Аудиториялық сабақ 9.10. 9 Аудиториялы саба Таырыбы Желшешек. Эпидемиялы паротит. Ауа тамшы жпалы ауруларызылша, ызамы,скарлатина. Балалар туберкулезі. Жел шешек
 Скачать 481.19 Kb.
|
|
1.Толық сұрастыру –анамнез(БЦЖ вакцинациясының өткізілі мерзімі және сапасы,аурудың көзімен қатынастың болуы) 2.физикальді жан-жақты тексеру(салмағы,бой өлшемі,перификалық лимфабездерән тексеру,өкпені тықылдату және аускультация,бауыр және көк бауырдың көлемдерін анықтау және т.б) 3. бактериологиялық зерттеу (қақырықты,бронхтардың және асқазанның шайынды сулары ,зәрді) 4.Туберкулинодиагностика (Манту сынамасы,Диаскинтест) Баалаларға 1 жастан 14 жасқа дейін жылына 1 рет жүргізіледі.Көрсеткеіштер бойынша одан да жиі жүзгізілуі мүмкін. 5.бронхоскопия 6.ренгонография және томография 7.зертханалық зерттеулер :қан жіне зәрдің клиникалық анализдері,қандағы билирубин,АСТ,АЛТ Туберкулездің емінің негізгі қағидалары. Аурудың емі баланың жасына.аурудың түріне және белсенділігіне байланысты кешенді,сатылы және ұзақ мерзімді болады. І саты – стационар жағдайында қарқынды түрде емдеу -8 апта көлемінде. ІІ саты – амбулатория немесе санаторий жағдайындағы қолдау емі. Туберкулезбен ауырған балаларды емдеу,соның ішінде тағайындалған барлық дәрілік препараттарды қабылдау, білікті медицина қызметкерінің бақылауымен өткізіледі. Туберкулездің емі арнайы ем категорияларына сәйкес өткізілуі қажет: І(бірінші)категория –бактерия бөліп шығаратын өкпе және өкпеден тыс туберкулездің алғашқы анықталған түрлері, сонымен қатар өкпенің бірнеше сегментінің зақымдануы; ауыр асқынулары бар және бактерияларның бөлінуінсіз өтетін өкпе және өкпеден тыс түберкілездің аралас түрі. ІІ.(екінші) категория – түберкүлез ауруының қайталануы, емінің тиімсіз болуы, ауру емінің үзілуынен кейінгі емделушілер және т.б. ІІІ.(ушінші) категория - алғашқы анықталған шектелген ( бір сигменттің көлемінде), асқынбаған өкпе немесе өкпеден тыс орналасқан, бактерия сыртқы ортаға бөлінбейтін туберкүлез түрлері. IV. (төртінші) категория - зертханалық расталған түберкүлез бактериясының бірнеше дәрілерге төзімді (ТБ БДТ) және түберкүлез бактериясының көп дәрілерге төзімді түрлері (ТБ КДТ), І,ІІ,ІІІ,IV категориялардың “Емінің тиімсіздігі” болжамы жағдайлары. 1 категория ауруларынын емі ; Қаркынды кезеңі туберкулездік процестің аурылыгына және Таралуына байланысты 2 айдан 4айга дейін. Ем бастау алдында , қақырықты туберкулез микобактериясын туберкулезге карсы преппараттарға «дәріге сезімталдық» сынамасына тексереді. 2) ем 4 туберкулезге қарсы праппаратармен өткізіледі; изоиназид (н) , римфамицин (R) пиразинамид (Z) этамбутол (Е) немесе стрептоцин (S) жасына сәйкес мөлшерде. Стрептоциминді 2 айдан көп қолдануға болмайды. 3) 2 ай өткеннен кейин , қақырықты ТМБ -на екі қайтара тексеру қорқындысы теріс болған жағдайда , емнін қолдау сатысына ауыстыруга болады. 4 )Екінші айдын сонында қақырық тексеру қорқындысы әлі де он болған жағдайда-дәріге сезімталдіқ сынамасы қайта өткізіліп , қарқынды ем сатысы тағы 1 айга созылады. 5) 3 ай өткеннен кейін , қақырықты ТМБ-на екі қайтара тексеру қорқындысы теріс болган жағдайда, емнін колдау сатысына ауыстыруга болады. 6) Ушинши айдын сонында қақырық тексеру қоқындысы әлі де он болған жағдайда-қарқынды ем сатысы тағы бір айға созылады. 7 )4 ай өткеннен кейін, қақырықты ТМБ-на екі қайтара тексеру қорқындысы теріс болған жағдайда, емнін қолдау сатысына ауыстыругаболады. 8) Төртінші айдын сонында қақырық тексеру қорқындысы әлі де он болған жағдайда немесе қолдау ем сатысы кезінде аурудын бактерияны сыртқа бөліп шығаруы қайтадан жандаиса-ауруға «Емнін тиімсіздігі» болжамы қойылады.Қоздырғыштын бірінші қатардағы туберкулезге қарсы преппараттарға сезімталдығы сақталса – 2 категорияны емдеу тәртібіне көшіріледі. Ал козгырдыштын ТҚП-ға (туберкулезге қарсы преппараттар) төзілімді аныкталса – ауру 4 категорияға , екінші қатардағы ТҚП-мен емдеуге көшіріледі. 9 Егер ауруда туберкулез қоздырғышынын бірнеше дәрілерге төзімділігі аныкталса,1 категория тәртібі емінін тиімділігіне қарамастан 4 категорияға ауыстырылады және ем болжамы 4 категорияга ауыстырылған болып анықталады. 10 Емнін қолдау сатысы 4 ай көлемінде ТҚП-ды аптасына 3 рет немесе 2 преппаратты кунделікті қабылдау – изониазид ( Н) және рифампицин (R) қабылдаумен өткізіледі. 11 Ауыр жағдайларда қолдау сатысы ТҚП -ды кунделіктінемесе аптасына 3 рет қабылдау туринде 7 айға дейын созылуы мумкін. 2 категория ауруларынын емі 1) қарқынды кезені туберкулездік процестін ауырлығына және таралуына байланысты 3 айдан 5 айға дейін өткізіледі. Емді бастау алдында, қақырықты туберкулез микобактериясынын туберкулезге қарсы преппараттарға «дәріге сезімталдық» сынамасына тексереді. 2) ем бес ТҚП- мен 2 ай көлемінде өткізіледі ;изониазид (Н) рифампицин (R) пиразинамид (Z) этамбутол (Е) и стрептомицин дене салмагына сәйкес мөлшерде. Одан әрі ем төрт препарат берумен жалғастырылады изониазид (Н) рифампицин (R) пиразинамид (Z) этамбутол (Е) стрептоциминсіз- 1 ай. 3) 3 ай өткеннен кейін қақырықты ТМБ-на екі қайтара тексеру қортындысы теріс болған жағдайда емнін колдау сатысына ауыстыруга болады 4) ушінші айдын сонында қақырык тексеру қортындысы әлі де он болған жағдайда емнін қолдау санамасы қайта өткізіліп қартынды ем сатысы тағы 1 айға созылады 5) 4 ай өткеннен кейын қақырықты ТМБ-на екі қайтара тексеру қортындысы теріс болған жағдайда емнін қолдау сатысына ауыстыруға болады. 6) төртінші айдын сонында қақырық тексеру қорқындысы әлі де он болған жағдайда-қарқынды ем сатысы тағы 1 айға созылады 7) 5 ай өткеннен кейін қақырықты ТМБ-на екі қайтара тексеру қортындысы теріс болған жағдайда емнін қолдау сатысына ауыстыруга болады. 8) бесінші айдын сонында қақырық тексеру қортындысы әлі де он болған жағдайда – ауруға «емнін тиімзіздігі» болжамы қойылады да 4 категорияға ауыстырылады. 9) қолдау сатысы 5 ай көлеміндеТҚП- ды аптасына 3 рет немесе 3 препаратты кунделікті қабылдау – изониазид (Н) рифампицин (R) және этамбутол (Е) . ІІІ категория ауруларын емдеу. 1 )қарқынды сатысы 2 ай колемінде төрт ТҚП- мен өткізіледі изониазид ,рифампицин, пиразинамид және этамбутол балалар мен жасөспірімдер тек стационар жағдайында емделеді (ересектерде амбулатория жағдайында болуы мумкін. 2. 2ай өткеннен кейін, қақырықты ТМБ-на екі қайтара тексеру қортындысы теріс болган жағдайда, емның қолдау сатысына ауыстыруга болады; 3. егер ауруда қарқынды ем сатысының соңында немесе қолдай сатысының кезінде бактерияны сыртқы ортаға бөліп шығару анықталса – “ Емнің тиімсіздігі” болжамы анықталып ауру ІІ категория тәртібі бойынша емделуге көшіріледі. 4. егер ауруда ТБ БДТ анықталса, ІІІ категория тәртібі емінің тиімділігіне қарамастан ол ІV категорияға ауыстырылады және емінің болжамы « IV категорияға ауыстырылған» болып есептеледі; 5. ІІІ категория ауруларының қолдау сатысы 4 ай көлемінде екі ТҚП-мен аптасына 3рет қабылдау арқылы өткізіледі:изониазид және римфампицин. Өкпе және кеуде ішілік лимфа бездері туберкулезінің жайылған және асқынған түрлерімен ауырған балаларға(І және ІІкатегория)ауру емінің қарқынды сатысы стационарда өткізіледі,оның ұзақтығын орталық дәрігерлік консилиум комиссиясы шешеді. 18 жасқа дейінгі балалар туберкулезін емдеу барысындағы туберкулезге қарсы бір компонентті препараттардың тәуліктік дозасы(І,ІІ,ІІІ категориялар тәртібі.
18 жасқа дейінгі балалар туберкулезін емдеу барысындағы туберкулезге қарсы 2,3 компонентті препараттардың қолдануға арналған тәуліктік дозасы (І,ІІ,ІІІ категориялар тәртібі)
Туберкулездің патологиялық емі аурудың сатысына,жеке бас көрсеткіштеріне және қарсы көрсеткіштерге сәйкес,негізгі химиоем негізінде өткізіледі: Десенсебилизациялық препараттар-кальций препараттары; Антигистаминдер Витаминдер –В тобы,С,Р,А Имунды ем Туберкулездің алдын алу: 1.Ошақтағы эпидемияға қарсы іс-шаралар-ауруды оқшаулау және стационар жағдайында бактерияны сыртқы ортаға бөліп шығару толық тоқталғанға дейін қарқынды түрде кешенді емдеу,қорытынды дезинфекция өткізу,ошақтағы қатынаста болғандарды бақылау және тексеру. 2.Қауіпті топтардағы динамикалық турде бақылау және оларды дер кезінде сауықтыру. Қауіпті топқа кіреді: Туберкулез бойынша тұқымқуалаушылық анамнезі ауыр балалар және жасөспірімдер (отбасылық қатынас,туберкулин сынағының виражы) Тыныс ағзаларының созылмалы аурулары,қант диабеті,ойық жара ауруы бар балалар ,кортикостериолті және сәулелі ем қабылдайтындар; Әлеуметтік жағдайлары төмен балалар; Жүкті әйелдер; Жедел жәрдем жан сақтау бөлімдерінің медициналық қызметкерлері; Педагогтар 3.Аурумен қатынаста болғандардың барлығына химилық алдын алу емін өткізу. 4.Халықтың санитарлық –тазалық мәдениетін жоғарлату 5.Барлық балалар мекемелер, туберкулездік диспансерлер қызметкерлерін үнемі тексеріп тұру. 6.Балалар арасында сауықтыру іс-шараларын ұйымдастыру. 7.Жаппай мәлімет беру құралдарын қолдану арқылы халық арасында санитарлық – ағарту жұмыстарын жүргізу. Балалардағы түберкүлездің арнайы алдын алу шаралары: Вакцинация (ревакцинация) БЦЖ, БЦЖ-М - егу күнтізбесіне сәйкес, барлық дені сау жана туған нәрестелерге және туберкулез микробактериясымен зақыиданбаған 6-7 жасар балаларға, қарсы көрсеткіштер болмаған жағдайда өткізіледі. Сол жақ иықтың тері ішіне енгізіледі. Туберкулезбен ең алғаш рет зақымданған балаларға (туберкулин сынағының виражы, туберкулездік уланудың ерте кезеңі). Туберкулезге деген сезімталдығы күшейген , туберкулезбен зақымданған және туберкулинге гиперергиялық реакциясы бар , ертеде туберкулезбен зақымданған балалар мен жасөспірімдерге. Туберкулезбен ауырғандармен қатынаста болган балалар мен жасөспірімдер. Туберкулез кезіндегі мейірбике үлгісі. Пациенттің және оның отбасының қазіргі және келешектегі мәселелерін дер кезінде анықтау және бұзылған тіршілік үшін маңызды қажеттіліктерін қанағаттандыру . Баланың кездесетін мәселелері: Тәбетінің төмендеуіне байланысты қоректенуінің бұзылуы Жылу реттелуінің бұзылуы,гипергидроз Сұйықтықтың жетіспеушілігі Өкпеде паталогиялық процесс дамуына байланысты тыныс алуының бұзылуы Қосымша аурулар қосылу қауіпінің жоғары болуы Химиятерапияның кері әсерәнің даму қауіпінің жоғары болуы Ауруға байланысты мазасыздану, Қорқыныш сезімдірі Аурудың себебін туған қиындықтармен өз бетімен күресе алмау,тазалық мәдениетінің төмендігі,өзін-өзі күту мүмкіндігінің жетіспеушілігі Туыстарымен,құрбыларымен көрісе алмау. Госпитализация ,зерттеулер,ем-шаралар алдындағы қорқыныш Әлеуметтік дезадаптация ,оқу үлгерімінің артта қалуы және т.б № Дифтерия._Көкжөтел._Полиомиелит._Менингит._Вирусты_гепатиттер._ҚР_егу_күнтізбесі._Иммундық_алдын_алу._БАБЖ_бойынша_баланың_екпе_статусын_анықтау.'>10 Аудиториялық сабақ Тақырыбы: Дифтерия. Көкжөтел. Полиомиелит. Менингит. Вирусты гепатиттер. ҚР егу күнтізбесі. Иммундық алдын алу. БАБЖ бойынша баланың екпе статусын анықтау. Дифтерия (Күл) Күл – қоздырғыштың енген жерінде дамитын фиброзды қабыну мен уланудың айқын симптомдарымен сипатталатын жұқпалы ауру Этиология. Қоздырғышы- күлдің коринебактериясы (Леффлер бактериясы). Микроорганизмнің токсигенді және токсигенді емес штамдары бар.Ауруды экзотоксин бөліп шығаратын токсигенді түрі тудырады.Коринебактерия сыртқы ортада төзімді, ауру қолданған заттарда көпке дейін сақталады, дезертінділердің әсерінен тез өледі. Эпидемиология. Инфекцияның көзі – күлмен ауырғандар, қоздырғышты әлі де сыртқа бөліп шығаратын реконвалесценттер және коринебактерияның токсигенді шаммын тасымалдаушылар. Тасымалдаушылардыің саны өте көп, олар маңызды эпидемиологиялық қауіп туғызады. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||