экология қмж 6 кл. ыса мерзімді саба
Скачать 2.84 Mb.
|
Сіздің әке шешеңіздің машинасы өте ластанған. Не істейсіз? А. Ата анамен бірге машина жуатын жерге барып жуасыз. Ә. Таныс балдарға жудыру. Б. Машинаны жақын жердегі көгалдың ортасын қойып, өзіңіз тазартуға кірісесіз. Түсте сіз жолдастарыңызға баруыңыз керек. Не істейсіз? А. Әкеңізге апарып таста деп өтініш жасайсыз. Ә. Аяғыңызға ролик киіп, өзіңіз кетесіз. Б. Еш жаққа бармауға ұйғарасыз.Себебі бәрібір үлгермейсіз. Сіздің сүйікті көйлегіңізді жуу керек. Не істейсіз? А. Қолмен тез арада жуасыз. Ә. Жууға үлкен апаңызға бересіз. Қарап отырмай іспен шұғылданасың. Б. Көйлекті кір жуатын машинаға саласыз. Сіз сусындарды, көбінесе, қандай ыдыспен аласыз? А. Шыны ыдыс. Ә. Пластика Б. Қағаз ыдыс Сіз салқын кеште машинада келе жатырсыз. Салқын тимес үшін сіз не істейсіз? А. Үйден алып шыққан жемпірді киесіз. Ә. Машинаның барлық терезесін жабасыз. Б. Ата анаңнан жылуды қосуды өтінесіз. Сізге ертең сабақта оқитын дәріске байланысты кейбір қажетті нобайларды сызу керек. Ол үшін сіз қандай қағазды пайдаланасыз? А. Өте жақсы, жаңа сықырлап тұрған қағазды. Ә. Жазу жазылатын блокнот. Б. Артқы жағы таза, ескі жазылған қағаз. Сіз жақын тоғайға жолдастарыңызбен дем алуға бардыңыз. Сізден кейін не қалды? А. Тамақтан қалған ыдыстар, т.б қалдықтар көмілген төмпешіктер қалды. Ә. Ештеңе қалған жоқ, себебі қалдықтардың бәрін өздеріңізбен алып кеттіңіздер. Б. Еркіндікке жол берілген. Сіз сыпырушы емессіз, қалдықтарды кез келген жерге тастап, ыдыстарды ағашқа іліп, ойға келгенді істедіңіз. Сіз физикалық география сабағында не істедіңіз? А. Әдеттегідей ұйықтадық. Ә. Дәптерге Арал теңізін салдық. Б. Қоршаған сыртқы орта туралы тереңірек ойладық. VІІІ кезең. Географиялы - экологиялық есептер. Мақсаты: Айналадағы бізді қоршаған табиғатты сүйіп, аялап адамдардың тіршілігі, өмірі табиғатпен тікелей байланысты екенін жас өскелең ұрпақ балабақшадан, отбасынан, мектеп қабырғасынан жақсы түсініп шығу керек. есеп: Тәулігіне 1 ағаш 1 адамға жететін оттегі бөледі. Қалада қажетсіз газдардың бөлінуіне байланысты бұл оттегінің 10 есе кемісе, бір жарым миллион халқы бар Алматы қаласының тұрғындары үшін қанша ағаш қажет? Шешуі: 1500000*10=15 млн (ағаш) есеп: Бір автомобиль тәулігіне 20 кг газ бөліп шығарса, 6 автомобиль 1 айда қанша кг газ бөліп шығарады? Шешуі: 6*20=120; 120*30=3600 (кг) есеп: 1 тонна мата қалдығынан өңдеп 600 метр мата алуға болады. Осындай 35 тонна мата қалдығынан қанша метр мата алуға болады? Шешуі: 35*600=21000 (м) есеп: Құмырсқа 1 минутта ұясына 2 ондық жәндік тасып әкелсе, 2 сағатта қанша жәндік тасып әкеледі? Шешуі: 20*120=2400 (жәндік) есеп: Жер мен Айдың арасы 384000 км, ал Жер мен Күннің арасы 149500000 км болса, Ай күнге қарағанда Жерге жуық шамамен неше есе жақын? Шешуі: 149500000/384000 389,3 (есе) есеп: Пәтердегі су краннан дұрыс жабылмаса 6 минутта 1 стакан су ағады. Осындай краннан 1 сағатта /1 тәулікте/ неше литр су ағады? Шешуі: 16*60=10 (стакан 1 сағ); 24*10=240 (стакан 1 тәулік) есеп: 1 үйеңке ағашы бір жылда 2 кг 100 г оттегі бөліп шығарады. Ал шегіршін ағашы одан 7 есе көп оттегі бөліп шығарса, онда жылына бір үйеңке және шегіршін ағаштары қанша кг оттегі бөліп шығарады? Шешуі: 2100*7=14700; 14700+2100=16800(г)=16кг 800г есеп: Көк шегіртке 1 айда 42 өсімдік битін, одан 3 есе аз кішкене шіркей, ал шіркейлерге қарағанда шыбындарды 6 есе көп жесе, ол 1 айда /3 айда/ қанша жәндіктерді жейді? Шешуі: 42/3=14;14*6=84: 42+14+84=140(1ай); 140*3=420(3ай) есеп: Атмосферадағы ауаның ластану нәтижесінде 1 жылда 16 миллиард сомға залал келеді, ал 10,20,50,100 жылда қанша зиян шегеміз? Шешуі: 16 млрд*10=160 млрд; 16*20=320млрд; 16*50=800млрд есеп: Шошқа өсіретні кешендерден тәулігіне 350 метр куб лас заттар өзенге құйылады. Жылына қанша мөлшерде өзендерге лас зат құйылады? Шешуі: 365*350=127750м(куб) есеп: Үйрек 70 күнде 4 кг-ға дейін салмақ қосса, 35 күнде ол қанша салмақ қосады? Шешуі: 70/35=2; 4/2=2 (кг) есеп: Бамбук ағашы тәулігіне 30 см өседі, ал терек ағашы тәулігіне 2 см өссе, бамбук ағашы тәулігіне неше есе артық өседі? Шешуі: 30/2=15(есе) есеп: Әр адам 1 жылда 3 ағаштан жасалған қағазды пайдаланады. Сенің жанұяңа қанша қағаз керек 1 жылда? Шешуі: 4 адам болса- 4*12=48 (ағаш) есеп: 60 кг Макулатура 1 ағаштың өмірін қорғаса, оқушылар жинаған 420 кг маклатура неше ағаштың өмірін қорғайды? Шешуі: 420/60=70 (ағаштың) ІХ кезең. Жаңа сабақ тақырыбына байланысты оқушылардан тест жұмысын алу. Ғаламдық проблемалар дегеніміз не? Озон қабатының бұзылуы Ауа бассейнінің ластануы Табиғи төтенше жағдайлар Техногендік төтенше жағдайлар
|