Серік Лина Дипломдық жұмыс 1. Дипломды жмыс Таырыбы ытайды азіргі заман жазушысы Юй Хуа жне оны Тіршілік
 Скачать 127.73 Kb.
|
|
1.2 Юй Хуаның шығармаларындағы стиль. Қаламгер Юй Хуаның бастапқы кезеңдерде жазу стильі мен соңғы кезеңдегі жазу стильінің өзгерісі үлкен қазіргі заман жазушысы, оның романдары дәстүрлі жазушылқты бұзып, оқырмандарға жаңа түсінік пен сезім әкеледі. Юй Хуаның шығармашылық аспектілері жаңа туындыны туғызады, мейлі ол өзіндік ең бастапқы шығармашылық ойы болсын, немесе шығармашылық коннотация болсын, тіпті өзіндік шығармашылығы болсын, барлығының елден ерек стильі бар. Бұл біздің терең талқылауымызға және зерттеуімізге татиды. Ол көптеген авангардтық романистердің ішінде ерекше шығармашылық стильі бар жазушы. Юй Хуаның романдарында дәстүрлі баяндау әдісі мен эстетикалық стиль толығымен теріске шығарылып, оның орынына қарапайым адамдардан өзгеше реалды әлемнің қабылдауы мен сезімі келеді. Романдары өмірдегі трагедия көріністерін құра отырып, тоқтаусыз реал әлемінде, өмірдегі азғырыу, ойлау және күмәндануды адамдардың осы ғажайып тұйық шеңберден қашып шыға алмайтынын бейнелейді. Юй Хуаның шығармашылығы осы уақытқа дейін екі кезеңнен өтті деуге болады. 1987-1990 жылдар аралығын бірінші кезең деп айтуға болады. бұл уақыттарда Юй Хуа «Он сегіз жастағы ұзақ сапар», «Сәуірдің 3-і күнгі оқиға», «Ақиқат түрі», «Түтін іспетті дүние» сияқты шығармаларын аяқтады. Шығармашылықтың екінші кезеңі 1991 жылдан кейін болды. Ол «себезгі жауында айғайлау» сияқты үш романды, сондай-ақ «Менің есімім жоқ» және «Ымырттағы бала» сияқты әңгімелерін аяқтады. Тайвань, Гонконг, Италия сынды жерлерде марапаттарға ие болды[12]. Юй Хуа роман жазушысы ретінде өзін-өзі сынға алу сезімін жоғары сезінеді және ол үнемі өзінен асып түсуді қалайды. Ол өзінің шығармашылық идеялары тұрғысынан болсын немесе шығармаларының коннотациясы тұрғысынан болсын, оның шығармалары арасында айқын өзгерістер мен дамулар бар. Ал бұл Юй Хуаны қазіргі заман жазушылар арасында жарқыраған жұлдыздай етіп көрсетеді, бұл сонымен қатар әдебиет зерттеушілерін өз шығармаларына әртүрлі көзқарас танытуға мәжбүр етеді. Жзушының шығармашылық стильіне, ең алдымен, материалды іріктеу тұрғысынан қарап, зорлық-зомбылық эстетикасын жүзеге асыру Юй Хуа шығармашылығының маңызды стильі деп айтпасқа болмайды, ол оның көркем өнерді көрсетудегі ерекше түрі. Бұлардың түпкі мәні оның мазмұнға әсер етуінде. Қалыпты форма мазмұнды тиісті деңгейде көрсете алуы мүмкін, ал орынсыз форма мазмұнды білдіруге өз кезегінде зиянын тигізуі мүмкін. Көркем экспрессия формасы, негізінен, баяндау техникасы мен тілді қолдануды білдіреді. Юй Хуаның өз шығармашылығындағы қорлық зорлық-зомбылығы оқырмандардың назарын қатты аударды. Көптеген зерттеушілер зорлық-зомбылық пен қан Юй Хуаның алғашқы жұмыстарына толы екенін атап өтті.шынында да, Юй Хуаның өзі бір кездері өзі рухани шындыққа ұмтылатынын және оқырмандарға қайталанбайтын дүниені көрсеткісі келетіндігін айтқан. Сондықтан ол шындыққа күмән мен тойтарыс позетцясын көрсетеді ол осы позетсямен дүниенің түпкіріндегі әр түрлі дыбыстарды естиды. Сондықтан оның шығармаларында міндетті түрде қиратулар болады бұл әрине зорлық-зомбылықпен тығыз байланысып жатады. Төл туындысы «Он сегіздегіалыс сапар» романында “мен” қоғамға шыға сала, алаяқтық пен зорлық-зомбылықты сезіндім, содан кейінгі «Өзен бойындағы қателіктер», «мың тоғыз жүз сексен алтыншы жылы», «ақиқат түрі» қатарлы шығармаларында, Юй Хуамұндай зорлық-зомбылықты бейтаныс адамдар арасынан туыс арасында көрсетеді, бұл тіпті де аянышты [13]. Өткенге көз жүгіртсек, не үшін Юй Хуа неге зорлық-зомбылық эстетикасын өзінің шығармашылық көрінісі ретінде қолданады? Зерттеушілердің көпшілігі оның жауабын Юй Хуаның балалық шақтағы елестерден табуға болады деп санайды. Басқалары мұны жазушы мен шындық арасындағы шиеленістен деп те санайды. Шын мәнінде, зорлық-зомбылықтың Юй Хуаның роман жасауындағы қайталанатын тақырыпқа айналуының себебі жазушының алғашқы естеліктерімен ғана емес, сонымен бірге 1980 жылдардағы ерекше қоғамның жағдайлармен тығыз байланысты. Жазушының шығармашылық стильінің қалыптасуы мен өзгеруіне әсер ететін әлеуметтік-мәдени негіздер мен басқа объективті факторлардан басқа, жазушының өзінің басынан өткені, өмір сүру ортасы және жазушының өмірлік тәжірибесін үздіксіз байытуы, оның шығармашылық ой өрісінін өзгерістері сияқты жеке себептер жазушының шығармашылық стиліне ерекше әсер етеді. Әйгілі теоретик сыншы Тун Цинбинг айтқандай: «әдебиет стилінің қалыптасуында жазушылардың субъективті факторлары тікелей шешуші рөл атқарады. Бұл мәселені нақтыламай, біз бір дәуірдің, бір ұлттың және бір таптың жазушыларының не үшін әр түрлі әдеби стильда екендігін түсіндіре алмаймыз»[14, 22]. Юй Хуаның авторларға жалықпай қанды өмірлік трагедияларды көрсетіп, адам мінезінің сұрқялығын қайта-қайта ашып көрсетудегі себебі өмірдегі жамандықтар мен сұрқялықтардың алдында Юй Хуа реніш пен уайымға толы болды, ол осыншама күш қуатын жұмсап адам мінезінің зұлым гүлің бейнелеуіндегі себебі, жан дүниенің шыншылдығы, ақкөңіл, сұлулқтарың шын жүрегімен қалайтындығнан еді. Негізінде, Юй Хуаның алғашқы шығармаларын оқысаңыз, сөйлемдердің арасынан автордың мейірмділкті күткен үміт ұшқының сезе аласыз. «Он сегіз жастағы ұзақ сапар»-ында «мен» алданып, тастанды болғаннан кейін былай деп сипаттады: «Түн тас қараңғы, айналасында ештеңе жоқ, тек жараланған көлік пен жараланған мен ғана. Мен көлікке шексіз мұңмен қарадым, ал көлікте маған шексіз мұңмен қарады. Мен қолымды созып сипадым, оның бүкіл денесі тастай суық екен, жел соғып тұр, жел өте қатты. Таудағы жапырақтар дірілдегендегі дыбысы теңіз толқындарының дыбысына ұқсап, мені ұрейлендірді. Мені көлік сяқты бүкіл денемді тастай суыттырды». осы кезде тастанды болған жалғыз әрі дәрменсіз “мен"қамқорлық пен жылулыққа қандай әру едім[15, 8]. «Тіршілік» романында, автор адам табиғатының екі жағын да соншалықты шынайы сипаттайды. Фугуй жас кезінде, ойын күлкі құмар ойнап істемегені жоқ еді. Кейіннен өз таубасына келіп, адам табиғатының мейірімділігі оның бойынан көрінеді. Оның әйелі барлық қорлыққа төзіп, Фугуйдің жағдайын төмендеп кетседе, ол мейірімді және әдемі болды. Қызы саңырау және мылқау болғанымен, оның жүрегі өте жұмсақ әрі қарапайым, ал күйеу баласы Арши одан да адал және момын болаты. Романдағы Фугуйдің басынан өткен барлық қыиындықтар, оның жүрегін суытарлықтай. Бірақ дәл осы үлкен үлкен белестер, оның ақ көңіл, сұлулығын және нәзіктігін тіпті де айқындап көрсетеді. Оқығанда жүректі ауыртқанмен, нәзік жылулықты сезінуге болады. Дәл сол тоқтаусыз өшіп жанған мейірмділігі Фугуйдың оындай әр түрлі қыиындықтарға төтеп беріп, қайсарлықпен өмір сүреді. «Шүй Сәнгуәннің қан сатуында»(许三观卖血记)[16] Шүй Сәнгуәннің әр реткі қан сатуы басқалар үшін еді. Сол кедейлік дәуірінде қарапайым адам әдеттегі өмірде әртүрлі жағдайларды шешу үшін қан сатуға мәжбүр болды. Адам жүрегін ең елжіррететіні ол баласын емдетіп, ақша жинау үшін Нән Жиьнға барар жолында, жол бойы қаның сатады. Осындай қасіреттің астарында, жан дүниенің жарықтығы, оған ешқандай өлім, көлеңке де тосқындық жасай алмайды. «Цю Цзюдің сот ісінде» Цю Цзю өзінің құқығын және мүдделерін қорғау үшін заңды қолданады. Күйеуін ауыл бастығы ұрып тастағаннан кейін, әділдік іздеу үшін бір-біріне қарсы сот ісін жүргізді. Цю Цзю көмектесу үшін бала туылғанша, ауыл бастығы әрдайым үстемдік етті. Татуласқан адамдар көңілді ортада балалардың айлық шарабын ішіп отырған кезде, алдыңғы арыздары қабылданып, ауыл басшысын сақшылар алып кетеді. Әрқандай іс шарықтап дамып, қайтадан құлдырғанда, сөз жоқ адамның көңілін тіпті де ауртады. Ал бұл жағдай қыиын сәттерде адам мен адам арасындағы мейрімділікті туғызады. Дәл сол жан дүниенің мейірімділігі, Цю Джудың көрген қорлықтарын кешірім етеді, ол қыстақ бастығның оралуын қалайды. Юй Хуа көбінесе біраз ерекше істердің сұрқялы бет бейнесін ашып, содан кейін жан дүниенің сұлулығын көрсетеді. Ал осындай тундыны жазған кезде, ол әдетте сабырлы бейне танытады. Шын мәнінде форманың қуанышы мен депрессиясы бірін-бірі жоққа шығармайды. Лу Сюн шығармалары жарық пен қараңғылықтың ақылды үйлесімі. Юй Хуа «Тіршілік» туындысын жасаған кезде, форманың декоративті мағынасы жоғалып кеткендіктен, баяндаудың негізгі бағыты адамдардың тағдырына бағытталды, ал адамдар үшін Юй Хуаның ерекше шығармашылық стилін бағалау оңайырақ болды. «Тіршілік» романы Фугуйдың азапты өмірді мүлдем басқа тұрғыда баяндайды. Зорлық-зомбылықтың драмалық көрінісі жоқ, бірақ әрқашан қарапайым. Ол оның ұлының, әйелінің, қызының, күйеу баласының және немересінің көптеген туыстарының өлімін қалай бастан өткергенін сипаттайды. Жалғыздықтың азабынан азап шегіп, ақыр соңында тек кәрі сиырмен жолдас бола тұрсада,өмірге днген көзқарасын өзгертпейді. бұл роман Юй Хуаның бұрынғы шығармалары сияқты өлім туралы әңгімемен бөлінбейтін болғанымен, өткен уақыттағы жұмбақ сезімі жоғалып, мұңды атмосфера одан құтылып, ақыр соңында бос жерден жерге түскендей болды. Романдағы толық оқиға, айқын белгілер, өмірге деген философиялық қатынас және сабырлы жазу техникасы өмір сүрудің өмірлік құндылығын қамтиды. Романдағы толық оқиға, айқын белгілер, өмірге деген философиялық қатынас және сабырлы жазу техникасы өмір сүрудің өмірлік құндылығын қамтиды. Кейінгі «Шүй Сәнгуәннің қан сатуының»[16] жарық көруі адамдарды таң қалдырды, өйткені Юй Хуа керемет әңгімелер айтып қана қоймай, өзінің ерекше стилін жаңа биікке көтерді. Юй Хуа бір кезінде: «Мен шын жүректен шығарма жазамын деп ойлаймын. Бұл шешілетін шеберлік емес». Ал бұл кітап Юй Хуаның тағы бір ойлау деңгейін көрсетеді, жанашырлық пен әлемнің жылуы енжарлықты қамтиды. Зорлық-зомбылық өмірдегі қиындықтар мен кесапаттарды көрсетеді. Бұл кітапты теңдік үшін ешкім басқаларды жоққа шығара алмайды, Юй Хуа автордың тұрғысынан баяндамады, ал бұл баяндау тәсілінің халық әуені сияқыты жанға жайлы әрі халқ арасына ноталар сияқты тарайтының көрсетеді. «Шүй Сәнгуәннің қан сатуы» формасы әзіл-оспақты баяндалумен араласқан. Әзіл белгілі бір дәрежеде азапты жеңілдетудің әдісі ғана емес, сонымен бірге рухани жұбаныш, зорлық-зомбылық эстетикасы мен әзіл-оспақ әдістерін ауыстыру арқылы Юй Хуа мәтін мен мазмұн арасындағы шиеленісті бәсеңдетіп, мәтін мен шындықтың жаңа байланысын орнатты және жасампаздықтың жаңа биігін ашты. Әзілді таңдау дегеніміз - шындықпен түрлі қақтығыстарды бастан кешіргеннен кейін белгілі бір бейбіт, жомарт және кең күйге жету. Әзілді таңдау ол шындықпен түрлі қақтығыстарды бастан кешіргеннен кейін белгілі бір бейбіт, кешірімшіл және кең пейілдікке жету. Романда Сю Сангуан табиғи апаттар болған жылы ұлдарына ет қуырды; Лин Фангфангқа тап болғаннан кейін, ол үйде тамақ пісіріп, тамақ істеуге жазаланған; қан сатар алдында көп су ішкеннен кейін жүрген жұрістерінің өте күлкілі етіп жазғандарының барлығы, қыиындықтарды комедиялау арқылы Юй Хуаның 1980 жылдардағы зорлық-зомбылық пен әңгімелеу арасындағы шиеленісті тиімді түрде жойып қана қоймай, сонымен бірге өнерде тағы бір жетістікке қол жеткізді. Үмітсіздік пен құтқарылу - бұл ағайындылар сияқты. Олар қазіргі заманғы адамдардың рухани дағдарысының маңызды көріністері болып табылады. ⅩⅩ ғасырда батыс әдеби философиясында толық көрсетілген көптеген шығармалар бар. Хайдеггер бір кездері «әлем түнінің» метафорасын қолданып, үмітсіздік – болмыстың нигиллдігінің психикалық күйі, ол тікелей бар, ал үмітсіздік тек сызықпен бөлінеді, бірақ оны ауыстыру мүмкін емес деп көрсетті. Юй Хуаның туындысы белгілі бір биіктікке жеткендіктен, келесі кезең трансценденттілік пен өтеу болуы керек. Юй Хуа «Тіршілікің» алғы сөзінде: «Менің шығармаларым ұзақ уақыттан бері шындықпен шиеленістен пайда болды» деп жазды және «адамдар шындықты шамадан тыс көтере алмайды»[17, 1] деп ойлады. Сондықтан оның шығармашылық тәсілі келесі стратегияны таңдады: шындықты өзгерту мүмкін емес болғандықтан, оның шындыққа деген қатынасын өзгерту керек. Юй Хуа «Тірішілік» романы мен «Шүй Сангуанның қан сатухикаясында» кейіпкерлердің астарларын дерексіздендіру және жалпылау әдісін қабылдамады, керісінше халықтағы кейіпкерлерді терең тамырға салып, олардың нақты азап шегуде тірі қалуын байқады. Шығармалардағы ойдан шығарылған кейіпкерлердің өзіндік дауысы болуы керек, сондықтан Юй Хуа олардың қарапайым және қарапайым әлемін бейнелеудің қарапайым тәсіліне баса назар аударады. Барлық адамдар тағдыр мен өліммен көмкерілгендіктен, тіршілік етудің екінші түрінен жоғары өмір сүрудің бір түрі жоқ, яғни «арсыз өмірдің өзіндік әсемдігі бар». Бұл Фугуйлердің өмір сүруге деген көзқарасын растайды, сонымен бірге жақсылық пен жамандыққа бірдей қарайды. Юй Хуа жазбаларында жаман істер жасаған кейіпкерлер толығымен жағымсыз кейіпкерлер ретінде көрінбейді, бірақ олар жанашырлық пен жанашырлық таныта алады. Сондықтан, кейінгі еңбектерінде Юй Хуа сабырлы және кішпейіл позетсяда болумен қатар үнемі елден ерек тұрғыдан қарау тәсілін қолданды. Мысалы «Мың тоғыз жүз сексен алты» және «Ажал баяны» (死亡叙述)[18] атты шығармаларда біріншісі психикалық ауру адам және зорлық-зомбылықтытолығымен көрсету үшін өзінің тәжірибесін пайдаланады, тарихтың қатыгездігін ашып көрсетеді, ал соңғысы адамның эмоциясын өлі адамның тұрғысынан қарастырады. Бұл әдіс алдымен қатыгез және ойламаған әлемге жол ашады, содан кейін жаңа биікке шығады. Юй Хуа өзің «ашулы және суық» баяндаушымын диді, тек баяндаудың қажеттілігі ретінде ғана бар екенін айтты. Бахтин айтқандай: «романның тілі романның басты кейіпкеріне ұқсайды. Ол өзін кез-келген біртұтас тонға байламайды, тіпті романның өзінде бағалауды білдіретін кез-келген тондық жүйеге бағынбайды. Тіл иронияны немесе келемеждеуді имитацияламайды, бірақ ол ешқандай эмоцияға бой алдырмай, жайбарақат баяндағанды жөн көреді»[19, 3]. «Шындықтың бір түрі» – бұл Юй Хуаның қанды және зорлық-зомбылықты сипаттайтын ең ұздік туындысы. Мейлі ол өзін-өзі кесу немесе жезде болса да, ол ешқандай ежелгі тақырыпқа, моральдық баға бермей, экологияға жақын қатыгездікті көрсетеді. Баяндаудың тонусы тағы бір немқұрайдылықты тудырады. Оның өлім мен қанды көріністерді сабырлы түрде баяндауы көптеген сыншылардың өз туындысында натуралистік тенденция бар екенін көрсетуге мәжбүр етті. Юй Хуа уақыт өткен сайын оның жүрегіндегі ашудың баяу басылатынын біртіндеп анықтады. Ол бірте-бірте шынайы жазушының іздегені ақиқат болуы керек екенін және бұл шындыққа адамгершілік үкімі араласпайтын ақиқат екенін түсінді.барлық жаратылыс жанды ашу шығару емес, бір нәрсені кінәлау немесе әшкерелеу емес, адамдарға асыл нәрсені айту. Алдыңғы шындық біртіндеп қарапайым фактілерді ашудан шындықты іздеуге дейін дамыды. Юй Хуа өзінің жұмысын қорытындылап: «нағыз жазушы әрқашан тек жүрекке жазады», «менің барлық күш-жігерім шындыққа жақын болуға бағытталған сияқты», – деді[17, 1]. Оның жаратылысы біртіндеп суық зорлық-зомбылықтан бұрынғыға айналды, жанашырлық таныта бастады, бұл автордың рухани әлемге деген үздіксіз ұмтылысына негізделген. Оны талдай отырып, біз басқа да терең мағыналарды көре аламыз. Батыс модернистік суретшілерін білдіруге тырысатын қайғы-қасірет сезімі сияқты, олар азап адамзаттың барлық тіршілігінен өтеді және ешқашан шешілмейді деп санайды, ол әрқашан болған. Мысалы, Элиот қазіргі өркениетті адамдар адасып, шексіз азап шегетін рухани шөлмен салыстырды. Кафканың кейіпкерлері әрдайым жалғыз, үмітсіздікке толы, олардың өмірінде күн сәулесі де, бақыт та жоқ. Юй Хуа Батыс модернизмінің, әсіресе кафканың терең ықпалында болуы керек, ол өзінің барлық шығармаларында азап сезімінен өтеді. Бірақ романдар мен әңгімелердегі қайғы-қасіретке деген көзқарас мүлдем басқа, әңгімелерде қайғы-қасірет ұнамсыз және мұңды, адамдар тістерін тырнап, қарғап, әшкерелеуі мүмкін ұзақ жазбаларда қайғы-қасірет барлық жерде, тірі ортаның бір бөлігіне айналды, адамдар өмір сүреді, сіз азап шегуіңіз керек. Сондықтан, өз шығармаларында Юй Хуа адамдардың азап шегуге деген шыдамдылығын, сондай-ақ олардың әлемге деген үміттілігін бейнел көрсетеді, ал азап шегу адамды мадақтаудың қажетті шартына айналады. «Түтін іспетті дүние», «жазымыштан оза алмау», «кездейсоқ оқиға», бұл шығармаларда әңгіменің басталуы әр бір адамның күш қуаты соншама кішкене әрі әлсіз, олар бірте бірте әлдеқашан белгіленіп болған тағдырдың орналастырғанына аяқ басады. Бұл адамзаттың әлсіздігін көрсетуі адамдардың трагедеясы, өйткені адамдар әрқашан азап пен бақытсыздықпен күреседі, өмір үшін бақыт-бұл тек балалар ертегі, ол кейде пайда болады да, содан кейін тез ғайып болып кетеді, одан да үлкен апаттар мен бақытсыздықтарға тап болады. «Мен түнде жалғыз жүріп, өзімді жалғыз және дәрменсіз сезінген кезде көлікке отырудың сәті түсті. Азғантай жылулықты сезгеннен кейін мен тағыда тастанды болдым». Бұл «Он сегіз жастағы ұзақ сапардағы»[16] 18 жастағы басты кейіпкер алыс сапарға шыққан кезде сыртқы әлемді бірінші рет сезінуі. «Тіршілік» романындағы басты кейіпкерге келер болсақ, ол өмір бойы қыиыншлықпен қайғылы оқиғаларды басынан өткізеді. Бұл кедей отбасы енді ғана жылулқты сезіне бергенде,күтпеген жерден қыиндықтарға жолығады. Мұндай азап адамдарға ашулануды ғана емес, дәрменсіздік пен қайғы-қасіретте жоқ емес. Сексенінші жылдардың басында Юй Хуа 20-ға енді ғана қадам басып, әдебиет әлеміне жастықпен қадам басады. Оған дейін бес жылдық медициналық тәжірибесі болғанымен,салыстырмалыүрдеқарапайыморта мен адамды жалықтыратын жұмыс Юй Хуаны жастық шағындағы кіршіксіз мінезін жоймады. жастықта оның тәжірбнсі аз болып, Юй Хуаның қоғамның шындығын түсінуі таяз болады.Оның болашаққа деген өзінің әдемі көзқарасы бар. Жас кезінде ол қоғамдағы өзіндік құндылығын түсінуге ұмтылады. Юй Хуаның алғашқы туындылары идеализмге толы романдар оның дәл осындай менталитетінің нәтижесі.сондықтан,алғашқы роман туындысында Юй Хуа негізінен тамаша армандарға қол жеткізгісі келетін мысалы, «Жұлдыз» (星星)[20] бала Шин Шин скрипкаға деген қызығушылығы сияқты. 1980 жылдардың ортасынан бастап Юй Хуаның жаңа туындысы басқа кезеңге өтті. Алғашқы романдардағы әдемі мұраттар зорлық-зомбылық пен өліммен ауыстырылды. Юй Хуа мен шындық шиеленіскен қарым-қатынасты қалыптастыра бастады. Дәл осы шындықпен шиеленісу Юй Хуаны шындықтан мүлдем алшақтатып, дәстүрлі жазу режимінен бас тартты. роман жасаудағы қанды зорлық-зомбылық пен өлімнің шектен тыс көрінісіне назар аудару және адам табиғатыныңең ұсқынсыз жақтарын қазып алу, шындық шеңберінен секіру. Юй Хуа шығармашылығындағы бұл өзгеріс оның өзіндік шығармашылық менталитетінің өзгеруімен сәйкес келеді. Ең алдымен, өмір тәжірбелері Юй Хуаның шығармашылық менталитетіндегі өзгерістердің басты себебі. Жасы бойынша Юй Хуа басынан дымы кеппеген жас баладан жалындап тұрған боз балаға қадам басты. Мұндай жастықтың жалыны жанып тұрған кезінде, Юй Хуа роман жазған кезде бұл көбіне жастық құмарлық пен қисынсыз ойлаумен болады. Жасының өзгеруіне байланысты Юй Хуаның қоғам мен шындық туралы танымы да идеализмнен тереңірек ойлауға ауысқан. Ол өзінің жақсы мұраттарын нақты әлемде жүзеге асыру үшін өзінің өмірлік құндылығын түсіну оңай емес екенін түсінді. Жұмыс тұрғысынан Юй Хуа тіс дәрігері ретінде бұрынғы жұмысын аяқтап, армандаған мәдени орталыққа кірді. Мәдениет орталығындағы жұмыс Юй Хуаға салыстырмалы түрде тұрақты жазу ортасын бере алса да, Юй Хуа жүйе ішіндегі кадрлық қатынастармен айналысуды қатты шаршады, ол бір кездері ашық айтты: «Адам өзінің әлемге деген жек көрушілігін шаршаған кезде және жұмыстағы әріптестерімен әрдайым қиын қарым-қатынаста болған кезде ғана айтады». Бұл Юй Хуаның өмірдегі есейуі, оған қоғамның қатыгездігін түсіндіргеннен кейін, ол өзінің шығармашылығында шындықпен байланысты үзіп, сюрреалистік және қисынсыз жазушылық күйге көшті. Ол дәстүрлі әдебиет пен өнерге, әдеби шығармашылыққа деген бүлікшіл көзқарасқа жабысып қалды, ол өзінің романдарында өмірдің сұрқялығымен қаталдығын мейлінше көрсетіп, өзінің ішкі сезімдерінің шындығына табандылықпен ұмтыла бастады. Сонымен қатар, Юй Хуаның шығармалары жетістіктерге жеткен сайын оның менталитеті де өзгеруде.Соңғы бірнеше жылда Юй Хуа белгілі бір жазушылық тәжірибе жинақтады және көптеген жазу дағдыларын үйренді. Оның шығармашылығы тіпті де кемелдене берді, сол себепті Юй Хуа идеалистік жазу режимінен бас тартып, авангардтық әдебиет тенденциясында өзінің әдеби дамуына тез жол тапты. 90 жылдардан кейін Юй Хуа өз өмірінің орта буын кезеңіне өте бастады. Уақыт пен өмірдің көптеген аласапыран кезеңдерін бастан өткізгенен кейін Юй Хуаның ақыл-ойы тіптіді жетіле түсті.ол шындыққа ұтымды көзқараспен қарай бастады. Осы кездегі роман туындысы шындықтан кедергісіне ұшыраған соң шындыққа қайта орала бастады. Егер 1980 жылдар Юй Хуа үшін мәтін түрін зерттеу кезеңі болса, 1990 жылдардан кейін ол әңгімелеу мазмұнын зерттеуге ден қоя бастады. Жасы мен жазу қабілетінің жоғарылауымен Юй Хуаның баяндау қабілеті күшейіп, күшейе түсті, оның жазу стилі де сәйкесінше өзгерді. Ол бір кездері ашық түрде: «енді ол сәл үлкен болғаннан кейін, ол әлдеқайда шынайы нәрсе күшке ие екенін түсіне бастады. Олай болса, неге ақын жас болса, соғұрлым жақсы, ал романист әрқашан үлкен болса, соғұрлым жақсы болады. Бұл жазушының өмірді түсінуіне және адамдар арасындағы қарым-қатынас сезімдеріне байланысты. «шындықпен шиеленісті сезінгеннен кейін, Юй Хуа шындық туралы объективті және сабырлы ойлана бастады. «Уақыт өте келе менің ішкі ашу-ызам біртіндеп сейіліп, мен нағыз жазушының іздегені – шындық, моральдық пікірді жоққа шығаратын шындық екенін түсіне бастадым. Жазушының миссиясы - ашуланбау, шағымданбау немесе әшкерелеу емес, ол адамдарға тектілік танытуы керек. Мұнда айтылған тектілік таза сұлулық емес, бәрін түсініп, жақсылық пен жамандыққа бірдей қарап, дүниеге жанашырлықпен қарағаннан кейінгі трансценденттілік». Ал мәдени орталықтағы жұмысын тастап, штаттан тыс жазушы болған Юй Хуа да шынайы әлемді жайбарақат оймен қайта тани бастады. Ол: «менде қазір жұмыс жоқ, мен үйде отырамын кез-келген адаммен тікелей байланыста болу мүмкін емес, жанжал, менің ойымша, әлем жақсарады». Осы кезде Юй Хуа енді шындықты қастықпен қарама-қарсы қоймай, өзінің жас кезіндегі шектен шыққан және ашуланшақтықты толерантты және жұмсақ көзқараспен алмастырды, бұл оның шығармашылығындағы әдеби шығармашылық пен шындықты жеңілдетуге мүмкіндік берді. Бөліну, Юй Хуа шындықтың романдарды жасаудағы маңыздылығын қайта тани бастады, сонымен қатар оның жазуы шындық пен метафизикалық сипаттауға бет бұрды және өмірдің азап шегуі, тіпті тіршілік бар. Юй Хуаның өзіндік менталитетіндегі өзгерістер еніп кетті оның романдарының тілі және әңгімелеу, сондықтан оның шығармашылық стилінің өзгеруінде үлкен рөл атқарды. |