Булутли ҳисоблашлар. 4. 0ишлаб чиариш интернети
 Скачать 1.42 Mb.
|
2.4. Булутли хизматларнинг афзалликлари ва камчиликлариБулутли сақлаш ва хизматларнинг афзалликлари қуйидагилардан иборат: • деярли ҳар қандай жойда ва қурилмада исталган ҳужжат устида ишлаш имконияти; • мутлақо исталган жойда жойлашган ва ҳар хил қурилмалардан фойдалана оладиган бир нечта фойдаланувчилар учун маълумотларга умумий киришни ва кейинчалик синхронлашни ташкил этиш; • маълумотлар учун чексиз бўш жой; • маълумотларни узатиш қулайлиги; • муҳим маълумотларнинг нусхаларини сақлаш; • булутли хизматлардан фойдаланувчилар, барча манбалари ишлатилмайдиган серверни ижарага олиш учун эмас, балки аслида фойдаланган жой учун ҳақ тўлайдилар; Фойдаланувчига маълумотларни сақлаш инфратузилмасини сотиб олиш, қўллаб-қувватлаш ва техник хизмат кўрсатиш билан шуғулланишнинг ҳожати йўқ, натижада ишлаб чиқариш умумий таннархини пасайтиради; • Маълумотларнинг захира нусхасини яратиш ва сақлашнинг барча процедуралари булут маркази провайдери томонидан амалга оширилади, бу эса мижозни ушбу жараёнга жалб қилмайди. Бироқ, ижобий шарҳлардан ташқари, булутни сақлаш тушунчаси ҳам танқид қилинади. Булутли сақлаш ва хизматларнинг камчиликлари қуйидагиларни ўз ичига олади: • булутли хизматдан фойдаланганда барча маълумотлар чет эл серверларида жойлашган ва унга кириш учинчи томон дастурлари орқали амалга оширилади, натижада фойдаланувчи сақлаш хизматини тақдим этадиган компанияга қарам бўлади; • ушбу технологиянинг кенг тарқалиши билан, фойдаланувчи қолдирган маълумотлар йиллар давомида сақланиб қолинса ёки унинг бирон бир қисмини ўзгартира олмаса, назорациз маълумотларни шакллантириш билан боғлиқ муаммолар юзага келиши мумкин; • булутли компютерлардан фойдаланадиган хизматлардан фойдаланувчилар сони сезиларли даражада ошиши сабабли, хатолар ва маълумотларнинг тарқалиши нархи ошмоқда; • ИТ инфратузилмаси хавфсизлигига булутли сақлаш воситалари таъсир кўрсатиши мумкин: - компания ходимлари махфий маълумотларни алмашишлари (ўғирлашлари) мумкин; Дата он-лайн маълумотларни сақлаш тизимлари зарарли дастурларни корпоратив тармоқларида тез тарқатиш усулларидан бири бўлиши мумкин; он-лайн маълумотлардан фойдаланиш, сиз махфий маълумотларни йўқотишингиз мумкин; • булутли хизматлардаги ҳисоблар бузилиши мумкин ва бунинг натижасида махфий маълумотларнинг йўқолиши ёки оқиши мумкин. • булутли тизимлардаги маълумотлар билан боғлиқ зиддиятли вазиятларда, қандай ҳуқуқий ҳужжатларга мурожаат қилиш кераклиги аниқ эмас. Булутли сақлашнинг камчиликларини баҳолаб, сиз уларни битта асосий муаммо сифатида умумлаштиришингиз мумкин, бу маълумотлар хавфсизлиги этарли эмас. Бундан ташқари, ушбу муаммо булутли шлюз орқали маълумотлар билан ишлашда ҳам, булутли сақлаш инфратузилмасининг хавфсизлигини ҳам ўз ичига олади. Катта маълумотлар (Big Data): асосий тушунчалар, тамойиллар ва тизимлар. Big Data Analytics (2 соат). Режа: 3.1. Катта маълумотлар: асосий тушунчалар. 3.2. Учта «В» ва катта маълумотлар билан ишлашнинг учта принципи. 3.3. Big Data билан технологиялар ва тенденциялар. 3.4. Катта маълумотларни таҳлил қилиш усуллари ва усуллари. Асосий тушунчалар: Катта маълумотлар, Big Data, ҳажм, тезлик, хилма-хиллик, Big Data технологиялари. 3.1. Катта маълумотлар: асосий тушунчалар.Катта маълумотлар - бу турли мақсад ва вазифалар, ишлов бериш усуллари, турли хил ҳолатлар ва ёндашувлар учун тузилган ва тузилмаган маълумотларни қайта ишлаш. Тузилмайдиган маълумотлар - бу маълум тартибда ташкил этилмаган ёки дастлабки тузилишга эга бўлмаган маълумотлар. «Катта маълумотлар» атамаси Nature журнали Клиффорд Линч томонидан 2008 йилда дунёда маълумотларнинг ўсишига бағишланган махсус сонида киритилган. 2018 йил ўрталарига келиб Википедия Big Data атамасига қуйидаги таъриф берди: «Катта маълумотлар бу 2000-йилларнинг охирида пайдо бўлган ва маълумотлар базасини бошқаришнинг анъанавий тизимлари ва Business Intelligence эчимларига муқобил бўлган горизонтал миқёсда кенгайтириладиган дастурий воситалар томонидан самарали ишлов берилган улкан ҳажм ва сезиларли хилма-хилликка оид тузилган ва тузилмаган маълумотларнинг таърифидир.» Кўриб турганингиздек, ушбу таърифда «улкан», «аҳамиятли», «самарали» ва «алтернатив» каби ноаниқ атамалар мавжуд. Масалан, 4 Терабайт (ноутбук учун ташқи қаттиқ диск сиғими) катта маълумотми ёки йўқми? Википедия ушбу таърифга қуйидагиларни қўшади: «кенг маънода» катта маълумотлар «улкан маълумотлар тўпламини таҳлил қилиш учун технологик имкониятларнинг пайдо бўлиши билан боғлиқ бўлган ижтимоий-иқтисодий ҳодиса сифатида айтилади, баъзи бир муаммоли соҳаларда бутун дунё миқёсидаги маълумотлар ва бундан келиб чиқадиган трансформацион оқибатлар. Энг содда таърифдан хам фойдаланиш мумкин: «Катта маълумотлар - бу учта операцияни бажариш учун мўлжалланган технологияларнинг бирикмаси: 1. «Оддий» сценарийларга қараганда катта ҳажмдаги маълумотларни қайта ишлаш 2. Жуда катта ҳажмда жуда тез келадиган маълумотлар билан ишлаш. Яъни, маълумотлар шунчаки кўп эмас, лекин доимий равишда тобора кўпайиб бормоқда 3. Таркибий ва юмшоқ тузилган маълумотлар билан параллел ва турли томонларда ишлаш имконига эга бўлиш. ” IBS таҳлилчиларига кўра «бутун дунё миқёсидаги маълумотлар ҳажмини» қуйидаги қийматлар билан баҳолади: 2003 йил - 5 экзабайт маълумотлар (1 ЭБ = 1 миллиард гигабайт) 2008 йил - 0,18 зеттабайт (1 СТ = 1024 экзабайт) 2015 йил - 6,5 зеттабайтдан кўпроқ 2020 - 40–44 зеттабайт (прогноз) 2025 йил - бу ҳажм яна 10 баравар кўпаяди. Мутахассисларнинг фикрига кўра, катта маълумотлар кунига 100 Гб дан ортиқ маълумотлар оқимини ўз ичига олади. Бугунги кунда ушбу оддий атамада фақат иккита сўз мавжуд - маълумотларни қайта ишлаш ва сақлаш. Бугунги дунёда Big Data - бу кенг кўламли маълумотларни таҳлил қилиш учун янги технологияларнинг пайдо бўлиши билан боғлиқ бўлган ижтимоий-иқтисодий ҳодисадир.  3.1-расм. Маълумотларнинг катта ўсиши индекси |