Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі
| Педагогтың әрекеті
| Оқушының әрекеті
| Бағалау
| Ресурстар
| Сабақтың басы
| . Натурал сандар деп санау үшін қолданылатын сандарды айтады .Натурал сандар жиынын латынның N әрпімен белгілеу келісілген. N .
Бүтін сандар деп барлық натурал сандар мен оларға қарама-қарсы сандар және 0 санынан тұратын жиынды айтады.Бүтін сандар жиынын Z әрпімен белгілеу келісілген. Z= .
Рационал сандар деп түріндегі жай бөлшекпен жазуға болатын сандарды айтамыз.Мұндағы m-бүтін сан, n- натурал сан. Рационал сандар жиынын Q әрпімен белгілеуге келісілген. Онда рационал сандар жиынын былай да көрсетуге Q=
Мысалы:Q=
Шектеусіз периодсыз ондық бөлшектер иррационал сандар деп аталады, «ир» деген латынша кері ұғымды, яғни «иррационал» сөзі «рационал емес» деген мағынаны білдіреді.Иррационал сандарға түбірден шықпайтын,мысалы сандарымен қатар мектеп курсында бізге таныс , e сандары да жатады.
Олай болса осы рационал сандар мен иррационал сандар жиыны мектеп курсындағы ең үлкен сандар жиыны болып табылатын нақты сандар жиынын құрайды. Нақты сандар жиынын латынның R әрпімен белгілеу қабылданған. Жиындардың арасындағы тиістілікті білдіретін сөйлемді былай жазып көрсетуге деN немесе Эйлер-Венн дөңгелектерімен де көрсетуге болады:
| көрсетуге болады:
R
RR
RRR
Q
N
Q Z
Іс жүзінде квадрат түбірдің мәндері калькулятор көмегімен есептеледі.Ол үшін санды теріп,содан кейін « » белгісі бар батырманы басу жеткілікті.Сандардың квадрат түбірлері бүтін сан немесе шектеулі және шектеусіз ондық бөлшектер болуы мүмкін. Мысалы:
,
Мыса1. Калькулятордың көмегімен сандардың жуықтауларын табу:
| Оқушылардың белсенділіген байланысты бағаланады.
| Презентация
| Сабақ ортасы
| Мысал2. Біздің заманымыздан 3000 жылдай бұрын Ежелгі Вавилон қолжазбаларында санның квадрат түбірін анықтауға арналған формула сақталынған. Осы формуланың көмегімен санның квадрат түбірін жуықтап анықтайық:
=5,21..
| №1. ; ; сандарының жуық мәндерін калькулятордың көмегімен анықтаңдар.
№3. ; сандарының жуық мәндерін калькулятордың және квадрат түбірді табу формуласы көмегімен анықтаңдар.
№4. сандарын ондық бөлшек түрінде жазып ,қайсылары шектеулі.қайсылары шектеусіз ондық бөлшек екенін анықтаңдар.
| Оқушылардың белсенділіген байланысты бағаланады.
|
| Сабақ соңы
| Рефлексия
Бүгінгі сабақ қандай пәнмен байланысты болды?
Қандай қосымша жаңа сөздермен таныстыңыз?
Сабақтан қандай әсер алдыңыз?
Сабаққа бір ұсыныс.
| Үй тапсырмасы:
№1. ; сандарының жуық мәндерін калькулятордың көмегімен анықтаңдар.
№3. ; сандарының жуық мәндерін калькулятордың және квадрат түбірді табу формуласы көмегімен анықтаңдар.
№4. сандарын ондық бөлшек түрінде жазып ,қайсылары шектеулі.қайсылары шектеусіз ондық бөлшек екенін анықтаңдар.
| Оқушылардың белсенділіген байланысты бағаланады.
|
|
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Квадрат түбір және иррационал өрнек
| Күні:
| Мектеп: Н.Ильясов атындағы № 9 мектеп-гимназия
| Мұғалімнің аты-жөні: Сардарбекова Г.Б.
| Сынып: 8 «А»
| Қатысқандар:
| Қатыспағандар:
| Сабақтың тақырыбы
| Квадрат түбір
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
| 8.1.1.2 Санның квадрат түбірі және арифметикалық квадрат түбірі анықтамаларын білу және ұғымдарын ажырату
| Сабақтың мақсаты
| Санның квадрат түбірі және арифметикалық квадрат түбірі анықтамаларымен таныс болады және ұғымдарын ажырата отырып, есептер шғарады
| Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі
| Педагогтың әрекеті
| Оқушының әрекеті
| Бағалау
| Ресурстар
| Сабақтың басы
| Анықтама.теріс емес санының квадрат түбірі деп квадраты -ға тең болатын санды айтады.
Санның квадрат түбірін анықтауды квадрат түбірден шығару деп атайды.
Мысалы1: 144 санының квадрат түбірі , себебі және
Түбірдің оң мәнін арифметикалық квадрат түбір деп атайды.Жоғарыдағы мысалда 12 0, сондықтан 12-ні 144-тің арифметикалық квадрат түбірі дейміз.
Анықтама.Квадраты -ға тең кез келген теріс емес b саны санының арифметикалық квадрат түбірі деп аталады. .
Жалпы жағдайда бұл формуланы қысқаша былай жазуға да болады:
болғанда түбірінің мағынасы болмайды. Мысалы: - мағынасы жоқ түбірлер.
| Мысалы1: себебі 8 , ,
себебі , 1,5
Мысалы2:Түбірдің мәнін табу:
Мысалы3:1) сандардың квадратын табу.
2) 3)
Мысалы4:Айнымалының қандай мәнінде өрнектің мағынасы бар:
; 2) .
| Оқушылардың белсенділіген байланысты бағаланады.
| Презентация
| Сабақ ортасы
| Критерилер:1) Квадрат түбір дегеніміз неекенін білуі ; 2) Түбір белгілерін тауып, түсіндіре алуы; 3) Саннан квадрат түбір таба білуі;
Берілген сандардың квадраттарын атаңыз: 32 = 9 екені белгілі. 32 – дәреже, 3- дәреженің негізі,
2 – дәреженің көрсеткіші. 2; 3; 4; 5
Квадраты 81,64 болатын сандарды қандай санның квадраты болады. 9 ,8
таңбасы арифметикалық квадрат түбірдің таңбасы немесе радикал, а-түбір таңбасының ішіндегі өрнек.
1 мысал: =7, өйткені 72 =49 және 7 > 0
а санының арифметикалық квадрат түбірі деп аталады.
2 мысал:
- = 0,5 8 -
| Шешуі: 1) өрнек мағыналы болу үшін болу керек. Ал 4,5 , демек болу қажет.
,өрнек мағыналы болу үшін болу керек. Ал , демек болу қажет. ,өрнек мағыналы болу үшін болу керек. Ал , демек болу қажет.
, өрнек мағыналы болу үшін болу керек. Демек болу қажет.
| Оқушылардың белсенділіген байланысты бағаланады.
|
| Сабақ соңы
| Рефлексия
Бүгінгі сабақ қандай пәнмен байланысты болды?
Қандай қосымша жаңа сөздермен таныстыңыз?
Сабақтан қандай әсер алдыңыз?
Сабаққа бір ұсыныс.
| №1.Сандардың квадратын табыңдар: 1) 1)
№2.Айнымалының қандай мәнінде өрнектің мағынасы бар:
1) ; 2)
№3.Түбірдің мәнін табыңдар: 1) ; 2) 3)
| Оқушылардың белсенділіген байланысты бағаланады.
|
|
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Квадрат түбір және иррационал өрнек
| Күні:
| Мектеп: Н.Ильясов атындағы № 9 мектеп-гимназия
| Мұғалімнің аты-жөні: Сардарбекова Г.Б.
| Сынып: 8 «А»
| Қатысқандар:
| Қатыспағандар:
| Сабақтың тақырыбы
| Квадрат түбір
| Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
| 8.1.1.2 Санның квадрат түбірі және арифметикалық квадрат түбірі анықтамаларын білу және ұғымдарын ажырату
| Сабақтың мақсаты
| Санның квадрат түбірі және арифметикалық квадрат түбірі анықтамаларымен таныс болады және ұғымдарын ажырата отырып, есептер шғарады
| |