|
Арука невро. Повреждение нервного сплетения нерв байлам бузылысы (иы нервіні компрессиясы)
Есеп №13
Науқастың анамнезінен бір жыл бұрын «Ми инфаркты».
Зерттеу кезінде анықталғаны: «қуыршақ» жүрісі, «тиын санау» түріндегі қол басының майда дірілі, «тісті дөңгелек» симптомымен бұлшық ет тонусының жоғарылауы, монотонды және ақырын сөйлеу, бет терісінің аса майлануы, гипомимия, брадипсихия.
Зақымдану деңгейін анықтаңыз экс жүйе зақымдануы,.
Науқаста анықталған синдромды атаңыз. Акинетикалық регидтілік син,
Науқаста қай медиатордың жетіспеушілігі анықталады? допамин
Зерттеу әдісін өткізіңіз.
Критерилер
| 15 балл
| Тәжірибелік манипуляциялар
| Манипуляцияны орындау кезектілікпен, коммуникатив ті компетен цияларды ескере отырып дұрыс орындады
| Бұлшық ет тонусын зерттеу әдістемесі
| .Бұлшық ет тонусын зерттеу әдістемесі
Бұлшық еттердің тыныштық күйіндегі серпімділігін дәрігер саусағының ұшымен оларды бірте-бірте қаттырақ басып, саусақ ұшын бұлшық еттің сіңіріне қарай бағыттау арқылы тексереді. Ырықсыз қимылға қарысылық қабілетін тексеру үшін дәрігер сырқаттың қолын немесе аяғын әуелі екі-үш рет оқыс иіп жазады, одан кейін буын тұсын 4-10 рет еппен баяу иіп жазады, әрі-бері қозғайды, ақырын бұрап байқайды. Сонымен дәрігер бұлшық ет серпімділігін жеңуге қаншалықты күш жұмсағаны, ырықсыз қимылдардың барлығының біркелкілігі, байсалдығы, көлемі, агонистер мен антагонистер ара қатынасы және ырықсыз қозғалыстар тоқтатылған сәттегі серпімділік әсері туралы алған деректерге сүйене отырып бұлшық ет тонусы (қуаты) жөнінде тиісті қорытындылар жасай алады. Гипотония, атония, гипертония.
| Импрессивті сөйлеуді зерттеу әдістемесі
| . Импрессивті сөйлеуді зерттеу
• Фонематикалық есту. Науқасқа ажырату үшін алдын ала нұсқаулықпен жақын фонемалар беріледі: "ба-па", "да-та", "са-за", егер науқаста экспрессивті сөйлеу бұзылса, оларды қайталау керек, ал сөйлеу моторикасы бұзылса оң қолын "ба", да", "за" (сыңғыр) буындарына көтеру керек.
* Сөздердің мағынасын түсіну. Науқасқа дәрігер атаған суреттерді немесе дененің бөліктерін (мұрын, көз, құлақ) бір–бірден немесе жұп (бәліш–телефон, құлақ-мұрын) көрсетуді ұсынады. "Гусеница", "заусеница", "бочка", "почка", "дочка" сияқты сөздердің мағынасын түсіндіру тапсырмасы беріледі.
* Күрделі логикалық-грамматикалық конструкциялардың мағынасын түсіну: салыстырмалы («Оля темнее Сони, но светлее Кати. Кто самый светлый?»), қайтарымды возвратных («Земля освещается Солнцем или Солнце освещается Землей?») атрибутті («Отец брата и брат отца – одно и то же?»).
* Қарапайым және күрделі нұсқаулықтарды түсіну және орындау • ("Үстел бойынша 3 рет ұстаңыз, қарындаштың астына қойыңыз, сол құлақтың оң қолының көрсеткіш саусағымен түртіңіз" және т.б.).
| Дисметрияны зерттеу әдістемесі
| Алып, қайта қою (дисметрия) сыны-бір затты тұрған жерінен алып, қайтадан орнына дәл қою қабілеті. Сырқат столда жатқан нәрсені (карандаш, кітап т.б) алып, қайтадан орнына қоюя керек. Мишығы зақымданған адам тапсырманы дұрыс орындай алмайды, зақымданған жарты шар жағына ауытқи береді.
| Вестфаль сынамасын зерттеу әдістемесі
| .Аяқ ұшы феномені (Вестфаль феномені)-Дәрігер шалқсынан жатқан сырқаттың тізесін мейлінше жазып (созып), босатып жіберсе, экстрапирамидтік жүйесі зақымданбаған адамның ұшы қалпына келеді, ал науқастікі сол күйінде қалып қояды. Шектен тыс қимылдар (гиперкинез) синдромында аяғының ұшын ұстап тұра алмайды.
| Фуа-Тевенар сынамасын зерттеу әдістемесі
| Тізе феномені (Фуа-Тевенар феномені)-Дәрігер етпетінен жатқан адамның тізесін бүгіп, өкшесін жамбасына жеткізгенде қалыпты жағдайда оның тізесі жазылып алғашқы қалпына келеді, ал акинетикалық –ригидті синдромда сырқаттың тізесі бүгулі күйінде қалып қояды.
| Есеп№14
Науқаста денесінің, аяқ-қолының проксимальды бұлшық еттерінің айналмалы спазмы пайда болған. Басы бүйіріне қарай және артқа бұрылып кетеді, қолдары созылады және арқасының артына кетеді, денесі вертикальді ось бойынша бұрылады. Омыртқа деформациясы анықталады.
Зақымдану ошағын көрсетіңіз? экс жүйе зақымдануы,
Гиперкинездің түрін анықтаңыз Торзиан дистониясы
Зерттеу әдістемесін өткізіңіз.
Критерилер
| 15 балл
| Тәжірибелік манипуляциялар
| Манипуляция ны орындау кезектілікпен, коммуникативті компетен цияларды ескере отырып дұрыс орындады
| Фуа-Тевенар сынамасын зерттеу әдістемесі
| Тізе феномені (Фуа-Тевенар феномені)-Дәрігер етпетінен жатқан адамның тізесін бүгіп, өкшесін жамбасына жеткізгенде қалыпты жағдайда оның тізесі жазылып алғашқы қалпына келеді, ал акинетикалық –ригидті синдромда сырқаттың тізесі бүгулі күйінде қалып қояды.
| Бұлшық ет тонусын зерттеу әдістемесі
| .Бұлшық ет тонусын зерттеу әдістемесі
Бұлшық еттердің тыныштық күйіндегі серпімділігін дәрігер саусағының ұшымен оларды бірте-бірте қаттырақ басып, саусақ ұшын бұлшық еттің сіңіріне қарай бағыттау арқылы тексереді. Ырықсыз қимылға қарысылық қабілетін тексеру үшін дәрігер сырқаттың қолын немесе аяғын әуелі екі-үш рет оқыс иіп жазады, одан кейін буын тұсын 4-10 рет еппен баяу иіп жазады, әрі-бері қозғайды, ақырын бұрап байқайды. Сонымен дәрігер бұлшық ет серпімділігін жеңуге қаншалықты күш жұмсағаны, ырықсыз қимылдардың барлығының біркелкілігі, байсалдығы, көлемі, агонистер мен антагонистер ара қатынасы және ырықсыз қозғалыстар тоқтатылған сәттегі серпімділік әсері туралы алған деректерге сүйене отырып бұлшық ет тонусы (қуаты) жөнінде тиісті қорытындылар жасай алады. Гипотония, атония, гипертония.
| Бұлшық ет күшін зерттеу әдістемесі
| Дәрігер бұлшық еттердің белсенді қимыл мөлшерін анықтау кезінде олардың жиырылу күшін көрсетеді. Сырқат адам қимыл әрекеттерін белгілі бір бағытта өзгертіп , мысалы қолын бүгіп немесе жазып , жұдырығын түйіп т.б. отырады да сол қалпында бар күшімен дәрігердің осы қозғалысты күшпен өзгертуіне қарсылық білдіреді. Айталық , шынтақтан бүгілген қолдың қарсылығын жазу үшін дәрігер сырқаттың шынтағын сыртынан ұстап , күшпен жазуға тырысады.
Русецкий сыны. Екі қол ұшы бір мезетте белсенді түрде жазылса, әлсізденген қолдың ұшы өзінен-өзі ақырындап бүгіле береді. Жоғарғы Барре сыны. Сырқат екі қолын алға созып, 1-2 минуттай көзін жұмып тұрса, әлсіреген қол өзінен-өзі бүгіле бастайды (В). Барренің саусақ сыны. Әлсіреген қолдың саусақтарын бірінен-бірін белсенді түрде жазып ажырату қиын болады.
Вендерович сыны. Сырқат шынашағын қозғалтуға әрекеттенген дәрігер ықпалына қарсылық жасай алмайды.
Төменгі Барре сынамасында
Сырқат көзін жұмып шалқасынан жатқызылады да екі аяғын 60° шамасында созып, еңісте (Е) немесе ол етпетінен жатып аяқтарын тізеден бүгіп-ұстап тұруға (F)тырысады. Осындай жағдайларда сырқат әлсіреген аяғын сол қалпында ұстап тұра алмайды.
| Стюарт-Холмс сынамасын зерттеу әдістемесі
| Кері жұлқынуы (созылуы) болмайтын симптом (Стюарт-Холмс симптомы). Сырқат көлденеңінен бұрылған қолын бар күшімен шынтақ буынынан бүгеді (білек пен қол ұшы пронация күйінде, жұдырығы түюлі), дәрігер оның білезінен жазуға тырысады. Дәрігердің қарсылығы кенеттен тоқтаған сәтте тексерілуші кеудесін қолымен қатты соғып алады. Сау адамда мұндай құбылыс
болмайды, өйткені антагонистер тез қарсылық жасап соғылудың болмауын қамтамасыз етеді.
| Оральды автоматизм симптомдардың зерттеу әдістемесі
| Оральдық автоматизм рефлекстері - ми қыртысы бұлшық ет жолының орталық неврондары екі жағынан зақымданғанда пайда болады.
Балаларда
Куссмауль іздеу рефлексіауыз бұрышы маңында сипау керек ,ауызды ашу, еріннің және тілдің сору қимылдары, басты тітіркендіру бағытына бұру.
Рефлекстің бастамасы V жұп БМН беткей сезімталдық рефлекстері .
Аяқталуы V, VII, IX, X, XI, XII жұп БМН қозғалыс ядролары.
Қашан жойылады 2 және 4 айларда, бірақ ұйқы кезінде 7-8 айға дейін сақталуы мүмкін. Сору рефлексі Баланың аузына саусақты жақындату арқылы сору қимылдары.
Рефлекстің бастамасы V жұп БМН беткей сезімталдық рефлекстері
Жойылуы 2,5 жастан 7 жасқа дейін Хоботковый рефлексі Еріннің айналасын саусақпен ақырын ұрғылау бала ерндерін «түтікше» тәрізді бұртитады
Рефлекстің бастамасы V жұп БМН беткей сезімталдық рефлекстері
Аяқталуы VII жұп БМН ядросы
Жойылуы 2-4ай
Бабкиннің алақан-ауыздық рефлексі Нәрестенің алақанын бас бармақпен басу (бір мезетте) ауызды ашу және басты тітіркендіргіш жағына бұру, алақанмен қолды қысу, басты ию және денесін бүгу
Жойылады 2 айда тежеледі, 3 айда толық жойылады.
Ересектерде
Ауыз рефлексі- неврологиялық балғамен төменгі немесе жоғарғы ерінді ақырындап соққанда ерін бұлшық еттерінің жиырылуы.
Мұрын ерін рефлексі – мұрынның ұшын неврологиялық балғамен ақырындап соққанда ерін бұлшық етінің жиырылуы.
Маринеску- Радовичи алақан иек рефлексі- терінің бас бармақ томпағы маңайын сызып тітіркендіргенде иек бұлшық етінің жиырыла қысқаруы.
| |
|
|