|
|
қмж жаратылыстану 3-т 2а. 18 саба
|
– Мына құтылардың неліктен əртүрлі екендіктерін енді білген боларсыңдар? (Олардың бірі жеңілдеу, екіншісі ауырлау).
Қорытынды: қай заттың жеңілдеу, қайсысының ауырлау екендігін көзбен анықтау əрдайым оңай емес. Сондықтан массаны өлшеу үшін арнайы аспап ойлап тапқан. Бұл аспап «таразы» деп аталады. Демек, біз құтылар туралы олардың салмақтары бірдей емес деп айта аламыз. Олар ауырлығымен ерекшеленеді.
Білгішбектің ақпаратымен таныстырыңыз. Педагог оқушылардан Білгішбектің анықтамасымен танысып, суретке қарауды сұрайды. Біздің заманымызда таразының əртүрлі болатындығына назар аударыңыз. Бұлар электронды таразы, табақшалы, жаңа туған сəбилерге арналған таразы, дəріханалық, медициналық, тұрмыстық
таразы, безбен, зертханалық, жүк таразысы болуы мүмкін.
|
Оқушылар Білгішбектің анықтамасымен танысады.
Массаны салыстырудың ең оңтайлы тəсілі – өлшеу.
Килограмм (кг) – массаның негізгі өлшем бірлігі.
Таразыны көріп, таразының түрлері қандай жағдайларды қолданылатыны туралы əңгімелейді. Қандай мамандық иелері таразыны ең жиі қолданады?
|
Тірек сөздер бойынша берілген ұғымдарды түсінгендерін бағалау.
|
|
Динамикалық үзіліс «Таразы»
Педагог балалардан парталарынан тұрып, өздерін табақшалы таразы ретінде елестетуді сұрайды. Сол қол – таразының сол табақшасы, оң қол – таразының оң табақшасы. Бұйрықтарға қарай, таразының жұмысын бейнелесін.
а) таразы тепе-теңдікте;
ə) таразының сол табақшасы төмен түсті; б) таразының оң табақшасы төмен түсті;
в) таразы тепе-теңдікте;
|
Əр сөйлемнің мағынасына қарай қимылдарды орындайды.
|
|
|
г) оң табақшадағы заттың массасы сол табақшаға қарағанда ауырлау;
ғ) таразы тепе-теңдікте;
д) сол табақшадағы жүк жеңілдеу; е) таразы тепе-теңдікте.
|
|
|
|
Тəжірибе жұмысы
Ойша тəжірибенің нəтижесі қате болуы мүмкін екені анықталғаннан кейін мұғалім оны массаны анықтауға арналған аспапты пайдалану арқылы тексеруді ұсынады. Қандай таразыны пайдаланған дұрыс?
Заттың массасын электрондық таразымен білу оңай. Ол үшін сендер затты таразыға қоясыңдар, терезеде заттарыңның массасы шығады. Заттарды безбеннің көмегімен өлшеуге болады.
Безбен – түрлі заттардың массасын анықтау үшін пайдаланылатын негізгі таразы түрлерінің бірі. Зат ілмекке ілінеді, ал көрсеткіш толық тепе-теңдікке дейін жылжиды жəне заттың массасы – цифрды көрсетеді.
Бұрындары көбінесе табақшалы таразыны пайдаланған. Екі заттың массасын салыстыру үшін оларды таразының табақшаларына салған. Заты бар табақша төмен түссе, демек, сол зат үлкен болған. Табақша жоғары көтерілсе, демек, зат масса жағынан аз болған.
Сабақтың тақырыбы бойынша жұмысты «Салмағы қандай?» ойыныарқылы жалғастыруға болады. Балалар айналадағы заттардың салмағын көзбен
белгілейді. Одан кейін электрондық таразымен өлшейді. Кімнің жауабы
|
Заттарды өлшейді. Ойша тəжірибенің нəтижелері расталғаны немесе расталмағаны туралы қорытынды жасайды.
|
Таразының дұрыс қолданылуын бақылайды.
ҚБ: «Жұлдыз сыйла».
Топтардың жұмысын бағалайды.
|
Таразы, оқулық, қалам, қарындащ, өшіргіш.
|
|
анғұрлым дұрыс жолса, сол жеңімпаз
болады.
|
|
|
|
Өзекті сұраққа жауап алу үшін мұғалім интернет желісінен немесе энциклопедиядан ақпарат табуды ұсынады. Пілдің салмағы қанша екенін болжа. Өз болжамыңды тексер. Энциклопедиядан немесе интернеттен ақпарат ізде.
Стикерден қосымша ақпаратты оқыңдар.
Диаграммаға қара. Қазақстан жануарларының массасын салыстыр. Осыдан кейін энциклопедия немесе интернет ресурстардан басқа жануарлардығ массасын салыстыртады да, оқушылардың өздеріне қорытынды жасатады. Мұғалім жануарлардың массасын шамамен алатындықтарын
айтып ескертеді.
|
Болжамдарын айтады. Қосымша көздерден (интернет немесе энциклопедиядан) сұраққа жауап табады.
Стикерден қосымша ақпарат оқиды.
Барыстың массасықарақұйрықтан артық.Қарсақтың массасы киіктен кем.Қарақұйрықтың массасы менкиіктің массасы тең. Қоян менқарсақтың массасы тең. Арқарменарыстанныңмассасытең.
|
Ақпаратты өздігінен іздеуді, дұрыс түсінуді бағалайды.
|
Энциклопедия немесе интернет- ресурс https://calcsoft. ru/skolko- vesit-slon
|
Педагог ғылыми күнделіктегі тапсырмалары орындауды ұсынады.
|
Ғылыми күнделіктегі
тапсырмаларды ретімен орындайды.
|
Оқушылардың
дəптердегі жұмысын көреді.
|
Ғылыми күнделік
|
ІІІ. Сабақтың соңы (10–10 мин)
|
Материалды қорытындылау үшін мұғалім сұрақтар қояды:
Заттың массасы дегеніміз не?
Заттың массасын қандай құралмен анықтайды?
Қандай мамандық иелеріне заттың
массасын білу маңызды?
|
Сұрақтарға жауап береді. Зерделенген материалды еске түсіріп, қорытындылайды.
|
Оқушылардың нақты материалды білуін жəне меңгеру деңгейін бағалайды.
|
Оқулық
|
Түрлі ақпарат көздерін пайдаланып, əртүрлі жануарлардың массасын біл. Салыстыруға математикалық есеп құрастыр. (Ғылыми күнделік, № 4
тапсырма).
|
Үй тапсырмасы бойынша мұғалімнің нұсқауы мен түсіндірмелерін мұқият тыңдайды.
|
|
Оқулық, ғылыми күнделік.
|
|
Əр оқушының өзін-өзі бағалуын ұйымдастырады. Оқушылардан гірлерді бояп, сабақтағы өз жұмысын бағалауды сұрайды:
1 гір – ештеңе түсінбедім;
2 гір – түсіндім, түсіндіре алмаймын;
3 гір – барлығын түсіндім, басқаға түсіндіре аламын.
|
Сабақтағы өз жұмысын, оқу материалын меңгеру деңгейін талдайды. Өзінің эмоционалдық жағдайын анықтайды. Өз білімін өзі бағалайды.
|
ҚБ: «Гір».
Əр оқушы өзінің сабақтағы оқу материалдарын қалай түсінгенін, меңгергенін бағалайды.
|
Ғылыми күнделік, қарындаштар, қалам.
| |
|
|
Скачать 0.8 Mb.