ЭУМКД Беларуская мова (Культура маўлення). Картка дысцыпліны 18 Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы 20

ЭУМКД Беларуская мова (Культура маўлення). Картка дысцыпліны 18 Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы 20

ТЭСТ

ПЫТАННІ ДА ЗАЛІКУ ПА ДЫСЦЫПЛІНЕ “БЕЛАРУСКАЯ МОВА. КУЛЬТУРА МАЎЛЕННЯ”

ТЭСТ

ПЫТАННІ ДА ЗАЛІКУ ПА ДЫСЦЫПЛІНЕ “БЕЛАРУСКАЯ МОВА. КУЛЬТУРА МАЎЛЕННЯ”

Электронны вучэбна-метадычны комплекс па дысцыпліне “БЕЛАРУСКАЯ МОВА : КУЛЬТУРА МАЎЛЕННЯ”

Название	Картка дысцыпліны 18 Гістарычныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы 20
Анкор	ЭУМКД Беларуская мова (Культура маўлення).docx
Дата	24.04.2017
Размер	1.26 Mb.
Формат файла
Имя файла	ЭУМКД Беларуская мова (Культура маўлення).docx
Тип	Картка #2712
страница	33 из 33

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 33

1. Пазначце правільны варыянт сцвярджэння (нумар):

а) беларуская мова належыць да славянскай групы моў індаеўрапейскай моўнай сям’і;

б) Беларуская мова належыць да раманскай групы моў індаеўрапейскай моўнай сям’і;

в) беларуская мова належыць да балтыйскай групы моў індаеўрапейскай моўнай сям’і.
2. Пазначце правільны варыянт адказу:

Індаеўрапейская моўная сям’я складаецца з:

а) 9 моўных груп;

б) 12 моўных груп;

в) 16 моўных груп.
3. Выберыце прозвішчы славутых беларускіх асветнікаў з прапанаванага спісу:

Кірыла Тураўскі

Алесь Марціновіч

Клімент Смаляціч

Аўраам Смаленскі

Ефрасіння Полацкая

Францыск Скарына

Канстанцін Валасовіч

Сымон Будны

Васіль Цяпінскі

Мялецій Сматрыцкі

Пётр Мсціславец

Павел Шпілеўскі
4. Адкажыце на пытанні:

У якой дзяржаве ў XVI стагоддзі беларуская мова з’яўлялася дзяржаўнай мовай?

а) у ВКЛ

б) у Рэчы Паспалітай

в) у Расійскай імперыі
5. Адкажыце на пытанне:

У якім годзе выйшла першая “Беларуская граматыка для школ” Б.Тарашкевіча?

а) у 1914 годзе

б) у 1921 годзе

в) у 1918 годзе
6. Ці згодны Вы з тым, што:

Новая беларуская літаратурная мова фарміравалася на аснове:

а) жывых гаворак;

б) стараславянскай мовы;

в) старабеларускай мовы.
7. Выберыце правільны варыянт адказу:

Дарэформенны перыяд працягваўся з:

а) 1918 па 1933 год;

б) 1918 па 1957 год;

в) 1918 па 1959 год.
8. Назавіце вядомых беларускіх мовазнаўцаў:

Я. Лёсік

Браты Гарэцкія

А.Луцкевіч

У.Караткевіч

Я.Станкевіч

П.Пачобка

Б.Тарашкевіч

М.Багдановіч

Я.Карскі

І.Чыгрынаў

С.Некрашэвіч

П.Бузук
9. Адзначце словазлучэнні, у якіх выдзеленыя словы ўжыты ў пераносным значэнні:

упала кропля;

горкі агурок;

мора кветак;

малюнкі мінулага;

бачыць жыццё.
10. Адзначце выпадкі з мнагазначнымі словамі:

1) актыўны на ўроку – пасіўны на перапынку;

2) бабка Адарка – смачная бабка;

3) завязаць вузел – вузел супярэчнасцей;

4) светлы клас – дружны клас;

5) скупы хлопчык – шчодры дзядзька;

6) шырокі гасцінец – гасцінец для ўнука.
11. Адзначце словы, якія адносяцца да пасіўнай лексікі:.

космас;

рондаль;

аэраплан;

стэрэакіназала;

іспыты.
12. Адзначце гістарызмы:

чало;

харужы;

сойм;

буякі;

каганец.
13. Адзначце архаізмы:

рэкрут;

персі;

кардон;

лякаматыва;

засценак.
14. Адзначце парушэнні фразеалагічнай нормы:

Весці першую скрыпку.

Абвесці вакол носа.

Мора па калені.

Нарадзіўся ў шчаслівай кашулі.

Дзясятая вада на кісялі.
15. Адзначце словы – антонімы:

антычныя, любоў;

выліць, падліць;

радасць, сум;

горача, светла;

адважны, баязлівы.
16. Адзначце словы іншамоўнага паходжання:

мемуары;

аб’яднанне;

вернісаж;

раўнапраўе;

асістэнт.
17. Адзначце ўстарэлыя словы:

араты, ратай, плугар;

твар, аблічча, лік;

тканіна, матэрыял, мануфактура;

воз, павозка, калясніца;

архітэктар, дойлід.
18. Адзначце безэквівалентныя ў рускамоўным дачыненні словы:

чыгунка;

алей;

гута;

малюнак;

акавіта.
19. Адзначце тэрміны:

меланхолік;

даследаванне;

крэдыт;

алгарытм;

абзац.
20. Паводле ўжывання тэрміналагічная лексіка падзяляецца на:

1) штодзённа ўжывальную;

2) агульнаўжывальную;

3) агульналітаратурную;

4) вузкаспецыяльную;

5) уласнабеларускую.
21. У межах навуковага стылю выдзяляюць падстылі:

1) уласна навуковы;

2) навукова-афіцыйны;

3) навукова-вучэбны;

4) навукова-папулярны;

5) навукова-публіцыстычны.
22. Загад адносіцца да дакументаў:

1) арганізацыйных;

2) распарадчых;

3) даведачна-інфармацыйных;

4) бухгалтарскіх;

5) справавых лістоў.
23. Для афіцыйна-справавога стылю характэрна:

1) абстрактнасць;

2) лаканічнасць;

3) лагічнасць;

4) эмацыянальнасць;

5) вобразнасць.
24. У афіцыйных дакументах выклад ідзе ў стылі:

1) разважання;

2) прадпісання;

3) апісання;

4) канстатацыі;

5) апавядання.
25. Рэквізітам дакумента з’яўляецца:

1) аркуш паперы;

2) дата;

3) тэкст;

4) бланк;

5) подпіс.
26. Упішыце загаловак у прапанаваную схему.

Афіцыйна-справавы

Публіцыстычны

Навуковы

Гутарковы

Мастацкі

27. Выпішыце парадкавыя нумары жанраў, якія адносяцца да навуковага маўлення.

1. Загад; 2. рэферат; 3. справаздача; 4. раман; 5. рэпартаж; 6. паэма; 7. заява; 8. акт; 9. канспект; 10. дакладная; 11. дыялог; 12. суправаджальны ліст; 13. анатацыя.
28. Дапоўніце выраз:
З інфарматыўным цэнтрам абзаца звычайна супадае ... (што?)

29. Вылучыце з пералічаных ніжэй жанраў той, якому дадзенае азначэнне адпавядае.
Кароткі выклад зместу кнігі, артыкула – гэта ...

1. рэферат

2. канспект

3. анатацыя

4. тэзісы
30. Дапоўніце выраз.
Нацыянальны моўны этыкет – гэта …, напрыклад, … .
31. Дапоўніце выраз.
Сутнасць рэзюмэ-вывадаў у тым, што ... .
32. Запішыце асноўныя складнікі рэферата, курсавой работы.

Моўныя сем’і і групы моў. Беларуская мова сярод іншых моў свету.
Гістарычныя этапы развіцця беларускай мовы.
Славутыя беларускія мовазнаўцы.
Лексіка паводле значэння.
Лексіка паводле ўжывання.
Лексіка паводле паходжання.
Праблемы беларуска-рускай інтэрферэнцыі ва ўмовах білінгвізму.
Асаблівасці марфалагічнай інтэрферэнцыі.
Асаблівасці сінтаксічнай інтэрферэнцыі.
Спецыфіка і асаблівасці тэрміналагічнай лексікі.
Сутнасць паняццяў “спецыяльная лексіка”, “тэрмін”, “тэрміналогія”, “прафесійная лексіка”, “наменклатурная назва”.
Асаблівасці перакладу тэрміналагічных словазлучэнняў.
Прадуктыўныя спосабы словаўтварэння ў беларускай тэрміналогіі.
Агульная характарыстыка навуковага стылю.
Стылістычныя сродкі навуковага стылю.
Мова і маўленне. Адрозненні.
Навуковы тэкст: структура і моўнае афармленне.
Навуковы тэкст: прынцыпы разгортвання і сціскання інфармацыі.
Сістэма жанраў навуковай літаратуры.
Кампазіцыйна-змястоўная і лінгвістычная арганізацыя анатацыі.
Рэферат як жанр навуковай літаратуры.
Асаблівасці складання тэзісаў.
Жанр рэзюмэ і яго асаблівасці.
Справавыя лісты. Прызначэнне, правілы афармлення.
Афіцыйна-справавы стыль.
Паняцце дакумента. Віды дакументаў.
Асаблівасці нацыянальнага моўнага этыкету.
Спецыфіка безэквівалентнай лексікі.
Культура маўлення. Сутнасць. Складнікі.
Беларуская графіка. Гістарычныя звесткі.

$c:\users\tec.by\desktop\эумкд_беларуская мова_культура маўлення\об авторах\teacher.jpg$

І.В. Наўроцкая,

выкладчык кафедры агульнаадукацыйных дысцыплiн установы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт інфарматыкі і радыёэлектронікі”

В.Я. Ляўкевіч, тэхнічная падтрымка

інжынер кафедры агульнаадукацыйных дысцыплiн установы адукацыі “Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт інфарматыкі і радыёэлектронікі”

(С) БГУИР

1^[1] Кірыліца – старажытная славянская азбука, якая была створана ў 863 г. і названа ў гонар першага славянскага асветніка Кірыла

2^[2] 1 тыс. да н. э. у выніку каланізацыі грэкамі Італіі з грэчаскім пісьмом пазнаёміліся розныя народы Італіі, у тым ліку і этрускі (VІІ ст. да н. э.). Ад этрускаў яно стала вядома лацінам – італійскаму племені, якое заснавала Рым. У VІ ст. да н. э. лаціны на аснове грэчаскага пісьма стварылі свой алфавіт – лацініцу.

3^[3] Міжмоўныя амонімы - словы, сугучныя ў розных мовах, але маюць розныя значэнні.

4^[4] Падрабязней пра гэта гл. у раздзеле “Лексіка паводле паходжання”.

5^[5] Адметнасці ўтварэння дзеепрыметнікаў і дзеепрыслоўяў разгледжаны ў раздзеле “Марфалагічныя асаблівасці”

6^[6] Для даведкі: носитель па-беларуску носьбіт

7^[7] Назоўнік лебедзь і ў беларускай, і ў рускай мовах мужчынскага роду. Таксама супадае форма роду ў слова глазура, слодыч – назоўнікі жаночага роду: шакаладная глазура, прыемная слодыч

8^[8] Выключэнне складаюць навуковы і афіцыйна-справавы стылі, дзе такія дзеепрыметнікі ўжываюцца: кантралюючая асоба, кіруемы працэс, бягучы год, даследуемая праблема і інш.

9^[9] Тады гэта называецца палілог

10^[10] У гэтых адносінах узгадайце псеўданім беларускай пісьменніцы Алаізы Пашкевіч

11^[11] Дадатковыя звесткі пра падстылі навуковага стылю гл. у раздзеле “Сістэма жанраў навуковай літаратуры”

12^[12] Падрабязней гл. у раздзеле “Мова і маўленне”.

13^[13] Гл. правілы афармлення простай мовы.

14^[14] Таксама гл. папярэдні раздзел

15^[15] Падрабязней пра функцыянальныя стылі беларускай мовы гл. раздзел 4.

16^[16] Пра прафесіяналізмы гл. падрабязней у раздзеле “Лексіка паводле сферы выкарыстання”.

17^[17] Пра спецыфіку выкарыстання суфікса -ір- гл. у раздзеле “Словаўтваральныя асаблівасці”

18^[18] Пра неўласцівыя суфіксы і словаўтваральныя фарманты беларускага тэрмінаўтварэння і іх асаблівасці перакладу на беларускую мову гл. там жа.

19^[19] Манаграфія – навуковая праца, прысвечаная ўсебаковаму даследаванню адной тэмы, праблемы.

20^[20] У раздзеле “Формы і тыпы маўлення”.

21^[21] Дакумент – тэкст, які рэгламентуе дзеянні людзей, адпаведным чынам складзены і зацвержданы, валодае юрыдычнай сілай.

22^[22] Нормы беларускай літаратурнай мовы разгледжаны ў раздзеле “Нарматыўнае беларускае маўленне”.

23^[23] Прыказкі і прымаўкі

24^[24] Падрабязна гл. раздзел “Нарматыўнае беларускае маўленне”

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 33

$c:\users\tec.by\desktop\эумкд_беларуская мова_культура маўлення\оболочка\images\logo_left.png$

Электронны вучэбна-метадычны комплекс па дысцыпліне “БЕЛАРУСКАЯ МОВА : КУЛЬТУРА МАЎЛЕННЯ”

для студэнтаў дзённай, завочнай, вячэрняй і дыстанцыйнай формаў навучання вышэйшых навучальных устаноў.

| Об авторах