ИММУНОЛОГИЯ РК 1. 1. Иммунология пні мен масаты. Иммунология дамуыны тарихи кезедері. Иммунология сзі лат imunis бос, logos оыту,ілім,ылым. Иммунология
 Скачать 87.08 Kb.
|
|
21.Мононуклеарлы фагоциттер жүйесі,макрофактардың қызметтері мен рецепторлары. Мононуклеарлы фагоциттер жүйесіне негізінен шығу тегі,морфологиясы және атқаратын қызметтері бойынша біріктірілген шеткері қан моноциттері және әртүрлі орналасқан макрофагтар кіреді. Осы күні макрофагтардың көптеген иммунологиялық серпілістерге қатысатыны міндетті екені анықталды.Яғни олардың иммундық жауапты қалыптастыру,реттеу және жүзеге асыруға қатысуы. Моноцитопоэз ересек адамдарда суйек кемігінде үнемі жүріп отырады.Ал сүйек кемігінің монобластары аз жетілген мононуклеарлы фагоциттерге жатады.Олар гранулоцитарлық-моноцитарлық ізашар жасушалардан шығады,ал олардың өздері болса көп қабілетті гемопоэтикалық бағана жасушалардан таралады. Сүйек кемігінде моноциттердің өсуін бірнеше өсу факторлары бақылап отырады.Интерлейкин-3 пен колония стимулдаушы факторлар.ИЛ-3 қан жасаудың барлық бұтақтарын ынталандырады,ГМ-КСФ гранулоциттер мен макрофагтардың өндірілуін және макрофаг жұмысын кұшейтеді.М-КСФ мононуклеарлы фагоциттердің арнайы факторы болып саналады.Ал осы арнайы факторды бізде Т-хелперлер,сүйек кемігінің стормалы жасушалары,моноцит пен тіндік және т.б. жасушалар өндіреді.Сүйек кемігінде түзілген моноциттер ұзақ болмай,1 тәуліктен соң сыртқа шығады , ал қалған макрофагтар резидентті деп аталады.Қанда моноциттер қабырғалық және айналымдық болады.Айналымдық ол қанда айналып жүреді,ал қабырғалық қан тамыр эндотелийіне жабысып тамырлардан тіндерге қарай миграцияға дайын тұрады.Тіндік ортаға түскен моноциттер мүшелік және тіндік макрофагтарға айналады.Мысалы:бауыр купфер жасушалары,альвеолярлы жасуша,микроглия ,лимфа тіндерінің макрофагтары қабыну жәненекроз ошақтарының макрофагтары.Тіндік макрофагтар қабыну немесе жұқпа болмаса көкбауыр немесе лимфа тіндерінде жойылады.Ал альвеолярлы макрофагтар өкпеден мұрын арқылы шығады. Макрофагтар цитоплазмасында көп мөлшерде лизосома,ақуыз,көмірсу,липид және нуклеин қышқылдарына қатысты гидролитикалық ферменттер кездеседі.Пероксидаза,каталаза және NADH жоғары бактериоцидтік анион О₂ бөлінуін қамтамасыз етеді.Супероксиддисмутаза макрофагтардың өздерін О₂ анионынан сақтайды.Фагосома мен лизосоманың қосылуы фаголизосоманың түзіліп фагоцитталған бөлшектің қорытылуына әсер етеді. Макрофогтар көбінесе дәнекер тінді,олар лимфа түйіндерінде мұрын жолдарының шырышты қабаттарында да кездеседі.Альвеолярлы макрофагтар-өкпенің иммундық гомеостазын ұстап тұрады. Бауырдағы мононуклеарлы фагоциттердің өкілі-жұлдызшалы Купфер жасушаларының құрамында фагоцитоз бен пиноцитоз және пероксидаза қызметтерін жүзеге асыратын лизосома ферменттері бар. ОЖЖ мононуклеарлы фагоциттердің негізгі қызметін микроглия жасушалары және астроциттер атқарады. Макрофагтардың негізгі қызметтері: Репарацияға қатысу Фагоцитоз бен пиноцитоз Секроторлық қызметі Иммундық жауапты реттеу Макрофагтардың фагоцитарлық және бактериоцидтік белсенділігі жергілікті қабыну ошақтарының және ағзаның қоздырғыштардан тазарту болып табылады.Макрофагтар патогенді микроорганизмдер эндотоксиндерін жұтып,ыдыратады.Одан соң макрофагтар өлген,зақымдалған жасушаларды фагоцитозға ұшырататыны анықталды. Репарацияға қатысу –оның ең алғашқы кезеңдерінде макрофактар зақымдалған тін өнімдерін эндоцитоз және лизосомды гидролазалардың деградациясы арқылы шығарады.Және макрофагтар жаралардың жақылуларының барлық кезеңдеріне қатысады,яғни ангиогенездің күшеюіншақырады.Ал ангиогенезді ынталандыру мен реэпителизацияны индукциялатын бірнеше фактор өндіреді.Оларға:фибробластар өсуінің базисті факторы,инсулин тәріздес өсуші фактор және т.б. Макрофагтар активті секрециялаушы жасушалар.Себебі,макрофагтар комплементтің активті компоненттерін С2,С3,С4,С5 факторларын өндіреді.Сонымен қоса,лизоцим,интерферон,қандайда жағдайда ісік жасушаларын жоя алатын,лимфоциттердегі ДНҚ синтезін,цитотоксиндерді стимуляциялайтын митогенді ақуызды секрециялайды. Макрофагтар өңделген антигенді Т-лимфоциттерге беріп,иммунды жауап қалыптастырудың бастапқы сатысына қатысады.Келесі кезеңде Т және В жасушаларының әрекеттесуінің аралық жасушасы бола отырып,Т-лимфоциттен мпецификалық сигналды В-лимфоцит қосындысына береді.Осы жердегі ең маңызды қызметі,иммунды жауаптағы Т және В-лимфоциттердің қосындыларын бұғаттайтын антигендерді жою. Макрофагтардың бетінде рецепторларының үлкен жиынтығы бар.Олардың арқасында макрофагтар көптеген иммундық жауап қайтарудағы серпілістерге қатысады.Макрофакторда микроорганизмдердә ұстауға арналған рецепторлар бар:манноза рецепторлары (MMR), бактериалды липополисахаридтерге арналған рецепторлар (CD14), scavenger рецептор( MSR). Микроорганизмдер негізінен (MMR) манноза рецепторларымен ұсталады,себебі олардың құрылысы бактерия қабырғасындағы пептидогликанмен жоғары аффинді байланысуды қамтамасыз етеді. (MSR) рецепторлары арқылы грам оң және грам теріс бактериялар фагоцитозға ұшырайды.Осы рецепторлардан басқа оппсонизацияланған микроорганизмдерді ұстайтын рецепторлар бар.Олар:FcR имуноглобулиндер үшін ,CR1,CR3 және CR4 –комплементтің белсендірілген фрагменттері үшін. FcR рецепторы иммунды кешендерді байланыстырады да,патогенді агент фагоцитозын жеңілдетеді сол себепті маңызды.Ig G байланыстыру үшін үш түрлі рецептор бар: FcyRI ,FcyRII,FcyIII.Олар үшеуі де Ig G-мен оппсонизацияланған бактерияларды фагоцитозға ұшыратады, бірақ жоғарғы аффинді рецептор ол FcyRII.Олардың ұқсастықтары үшеуі де моноциттер мен макрофагтар бетінде экспрессияланған. Және макрофагтар бетінде тағы цитокиндерге арналған гликопротеинді рецепторлар бар. 29.Адамның негізгі гистосәйкестік кешенінің құрылысы, локустарының қызметі.HLA І және ІІ класс антигендеріжәне олардың жасуша аралық әсерлерінің рөлі. Гистосәйкестік антигендерінің тұқым қуалауы. Гистосәйкестік антигендер және оларды кодтайтын гендер гистосәйкестік жүйесін құрайды. Хромосомаларды будандастыру әдісін қолдана отырып, адамның негізгі гистосәйкестік жүйесі(МНС) адамның 6-шы аутосомды хромосомасының қысқа иінінде, ал тышқандарда 17-ші хромосомада оқшауланғаны анықталды. Негізгі гистосәйкестік кешені ДНҚ-ның едәуір бөлігін алады. Кешеннің басты ерекшелігі - оның маңызды полигендігі (ақуыз өнімдері құрылымдық жағынан ұқсас және бірдей функцияларды атқаратын бірнеше аллельді емес тығыз байланысты гендердің болуы) және айқын полиморфизм - сол геннің көптеген аллельдік формаларының болуы. Кешеннің барлық гендері кодоминант түріне сәйкес тұқым қуалайды. Адамның HLA –жүйесінің 5 локусы белгілі. Олар А,В,С,D,DR. Бұл локустарда арнайылықты гендер болады, олар арабша цифрлермен белгіленеді. Барлық HLA- жүйесінің гендері үш топқа бөлінеді. Әр топқа MHC (I, II және III) үш класының бірінің полипептидтерінің синтезін басқаратын гендер кіреді. Алғашқы екі кластың молекулалары арасында айқын құрылымдық айырмашылықтар бар. HLA І класс антигендері ковалентсіз байланысқан полипептидті тізбектен тұрады. Екі тізбектің біреуі ауыр, екіншісі жеңіл тізбек болып табылады. Бұл класстың антигендері А,В және С локустарына бөлінеді. Ауыр тізбек жасушадан тыс , трансмембраналық сегменттен және цитоплазмалық құйрықтық доменнен тұрады. Әрбір жасушадан тыс доменде шамамен 90 аминқышқылдары бар. I класс молекулаларының негізгі қасиеті - пептидтердің (антигендердің) байланыстырылуы және оларды Т-жасушалары үшін иммуногендік түрінде ұсынуы. HLA ІІ класс антигендері ауыр емес альфа және жеңіл бета тізбектерінен алынған гетеродимерлер болып табылады. HLA ІІ класс антигендері ең маңызды функциясы иммундық жауап кезінде Т-лимфоциттер мен макрофагтардың өзара әрекеттесуін қамтамасыз ету болып табылады. Т-хелперлер бһтен антигенді HLA класты II антигендерімен біріктірілген макрофагтармен өңдегеннен және макрофаг бетінде пайда болғаннан кейін ғана таниды.II класс антигендері В-лимфоциттердің, активтендірілген Т-лимфоциттердің, моноциттердің, макрофагтардың және дендриттік жасушалардың бетінде болады. HLA гендерінің тобында орналасқан немесе онымен тығыз байланысты HLA ІІІ класс антигендері кейбір комплемент компоненттерін басқарады: C4 және C2, сонымен қатар жасуша бетінде емес, қан плазмасында орналасқан В факторы. Ал I және II класс MHC молекулаларынан айырмашылығы, олар иммундық реакцияны басқаруға қатыспайды. 30.HLA-генотип, гаплотип және фенотип анықтамасы. HLA жүйесі антигендерін типтеу әдістері (серологиялық), HLA антигендерін типтеудің тәжірибелік аспектілері. Адамның гистосәйкестік кешенінің барлық гендері кодоминантты түрде тұқым қуалайды. Соған байланысты ата-анасынан берілген гендер жиынтығын HLA-генотип деп атайды. Адамның бір хромосомасындағы HLA -гендер жиынтығын HLA-генотип деп атайды. HLA-фенотип жасуша бетіндегі антигендер жиынтығы . HLA типтеу пациенттің тіндердің антигендерін сәйкестігін анықтау үшін қолданылады. HLA жүйесі антигендерін типтеу әдістеріне серологиялық, молекулалық-генетикалық, жасушалық әдістер жатады. Серологиялық әдістер. Антигендерді типтеудің негізгі серологиялық әдісі - HLA лимфоцитотоксикалық тесті: 1) әр түрлі HLA антигендеріне қарсы сарысуға 2000 зерттелетін лимфоциттер қосылады және олар инкубацияланады; 2) инкубациядан кейін комплемент қосылады; 3) антигенді тасымалдайтын лимфоциттер комплемент арқылы жойылады; 4) содан кейін лимфоциттерге бояу қосылады, ол тек тірі жасушаларды бояйды. Нәтиже өлген лимфоциттердің салыстырмалы санымен бағаланады. Серологиялық әдістің кемшіліктері: HLA-І класс антигендерін типтеу үшін кемінде 15 мл, ал HLA-ІІ класс антигендерін типтеу үшін кемінде 30 мл қан керек; Бөлініп алынған лимфоциттердің өміршеңдігі 80%-дан аз болмауы қажет; Зерттеу материалын ұзақ және қате сақтау сарысу мен комплемент сапасын бұзады. Сарысуды алу қажырлы еңбекті қажет етеді және бұл әдіс қымбат болып табылады. Молекулалық-генетикалық әдістерге рестрикция фрагменттерінің ұзындығының полиморфизмін талдау, ПТР әдістері жатады. Жасушалық типтеу әдісінде зерттеліп отырған лимфоциттерді және гаплотипі белгілі лимфоциттерді араластырып оларды инкубациялайды, кейін нәтижесін бағалайды. Бірақ бұл әдіске ұзақ уақыт кетеді және әдіс үшін керек гомозиготалы жасушы донорлар аз болып табылады. HLA жүйесінің антигендерін типтеу әдістері. HLA типтеу-адамның гистосәйкестіліктің басты кешені-HLA комплексін зерттеу. Бұл білім иммундық жауаптың әр түрлі реакцияларына қатысатын HLA-антигендерін кодтайтын 6-ші хромосомада гендер аймағын қамтиды. MHC бірінші класына HLA-A, -B және -C типтегі молекулалар жатады. HLA жүйесінің бірінші класындағы антигендер КЕЗ КЕЛГЕН жасушалардың бетінде орналасқан. 60-қа жуық нұсқалар HLA-A геніне, 136 HLA-B геніне және HLA-C геніне 38 сортқа белгілі. HLA типтеу . Бізде HLA антигендерін анықтаудың (терудің) 2 әдісі бар: HLA антигендерін типтеудің негізгі әдісі серологиялық әдіс - лимфоцитотоксичность тесті. Әдіс келесіден тұрады: 1) әр түрлі HLA антигендеріне қарсы сарысуға 2000 сынақ лимфоциттері қосылады; 2) инкубациядан кейін комплемент қосылады (қоян сарысуы оның көзі бола алады); 3) антигенді тасымалдайтын лимфоциттер комплемент арқылы жойылады; 4) содан кейін лимфоциттерге бояу қосылады, ол тек тірі жасушаларды қалдырады. Нәтижесі өлген лимфоциттердің салыстырмалы санымен бағаланады. Серологиялық әдістің көптеген кемшіліктері бар: Зерттелетін адамның қаны лимфоциттерді оқшаулау үшін қажет кейбір гендер белсенді емес және сәйкес белоктары болмауы мүмкін, ұқсас антигендермен қиылысу реакциялар мүмкін, зерттеу қажетHLA антигендері денеде тым аз болуы мүмкін немесе антиденелермен жақсы реакция жасамауы мүмкін. 2) Молекулярлық-генетикалық HLA типтеу ПТР әдісін қолданады, оның бірінші кезеңі таза геномдық ДНҚ (жаңа алынған қаннан, лейкоцитарлық суспензиядан, тіндерден) алу болып табылады. Содан кейін ДНҚ үлгісі көшіріледі-белгілі бір HLA-локусқа тән праймерлерді (қысқа бір нүктелі ДНК) пайдалана отырып пробиркада амплифицияланады. ПТР кейін, бірнеше рет көшіру кезінде, визуалды бағалауға болатын ДНҚ фрагменттерінің көп саны шығады. Бұл үшін реакциялық қоспалар электролизге немесе гибридтеуге ұшырайды және бағдарлама немесе кесте көмегімен спецификалық амплификация болғанын анықтайды. HLA типтеу нәтижесі гендік және Аллель деңгейлерінде жан-жақты есеп нысанында ұсынылады. Пайдаланылатын үлгілерді стандарттау,молекулалық HLA типтеу нақты серологиялық. Сонымен қатар, ол көп ақпарат береді (ДНҚ жаңа аллеялары көп) және оның бөлшектенуінің жоғары деңгейі, өйткені тек антигендерді ғана емес, сондай-ақ торда қандай антиген бар екенін негіздейтін аллеялардың өздері де анықтауға мүмкіндік береді. Сонымен, HLA (Адам лейкоциты антигендері) молекулалық жүйесі 6-шы хромосоманың қысқа қолының ДНҚ-ында кодталған. Ақуыздар туралы ақпарат жасуша мембраналарында орналасқан және олардың және бөгде (микробтық, вирустық және т.б.) антигендерді тануға және иммундық жасушаларды үйлестіруге арналған. Осылайша, HLA жүйесіндегі екі адамның ұқсастығы неғұрлым көп болса, мүше немесе ұлпа трансплантациясымен ұзақ мерзімді сәттіліктің ықтималдығы соғұрлым жоғары болады.ь HLA типтеу қашан орындалады? Бұл тексеру сирек, яғни диагноз қою үшін тек қиын жағдайларда ғана жүргізіледі: белгілі генетикалық бейімділігі бар бірқатар аурулардың қаупін бағалау, бедеулік, жүктілік (әдеттегі түсік), иммунологиялық сәйкессіздік себептерін анықтау. 32. Трансплантациялық иммунитеттің негіздері. Трансплантат тұрақтамауындағы жасушалық және гуморалды механизмдердің рөлі. Гистосәйкестік антигендері бойынша донор мен реципиент таңдау. Трансплантация-қандай да бір мүшені немесе тіндерді, мысалы, бүйрек, жүрек, бауыр, өкпе, сүйек кемігінің гемопоэздік жасушаларын ауыстырып салу. Трансплантацияның келесі түрлері бар: аутотрансплантация немесе аутологиялық трансплантация-трансплантаттың реципиенті өзі үшін оның доноры болып табылады. Мысалы, күйік кезінде тері аутотрансплантациясы кеңінен қолданылады. Жоғары дозалы ісікке қарсы химиотерапияда кеңінен қолданылады. Иммунология тұрғысынан түрлері ажыратылады: 1. Аутотрансплантация-трансплантатты бір организмді тасымалдау. 2. Алло (гомо)транспл. – бұл бір түрге жататын ағзалар мен тіндерді ауыстырып салу. 3. Ксено (гетеро)трансплантация - бұл әртүрлі ағзаларды ауыстырып салу. 4.Изотранслантация (синтранспл) - генетикалық ұқсас индивидуумдардың арасында орандар мен маталарды ауыстырып салу. Мәселен: гомозиготалы егіздер. Трансплантациялық иммунитеттіңіске қосу тетігі- генетикалық жағынан әр түрлі жасушалардың өзара әрекеттесуі болып табылады. Қабылдамауға жауапты негізгі антигендер - бұл гистосәйкестіктің антигендері.Оларды негізгі гистосәйкестік кешенінің гендерімен кодтайды. Жасушалардағы HLA антигендері екі классқа жіктеледі. I класс MHC молекулалары (HLA-A, HLA-B және HLA-C) трансплантацияның классикалық антигендері деп аталады. Сонымен қатар, олар цитотоксикалық Т-лимфоциттер мен вирус жұқтырған мақсатты жасушалардың өзара әрекеттесуінде танымал құрылым ретінде қызмет етеді. II класс MHC молекулалары. Ауыр альфа мен жеңіл бета тізбектерінен алынған гетеродимдер. II MHC антигендерінің (HLA) ең маңызды функциясы иммундық жауап кезінде Т-лимфоциттер мен макрофагтардың өзара әрекеттесуін қамтамасыз етеді. Т-хелперлері бөтен антигенді макрофагтармен таниды. II класс антигендері В-лимфоциттердің, белсендірілген Т-лимфоциттердің, моноциттердің, макрофагтардың және дендриттік жасушалардың бетінде болады. Трансплантацияның күшті антигендеріне А және В локустарында орналасқан MHC антигендері жатады. Іс жүзінде, егер донор мен реципиент бір ғана күшті трансплантация антигенімен үйлеспесе, таңдау оңтайлы болып саналады. Трансплантация антигендері ең көп мөлшері лимфоциттер мен тері жасушаларындакездеседі. Ал бауыр, өкпе, жүрек жасушаларының бетінде неғұрлым аз концентрацияда, ал ең азы - ми тіндерінде кездеседі. Трансплантацияда тұрақтамауындағы гуморальды және жасушалық механизмдер рөл атқарады. Гуморальды механизмдер: Гуморальды механизмдер транслантация алдында рецепиенттің сарысуында болуы мүмкін немесе бөгде ұлпаны трансплантациялаудан кейін пайда болатын АД –ден тұрады. Гуморальды факторлар трансплантацияланған тіндерді II және III типтегі жоғары сезімталдық реакцияларына тең реакциялар арқылы зақымдайды. Трансплантацияланған жасушалар бетіндегі АД+АГ өзара әрекеттесуі жасуша некрозына әкеледі. Ал қан тамырларында иммундық кешендердің жинақталуы, өткір некротикалық васкулиттің дамуына әкеледі. Мұндай препараттардағы иммуноглобулиндер мен комплементті иммунологиялық әдістермен анықтауға болады. Жасушалық механизмдер. Жасушада тұрақтамау серпілісінТ-лимфоциттер жүзеге асырады. Бұл лимфоциттер тікелей цитотоксикалық және лимфокиндердің секрециясы арқылы жасушаларға зақым келтіреді. Т жасушаларының зақымдануы паренхималық жасушалардың некрозымен, лимфоциттік инфильтрациямен және фиброзбен сипатталады. Тұрақтамау кезіндегі жасушалық механизмдер әзілдікке қарағанда маңызды. Гистосәйкестік антигендері бойынша донор мен реципиент таңдау. Организмді немесе ұлпаларды трансплантациялау операциясын жасамас бұрын, реципиенттің ағзасында донорлық тіндердің енуі жайлы анықтау тестілері өткізіледі (негізгі гистосәйкестік кешені жүйесіндегі A, B және D локустарының байланысы анықталады). Тіндердің үйлесімділігін анықтайтын тесттерге: - лейкоагглютинация реакциясы; - лимфоцитотоксикалық реакция; - тромбоциттері бар DSC (A және B локомотивтеріндегі үйлесімділікті анықтайтын тесттер); - лимфоциттердің араласқан дақылдары (D локусына сәйкес келеді). Антигендердің D локусы бойынша үйлесімділігі параллельді тарту үшін өте маңызды. А локусымен салыстырудан гөрі B локусымен салыстыру азырақ маңызды. Донор-реципиент таңдағанда мынандай жағдайларды қарастыру керек: - АВО қан жүйесінің сақталуы; - Rh факторына сәйкес қанның сәйкестігі; - реципиенттің ағзасында антиденелердің пайда болу мүмкіндігін ескеру (мысалы, алдыңғы жүктілік кезінде немесе қан құю кезінде). «Транспланттаттың иесіне қарсы» серпілісі, алдын-алу шаралары. Клиникада трансплантацияның сәтті болуына ықпал ететін жағдайлар. «Транспланттаттың иесіне қарсы» серпіліс - бағаналы жасуша немесе сүйек кемігін трансплантациялаудан кейін, трансплантацияланған материал алушы денесіне шабуыл жасай бастауы нәтижесінде пайда болатын асқыну. Себептері: Сүйек кемігі иммундық реакцияны жүзеге асыратын лимфоциттерді қоса, әртүрлі қан жасушаларын шығарады. Бағаналы жасушалары әдетте сүйек кемігінде болады. Тек бір-біріне ұқсас егіздердің тіндерінің типтері бірдей болғандықтан, донорлық сүйек кемігі реципиент тіндеріне мүлдем сәйкес келмейді. Дәл осы айырмашылық донордың Т-лимфоциттерін (ақ қан жасушаларының типі) қабылдаушы ағзаны бөтен деп қабылдайды және оған шабуыл жасайды. Оны ТИҚС ауруы деп атайды. Реципиенттің жасушалары донордың Т-лимфоциттеріне қарсы тұрақтамау серпілісін шақырмауы, донор мен реципиенттің генетикалық ерекшеліктеріне және сәулеленген реципиенттің жасушалары иммунологиялық хабарсыз болғандығына, яғни иммунды супрессия жағдайға байланысты болады. Бұл кезде донордың сүйек кемігіндегі иммунхабарлы Т –жасушалары реципиенттің иммунды супрессияланған тіндерін шабуылдайды , ТИҚС негізі реципиенттің DR антигендеріне шабуылдайды , тиқс негізі реципиенттің DR антигендеріне қарсы жүреді және оны транспланттатың жетілген тбжс эффекторлары , т өлтіргіштер мен макрофагтар жүргізеді. Осы айтылған бойынша ТИҚС алдын алудың шарттары: донор мен реципиенттің НLА антигендері бойынша толық іріктеу трансплантаттын жетілген т-лимфоциттерді алыстату, иммунсупрессиялы препараттарды қолдану. ТИҚС жедел түрі, әдетте, операциядан кейінгі алғашқы үш айда дамиды, созылмалы реакция кейінірек пайда болады және науқастың өмірі бойына созылуы мүмкін. Клиникада сәтті трансплантацияны анықтайтын жағдайлар. Тіндердің немесе гистолейкоцитарлық антигендердің ішкі сипаттамалық айырмашылықтары үйлесімсіздіктің материалдық субстраты болып саналады. Сонымен, трансплантация тағдырын анықтаудағы ең маңызды фактор HLA сәйкес келетін донор-реципиент жұбын таңдау болып табылады. Кадрографиялық материалды трансплантациялау кезінде HLA-A және B антигенімен үйлесімді донорды таңдау түйіршікті тіршілік ету қабілетін 10-15% жақсартады. HLA-B локусындағы үйлесімділік HLA-A локусына қарағанда маңызды. HLA-C локусында таңдау трансплантация үшін маңызды емес. HLA-011 үйлесімділігі екі ОА антигенімен үйлесімсіздігімен салыстырғанда трансплантаттың бір жылдық өмір сүруін 15-20% -ға арттыратыны көрсетілді. Трансплантацияның ең жақсы эффектісі HLA-A, -B, -OE немесе HLA-B және -EE үйлесімділігі болмаған жағдайда байқалады. Реципиент пен донордың трансплантациясы сәтті болуы иммунологиялық зерттеулер жүргізу арқылы өтеді. 1. Донордың да, реципиенттің де аллогендік трансплантациясы кезінде ұлпаларды теру, оның ішінде лимфоциттердің аралас культурасын серологиялық теру және қою (II класс антигендерін анықтау үшін). 2. Иммундық жағдайды зерттеу донорға да, реципиентке де жүзеге асырылады. Донор үшін ЖИТС вирусын немесе оған антиденелерді тасымалдауды, цитомегаловирус пен Эпштейн-Барр вирусына антиденелерді анықтауды бақылау міндетті. |