Фарм эталон 2022. 1. Дрілік зат, дрілік препарат, дрілік форма туралы тсінік
 Скачать 146.17 Kb.
|
|
29. Фибринолизге әсер ететін дәрілік заттар. Қолдануға көрсетпелер. Жағымсыз әсерлері. Түзілген тромбтарды ерітетін фибринолитикалық заттардың зор практикалык маңызы бар. Олардың әсер ету принципі - фибринолиздің физиологиялық жүйесін активтеу. Әдетте миокард инфарктында тәждік тамырлардағы тромбты еріту үшін, өкпе артериясының эмболиясында, терең веналардың тромбозында, әр түрлі орналасқан артериялардағы жедел дамитын тромбтарда қолданады. Өте кең колданылатын фибринолитикалық заттардың бірі белоктық кұрылымды қосылыс стрептокиназа (стрептаза, стрептолиаза). Оны Стобының в-гемолитикалык стрептококктары өндіреді. Стрептокиназаның өзінің протеолитикалық белсенділігі жок. Ол профибринолизинмен әсерлеседі; түзілген кешен протеолитикалык белсенділік алады және профибринолизиннің (плазминогеннің) фибринолизинге (плазминге) айналуын тромбта да, қан сарысуында да ынталандырады. Фибринолизин протеолитикалық фермент болғандықтан фибринді ерітеді. Сондықтан, стрептокиназа әсері тікелей емес фибринолитик болып табылады. 80 мин, бірақ әсері бірнеше саг сақталады. Стрептокиназа жана түзілген тромбтарда (шамамен 3 тәулікке дейін) тиімді. Емдеуді неғұрлым ерте бастаса, соғұрлым нәтижесі қолайлы. Мысалы, тәждік тамырлардың тромбозымен шақырылған жедел миокард инфарктында препаратты алғашқы 1-3 сағ қолдану қолайлы нәтиже береді. Артериялыққа қарағанда веналык тромбтар жақсы ериді. Әсіресе, профибринолизиннің үлкен мөлшерінен тұратын тромбтар жақсы ериді. Стрептокиназаны әсер бірлікпен (ӘБ) дозалайды, әдетте көк тамырға (тамшы- латып) енгізеді. Жанама әсерлері: қан кетулер, гипотензия, пирогенді' және аллер- гиялық реакциялар. Стрептокиназаның әсер принципін ескеріп анистреплаза (эминаза) препараты алынған - стрептокиназаның модифицирленген профибринолизинмен (лизин- профибринолизин) ковалентті емес кешені. ФИБРИНОЛИЗГЕ ҚАРСЫ ЗАТТАР Белгілі жағдайларда фибринолиз жүйесінің белсенділігі едәуір дәрежеде жо- ғарылап, қан кетудің себебі болуы мүмкін. Бұл кейде жарақат алғанда, хирургиялык араласудан кейін, бауыр циррозында, фибринолитикалық заттарды артық дозада енгізгенде, жатырдан қан кетуде байкалады. Бұл жағдайларда фибринолизге қарсы заттарды қолдану қажет. Кеңірек қолданылатын синтетикалық препарат аминока- прон қышқылы (эпсилон-аминокапрон қышқылы). Ол профибринолизиннің фибри- нолизинге айналуын тежейді (сірә, осы үрдістің активаторын тежеу нәтижесінде) және де фибринолизинге тікелей тежегіш әсер көрсетеді. Асқазан-ішек жолынан жаксы сіңіріледі. Осы жолмен енгізгенде кандағы барынша көп концентрациясы 2-3 сағ кейін пайда болады. Тәулік ішінде препараттың 60% шығарылады. Көк тамырға енгізгенде элиминация тезірек жүреді (12 саг ішінде 80 % аса). Осы жол- мен енгізгенде 77 мин. Бүйрек арқылы негізінен озгермеген түрде шығарылады. Препараттың уыттылығы төмен. Оны ішке және көк тамырға енгізеді. Аминокапрон қышкылын қолдану қанның фибринолитикалық белсенділігін және фибриноген мөлшерін бақылауды талап етеді. Жанама әсерлері болуы мүмкін (бастың айналуы, локсу, диарея). Транексам қышқылының да (циклокапрон) фибринолизге қарсы белсенділігі бар. Ол профибринолизиннің белсенденуін тежейді. Аминокапрон қышқылына қара- ғанда тиімдірск және ұзағырақ әсер етеді. Энтералды және көк тамырға енгізеді. Ішке енгізгенде биожеткіліктігі 30-50%-ға сәйкес келеді. Қан сарысу белоктарымен аз байланысады (3% жуык). Көк тамырға енгізгенде ty2 2 сағ. Бүйрек арқылы шы- ғарылады. Аминокапрон қышқылына әсер сту механизмі мен қасиеттері ұқсас препарат амбен (памба). Фибринолизді тежейтін заттарға контрикал да жатады. Ол фибринолизинді және бірқатар басқа протсолитикалық ферменттерді (трипсин, химотрипсин, калликреин) БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ 30. Бейнаркотикалық анальгетиктердің химиялық құрылысына қарай жіктелуі, (қабынуға қарсы стероидты емес дәрілер). анальгетиктер дегеніміз - резорбтивті әсер етіп таңдамалы ауырып тұрған сезімді алып тастайды. Орталық жүйке жүйесіне кері әсері жоқ. ауыру синдромымен көптеген аурулар жүреді. Ол табиғи химиялық, механикалық, биологиялық күшті тітікендіргіштердің әсерінен пайда болады. Сондықтан ауырсынудың этиологиясы мен патогенезіне байланысты анальгетиктер тобына жататын дәрілердің көмегімен ауырсынуды төмендетуге немесе толық басуға мүмкіндік береді. Анальгетиктердің әсерінен ОЖЖ-нің координацияланған қозғалғыш қызметі мен естің, сезмтал мүшелерінің қызметінің сақталуымен реакциялар таңдамалы тежеледі. әсер ету механизміне байланысты 2 топқа бөлінеді: - Наркотикалық - Бейнаркотикалық (наркотикалық емес Классификациясы: a) анальгетиктер - антипиретиктер (анальгетикалық және дене температурасын төмендететін дәрілік заттар). 1) Салицил қышқылының туындылары: ацетилсалицил қышқылы (асперин), натрий салицилаты, салициламид. 2) Ацетилсалицил қышқылы - Acidum acetylsalicylicum: таб 0,25; 0,5 тамақтан кейін 1-4 мезгіл, ұсатып сүтпен бірге қабылдаймыз. Қабынуға қарсы, ауырып тұрған сезімді жояды, дене температурасын төмендетеді. Кері әсері: диспепсия, жүрек айниды, құсық болады, асқазанда ауру сезімі пайда болады, асқазан ішек жолдарынан қан ағуы мүмкін, аллергиялық реакциялар, бронхоспазм, бас айналады, есту қабілеті төмендейді, құлақта шу пайда болады, қанның ұюы төмендейді. Ацетилсалицил қышқылынан дайындалатын препараттар: тромбо АСС, аспирин-кардио, 0,05; 0,1г болып келеді, тез еритін таб түрінде «Асперин «Ан-Меркпе«Фортапгин С"Апка-Зельтиер 31. Кардиотоникалық дәрілік заттар, әсер ету механизмі, қолдануға және қолдануға қарсы көрсетпелері, жағымсыз әсерлері. КАРДИОТОНИКАЛЫҚ ЗАТТАР Жүрек кызметін ынталандыратын препараттарды келесі түрге бөледі: 1. Жүрек гликозидтері. 2. Құрылымы «гликозидемес препараттар». Әсер ету механизміне қарай кардиотоникалық заттарды келесі топтарға бөлуге болады. I. Са иондарының жасуша ішілік мөлшерін арттыратын заттар: 1. Na*, K*-АТФазалардың тежегіштері Жүрек гликозидтері: Дигоксин Целанид Строфантин Коргликон 2. цАМФ мөлшерін арттыратын заттар A. Адренилатциклазаны рецепторлык белсендендіруесебінен B -Адренорецепторларды ынталандыратын заттар: Дофамин Добутамин Б. Фосфодиэстераза III-ті тежеу арқылы Жүрек гликозидтері (грекше glykys – тəтті) - өсімдік текті азотсыз қосылыстар, декомпенсацияланған миокардқа кардиотоникалық əсер береді жəне жүрек жетімсіздігін емдеу мақсатында қолданылады. «Созылмалы жүрек жетімсіздігі» термині бұл əртүрлі механизмдер бойынша дамыған патологиялық күйлерді білдіреді, бұл кезде жүрек мүшелер мен ұлпаларды қанмен қамтамасыз ету мүмкіндігін ақырындап жоғалтады. Созылмалы жүрек жетімсіздігімен халықтың 0,5-2%-і ауырады, оның 10% егде жастағы жəне қарт адамдар. Əр жылдық ауыру 100 мың халыққа 300-дей жағдайға жеткен, жыл сайын аурулар саны көбейіп барады. Бұл өткір миокард инфарктысының өсуі мен қарт адамдар санының өсуіне негізделген. Созылмалы жүрек жетімсіздігінде ауыр өту ағына байланысты өлім 15% тен 50-ке дейінгі аралықты құрайды. Диагнозды анықтап болғаннан соң ер кісілерде өмірдің орташа ұзақтығы 1,7 жыл, əйелдерде 3,2 жылды құрайды. Аурудың ең кең таралған түрі – сол қарыншаның систолалық дисфункциясына негізделген жүрек жетімсіздігі. Жүрек гликозидтері оң мəнді – инотропты, тонотропты, теріс мəнді – хронотропты жəне дромотропты əсерлер көрсетеді. Жүрек гликозидтерінің кардиотоникалық әсер ету механизмі олардың кардиоми- оцит мембранасындағы Na*, K*-АТФаза ферментіне тежегіш әсер етуіне байланы- сты болады (14.2-сурет). Бұл Na* мен К* ағымының бұзылуына әкеледі. Нәтижесінде K*-дің кардиомиоцит ішіндегі мөлшері төмендейді, ал Na -жоғарылайды. Бұл кезде, Na*-дің жасушаішілік және жасушадан тыс концентрациясының айырмашылығы азаяды, ол трансмембраналық Na*/Ca2*-алмасуын төмендетеді 32. Антиаллергиялық дәрілердің Антигистаминді дәрілер әсерінің механизмі. Әдетте адамдар антигистаминдерді арзан деп санайды, жалпы, рецептсіз дәрі жеңілдік бере алады мұрын бітелуі, түшкіру, немесе аралар туындаған тозаң, шаң кенелері, немесе жануарларға аллергия жанама әсерлері аз. Антигистаминдер әдетте қысқа мерзімді емге арналған. Созылмалы аллергия антигистаминді емдеуге болмайтын денсаулыққа қауіп төндіреді, соның ішінде астма, синусит, және төменгі тыныс жолдарының инфекциясы.Антигистаминдік препараттарды ұзақ уақыт қолдану үшін қабылдауға ниет білдіргендерге медициналық маманның кеңесі ұсынылады. Адамдар аллергияны емдеуге арналған дәрі-дәрмектерді сипаттау үшін әдетте «антигистамин» сөзін қолданғанымен, дәрігерлер мен ғалымдар бұл терминді дәрілік заттардың белсенділігіне қарсы класты сипаттау үшін қолданады. гистаминді рецепторлар денеде.Сөздің осы мағынасында антигистаминдер гистамин олар әрекет ететін рецептор. Антигистаминдердің ең үлкен екі класы болып табылады H1-антигистаминдер және H2-антигистаминдер. H1-антигистаминдер байланыстыру арқылы жұмыс істейді гистамин H1 рецепторлар жылы діңгек жасушалары, тегіс бұлшықет, және эндотелий денеде, сондай-ақ туберомамиллярлы ядро мида. Мақсатты антигистаминдер гистамин H1-рецептор емдеу үшін қолданылады мұрынға аллергиялық реакциялар (мысалы, қышу, мұрыннан су ағу және түшкіру). Сонымен қатар, олар емдеу үшін қолданылуы мүмкін ұйқысыздық, қозғалыс ауруы немесе бас айналу ақауларынан туындады ішкі құлақ. H2-антигистаминдер байланысады гистамин H2 рецепторлар жоғарғы жағында асқазан-ішек жолдары, ең алдымен асқазан. Мақсатты антигистаминдер гистамин H2-рецептор емдеу үшін қолданылады асқазан қышқылы жағдайлар (мысалы, асқазан жарасы және қышқылдық рефлюкс). Димедрол; Диазолин; Супрастин; Тавегил; Фенкарол Кларидол; Кларотадин; Ломилан; Лоратадин; Кларитин 33. Әсер ету механизмі бойынша антисептиктердің жіктелуі. Әртүрлі антисептиктер мен дезинфекциялаушы заттардың әсер механизмі бірдей емес, олар белоктың денатурациясына, плазматикалык мембрана өткізгіштігінін бұзылуына, микроорганизмдердін өмір сүруіне қажетті ферменттердінтежелуінебайланысты болуы мүмкін. 1.Шығу тегі бойынша: - бейорганикалық заттектер - биоорганикалық заттектер және олардың синтетикалық аналогтары -органикалық қосылыстар (синтетикалық) 2.Химиялық құрылымы бойынша: - галогендер - органикалық және бейорганикалық қышқылдар - альдегидтер - спирттер - ауыр металл тұздары - бояғыштар - Фенол - 8-оксихинолондар - сутегінің асқын тотығы және калий перманганаты - 4-хинолондар - нитрофуранды антисептиктер - сульфаниламидты антисептиктер - жоғарғы сатылы май қышқылдары - антисептиктік ретінде қолданылатын антибиотиктер 3.Әсер ету нысанына қарай: - бактерияларға қарсы - вирустарға қарсы - саңырауқұлақтарға қарсы - паразиттерге қарсы 4.Әсер ету механизмі бойынша: - құрылымын бұзатындар (деструктивтілер) - тотықтырғыштар - мембранаға шабуылдайтындар - антиметаболиттіктер және антиферменттіктер 5.Әсер ету спектрі бойынша: - әмбебаптар (универсал) - кең спектрлілер - спектрі шамалылар - тар спектрлілер 6.Ақырғы тиімділігі бойынша: - микробцидтілер - микробстатиктіктер - табиғи- микробстатиктіктер - микроб популяциясының санын азайтатындар 7.Құрамы бойынша: - монопрепараттар - кешенділер (комплекстілер) - көп компонентті дәрі-дәрмектер 8.Мақсаты бойынша: - профилактикалық - емдік - емдік- профилактикалық - бинарлылар (антисептик + химиятерапиялық дәрмектер) - бинарлылар (антисептик + дезинфектант) - кең мақсатта қолданылатындар 9.Аппликациялайтын (жағатын) орнына қарай: - жарақаттық - сүйектік - пероральдық (ауыз арқылы) - офтальмологиялық (көзге жағатындар) - оториноларингологиялық (құлақ-мұрын-көмейге жағатындар) - урологиялық (несеп-жыныс жолддарына жағатындар) - стоматологиялық (ауыз қуысының шырышына жағатындар) 34. Әсер ету механизмі бойынша антибиотиктердің жіктелуі. Антибиотиктер микроорганизмдерге олардың көбеюін (бактериостатикалық) баса отырып немесе олардың жойылуын (бактерицидтік) тудыра отырып әсер етеді. Антибиотиктердін микробтарға карсы келесі әсер ету механизмдері беягілі: 1) бактерияның жасуша қабыргасынын синтезін бұзу (осы принцип бойынша пенициллиндер, цефалоспориндер әсер етеді); 2) цитоплазмалық мембрана өткізгіштігін бұзу (мысалы, полимиксиндер); 3) жасушаішілік белок синтезін бұзуы (осылай тетрациклиндер, левомицетин, аминогликозидтер және т.б. әсер етеді); 4) РНК синтезін бұзу (рифампицин). Аьтибиотиктердің макроорганизмге шамалы ғана уытты және микроорганизмдерге олардың тандамалы эсері микроб жасушасының дене құрылымы және функционалдық ерекшеліктеріне байланысты болар. Расында, бактерия жасушасының кабырғасы химиялык құрамы бойынша сүт коректілердің жасуша мембранасынан негізінде ерекшеленеді. Жасуша қабырғасының түзілуін тежейтін заттар: пенициллиндер, цефалоспориндер, басқа β- лактамды антибиотиктер, ристомицин, циклосерин, бацитрин, ванкомицин, римфамицин. Бұл препараттар пептидогликанның түзілуіне қатысатын ферменттердің белсенділігін тежеп жасушаның негізгі қаңқасынан айырады. Тек қана бөлінетін жасушаларға әсер етеді. Цитоплазматикалық мембрананың өткізгіштігін бұзатын препараттар: полимиксиндер, полиенді антибиотиктер. Бөлінетін және бөлінбейтін жасушаларға әсер етеді. Цитоплазматикалық мембрананың өткізгіштігін бұзатын, ақуыз және нуклеин қышқылдарының түзілуін тежейтін препараттар: аминогликозидтер, грамицидин, хлорамфеникол. Препараттар бактерицидты және бактериостатикалық әсер көрсетеді. Әсер ету нүктесі – бөлінетін және бөлінбейтін жасушалар. 35. Туберкулезға қарсы дәрілердің жіктелуі, спектрі, әсер ету механизмы, әсер ету және қолдану ерекшеліктері, жағымсыз әсерлері А, В, С топ дәрілердің. Туберкулезге қарсы дәрілік заттардың келесі жіктелуі ұсынылған: / топ - тиімділігі жогары препараттар: изониазид және рифампицин; // топ - тиімдпіігі орташа препараттар: этамбутол, стрептомицин, этионамид, пиразинамид, канамицин, циклосерин, флоримицин; /// топ - тиімділігі шамалы препараттар: ПАСҚ, тиоацетазон. ТУБЕРКУЛЕЗГЕ ҚАРСЫ I ТОПТЫҢ ЗАТТАРЫ а) Сннтетикалық заттар Изоникотин қышқылы гидразидтерінің (ГИНК) негізгі вкілі и з о н и-а з и д (тубазид, изоницид) болып табылады. Оның туберкулез микобактериясында (стрептомициннен жогары) жоғаргы белсенділік көрсетеді б) Антибиотиктер Рифампицин тобы Рифамицин (рифоцин) Зігеріотусез тесіііеггстеі өндірілетін антибиотик. Ол кұрылысы күрделі макроциклді болып табылады. Бұл топка жартылай синтетикалык рифампицин (рифампин, рифадин, римактан) препараты жатады. Екі косылыс та туберкулез және алапес микобактериясына, сондай-ақ грамоң бактерияларға айкын Этамбутол (диамбутол, миамбутол) туберкулезге карсы жогарғы белсенділігімен сипатгалады. Тәжірибелік маліметтер бойынша этамбутолды энтералды енгізгенде белсенділігі изониазидке ұксас. Баска микроорганизмдерге әсер етпейді. Этамбутолдың әсер ету механизмін РНК синтезін тежеуімен байланыстырады. Микобактериянын этамбутолга тұрактылыгы салыстырмалы түрде баяу дамиды. б) Антибиотиктер Стрептамицин тобы Әртүрлі антибиотиктер ТУБЕРКУЛЕЗГЕ ҚАРСЫ III ТОПТЫҢ ЗАТТАРЫ а) Синтетнкалык заттар Бұл топтың резервтегі туберкулезге қарсы заттары әртүрлі химиялык кұрылысты қосылыстар түрінде берілген. Оларға ПАСҚ жэне тиоацетазон жатады. Бұл дәрілік заттардың әркайсысын басқа препараттармен жұптастырып колданады.ейбір түрлерінде белсенді. Туберкулезбен ауыратын науқастарды емдеуге қолданылатын химиотерапиялық дәрілер 3 топқа бөлінеді: А, В және С. • А тобына — ТМБ-га жоғары белсенді әсер ететін дәрілер: изониазид және рифампицин жатады. • В тобына орташа белсенділік көрсететін: этамбутол, иротионамид (этионамид), пиразинамид, стрептомицин, канамицин, флорамицин жатады. • С тобына белсенділігі әлсіз препараттар: пара-аминосалицил қышқылы (ПАСҚ) және тиоацетазон (тибон) жатады. 36. Негізгі және резервті антибиотиктер туралы түсінік. Антибиотиктер негізгі және қосымша (резервті) деп бөлінеді. Негізгі антибиотиктер- тиімділігі жоғары, улылығы төмен.Емдеуді осылардан бастайды. Қосымша(резервті) антибиотиктер – улылығы жоғары, тиімділігі жоғары, кері әсерлері көп немесе оларға микроорганизмдердің тұрақтылығы тез пайда болады. Негізгі антибиотиктер әсер етпеген жағдайда немесе оларға аллергия, тұрақтылық болғанда қосымша антибиотиктерді тағайындайды. 37. Жұмсақ дәрілік қалыптар. Жұмсақ дәрілік қалыптардың түрлері. Рецепттердің жазу және құрастыру ережелері. Қалыптүзуші заттар. Жұмсак дәрілік қалыптарга жағылмалар, крем, пасталар, суппозиториялар, пластырьлар жатады. Жағылмалар - Unguenia (Жағылма - Unguentum - атаусеп., ж-ше түрі; Unguenti - ілік сеп., жекеше түрі; Unguenta - ілік сеп., көпше түрі; Қысқартылуы - Ung.) Жағылмалар - консистенциясы тұтқыр, сыртка қолданылатын жұмсақ дәрілік қалып. Жағылмалар әр түрлі дәрілік заттарды (basis) жағылмалық негіздер деп аталатын дәрілік калып түзуші заттармен (constituens) араластыру нәтижесінде алынады. Жағылмалық негіз ретінде әдетте жағылғыш қабілеті бар, жақсы араласатын, бірақ дәрілік затпен әсерлеспейтін, жарық пен ауаның әсерінен өзінің касиетін жоймайтын заттар қолданылады. Аталған талаптарға мұнайдың кейбір өңдеу өнімдері (вазелин, вазелин майы), жануарлардың майы (шошканың тазартылған майы), май тәрізді зат- тар (ланолин, араның балауызы, спермацет) және синтетикалық заттар жатады. Жағылмалар дозаланбаған жұмсак дәрілік калып, рецептте жалпы мөлшері көрсетіледі. Тек резорбтивті әсер көрсететін заттарды жағылма түрінде жазғанда оларды дозаланған түрде жазу кажет. Құрамына қарай жай және күрделі жағылмаларды ажыратады. Жай жағылмалар 2 ингредиенттен - әсер көрсететін бір дәрілік заттан және бір дәрілік қалып түзуші заттан тұрады. 2 немесе одан да көп ингредиенттен тұратын жағылмалар күрделі бо- лып табылады. Қазіргі уақытта көптеген жай және күрделі жағылмалар фармацевтикалық өнер- кәсіпте дайын күйінде шығарылады. Мұндай жағылмалар официнальды және рецептте тек кыскартылған түрде, кұрамы және концентрациясы' көрсетілмей жа- зылады. Recipe.: Unguenti Zinci 20.0 Da Signa. Терінің закымданған бөлігіне жағу үшін. Коммерциялық атпен шығарылатын жағылмаларды дәл осылай жазуға болады (мысалы, Unguentum «Efcamonum»). Магистральды жағылмалар рецептте төмендегі срежеге сәйкес жазылады: Жағылмалық негізі вазелинде дайындалған жағылманы рецептте қысқартылған немесе толық түрде жазуға болады. Қысқартылған түрде жазғанда әсер көрсететін дәрілік заттың концентрациясын процентпен немесе салмак бірлікпен көрсетеді. Рецепттің үлгісі Құрамында 1% неомицин сульфаты (Neomycini sulfas) бар вазелинде дайындалған 50,0 г жағылманы жазу. Терінің зақымданған бөлігіне жағу үшін. Қысқартылған түрде жазу Recipe: Unguenti Neomycini sulfatis 1% - 50,0 Da Signa.Терінің закымданған бөлігіне жағу үшін. Толық түрде жазу Егер рецептте жағылмалык негіз көрсетілмесе және жағылма официнальды бол- маса, онда вазелинде дайындалады. Мұндай жағдайларда көз жағылмасы үшін сусыз ланолиннің 10 бөлігінен және вазелиннің «көз жағылмасы үшін'» деген түрінің 90 бөлігінен тұратын жағылмалық негіз қолданылады. Жағылмалык негізі вазелин емес барлық жай және күрделі офинальды емес жа- ғылмалар тек толық түрде жазылады. Сонымен қатар әсер көрсететін заты (basis) салмақ бірлікпен емес әсер бірлікпен белгіленетін жай жағылмаларда толық түрдс жазылады. Жұмсақ дәрілік формалар - теріге жағатын дәрінің бір түрі. Оның құрамына шипалық заттар және әр түрлі майлар кіреді. Май дәріні даярлау үшін вазелин, ланолин, шошқаның шарбы майы, глицерин, т.б. қолданылады. Ланолин - қой жүнін жуып, тазарту арқылы алынатын сарғыш қоңыр май тәрізді жабысқақ зат. Май дәрінің май, паста, гекль, крем, суппозитория деген түрлері бар. Қолданылуы Май дәрілер ішке арналған болады. Ішке қабылдағаннан кейін емдік әсері 10-30 минутта байқалады. Қабылдау мөлшері 10 мл-ден аспауы қажет. Сондай-ақ, тері астына енгізетін май дәрінің түрлері де болады. Алайда, тітіркендіретін заттар болса, қолданбау керек. Май дәрілер жасалған өсімдіктер құрамына байланысты түрлі емдік қасиеттері болады. Эфир майы мен қызыл май секілді белгілі май дәрілер қабынуға қарсы, бактерияға қарсы, жараны жазу, сергіту мақсаттарында қолданылады. |