1. Апараттар, апаратты технологиялар жне апаратты процесстер туралы ым. "Апарат"
 Скачать 0.98 Mb.
|
|
141. Мультимедиялық технология. Мультимедия – компьютерде дыбысты,ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнелерді көрсету үшін жинақталған технология. «Мультимедия» - екі жай сөзден тұратын к‰рделі сөз: «мульти» - көп, «медиа» - алып ж‰руші немесе тасымалдаушы. Осылайша, «мультимедия» те компьютерлік терминін «көптеген тасымалдаушылар деп аударуға болады, яғни мультимедия ақпаратты (дыбыс, графика, анимация және т.б.) сақтаудың және көрсетудің көптеген амалдары дегенді білдіреді. Егер мультимедияны ақпаратты көрсетудің белгілі-бір технологиясы деп айтар болсақ, екі аспектіні еске т‰сірген де жөн – құрылғылық немесе аспаптық және бағдарламалық. Мультимедияның құрылғылық жағы қалыпты амалдармен де (графикалық, адаптер, монитор, дыбыс картасы, CD-ROM жетегі және т.б.), қосымша амалдармен де (бейнекарта телевизиялық кіру/шығумен, CD-R, CD-RW, DVD жетектері және т.б.) таныстырылуы м‰мкін. Мультимедияның бағдарламалық жағы қолданбалы бағдарлама және мамандандырылған бағдарлама деп бөлінеді. Қолданбалы программа – 1) пайдаланушының қолданбалы мәселелерді шешуге арналған программасы; жұмыс істеуші адамның нақты тапсырмасын орындайтын дестелік файлдағы программа. Әдетте, кеңірек айтылса, бұған командалық процессордан басқа программалардың барлығы жатады; нақты мағынада айтылса, оған мәтіндік процессорды, мәліметтер базасын, электрондық кестені және т.б. жатқызуға болады; 2) нақты есепті шығару ‰шін қолданылатын программа. Мультимедия технологиясы к‰нделікті өмірімізге нық енді. Алайда, осындай қолданбалы бағдарламамен дұрыс жұмыс істеу ‰шін мультимедия мен компьютер де барлық талапқа сәйкес болуы тиіс. 142. Мультимедияны қолдану аумағы. Мульмиедия – информацияны бейнелеудің ең жана түрі. Ол экранға түрлі түсті мәтіндік, дыбыстық мүмкіндіктерді біріктіре отыра шығып ЭЕМ-нің барлық жылжыту, сөйлеу, муз беру жақтарын толық пай-ды. Мұндай мүмкіндікті комп-дің қосымша дыбыстық құрылғысымен СД – РОМ дискісі бар ж\е онда бейне фильмдерді, фонаграммаларды, түрлі түсті гаммаларды көрсету жақтары толық қамтылған.М-лық комп-тер фороаппараттарды, бейнемогнитафондарды, бейнекамереларды қосуға арналған арнаулы бейнелік суреттерді өңдегенде қажет болаы. Бірақ онын арзан тұратына өз-өзіне белгілі. ЭЕМ-ң мулт-лық мүмкіндігі – ақпаратты бейнелеудің еғ керек түрі. Ол экранга мәліметтерді түрлі-түстік мәтіндік, графикалық мүмкіндіктрді біріктіру. DCI (дейплеймен басқару интерфейсі) – бұл дисплей дарйвермен жұмыс атқаратын интерфейс. Оған сәйкес келетін драйверлер комп-лік ойындар мен ж\е толық экранды ведио аппараттарды қасу туралы әр түрлі бағдарламалармен қол-ды ж\е тікелей экрандық буферді ақпараттарды жоғалтуға мүмкіндік береді. Бұл интерфейс сонымен қатар казіргіт ведиокаталарда таралған ақпараттар қатарын қамтиды, оған қоса:
143. Қазіргі мультимедиялық программалар түрлері. Ең жетілген компьютердің өзі программалық қамсыздандырусыз қызмет етпейді. Сол себепті бұл бөлімді нақтырақ қарастырған жөн. Операциялық ж‰йе Операциялық ж‰йе – компьютердің барлық басты әрекеттерін (пернелер тақтасын, экранды, дискжетектерді пайдалануды), сондай-ақ қатар операциялық ж‰йенің басқаруымен іске қосылатын басқа программалардың жұмысын басқаратын, көбінесе тұрақты сақтауыш құрылғыда тұратын, машиналық кодта жазылған программа. MCI – Media Control Interface MCI Windows 9x маңайында жұмыс атқаратын мультимедиялық қолданбалы программаларға әрт‰рлі құрылғыларды басқаратын аппаратты дербес интерфейстерді таныстырады. Берілген интерфейс өздеріне жіберілген MCI-командаларды (play, pause, stop және т.б.) интерпретациялайтын және орындайтын құрылғы драйверлер деңгейінде с‰йемелденеді. MCI командасында көптеген мультимедиялық компьютерлер ‰шін базалық командалар жинағы бар. Компрессионды менеджерлер Мультимедиялықақпараттарды (кескін, анимация, дыбыс) сақтау ‰шін ‰лкен талап етіледі. Көптеген жағдайларда ақпараттар комрессирленген т‰рде сақталады. Егер құрылғы аппараттық т‰рде компрессия мен декомпрессияны ұстамаса, бұл мәселені арнайы компрессионды менедюжерлер орындайды. Кодек Windows 9x аудио және виео ақпараттарды декомпрессия және компрессиялау ‰шін колектермен қатар қойылады. Сонымен қатар қосымша кодектерді орнату м‰мкін. DСI – Display Control Interface DСI (Display Control Interface – дисплеймен басқаруинтерфейсі) – бұл дисплей драйверімен жұмыс атқаратын интерфейс. Бұл Microsoft және Intel фирмаларымен бірлесе отырып құрастырылған. DCI – сәйкес келетін драверлер компьютерлік ойындармен және толық экранды видеақпараттарды қосу туралы әрт‰рлі бағдарламалармен қолданылады және тікелей экрандық буферден ақпарттарды жоғалтуға м‰мкіндік береді. Бұл интерфес сонымен қатар қазіргі видеокарталарда таралған аппараттар қатарын қамтиды, оған қоса: • Ақпараттық масштабтау. Егер осы м‰мкіндік видеапарат арқылы орындалатын болса, ендеше көлемін өзгерту ‰шін орталық процессор ресурсы қажет болмайды. • Видеоақпаратты жақсы қабылдауды қамтамасыз ету ‰шін YUV-RGB т‰стерін қайта құру. • Екі есе буферлеу. Ол беттерді өшіру кезінде экрандық буферлерді аппараттық ауыстыру ‰шін қолданылады. • Асинхрондық бейне. Екі есе буферлеумен бірге экрандық буферге ақпараттар шешімінің аса жылдамдығын қамтамасыз етеді. 144. Мультимедиялық қосымшалар құру технологиясы. Мультимедия – компьютерде дыбысты,ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнелерді көрсету үшін жинақталған технология. Яғни М–Я ақпаратты сақтаудың ж\е көрсетудің амалдары дегенді білдіред.Егер м–яны ақпаратты көрсетудің белгілі бір тех–сы деп айтар болсақ,екі аспектіні еске түсірген де жөн–құрылғылық н\е аспаптық ж/е бағдарламалық.М–яның құрылғылық ж ағы қалыпты амалдармен де (графикалық,адаптер,монитор,дербес дыбыс картасы.СД–РОМ жетігі ж/е т.б),қосымша амалдармен де,(бейнекарта телевизиялық кіру ж/е шығумен,СД–Р,СД–РW,DVD жетектері ж/е т.б.) таныстырылуы мүмкін. Мультимедия тех–сы күнделікті өмірімізге нық енді.Алайда,осындай қолданбалы бағдарламамен дұрыс жұмыс істеу үшін м–я мен компьютер де барлық талапқа сәйкес болуы тиіс.Сонымен,мультимедиялық компьютер дегеніміз–бұл м–яық барлық қолданбалы программалар өзінің барлық мүмкіндігін көрсете алатын компьтер түріү.М–ялық комп көп нәрсенені жасай білуі керек:монитор экранында графикалық ж/е бейне ақпараттар ды,анимацияны көрсете білуі керке.дыбыстық,музыка,соның ішінде компакт дискілердегі музыка сүйемдеуі жоғарғы деңгейде болуы шарт.Мультимедиялық компьютердің аппараттық бөлігі. Қомымша құрылғылары (қалыпты құрылғылыр) – DVD жетегі – модем
DVD дискжетегі–бұл ақпаратты оптикалық жазатын ауыстырмалы тасуыштары бар салыстырмалы түрде үлкен көлемді жадтайтын құрылғылыр.Басында бұлардың тасуыштары тек оқуға лайықталды,сондықтан дискжетегтер ақпаратты тек оқи алатын,бірақ мұндай дисклердегі деректер өзгертілуі н/е қайта жазылуы мүмкін емес еді.Дисклермен дискжиегтердің бір көп қайтара жазу мүмкіндіктері ба нускалары да бар, бірақ ол тек оқуға раналған кадімгі дискілерден әлде қайда қымбат, сондықтан жазу ж/е көп қайтарылмайды CD-ROM ж/е DVD-POM дискілері ең көп таралған деректер мен программалар жасауының үлкен көлемдегі тасуыштар; оларды сериялық түрде шығару қымбат емес ж/е оларға ақпараттың үлкен көлемін жазуға болады Модем – жай телефон арналары арқылы интернетке қосылып, онымен мәлімет алмасу мүмкіндігін береді. Модем деген сөз осы құрылғының қызметіне байланысты шыққан, ол модулятор, демодулято сөздерінің қызқаша түрі. Модем дербес ком-ден шыққын цифрлық сигналдарды жалпы телефон арналары арқылы тасымалданатын анологтық сигналдарға түрлендіреді. Ал екінші модем қабылданған сигналдарды қайтадан цифрлық формаға ауыстырады 145. Мультимедиялық компьютердің архитектурасы. Мультимедия – компьютерде дыбысты,ақпаратты, тұрақты және қозғалыстағы бейнелерді көрсету үшін жинақталған технология. «Мультимедия» - екі жай сөзден тұратын күрделі сөз: «мульти» - көп, «медиа» - алып жүруші немесе тасымалдаушы. Осылайша, «мультимедия» те компьютерлік терминін «көптеген тасымалдаушылар» еп аударуға болады, яғни мультимедия ақпаратты (дыбыс, графика, анимация және т.б.) сақтаудың және көрсетудің көптеген амалдары дегенді білдіреді. Мультимедия технологиясы күнделікті өмірімізге нық енді. Алайда, осындай қолданбалы бағдарламамен дұрыс жұмыс істеу үшін мультимедия мен компьютер де барлық талапқа сәйкес болуы тиіс. Сонымен «мультимедиялық компьютер» дегеніміз – бұл мультимедиялық барлық қолданбалы программалар өзінің барлық мүмкіндігін көрсете алатын компьютер түрі. Мультимедиялық компьютер көп нәрсені жасай білу керек: монитор экранында графикалық және бейне ақпараттарды, анимацияны көрсете білуі керек, дыбыстық , музыка, соның ішінде компакт-дискілердегі музыка сөйемелдеуі жоғары деңгейде болуы шарт. Мультимедияның бағдарламалық жағы қолданбалы бағдарлама жəне мамандандырылған бағдарлама деп бөлінеді. Қолданбалы программа – 1) пайдаланушының қолданбалы мəселелерді шешуге арналған программасы; жұмыс істеуші адамның нақты тапсырмасын орындайтын дестелік файлдағы программа. Əдетте, кеңірек айтылса, бұған командалық процессордан басқа программалардың барлығы жатады; нақты мағынада айтылса, оған мəтіндік процессорды, мəліметтер базасын, электрондық кестені жəне т.б. жатқызуға болады; 2) нақты есепті шығару үшін қолданылатын программа. Ал, мамандандырылған бағдарлама категориясы Мультимедиялық компьютердің аппараттық бөлігі . Əдетте, жинақталған «мультимедиялық компьютер» ұғымының құрамы ретінде мыналар түсінеді: • Қоректендіру болгының корпусы • Жүйелік (аналық) тақша • Орталық процессор • Оперативті жад • Бейнеадаптер • Монитор • Қатты дискіде жинақтауыш • Пернетақта • Тінтуір • CD-ROM дискжетегі • Иілгіш дискілердің дискжетегі • Дыбыстық карта Қосымша құрылғылары (көптеген елдерде қалыпты құрылғылар): • DVD дискжетегі • Модем • Телевизиялық тюнер 146. Қазіргі мультимедиялық технологияларды пайдаланып құжаттарды құру. Жаңа программалардың көбі, Windowsта жұмыс істейтін мультимедиялық болып келеді. Бұндай программалар видеоролик, мультипликация, музыканы орнату. Мультимедиялық программаның жай мысалдарына және оқитын программалар жатады. Delphi дің программированиеге қсынатын екі компоненті бар, олармен мультимедиялық программа құруға болады: Animate қарапайым анимация шыұарады. (Қолданушы файлды көшірген кездегідей;) Медиа плейер курделі есептердң шығаруға мұмкіндік береді. Мысалы, видеоролик, дыбыс шығару. Аnimate компоненті Анимейт к. Win 32 тақтасында орналасқан, жай анимацияны көрсетеді, оның кадрлары AVI файлында орналасқан. Анимация АВИ файлында орналсапаса да ол дыбыстық әсерлерімен бірге болады. Анимейт к. Тек қана сурет көрсетді. Толық дыбыспен көрсету үшін оны Медиа плейер компонентіне құру қажет. Анимейт компоненті формаға жай түрде қосылады. Компонентті формаға қосқаннан кейін оның құрамын орнату керек. Button 1 батырмасы процесті иннициализациялау, анимацияны көрсету ж\е тоқтату үшін қолданылады. Үзіліссіз анимацияны көрсету, Onclic командасы, ол пуск батырмасында орналасқан, ол актив құрамында true яғни ақиқат болуы керек. Осы процедура Баттон 1де Пускты стопқа ауыстырады. Анимацияны көрсету режимі Radio Button 1 & 2 қосқыштары арқылы орындалады. Onclic Eneblad құрамында блок қояды н\е батырмаларды қосады. Анимацияны көрсету активациясы келесі Баттон 2ге ж\е Buttons кадрына өту үзіліссіз көрсету кезінде. Onclic процедурасының стоп (Button) ге False құрамын Aktive ті қосу кезінде анимациясыз көрсетілуі тоқтатылады. 147. Ақпараттық-коммуникациялық технология түсінігі. Ақпараттық –коммуникациялық технология (АКТ)– Information and Communication Technologies (ICT) –тұтынушының ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау, тарату, бейнелеу және пайдалану мақсатында біріккен әдістер, программалық-техникалық құрылғылар және өндірістік ‰рдістер жиынтығы. АКТ пайдалану бәсекелес экономиканы көтеру ‰шін, әлемдік ж‰йедегі оның м‰мкіндіктерін кеңейтуге, жергілікті басқару мен мемлекеттік басқарудың тиімділігін жоғарылату ‰шін шешуші роль атқарады. Ақпараттық коммуникациялық технологияның енуі азаматтар мен мекемелердің мемлекеттік билік ұйымдарымен өзара қарым-қатынасының тиімділігін арттырады. Билік ұйымдарының жұмысы туралы ақиқат, оперативті, толық өзекті ақпараттар веб-сайтта жазылған. Бұл азаматтар мен қажетті ақпараттарды іздеуді қысқартады, мемлекеттік қызметкерлердің ақпараттарды т‰сіндіруге кететін уақыттарын азайтады, сонымен қатар көптеген кететін қателерді азайтады. АКТ негізінде «бір терезе қағидасы» деп аталатын барлық деңгейдегі ұйымдармен өзара қарым –қатынасы бір н‰кте арқылы енеді АКТ-ның енгізілуіндегі ‰лкен мәнге ие: қабылданатын шешімдердің сапасының жақсаруы; азаматтардың билікке сенімділігінің артуы; билік ұйымдарын қамтамасыз етуге қосымша қоғамның ұсталынымдарының төмендеуі. АКТ көмегінің арқасында әрт‰рлі мемлекетті басқару органдарының біртұтас корпоративтік желідегі деректерінің интеграциясына, құжат айналымын оптимизациялау мен шешімдерді қабылдау және олардың орындалуының механизмін арттыру мемлекеттік аппараттың тиімді жұмыс істеуінің жоғарылауына әкеледі 148. Мемлекеттік басқару тиімділігі жəне АКТ. Осы Бағдарламаның негiзiне "электрондық үкiмет" арқылы - прогрессивтi ақпаратты Қазақстанға" қол жеткiзу идеясы алынды. Қазақстанда "электрондық үкiметтi" қолданысқа енгiзу мемлекеттiк органдардың азаматтар мен ұйымдарға ұсынатын қызмет көрсетулер сапасын жақсартуға және мерзiмiн қысқартуға, мемлекеттiк органдар қызметiнiң ақпараттық базасына қолжетiмдiлiктi қамтамасыз етуге, болашақта әкiмшiлiк жүйенi жетiлдiрудi ескере отырып, құрамы жағынан тиiмдi әрі оңтайлы мемлекеттiк аппарат құруға бағытталған. "Электрондық үкiмет" құрудың басты басымдықтары Интернет-байланысқа қолжетiмдiлiктi қамтамасыз ету, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласында бiлiм деңгейiн көтеру, сондай-ақ мемлекеттiк басқару жүйесiне жаңғырту жүргiзу болып табылады. Электрондық мемлекеттiк қызмет көрсетудi қалыптастыру кезiнде әкiмшiлiк процестерге технологиялық қайта жабдықтау жүргiзу көзделетiн болғандықтан, "электрондық үкiмет" құру сонымен қатар мемлекеттiк басқару жүйесiн ұдайы жетiлдiрiп отыруға мүмкiндiк бередi. әлемдiк тәжірибенi талдауды ескере отырып, Қазақстанда "электрондық үкімет" құрудың ұзақ мерзiмдi болашағы бар және ол үш кезеңде iске асырылатын болады. Бiрiншi кезең "электрондық үкiметтiң" инфрақұрылымын құру. Аталған кезең шеңберiнде осы Бағдарламаны iске асыру "электрондық үкiметтiң" шлюзi мен порталы, банк жүйесiмен өзара iс-қимыл үшiн "төлем шлюзi", ұлттық бiрегейлендiру жүйесi, мемлекеттік органдардың бiрыңғай көлiктiк ортасы, орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың ведомствоаралық және үлгілiк жүйесiн құру мен дамыту, сондай-ақ электрондық қызмет көрсетулерге қолжетiмдiлiктi қамтамасыз ету жөнiндегi іс-шаралар жүргiзу, ақпараттық теңсiздiктi жою және ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласында бiлiм көтеру жөнiнде жұмыстар ұйымдастыру сияқты базалық құрамдас бөлiктердi құруға бағытталатын болады. Осы кезеңде Бағдарламаны iске асыру шеңберiнде ақпараттық және интерактивтiк қызмет көрсетулер жоспарлануда. Екінші кезең - "электрондық үкiметтің" сервисiн дамыту азаматтардың тіршілік-тынысы мен мемлекеттік органдардың жұмыс істеуінің барлық саласын қамтитын сан алуан сервистердi дамытуға, сондай-ақ әкiмшiлiк процестерге кең ауқымды технологиялық қайта жабдықтау жүргізуге бағытталатын болады. Осы кезеңде транзакционды қызмет көрсетулер iске асырылатын болады. Үшiншi кезең - ақпараттық қоғам құру e-медицина, e-бiлiм, e-мәдениет, е-демократия және басқалары сияқты жобаларды iске асыруды қоса алғанда мемлекеттік органдар мен ұйымдардың қызмет көрсетулерiн трансформациялауды, ақпараттық қоғам құруды көздейдi. 149. Электрондық үкімет (ЭҮ) анықтамасы. е-Үкiмет- мемлекеттiк органдардың ақпараттық-коммуникациялық технологияларды кеңiнен қолдану жолымен азаматтар мен ұйымдарға қызмет көрсетулердi ұсынуға барынша бағдарланған жұмыс iстеу тетiгi Электрондық үкіметті бағдарламаны іске асыру нәтижесі: -Электрондық үкімет инфроқұрылымның барлық компоненттерін қалыптастыру; -нормативтік қ-қ базаны құру; -Мемлекеттік оргондардың электрондық қызметтерін дамыту және қлыптастыру; -Халықтың компьютерлік сауаптылық деңгейін көтеру.2007 ж.ҚР электрондық үкіметті дамытудың 2008-2010 жылдарға бағдарламасы қабылданды,оның міндетіне мыналар кіреді. −Электрондық укімет базалық инфроқұрылымы мен қол жеткізу тетіктерін кеңейту жіне азаматтар ұшін ілеуметтік маңызды. −Бизнес ушін талап етілетін және азаматтар ушін әлеуметтік маңызды; −Мемлекеттік қызметтерді ұсынудың ұрдістерін автоматтандыру ж\е ыпалдастыру; −ақпараттандыру ұрдістерінің нормативтік қ−қ базаларын қамтамасыз ету ж\е электрондық мемлекеттік қызметтерді игеру; −мемлекеттік оргондардың қызметін бақылаумен мөлдірлігін арттыру; Электондық үкіметті негіздеу 2004ж. ҚР Үкіметмен электрондық ұкіметті қалыптастырудың 2005-2007 ж.арналган мемлекеттік бағдарламасы қабылданды. Электрондық үкіметті дамвыту кезеңдері Электрондық үкіметті енгізу стратегиясына сәйкес э.үкіметі қалыптастыру ж\е дамыту 4 кезеңнен тұрады: -Бірінші ақпаратты жариялау ж\е таратуды көздейді. -Екіншісі мемлекеттік оргондар мен азаматтар арасындағы өзара іс-қимылдың пері ж\е тура жолымен интерактивтік қызметтерді беру: −Үшінші қаржылық ж\е заңдық операцияларды үкімет порталы арқылы іске асыру трансациялық өзара іс−қимылы. −Төртінші ақпараттық қоғамды қалыптастыру. |