Сборник. 22-08- Сборник для 1-4 классов. Алматы цаласы бiлiм басцармасы бiлiм
 Скачать 4.77 Mb.
|
8-сабақ (1 сағат)Тақырыбы: Зерттеудің ғылыми жаңалығы, зерттеудің практикалық мәні. Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен практикалық мәні туралы оқушыларға түсіндіру. Өздерінің зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығын ақылдасып, бірге жазу. Практикалық мәнін талдау. 9-10-сабақтар (2 сағат)Тақырыбы: Зерттеудің жоспары, әдістері Зерттеу жұмысының жоспарын құру. Зерттеу нысаны, пәні анықталғаннан кейін тақырып нақ- тыланып, мақсаты мен міндеттері тұжырымдалып, зерттеу жоспары жасалады. Тараулардың атаулары жұмыстың міндеттерімен тығыз байланысты. Атауларды тұжырымдауға қойылатын талаптар тақы- рыпты тұжырымдауға қойылатын талаптарға ұқсас: олар қысқа, бір-бірімен қисынды байланысты бо- луы керек, ал тарауларда қарастырылған мәселелердің көлемі мүмкіндігінше тең болуы керек. Көлемді тараулар бөлімдерге бөлінеді. Зерттеу әдістерін анықтау. Зерттеудің нақты әдістері мен тәсілдерін таңдау, ең алдымен, зерттеу объектісінің сипатымен, зерттеу тақырыбымен, мақсатымен және міндеттерімен анықталады. Әдістеме – зерттеу әдістерінің, тәсілдерінің жиынтығы, оларды қолдану тәртібі және олардың көмегімен алынған нәтижелерді түсіндіру түрі. Әдіс – зерттеу мақсатына жетудің тәсілі. Зерттеуді жүзеге асыру мүмкіндігі әдісті таңдауға бай- ланысты – оны жүргізу және белгілі бір нәтиже алу. Дәстүр бойынша әдістер екі класқа бөлінеді: ақ- парат алу және жинау және оны өңдеу әдістері. Әдістердің бірінші класы - ақпарат жинау, теориялық және практикалық болып бөлінеді. Тео- риялық әдістер тақырып бойынша жазбаша деректер мен әдебиеттерді (талдау, синтездеу, модельдеу және т.б.) зерттеуде қолданылады. Зерттеудің практикалық (эмпирикалық) әдістері зерттеушінің прак- тиканы жүргізуге бағытталған іс-әрекеттерімен байланысты (байқау, сұхбат, әңгімелесу, бейнетүсірі- лім және т.б.). Екінші класс ақпаратты өңдеуге қатысты. Олар сандық (математикалық, статистикалық және т.б.) және сапалық (мазмұнды) болып бөлінеді. Зерттеу әдістерін игеру үшін оқушыларға арнайы әдістер туралы жадынама жасап, сол арқылы білім алуына көмектеседі, олардың ішінде: «зерттелетін мәтіннің жоспарын қалай құру керек», «қалай сипаттау керек ... (оқиға, құбылыс, тарихи тұлға және т. б.)», «дәлелдерді қалай жүргізу керек», «әр түрлі көзқарастарды қалай зерттеу керек» және т. б. Зерттеу әдістері, зерттеу көздерімен, әдебиеттермен жұмыс істеу жолдары. сабақ (1 сағат)Тақырыбы: Әдебиетпен жұмыс Әдебиеттерді талдау – бұл зерттеу іс-әрекетінің маңызды элементі, өйткені ол жағдайдың жай- күйін түсінуге, бұрын жүргізілген зерттеулердің нәтижелерімен танысуға, ғылыми ізденістердің мін- деттерін нақтылауға және т.б. көмектеседі. Әдебиеттерді талдау – бұл әдіс болып табылады, оны басқа мәселелерді шешу үшін қолдану керек. Әдебиетті неге талдау керек, нені түсіну керек, нені білу керек, осы талдау нәтижесінде не көру керек? деген сұрақтарды қоя отырып, әдебиеттерге талдау жасалы- нады. Әдебиеттер тізімін жасауға міндетті түрде зерттеушімен бірге жасау керек. Мұғалім (ғылыми жетекші) оқушыларға дайын тізімді ғана беріп қоймай, сонымен қатар кітапханада өз бетінше жұмыс жасау дағдысын үйрету керек: капхана жүйесімен, оның ішінде электронды каталогтармен жұмыс, дұ- рыс дизайн, т.б. Әдебиетпен жұмыс істеуге арналған жалпы ұсыныстар: Тақырып бойынша ғылыми жарияланымдарды зерттеуді жалпы сипаттағы жұмыстардан бас- таған жөн, содан кейін жоғары мамандандырылған материалды іздеген жөн. Дайын библиографиялық тізіммен жұмыс істеген кезде, сондай-ақ оны құрастырған кезде оқушы басылымның құрылымын басшылыққа алуы керек, өйткені оның жеке элементтері белгілі бір функцияларға ие және ақпарат тасымалдаушысы болып табылады. Тақырып бойынша әдебиеттермен жұмыс жасай отырып, оқушы материалға ену тереңдігінің әр түрлі дәрежесін қамтитын оқудың әртүрлі түрлеріне ие болуы керек: а) қарап оқу - кітаптың жалпы мазмұнымен танысу; б) таныстыру (іріктеп) оқылым бірнеше ақпарат көздерінде белгілі бір сұрақтарға жауап іздеуге, табылған ақпаратты салыстыруға, сондай-ақ өз көзқарасын әзірлеуге көмектеседі; в) оқу – егжей-тегжейлі, мұқият ойластырылған оқудың белсенді түрі. Оның мақсаты -қажетті ақпаратты алу, дәлелдердің логикасын түсіну, қойылған сұрақтарға жауап іздеу. Оқудың бұл түрі ақ- паратты сыни тұрғыдан қабылдау қабілетін қалыптастырады. |