|
Докучаев).
Тау етегіндегі биіктік белдеу қалай анықталады (тауетегінің қай табиғатзонасында орналасқанынабайланысты)
Табиғи аумақтық кешен ТАК дегеніміз не? (белгілі біраумақта өзара байланысқантабиғи компоненттердіңзаңдыүйлесімі)
Биіктік белдеудің қандай түрлерін бар? (теңізжағалаулық,континетальды)
|
|
Сабақтың ортасы 25 минут
|
Жаңа сабақты меңгеру.
1. Бейнематериал қарау: «Экология және Қазақстан»
Сұрақ қою.
Адам табиғатқа қалай әсер етеді?
Адам іс-әрекеті қоршаған ортаға зиян болуы мүмкін бе? Мысал келтіріп көрейікші
2. Терминмен жұмыс
Техносфера – адамның техникалық және техногенді нысандар арқылы (ғимараттар, жолдар салу, т.б.) түпкілікті өзгерткен биосфераның бір бөлігі.
Антропогендіфактор– адамның іс- әрекеті және тіршілік әрекеті нәтижесінде пайда болып, қоршаған ортаға және осы ортадағы ағзаларға әсер етеін факторлар
Мониторинг- қоршаған табиғи орта жағдайының антропогендік факторлардың әсер-ықпалынан өзгеруін болжау мен бағалау жүйесі
«Географиялық диктант» - қалып қойған сөздерді толықтырыңыз.
Жер бетінде адам тіршілік ете бастағанан
табиғи 1аумақтық кешен өзгеру үстінде. Қазіргі уақытта географиялық қабыққа адам әсер етпеген бірде-бір аумақ жоқ.
Табиғатқа жасанды әсер етудің зардаптары қоршаған ортаны
|
Бейне
материал: youtube.co m
Дәптерге жазып алу
Берілген мәтін ішіндегі қалып қойған сөздерді толықтырады. 1-қосымша
|
|
ластаумен қатар, 2экологиялық проблемалардың пайда болуына әсер етті. Экологиялық проблемалардың бірі – 3антропогендік ықпалдар.
Табиғи ортаны ластаушылардың бірі – 4автокөлік. Себебі көліктен шығатын 5200 компоненттен тұратын газдар адам организміне жағымсыз әсер етуде.
БҰҰ қоршаған ортаны қорғауға
бағытталған 6халықаралық ұйым (ЮНЕП) құрды. Оның басты мақсаты – табиғатты тиімді пайдаланудың ғылыми негізін жасау.
Қоршаған ортаның бастапқы жағдайы, оның қазіргі уақыттағы ластану қаупі, орта сапасының өзгеру болжамдары туралы ақпарат алу мақсатымен ғаламдық 7мониторинг желісі жасалады.
Сабақты бекіту
Тапсырма. Мына суретті мұқият қарап экожүйеге сипаттама бер.
Адам әсерінен табиғат қалай өзгереді? ауылшаруашылығының табиғатқа әсері
өндірістердің қоршаған ортаға әсері қоршаған ортаны жақсарту шаралары
|
|
|
Дискриптор:
-Ауылшаруашылығының табиғатқа әсерін анықтайды:
- өндірістердің қоршаған ортағаәсерін анықтайды.
-қоршаған ортаны жақсарту шараларын жасай алады
|
|
Сабақтың соңы
5мин
|
Дискриптор:
Тиісті сөздерді орнына қойып дұрысжазаалады.
Диктанттысауаттыорындайды.
Тақырыптың тобықтай түйіні:БББәдісі
Рефлексия
«Бас бармақ» әдісі арқылы сабаққалай өткенін көрсетеді. Бармағынжоғары/төменкөрсетеді.
|
Таратпа материал
|
Мұғалім: Мерзімі: Сынып: Сабақ: №16
|
Тақырыбы
|
Табиғатты тану әдістері
|
Оқу мақсаты:
|
кейбір пайдалы қазбалардың (бор, тұз, әктас, саз, мұнай, гранит, көмір, табиғи газ) қолданылу саласын анықтау;
алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну.
|
Сабақтың мақсаты:
|
Табиғатта кездесетін пайдалы қазбалармен танысады, олардың қалай өндірілетінін түсінеді.
|
Бағалау критерийі
|
Пайдалы қазбалармен танысып, олардың қолдану жолдарын біледі.
Пайдалы қазбалардың қалай өндірілетінін түсінеді.
|
Тілдік мақсат
|
Тірек сөздерді пайдалана отырып, пайдалы қазбалардың адам
өмірінде алатын орнын айтып бере алады.
|
Пәндік терминология мен тірек сөздер: Пайдалы қазба, кен, карьер, шахта, бұрғылау.
|
Құндылықтар
|
Оқушыларды өзара құрмет көрсетуге, бір біріне түсіністікпен қарауға тәрбиелеу.
|
Пәнаралық байланыс
|
Дүниетану, математика.
|
АКТ қолдану дағдылары
|
Таныстырылыммен жұмыс
|
Алдыңғы меңгерілген білім
|
2-3 сыныптардан пайдалы қазбалар туралы білетіндерін еске
түсіреді.
|
|
Сабақ барысы
|
|
|
Жоспарланған уақыт
|
Сабақта жоспарланған іс-әрекет
|
Ресурста
|
|
|
р
|
|
Сабақтың басы
2 минут
|
Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың сабаққа деген
қызығушылығын ояту мақсатында «Аялы алақан» әдісін пайдалану ұсынылады. Ол үшін қағаздан жасалған
|
Алақан
суреті Слайд
|
|
алақанға оқушылар бір-біріне тілек жазады. Тілектерімен
бөліседі.
|
№1,2
|
3 минут
|
Кіріспе тапсырма.
«Мозайка» ойыны арқылы оқушылардан пайдалы
|
|
|
қазбалар туралы білетіндерін еске түсіру. Мозайканың
әрбір бөлігіне сұрақ жазу. Жетекші сұрақтар:
|
Пайдалы
қазбаға
|
|
Ресурс деген не? Мысал келтір.
Ресурстар қайдан алынады? Қалай ойлайсың?
|
сәйкес
сюжетті
|
|
- Табиғи ресурстардың адам өмірінде қандай
маңызы бар? Ойыңмен бөліс.
|
мозайка
|
|
Адам өз қолымен ресурс жасай алады ма?
Табиғи ресурстарға мысал келтір.
|
|
|
ҚБ. Мұғалімнің ауызша қалыптастырушы бағалауы.
|
|
Сабақтың ортасы
5 минут
2минут
|
Топқа біріктіру.
«Жиындарды жинау» ойыны арқылы оқушыларды бірнеше топтарға біріктіру. Ол үшін топ санына байланысты пайдалы қазбалардың аты жазылған карточкаларды немес кима қағаздарды қорапқа салып, оқушыларға тарату. Пайдалы қазба атына сәйкес оқушылар бір топқа жиналады.
Қайдан алынады?
Мақсаты: Табиғи ресурстардың қайдан алынатыны туралы пікір алмасу.
«Сиқырлы қорапша» ойыны арқылы әр топқа бір пайдалы қазбаның суреті немесе аты жазылған парақ беріледі.
Топта ынтымақтаса отырып, оқушылар оның қайдан алынатынын анықтайды да өз жауаптарын кез-келген формада айтып, ұсынады.
Оқулықта берілген ақпаратты пайдалана отырып, бірнеше сұрақтарға жауап береді. Жетекші сұрақтар:
Жер қыртысынан нені алуға болады?
Қазбаларды неліктен пайдалы деп атаймыз? Ойыңмен бөліс.
Пайдалы қазбаларды қайда кездестіруге болады? Мысал келтір.
Әктас пайдалы қазбаға жатады ма? Гранит ше?
Кен деген не?
ҚБ. Мұғалімнің ауызша қалыптастырушы бағалауы.
Не өндіріледі?
Мақсаты: Пайдалы қазбалардың өндірілетін орындарымен таныстыру.
Оқулықта берілген ақпаратты пайдалана отырып, бірнеше сұрақтарға жауап беру. Сұрақтар:
Пайдалы қазбаларды қандай әдістермен алуға болады?
Ашық әдіспен пайдалы қазбаларды алуға болады ма? Ал жабық әдіспен ше?
Шахта не үшін керек? Ойыңмен бөліс.
Бұрғылау арқылы қандай пайдалы қазбаны алуға болады?
Тапсырманың соңында «Сәйкестендіру тесті» орындалады.
ҚБ. Мұғалімнің «Смайликтер» арқылы қалыптастырушы бағалауы.
Зерттеу жұмысы.
Мақсаты: Ғимаратты тұрғызу үшін қандай пайдалы қазбалар қолданылатынын анықтау.
Ресурстарды таратып беру. Әр топқа ғимараттың суреттері мен жауап парақтары таратылады.
Зерттеудің сұрағы: Ғимаратты салу үшін қандай пайдалы қазбаларды қолдануға болады?
Зерттеудің жоспары:
-Ғимаратты салуда пайдалы қазбаларды пайдалануды дұрыс анықтау.;
- өз жауаптарын қалаған формада ұсыну. Зерттеудің барысы: Оқушылар топтаса отырып,
ғимаратты салуда қандай пайдалы қазбаларды қолдануға болатынын анықтап, өз ойларымен бөліседі.Ой қорыту
жасайды.
|
Карточка лар
Қорапша Слайд
№3
Оқулықп ен жұмыс
Слайд
№4,5,6
Сәйкесте ндіру тесті
Ғимаратт ың суреті, пайдалы қазбалард ың суреті Слайд
№7
| |
Скачать 2.84 Mb.