Өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғау Ажгалиева Динара Амангельдиевна Ілияс Есенберлин атындағы мектебінің мұғалімі Оқу мақсаты:
| 8.4.2.11.- өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғауда тізбек бөлігі үшін Ом заңын қолданып, электр тізбектеріне есептер шығару .
| Сабақтың мақсаты:
| Оқушылар барлығы орындай алады:
| Оқушылар өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғауда тізбек бөлігі үшін Ом заңын қолданып, электр тізбектеріне есептер шығарады
| Оқушылардың көпшілігі орындай алады:
| өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғауда тізбек бөлігі үшін Ом заңын кестеге қойып есептер шығаруға қолданады
| Кейбір оқушылар орындай алады:
| тізбектей жəне параллель жалғауды ажыратып, аралас жалғауға арналған тап- сырмаларын орындайды.
| Бағалау критерий- лері:
(Жетістік критерий- лері, табыс крите- рийлері, күтілетін нəтиже)
| Өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғаудың негізгі қасиеттерін бі- леді. Сызба бойынша тізбек құрастыра алады. Ом заңын пайдаланып, оқушылар өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғауға берілген есептерді формуланы қолданып шығара алады.
| Тілдік мақсат
| Терминология: электр тізбегі, параллель, тізбектей, ток күші, кернеу, кедергі, сызба, кесте, пропорционал
|
|
| Қазақша
| Орысша
|
| электр тізбегі
| Электрическая цепь
|
| Параллель
| Параллель
|
| Тізбектей
| Последовательное
|
| Ток күші
| Сила тока
|
| Кернеу
| Напряжения
|
| Кедергі
| Сопротивление
|
| Сызба
| Схема
|
| Кесте
| Таблица
|
| Құндылықтарды да- мыту
| Жалпы бірдей еңбек қоғамы, еңбек жасауға, өмір бойы білім алуға баулу, шы- ғармашылық қабілеттерін арттыру.
| Пəнаралық байла-
ныстар
| Математика (есептеу), сызу (сұлба),геометрия.
| Алдыңғы оқу
| Электр тізбегін құруды, электр құралдарының қалай жалғануын, электр құрал- дарының шартты белгілерін, Ом заңын біледі. Электр кедергісінің өткізгіш
ұзындығына, көлденең қимасының ауданына, өткізгіш материалына тəуелділі- гіне практикалық жұмыс жасады.
| Жоспар
| Жоспарланған уақыт
| Жоспарланған іс – əрекет
| Ресурстар
| Сабақтың басы
2 минут 5
мин
Сабақтың ортасы
| Оқушыларға жағымды ахуал туғызу
Топқа бөлу "Мозайка " арқылы топтастыру. (амперметр, вольтметр, реостат)
Үй тапсырмасы: Зейінін шоғырландыру (сұрақ – жауап) 1.Электр тізбегінің құрамды бөліктерін ата?
Амперметр тізбекке қалай жалғанады? Вольтметр тізбекке қалай жалғанады? 4.Тізбек бөлігі үшін Ом заңын айт
Өткізгіш кедергісі қандай физикалық шамаларға тəуелді? Меншікті кедергі дегеніміз не? Формуласын жаз Меншікті кедергінің өлшем бірлігі қандай? Есеп шығарған кезде меншікті кедергінің мəнін қайдан аламыз? ҚР "От шашу" тəсілі
Ой қозғау: Сызбаны сөйлетейік.:
| Сурет қи- ындылары
Сурет, белгі, өл- шемдер жазылған парақша- лар
|
10 мин
| ҚБ «Мадақтау» тəсілі
"Диалогтық" əдіс арқылы жаңа сабақ түсіндіру "Блум түймедағы" əдісі арқылы жаңа сабақты бекіту 1.Тізбектей жалғау дегеніміз не?
Параллель жалғау дегеніміз не? Тізбектей жалғаудың негізгі қасиеттері қандай? Параллель жалғаудың негізгі қасиеттері қандай? Тізбектей жалғау мен параллель жалғау кезіндегі кедергілерінде қандай айырмашылық бар? Тізбектей жалғау мен параллель жалғаудың парактикада қай- сысы тиімді, себебін түсіндір.
ҚБ "Екі жұлдыз, бір ұсыныс" Топтық жұмыс: «Күту уақыты» əдісі
Топтар белгіленген уақытта есеп шығарады Тапсырма 1
Кедергілері 10 Ом, 20 Ом жəне 30 Ом үш резистор тізбектей жал-
ғастырылып, кернеуі тұрақты 180 В желіге жалғанған. Əрбір резис- тордағы ток күші мен кернеудің түсуін анықтаңыз.
| Интербел- сенді тақта Сызба Демон- страцияға қажетті электр құ- ралдары Тапсырма, плакат, маркер Түймедақ суреті
| R, Ом
| І, А
| U1, B
| U2, B
| U3, B
| І1, А
| І2, А
| І3, А
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 мин
5 мин
| Тапсырма 2
Əрқайсысының кедергісі120 Ом – ға тең 5 шам параллель жалған- ған. Осы тізбектегі кернеу 220 В болса, тізбектегі жалпы ток күші неге тең болады?
Тапсырма 3
Кедергісі 50 Омэлектр шамына кедергісі 12 Ом резистор тізбектей жалғанған. Осы тізбектің сызбасын сызып, олардың қорытқы ке- дергісін анықтаңдар.
Дескриптор
желінің жалпы кедергісін анықтайды; Ом заңын қолданып жалпы ток күшін есептейді; тізбектей жалғанған өткізгіштерге арналған заңдылықтарды ес- керіп, əр резистордан өтетін ток күшін анықтайды; Ом заңын пайдаланып əрбір резистордағы кернеудің түсуін есептейді
ҚБ «Плюс-Минус» əдісі Керемет жұмыс жасадыңыздар Жақсы жұмыс көрсеттіңіздер
Сіздерге əлі де жұмыс жасау керек Жұптық жұмыс:
«Кестені толықтыр» əдісі
Кедергілері 10 Ом, 15 Ом жəне 30 Ом үш резистор параллель жал- ғастырылып, кернеуі тұрақты 30 В желіге жалғанған. Тізбектегі жалпы кедергіні, жалпы ток күшін жəне əрбір резистордан өтетін ток күшін анықтаңыз.
Дескриптор
желінің жалпы кедергісі анықтайды; Ом заңын қолданып жалпы ток күшін есептейді; параллель жалғанған өткізгіштерге арналған заңдылықтарды ескеріп, əр резистордағы кернеудің түсуін анықтайды; Ом заңын пайдаланып əрбір резистордан өтетін ток күшін есептейді.
| Плюс, ми- нус белгі- лері
Кесте
Фигуралар
Шартты белгілер
|
|
-Алынған мəндерді кестеге жазады ҚБ «Фигуралар» əдіс
Толық орындады Жартылай орындады Көмек қажет
І Жеке жұмыс
«Графикалық органайзер» əдісі
Берілген шартты белгілерді пайдаланып, өткізгіштерді тізбектей жəне параллель жалғау заңдылықтарына сəйкес сызбаны құрасты- рады. Есеп шығарады
|
| 24
20 Ом В
|
| 30 Ом А
| 6 мин
| ҚБ «Ыстық шай» əдісі
Қызыл шай сызбаны құрастырады
Сүт Өткізгіштерді қосу нұсқаларын ұсынады
Қант Тізбектегі ток күшін табады.
| Қорытынды бөлім 5
минут
| Кері байланыс: «Логикалық тізбек »
Оқушылар жасырынған сөзге қысқа түсінік беріп, тізбек құрады. Рефлексия «Білім ағашы»
| Макет
| |