НСИП. СН РК 4.01.-05-2002. Plastic pipes water supply and sewerage networks design and installation instruction
Скачать 3.13 Mb.
|
мұндағы Kу - топырақты нығыздау коэффициенті; qк - көлік жүгі, анықтамалар мәліметтері бойынша жыланбауыр, доңғалақты және басқа көліктер үшін қабылданады, МПа; n - құбырдың салынған тереңдігін есепке алатын коэффициент, Н < 1 болғанда n = 0,5; Kж - құбырда судың ішкі қысымы әсерінен сопақталған құбырдың жинақтау процесін есепке алатын коэффициент (Р, МПа) (6.11) мұндағы qж - құбырға түсетін жиынтық сыртқы күш, МПа; (6.12) (6.13) (6.14) (6.15) мұндағыσ0 - құбыр материалы созылғандағы уақытша есептік беріктік, МПа; Е0, Еτ - құбырды пайдалану мерзімінің аяғында құбыр материалы созылғанда серпімділік модулінің уақытша және ұзақ уақыттық мәндері, МПа. (6.16) мұндағы Kз -қор коэффициенті нормативтік құжаттарда келтіріледі. Егер есептер нәтижесінде (6.1) формуласының сол жақ бөлігінің мәні 1-ден артық болса, онда есептерді құбырлар материалының немесе құбырды төсеуінің басқа сипаттамаларында қайталау керек. Онан әрі күштер үйлесімінің әсеріне қарсы құбыр сыртының тұрақтылығы тексеріледі: қысымды тармақтар үшін - топырақ және көлік жүктері qж, жерасты суларынан Qжс сондай-ақ құбырда вакуум QВАК пайда болуы мүмкіндігіне, өздігінен ағатын тармақтар үшін - qГ + Qжс, дренаж тармақтары үшін - мына формуланы пайдаланып (6.17) мұндағы KTK - формуласын пайдалана отырып сырттың тұрақтылығына топырақпен көмудің әсерін есепке алатын коэффициент, 0,5-ке тең деп қабылдауға болады, ал Qжс : qк = 4 : 1 ара қатысы үшін - 0,07 тең; Kсоп - құбырдың көлденең қимасының сопақтылығын есепке алатын коэффициент, 0 £y £ 0,05 болғанда Kсоп = 1 – 0,7y; KзT - сыртқы жүктер әсеріне сырт тұрақтылығының қорының коэффициенті, 3-ке тең алуға болады Gқ - Құбыр сыртының ұзақ айналма қаттылығы, МПа, ол мына формуламен анықталады. (6.18) 6.2 Жерасты канализациялық құбырды беріктікке есептеу мысалы. Берілгені. Сыртқы диаметрі 1200 мм, қабырға қалыңдығы s = 46,2 мм (МСТ 18599) құбырлар өздігінен ағатын канализация тармағындағы, тереңдігі Нқ = 5 м орға төселеді. Құрылыс жағдайында жер беті бойынша құбыр үстінен топыраққа qк= 0,01 МПа қысымы бар ауыр көлік жүруі мүмкін. Жерасты суларының тереңдігі жер үстінен – 1 м. Қайта көмуге топырақ таңдап алу қажет. Шешу. Құрылыс орнында қайта көму үшін меншікті салмағы γ= 18 кН/м3. топырақ қабылдаймыз. Серпімділіктің уақытша және ұзақ уақыт модулдерінің мәндері Ео = 800 МПа және Еτ= 200 МПа. 1. Топырақ жүгін анықтаймыз qT = gНқ = 18 • 5= 90 кН/м2 = 0,09 МПа. 2. Жалпы жүкті анықтаймыз qж = Т+ qТ= 0,09 + 0,01 = 0,1 МПа. 3. (6.8 және 6.9) формулалары бойынша құбыр сыртының уақытша айналма қаттылығын анықтаймыз МПа 4. КД = 1 болғанда (6.6) формуласы бойынша топырақ әсерінен құбырдың вертикаль диаметрінің салыстырмалы қысқаруын анықтаймыз немесе 3,7 % Қабылдаймыз: Kt-орташа мәні ретінде 1,25 тең деп; KW - мерзімдік бақылауды есепке алып 0,11 тең деп; Kқ- 0,15 тең деп; КT - 0,06 тең деп; ЕT -5 МПа тең деп (орта жағдай үшін). 5. (6.10) формуласы бойынша көлік жүгінің әсерінен құбырдың вертикаль диаметрінің салыстырмалы қысқаруын анықтаймыз немесе 0,3 % 6. ψқ = 2% тең деп қабылдап (G0 > 0,29 МПа және 6.1-кесте бойынша 0,85 - 0,95 топырақ тығыздығының дәрежесі үшін) құбырдың вертикаль диаметрінің салыстырмалы қысқаруын анықтаймыз 7. Kσ = 1 м және болғанда (6.4) формуласы бойынша күштер әсерінен құбырдың көлденең қимасының сопақшылығынан құбыр қабырғасы материалының созылу дәрежесінің максималь мәнін анықтаймыз немесе 1 % 8. (6.14) формуласы бойынша құбырда сыртқы жүктер әсерінен пайда болатын құбыр қабырғасы материалының сығылу дәрежесін анықтаймыз немесе 0,16 % 9. σ = 25 МПа болғанда (6.15) формуласы бойынша релаксация жағдайларымен пайда болатын құбыр қабырғасы материалы созылуының мүмкін дәрежесін анықтаймыз немесе 6,25 % 10. (6.16) формуласымен жылжу жағдайларымен пайда болатын құбыр қабырғасы материалы созылуының мүмкін дәрежесін анықтаймыз немесе 1,6 % 11. (6.2) формуласымен беріктікті тексереміз бұл 1 кем, яғни көму және оны тығыздау топырағы бойынша қабылдаған мәліметтер осы құбырдың беріктік талаптарын қанағаттандырады. 7 қосымша (анықтама) МСТ 18599 БОЙЫНША ПОЛИЭТИЛЕННЕН ЖАСАЛҒАН ҚЫСЫМДЫ ҚҰБЫРЛАРДЫҢ ТҮРЖИЫНЫ ПЭ 32 жасалған құбырлардың өлшемдері мен максимальды жұмыс қысымы 7.1-кесте
ПЭ 63 жасалған құбырлардың өлшемдері мен максимальды жұмыс қысымы 7.2-кесте
|