасу кезеңдерін анықтау және сипаттау;

3) «Караван» газет тақырыптарының құрылымдық ерекшеліктерін анықтау;

4) «Караван» газеттердің тақырыптарында қолданылатын стилистикалық құралдарға талдау жүргізу.

Жұмыстың нысаны - «Караван» тіліндегі тақырыптар газет стилінің ерекше түрі ретінде зерттеу.

Курстық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен, тұрады.

1 ТАРАУ «КАРАВАН» ГАЗЕТІНІҢ ТІЛІ МЕН СТИЛІНІҢ ЕРЕККШЕЛІКТЕРІ

1.1 «Караван» газет стилінің қалыптасу кезеңдері

Газет (ішінара журналистиканың басқа түрлері) тілдік шығармашылық жағдайларының өзіндік ерекшелігімен ерекшеленеді: ол қысқа мерзімде жасалады, кейде тілдік материалды өңдеуді идеалға жеткізуге мүмкіндік бермейді. Сонымен қатар, оны бір адам емес, көптеген корреспонденттер жасайды, олар өз материалдарын көбінесе бір-бірінен бөлек дайындайды. Газет жанрларының алуан түрлілігін, оқырмандардың хаттарын (қазіргі газетте олар үшін арнайы орын беріледі), газет беттерінде басқа байланыс салаларындағы материалдарды (хабарландырулар, бұйрықтар, заң жобалары және т.б.) жариялауды атап өтеді [1].

Нәтижесінде сөйлеу стандарттары сөзсіз пайда болады. Олар басқа себептермен пайда болады: тақырыптың қайталануына байланысты, шектеулі тақырыптар — басылымның жиілігін ескере отырып жасалады. Стандарттардың пайда болуының маңызды себептерінің бірі және кейде газет мөрлері-мәлімдеменің экспрессивтілігіне ұмтылу. "Газет шығармашылығының" ерекше жағдайларында экспрессивтілік тәсілдерін іздеу экспрессияның стандартқа тез ауысуын тудырады, тіпті экспрессивтілік критерийлері тұрғысынан сәтті болған кезде, әр түрлі газеттердің көптеген тілшілері тез, оқырмандардың көз алдында "өшіріліп", мөрге айналады. Осылайша, осы саладағы негізгі коммуникациялық міндеттердің біріне байланысты оң ұмтылыс көбінесе оның керісінше болады. Алайда, бұл газет пен жалпы журналистік сөйлеудің экспрессивтілігіне қойылатын талаптарды азайту қажеттілігін немесе тіпті мүмкін еместігін білдірмейді [2].

Газет-журналистік стильдің ерекшеліктері қазіргі ақпараттылық, императивтілік, эмоционалдылықтың жоғарылауы, ашық бағалау, жарнама жасауға ыңғайлы болып келеді. Басқаша айтқанда өрнек пен стандарттың бірлігі десе болады.

Ол қоғамдық-саяси лексиканың, логиканың, эмоционалдылықтың, бағалаудың, шақырудың болуымен сипатталады. Ол бейтарап, жоғары, салтанатты лексика мен фразеологизмдерден басқа, эмоционалды түрде боялған сөздер, қысқа сөйлемдерді қолдану, кесілген проза, сөз тіркестер, риторикалық сұрақтар, қайталау және т.б. кеңінен қолданылады. осы стильдің тілдік ерекшеліктеріне тақырыптың кеңдігі әсер етеді. Түсіндіруді қажет ететін арнайы лексиканы енгізу қажет етеді. Екінші жағынан, бірқатар тақырыптар көпшіліктің назарында және осы тақырыптарға қатысты лексика журналистік түске ие болады. Осы тақырыптардың ішінде саясат, экономика, білім беру, денсаулық сақтау, криминалистика, әскери тақырыптарды бөліп көрсету керек.

Қазақстанда өзіндік «Караван» газеті пионері десекте болады. «Караван» газеті 1991 жылдан бастап өзін ақпараттық нарықта бағытталған әмбебап басылым ретінде көрсетті. Қазақстанда тұңғыш рет газет «Караван» газеті дизайны батыс елдерінде кең таралған дизайн стилін қолданды. Жаңа газетке ойын-сауық пен хабарландыруларға көп орын берілді, сондай-ақ жанжалды материалдар, қылмыстық сипаттағы оқиғалар болды. Ол апта сайын A3 форматында шығарылды, 54 түсті жолақта шығарылады. 2016 жылы газеттің таралымы 51200 дана болды.

«Караван» газеті медиа-өнімді жасаумен айналысады және газет тек қоғаммен ғана емес, сонымен бірге ықтимал жарнама берушілермен де мазмұнды диалог жүргізу үшін қолдан келгеннің бәрін жасайды. Газеттің журналистері мен редакторлары мұнда түрлі және пайдалы материалдарды тауып, оқырмандарыңыздың сұранысына қарай мәтіндер жазып отыру үшін жұмыс жасайды. «Караван» газетінің беттерінде қызықты мақалалар, сұхбаттар, аналитика, жаңалықтар, cаясат, спорт, мәдениет, бизнес және басқа жарияланымдар жарияланады. Газет 1991 жылдан бастап тиражға шығып, Қазақстанның барлық өңірлеріне тарайды. «Караван» басылымының медиа- Caravan.kz. электрондық нұсқасы бар. Газет орыс, қазақ тілдерінде шығарылады.

1992 жылдардың басында орыс тілді халықтың, қос азаматтықтың және орыс тіліне мемлекеттік мәртебе берудің проблемаларын көтерген "Караван" газеті Қазақ ұлтшыл-патриоттарына қайшы келді. Мақалада «Орыс ұлттық мектебі бола ма?» «Мен орыс тілін жақсы көремін», «Қазақстанда орыс болу жақсы ма?», қазақ ұлтшылдарын арандатушылық деп бағалады.

«Караван» газетінде жарияланған Нұрболат Масанов пен Нұрлан Әмірқұловтың «Қазақстанның Ресейдегі болашағы мүмкін емес» және Олжас Сүлейменовтің «Ресеймен одақ – біздің тағдырымыз» мақалалары қазақ тілді халықтың кейбір өкілдерінің наразылығын тудырды. Мұны Нури Муфтах пен Кудияр Билалдың мақалаларының атауларымен анықтауға болады.

1993 жылдың екінші жартысынан 1994 жылдың күзіне дейін «Караван» акционерлік қоғамы қазақ тілінде «Аруанаb газетін шығарды. Сол кездегі газеттің редакторы Мақсот Изимұлы біздің Азаттық радиосының тілшісіне «Аруана» газетіне толық шығармашылық еркіндік берілгенін және «Караван» газетінен бөлек ұстанымды ұстағанын айтты.

«Караван» газетінің 1995 жылғы бірінші нөмірінде Борис Гиллер орыс тіліне мемлекеттік мәртебе беру мәселесін ашық көтерді. Нөмірде «Швейцарияда үш тілде сөйлейді. Олар жақсы өмір сүреді», «бізге мұндай парламент не үшін керек?», «Шығыс Қазақстан: барлық үміт жоқ!».

Қазақ баспасөзіндегі реакциядан кейін газет үндемей, «ұлт патриоттары» атты ирониялық мақаласымен жауап беріп, Жоғарғы Кеңестің депутаты Жасарал Қуанышалиннің Брюссельде өткен «Қазақстандағы этникалық қарым-қатынастар» атты ЕҚЫҰ шеңберіндегі семинарда сөйлеген сөзін бөліп-бөліп талдады.

1995 жылдың сәуір айының соңында «Караван» акционерлік қоғамының қоймасындағы өрттен кейінгі күні Борис Гиллер «өрт билік жүргізді» деп жазды, фашистік газеттер қалада еркін таралды. «Караван» басшылығын жоюға шақырды. Ол келесі мақалаларды жариялай бастады: "қалай, "Керуен"? – Не дождетесь!", "Керуенсіз" біздің болашағымыз жоқ...", "Біз" керуенге "үміттенеміз", "мақсат бір – сөз бостандығын тұншықтыру"," Керуен" – бүкіл халқымыздың жеңісі".

Газет 1998 жылы сатылғаннан кейін де оқырмандар арасында танымалдылығын жоғалтқан жоқ, дегенмен көптеген адамдар басылымды өлім деп болжады. Уақыт өте келе, газет нарығында сол кезде белгілі болған "кооперативті жаңалықтар", "сайлаушы" сияқты басылымдар бәсекелестікке төтеп бере алмады. Газет мақалалардың әртүрлі тақырыптарының арқасында жоғары рейтингке ие. Алғашқылардың бірі болып қала мен республиканың қылмыстық жаңалықтарына шолу жасады. Газеттің бірінші шығарылымында 2013 жылғы Ресейдің Алтын қалам сыйлығының лауреаты Михаил Ростовскийдің жазбасы болды.

2009 жылы "Караван" газеті әлеуметтік саладағы мәселелерді жариялағаны үшін "Жыл таңдауы" байқауының арнайы сыйлығына ие болды.

2011 жылы "Жыл таңдауы" ұлттық сыйлығымен марапаттаудың 12-ші салтанатында "Караван" газетіне "Қазақстандағы 2011 жылғы № 1 Халық газеті "құрметті атағы берілді".

2013 жылы газет "Жыл таңдауы" фестивалінде "қоғамдық тану" сыйлығының лауреаты атанды-2013".

2011 жылдың маусымында тәуелсіз Қазақстанның журналистикасының дамуына қосқан үлесі үшін Қазақстан Журналистер одағы "Караван" газетін "тәуелсіздіктің құрдасы"деп атады.

Ұлттық мәселелер бойынша орыс басылымдарының материалдарын қадағалап отыратын "Казахская правда" газетімен қақтығыс 1998 жылы да жалғасты.

Егер сол жылдың қаңтар айында "Казахская правда" газеті "Караван"және КТК – Ареопаг Вырожденной идеологии Казахстана" мақаласын жарияласа, онда" Караван "газеті редакцияға алдан Айымбетов пен тарих ғылымдарының докторы Шолпан Сармурзинаның телефон арқылы сөйлесуінің аудиожазбасы келіп түскенін жарияласа, 20 наурызда "Бүкіл Қазақстан білетін болады" деген мақала жариялады. "алдан Айымбетов антисемит бар".

2007 жылдың тамызында «Караван» газетінің бас редакторы лауазымына "КазАкпарат" мемлекеттік агенттігінің төрағасы Жанай Омаров тағайындалды. Бұл тағайындау басылымның тағы бір кезеңнің табалдырығын аттағанын көрсетті.