Об особенностях учебного процесса. Об особенностях учебного процесса в организациях образования РК. Учебного процесса в организациях образования
Скачать 6.6 Mb.
|
14 баллов 3 класс 2* 2* 2* 2* 16 баллов 4 класс 2* 2* 2* 2* 18 баллов * В суммативном оценивании за раздел/сквозную тему объединяются два вида речевой деятельности (например, аудирование и говорение; чтение и письмо). Учебный предмет «Казахский язык» (Т2) (с неказахским языком обучения) 114 «Қазақ тілі» пәнін оқытудың мақсаты – қоғамдық ортада қазақ тілінде қарым-қатынас жасау мүмкіндіктерін қамтамасыз ететін коммуникативтік дағдылардың негізін қалыптастыру және тілдік нормаларды қолдануға, сауатты жазуға үйрету. Қазақ тілі пәнін оқыту процесі тыңдалым, оқылым, жазылым, айтылым әрекеттері арқылы ұйымдастырылады. Оқу процесінде жүйелі түрде жүргізілетін сөздік жұмысы, әңгіме тыңдау, оқу, мәтінмен жұмыс жасау, жағдаяттық тапсырмалар орындау, постерлермен жұмыс істеу, сахналық қойылым дайындау оқушылардың сөздік қорын жетілдіреді. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптардағы «Қазақ тілі» пәнінен оқу жүктемесінің көлемі: 1. Оқыту орыс тілінде жүргізілетін мектептерде: 1) 1-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат; 2) 2-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат; 3) 3-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат; 4) 4-сыныпта – аптасына 4 сағат, барлығы – 136 сағатты құрайды. 2. Оқыту өзбек, ұйғыр, тәжік тілдерінде жүргізілетін мектептерде: 1) 1-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат; 2) 2-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат; 3) 3-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат; 4) 4-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағатты құрайды. «Қазақ тілі» пәні (оқыту қазақ тілінде емес) бойынша оқушылардың білім, білік, дағдыларына қойылатын талаптар «Тілдерді меңгерудің жалпыеуропалық құзыреті» (CEFR) деңгейлерін (А1, А2, В1, В2, С1) ескере отырып құрастырылды; білім алушылар бастауыш сыныпты аяқтағанда, қазақ тілін қарапайым А1, А2 (бастапқы) деңгейінде меңгереді. Мұғалім сабақ барысында оқушылардың сөйлеу құзыреттілігін қалыптастыруға аса назар аударады. Сонымен қатар, бастауыш сыныптарда сабақ сайын сөздік диктант, көшіріп жазуды өткізуге болады. Бұл жазба жұмыстары оқушылардың сауатты жазу дағдысын қалыптастырады. Төменде жазба жұмыстары келтірілген (18-кесте). 18-кесте. Жазба жұмыстарының нормалары Жазба жұмыстарының түрлері Сыныптар 1-сынып 2-сынып 3-сынып 4-сынып Сөздік диктант 3-5 сөз 5-7 сөз 7-9 сөз 9-10 сөз Диктант - 15-20 сөз 20-30 сөз 30-40 сөз Көшіріп жазу 9-12 сөз 12-16 сөз 16-20 сөз 20-25 сөз Бастауыш сыныптарда оқу бағдарламасының мазмұнын толық меңгерту үшін жазба жұмыстарын өткізуді мұғалім қолданыстағы нормативтік және нұсқаулық құжаттарға сәйкес өздігінен жоспарлай алады. Жазбаша жұмыстарды жүргізу үшін мұғалім критерийлер мен дескрипторлар құрастырады (22-кесте). Дескрипторлар анық және нақты болуы керек. Бұл білім алушы және ата-аналармен кері байланыс жүргізуді 115 жеңілдетеді. Бағалау критерийі: Жазба жұмыстарын орындау барысында каллиграфиялық, пунктуациялық, орфографиялық заңдылықтарды қолданады. - Мәтіннің құрылымын сақтайды (басы, оқиғаның дамуы, шарықтау шегі, соңы). - Грамматикалық нормаларды сақтайды. - Материалдың құрылу логикасын сақтайды (мазмұндама, шығарма). 19-кесте. Жазба жұмыстарының дескрипторлары Жұмыс түрлері Дескрипторлар Сөздік диктант - естіген сөздерді қатесіз жазады - әріптерді дұрыс жазады - сөздерді орфографиялық ережелерге сәйкес жазады Көшіріп жазу - сөздерді дұрыс көшіріп жазады - сөйлемдегі сөздердің орнын ауыстырмай және сөздерді орынды көшіріп жазады Шығарма, мазмұндама - берілген мәтіннің негізгі ойын анықтайды - мәтін бойынша қарапайым жоспар құрайды - мәтіннің мазмұнын жоспарға сәйкес жазады - тақырыптың мазмұнын ашып жазады - мәтіннің бастапқы стилін сақтайды (мазмұндама үшін) - сөздерді мағынасына сәйкес қолданады Бастауыш сыныпта оқылымға үлкен назар аудару қажет. Төменгі кестеде оқылым бойынша нормалар берілген (20-кесте). 20-кесте. Оқылым дағдыларының нормалары Сыныптар 1-сынып 2-сынып 3-сынып 4-сынып Сөз саны 20-25 сөз 30-40 сөз 45-55 сөз 55-60 сөз Әр тоқсан сайын бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) 2 рет өткізіледі. 1-сыныпта жиынтық бағалау 3-тоқсаннан бастап жүргізіледі. Төменде бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) процедураларының нақты саны көрсетілген (21-кесте). 21-кесте. «Қазақ тілі» пәні бойынша жиынтық бағалау саны Сынып Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың саны ТЖБ балдары 1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан әр тоқсанда 1-сынып - - 2* 2* 12 балл 2-сынып 2* 2* 2* 2* 14 балл 3-сынып 2* 2* 2* 2* 16 балл 4-сынып 2* 2* 2* 2* 18 балл 116 * Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауда сөйлеу әрекетінің екі түрі біріктіріледі (мысалы, тыңдалым және айтылым; оқылым және жазылым). Мұғалім пән аясында білім алушының сөздік қорын кеңейту үшін үлгілік оқу бағдарламасында берілгенлексикалық-грамматикалық минимумды негізге алады. Әр сабақта 2 лексикалық минимумды меңгерту ұсынылады. Лексикалық минимумда ортақ тақырыптар бойынша сонымен қатар күнделікті тұрмыс- тіршілікте, әлеуметтік ортада жиі қолданылатын сөздер, қазақ тілін меңгерудің әрбір деңгейіне сәйкес келетін (1-4-сыныптар үшін А 1 қарапайым деңгей) шектеулі сөздер мен сөз тіркестері қамтылған. 1-4-сынып білім алушылары үшін лексикалық минимумдар саны: 752 сөз, оның ішінде:1-сыныпта – 120 сөз, 2-сыныпта – 188 сөз, 3-сыныпта – 188 сөз, 4-сыныпта – 256 сөз. Пән бойынша оқу бағдарламасын жүзеге асыру үшін «НЗМ» ДББҰ әзірлеген «КазLinguа» электронды қосымшасын сабақтан тыс уақытта қолдану ұсынылады. Бұл қосымша кез келген Android ұялы телефондарына және компьютерге ақысыз жүктеліп, offline режімде қолданылады. Оқушы ойын түрінде берілген тапсырмаларды орындау арқылы қазақ тілінде қарым-қатынас жасауға, суретті сөздіктер арқылы сөздік қорларын көбейте отырып, синтаксистік конструкциялар құруға дағдыланады. Сонымен қатар оқушы өзінің тілді меңгеру деңгейін әр тақырыптың соңында берілген тест сұрақтары арқылы үнемі қадағалап, бағалап отырады. Бір сабақта 10 ұпай жинауға болады. Мұғалімдер сабақ жоспарлауда төмендегілерге назар аударулары тиіс: 1. Дифференциация (саралап оқыту) – оқушылардың жеке қабілет ерекшеліктерін ескере отырып оқыту. Қабілеті жоғары немесе төмен оқушылардың мүмкіндіктерін ескере отырып, сабақ мақсаттары, бағалау нәтижелері, тапсырмалар деңгейі қарапайымнан күрделіге қарай құрастырылуы қажет. Сонымен қатар, жұптық және топтық жұмыстарды ұйымдастыруда оқушыларды қабілеттеріне қарай араластырып отыру ескеріледі. Орта мерзімді жоспардың «Мұғалімге арналған ескертпелер» бағанында нақты түрлерін практикада жүзеге асыру жолдары көрсетілген. 2. Сабақ барысында оқушыларға жеке «ойлан», жұппен «талқыла» және топпен «бөліс» әдісін кеңінен қолдану ұсынылады. Бұл өз кезегінде оқушыларға білім, ақпарат, идея, тәжірибе алмасуға, сыни ойлауға мүмкіндік береді. 3. Орта мерзімді жоспарларда әр сынып бойынша әртүрлі лексикалық тақырыптар берілген. Лексикалық тақырыптар белгілі бір салаға байланысты сөздік қорды меңгеруге, ақпараттармен танысуға, танымын кеңейтуге бағыттайды. Сыныптан-сыныпқа өткен кезде лексикалық тақырыптар арасында байланыс болу үшін бір тақырыпты әртүрлі мақсатта қарастыру ұсынылған. Бұл байланыс сол тақырыпта қарастырылатын мәселеге, деректерге әртүрлі қырынан келуге мүмкіндік береді. 4. Орта мерзімді жоспарларда әр бөлімге арналған сағат сандары ұсынылған. Пән мұғалімі оқушылар мен сыныптардың ерекшеліктеріне қарай 117 сағат сандарына өзгеріс енгізе алады. Дегенмен, бір тоқсанға берілген лексикалық тақырыптар мен оқу мақсаттары толық қамтылуы тиіс. 5. Орта мерзімді жоспарда көрсетілген оқыту ресурстары үлгі болып табылады. Мұғалімдер қажет деп тапқан жағдайда қосымша ресурстар қолдана алады. 6. Бір сабақта оқылым, жазылым, тыңдалым, айтылым бойынша нақты нәтижеге жетуге мүмкіндік беретін бір немесе екі оқу мақсаты (дағды) ғана алынғаны дұрыс. Үш немесе одан да көп дағдыны алу сабақтың мақсатына жетуге, қажетті дағдыларды терең қалыптастыруға мүмкіндік бермей, оқушыларда тұрақсыз білім қалыптастыруы мүмкін. 22-кесте. Қазақ тілін меңгерудің лексикалық деңгейі (Т2) Сы- нып- тар Қазақ тілін меңгер у-дің деңгей -лері Жыл- дық оқу жүкте- месі- нің көлемі Бір сабақ та мең- гері- летін сөз саны Т2 меңгерудің лексикалық деңгейі Бір ап- та- да Оқу жы- лын- да Актив сөздер саны Норма Тоқсан бойынша 1 2 3 4 min maх 1 А1 66 2 4 120 32 32 36 32 120 132 2 102 2 6 188 48 48 54 48 188 196 3 102 2 6 188 48 48 54 48 188 196 4 А2 136 2 8 252 64 64 72 64 252 264 Ескертулер *-12 сағат.(Жиынтық бағалау) * Барлығы: 2974/3098 «Қазақ тілі» пәнінен қазақ тілді емес мектептерде сабақтан тыс іс- шараларды ұйымдастыруда келесе мерекелерді ескеру ұсынылады: – 22 наурыз – Наурыз мейрамы; – 1 мамыр – Қазақстан халықтарының бірлігі күні; – 7 мамыр – Отан қорғаушылар күні; – 9 мамыр – Жеңіс күні; – 4 маусым – Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері күні. – – 6 шілде – Астана күні; – 30 тамыз – Қазақстан Республикасының Конституциясы күні; – 1 қыркүйек – Білім күні; – 22 қыркүйек - Қазақстан халықтарының тілдері күні. – 15 қыркүйек – Қазақстан Республикасы Ұлттық валюта күні; – 1 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні. – 16-17 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні. Назар аударыңыз! Оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын, шығармашылық 118 қабілетін, қазақ әдебиетіне деген қызығушылығын арттыру мақсатында оқуға ұсынылатын әдебиеттер тізімі берілген (2-қосымша, ӘНХ 416-419 беттер). Учебный предмет«Русский язык» (Я2) Цель обучения предмету «Русский язык» (Я2) – формирование навыков аудирования (слушания), говорения, чтения и письма в соответствии с правилами речевого этикета и нормами употребленияязыковых единиц в речевой деятельности, ориентированной на ситуацию общения. Изучение предмета «Русский язык» способствует: - развитию коммуникативных навыков в устной и письменной речи; - развитию связной речи (монолог, диалог, беседа); - развитию осознанного, правильного, беглого, выразительного чтения; - развитию творческого воображения; - формированию общечеловеческих ценностей. По окончании 4-го класса обучающиеся должны владеть языком на уровне А1, А2 (начинающий уровень) согласно системе уровней Общеевропейской рамки владения языками (CEFR). Объем учебной нагрузки по предмету «Русский язык» (Я2) составляет: 1) в 1-м классе – 2 часа в неделю, 66 часов в учебном году; 2) во 2-м классе – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году; 3) в 3-м классе – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году; 4) в 4-м классе – 2 часа в неделю, 68 часов в учебном году. Положительным в обучении второму языку является введение единого речетематического режима, позволяющего расширить словарный запас, отрабатывать коммуникативные навыки в рамках интегрированной речевой тематики. Важным условием успешного овладения языком должен стать эмоциональный настрой, эмоциональный климат в школьном коллективе. При организации учебно-методической работы нужно учитывать разный уровень владения русским языком у обучающихся, формировать положительное мотивационное отношение к русскому языку через развитие познавательного интереса. Формированию познавательного интереса способствуют: - занимательные эмоциональные, творческие задания с новой информацией, требующие сочетания разных видов памяти; - контроль речевой деятельности учащихся, знание ими своих результатов, своих успехов; - новизна методов и приемов, преемственность, проблематичность в обучении; - использование технических средств обучения, ресурсов интернета; - создание речевых ситуаций, вызывающих желание высказаться; - привитие потребностей в коммуникации, лучшем усвоении языка. Ниже приведены примеры заданий по видам речевой деятельности, которые рекомендуется проводить на уроках русского языка (таблица 23). 119 Таблица 23. Примеры заданий по видам речевой деятельности аудирование (слушание) и говорение чтение письмо артикуляционные разминки; звуковой анализ слов; восприятие звучащей речи, выделение из речевого потока языковых единиц (предложение, слово, слог, звук); выявление из прослушанного текста информации в соответствии с поставленной целью; составление диалога, принятие точки зрения собеседника; постановка вопросов и формулирование ответов на основе прослушанного текста; составление высказываний на знакомые и интересные для учеников темы; составление рассказов по личным впечатлениям, картинкам, по аналогии с прочитанным; словесное рисование/описание; пересказ знакомых историй, сказок; чтение стихотворений наизусть; донесение информации до собеседника и слушателей; участие в речевой ситуации, понимание того, о чем говорит собеседник, уточнять, выяснять, перефразировать его речь; аргументирование своей точки зрения на основе аудиовизуального материала; определение основных моментов в аудиовизуальном материале работа над лексическим значением слова; игры со словами (анаграммы, нахождение слова в слове); прогнозирование развития событий по началу текста или по заголовку; использование различных видов чтения (чтение по ролям, ознакомительное чтение, поисковое чтение, комментированное чтение, чтение для нахождения информации, чтение для высказывания точки зрения, чтение с остановками, чтение за диктором); игра «в прятки» (ведущий начинает читать текст с любого места, не с начала, ученикам необходимо найти место, которое читает ведущий, и следить за чтением); составление карты рассказа; формулирование оценочных вопросов по содержанию текста и о поступках героев произведения; умение находить и извлекать информацию из разных источников: словарей, справочников, энциклопедий, Интернет- ресурсов, инфографики освоение зрительно- двигательных образов письменных букв и видов их соединений в слогах, сочетаниях, словах; звукобуквенный анализ слов и анализ предложений с последующей записью; предоставление информации в форме рисунков и диаграмм; списывание слов, предложений, текстов с печатного образца; восстановление деформированного предложения, текста; письмо литературному герою; составление текста по опорным словам; письмо по памяти; запись нескольких предложений к серии картинок (подписывание картинок) как пересказ прочитанной истории; корректирование собственных текстов с помощью учителя; представление историй в виде комиксов (иллюстраций); умение на основе прослушанного/прочитанног о/ увиденного писать краткий текст с помощью учителя Суммативное оценивание по предмету предполагает проведение конкретного количества процедур суммативного оценивания (СОР) и за четверть (СОЧ). Суммативное оценивание по предмету в 1-м классе проводится с третьей четверти. Ниже представлено количество процедур суммативного оценивания за раздел/сквозную тему (таблица 24). 120 Таблица 24. Количество процедур суммативного оценивания по предмету «Русский язык» (Я2) Класс Количество процедур суммативного оценивания за раздел/сквозную тему Баллы СОЧ 1 четверть 2 четверть 3 четверть 4 четверть в каждой четверти 1 класс - - 2* 2* 12 баллов 2 класс 2* 2* 2* 2* 14 баллов 3 класс 2* 2* 2* 2* 16 баллов 4 класс 2* 2* 2* 2* 18 баллов * В суммативном оценивании за раздел/сквозную тему объединяются два вида речевой деятельности (например, слушание и говорение; чтение и письмо). В качестве источника учебных ресурсов рекомендуются следующие источники: https://nao.kz/ , http://www.cenotavr.kz/russkii-yazyk https://plani.kz/russkijyazy-liter/ https://bilimland.kz/ru По предмету «Русский язык» (Я2) осуществляется деление класса на две группы. В рамках инклюзивного образования деление класса на группы осуществляется при уменьшении наполняемости класса общего количества обучающихся на три в расчете на каждого ребенка с особыми образовательными потребностями. Таблица 25. Уровень владения Русским языком (Я2) 121 Требования к уровням языковых компетенций по видам речевой деятельности при изучении русского языка, как второго языка, приведены в таблице (таблица 26). Таблица 26. Требования к уровням языковых компетенций. Русский язык (Я2) Виды речевой деятельности Требования к ним 1 класс Слушание понимает значение знакомых слов, имеющих отношение к повседневной и классно-урочной жизни; понимает на слух предложения, проговариваемые медленно и четко, и правильно реагирует на нее, используя мимику и жесты; отвечает на вопросы и подбирает соответствующую картину к прослушанному сообщению с помощью учителя; понимает, о ком/о чем говорится в прослушанном тексте; показывает понимание увиденного или услышанного через комментирование, вопросы или действия Говорение использует в речи слова, словосочетания для знакомства, сообщения о себе и описания предметов; создает высказывание из 2-3 предложений по картинке; понимает собеседника и отвечает ему; реагирует на услышанное, соблюдая речевые нормы; пересказывает короткие тексты/простые сюжеты; описывает увиденный/услышанный сюжет при помощи учителя |