Толковый терминологический словарь на 3 языках по симптомам и синдромам поражения нервной системы Terminological dictionary with. Толковый терминологический словарь на 3 языках по симптомам и си. Absence seizure (petit mal seizure)Aбсансы(малый припадок) Aбсанс (кіші стамалар)
 Скачать 5.52 Mb.
|
|
Gower’s sign/ Знак Говерса /Говерс белгісі maneuver used by patients with proximal muscle weakness (as in myopathy) in order to arise from the floor or from a kneeling or squatting position; the hands are used to “walk up” the thighs маневр, используемый пациентами с проксимальной мышечной слабостью (как при миопатии), чтобы подняться с пола или из положения на коленях или на корточках; руки используются для "переступания вверх" по бедрам. еденнен немесе тізерлегендегі немесе жүрістегі қалпынан көтерілу үшін қолдар жамбас бойымен"жоғары қарай жылжу" үшін пайдаланылады.  Graphesthesia/ Графестезия/ Графестезия ability to recognize letters or numbers drawn on the finger or palm способность распознавать буквы или цифры, нарисованные на пальце или ладони. саусаққа немесе алақанға салынған әріптерді немесе сандарды тану қабілеті. Hemianesthesia/ Гемианестезия/ Гемианестезия loss of somatosensation on one half of the body потеря чувствительности на одной половине тела дененің бір жартысында сезімталдықтың жоғалуы Hemianopia/ Гемианопсия/ Гемианопсия loss of vision in one half of the visual field, indicating a pathological process posterior to the optic chiasm потеря зрения в одной половине поля зрения, указывающая на патологический процесс, протекающий за зрительной хиазмой. көру хиазмасының артынан өтетін патологиялық үдерісті көрсететін көру алаңының бір жартысындағы көрудің жоғалуы.  Hemiballismus/ Гемибаллизм/ Гемибаллизм involuntary violent flinging or jerking of a limb (or limbs) in an uncoordinated manner caused by a lesion of the contralateral subthalamus непроизвольное насильственное выбрасывание или подергивание конечности (или конечностей) нескоординированным образом, вызванное поражением контралатерального субталамического ядра. контралатералды субталамиялық ядроның зақымдануынан туындаған, аяқтың (немесе аяқ-қолдың) реттелмеген түрде еріксіз күштеп лақтыру немесе тартылуы. Hemifacial spasm/ Гемифациальный спазм/Гемифациальді спазм segmental myoclonus of muscles innervated by the facial nerve; may be due to vascular compression of the facial nerve or facial nerve injury or tumor, or it may have no apparent cause сегментарный миоклонус мышц, иннервируемых лицевым нервом; может быть обусловлен сдавлением сосудов лицевого нерва или травмой лицевого нерва или опухолью, либо может не иметь видимой причины. бұлшықеттердің сегментарлы миоклонусы; бет нервісінің тамырларының қысылуымен немесе бет нервісінің немесе ісіктің жарақатымен байланысты болуы мүмкін, немесе көзге көрінетін себеп болмауы мүмкін.  Hemifield/ Гемиполе /Гемиалаң one-half of the binocular visual field половина бинокулярного поля зрения бинокулярлық көру алаңының жартысы Hemiparesis/ Гемипарез/ Гемипарез weakness on one side of the body мышечная слабость на одной стороне тела дененің бір жағындағы бұлшық ет әлсіздігі Hemiplegia/ Гемиплегия/ Гемиплегия paralysis on one side of the body паралич одной стороны тела дененің бір жағында паралич Hoffman’s sign/ Знак Хоффмана/ Хоффман белгісі contraction of fingers and thumb when a stimulus is applied to a distal phalanx in that hand; indication of hyperreflexia in the upper extremity сокращение пальцев и большого пальца, когда стимул прикладывается к дистальной фаланге этой руки; указание на гиперрефлексию в верхней конечности бұл қолдың дистальды фалангасын ынталандырған кезде саусақтар мен үлкен саусақтардың қысқаруы; қолдағы гиперрефлексия көрсетеді Horner's Syndrome/ Синдром Горнера/ Горнер Синдромы ptosis, miosis, and anhidrosis ipsilateral to damaged sympathetic nerve fibers птоз, миоз и ангидроз ипсилатерально поврежденным симпатическим нервным волокнам птоз, миоз және ангидроз ипсилатеральды зақымдалған симпатикалық нерв талшықтары   Hyperacusis/ Гиперакузия/ Гиперакузия abnormally increased sensitivity to sound аномально повышенная чувствительность к звуку дыбысқа аномальді сезімтплдылықтың жоғарылауы Hyperpathia/ Гиперпатия/ Гиперпатия exaggerated response to painful stimuli преувеличенная реакция на болезненные раздражители ауырсынулық тітіркендіргіштерге шамадан тыс реакция. Hypertonicity/ Гипертония/ Гипертония increase in passive muscle resistance, such as spasticity or rigidity повышение пассивного мышечного сопротивления, такие как спастичность или ригидность. енжар бұлшықет кедергісінің жоғарылауы,спастикалық және ригидтілік сияқты Hypertropia/ Гипертропия/ Гипертропия an eye with strabismus that deviates up глаз с косоглазием, который отклоняется вверх жоғары ауытқыған қыли көз Hypotonicity/ Гипотония/ Гипотония reduction in passive muscle resistance снижение пассивного мышечного сопротивления енжар бұлшықет кедергісінің төмендеуі Hypotropia/ Гипотропия/ Гипотропия an eye with strabismus that deviates down глаз с косоглазием, который отклоняется вниз төменге қарай ығысатын қылилығы бар көз Hypoxia/ Гипоксия/ Гипоксия reduction in the supply of oxygen to the brain or other vital organ снижение снабжения кислородом головного мозга или другого жизненно важного органа. бас миының немесе басқа да өмірлік маңызды органның оттегімен жабдықталуының азаюы Impairment/ Нарушение/ Зақымдану problem in body function or structure such as a significant deviation or loss (e.g., weakness = impairment in the muscles' capability to produce force) проблема в функции или структуре тела, такая как значительное отклонение или потеря (например, слабость = ухудшение способности мышц производить силу) функциядағы немесе дене құрылымындағы мәселеет, мысалы, айтарлықтай ауытқу немесе жоғалту (мысалы, әлсіздік = бұлшық күшін шығару қабілетінің нашарлауы) Infantile spasms/ Инфантильные спазмы/ Инфантильді тырысулар form of cryptogenic generalized epilepsy characterized by sudden, forceful forward flexion of the trunk and extension of the arms форма криптогенной генерализованной эпилепсии, характеризующаяся внезапным, сильным наклоном туловища вперед и разгибанием рук криптогенді генерализацияланған эпилепсияның түрі, дененің кенеттен, күшті алға қарай қисаюымен және қолдың бүгілуімен сипатталады Insomnia/ Инсомния/ Инсомния difficulty with falling asleep or staying asleep трудности с засыпанием или продолжением сна ұйықтау немесе ұйқы ұзақтығының қиындығы Intention tremor/ Интенционный тремор/ Интенциялық тремор tremor whose amplitude increases as the affected body part (typically a finger) nears an intended target and that may the targeted object to be missed; typically results from damage to the cerebellum or its connections тремор, амплитуда которого увеличивается по мере приближения пораженной части тела (обычно пальца) к намеченной цели при котором возможно промахивание; обычно возникает в результате повреждения мозжечка или его связей нысанаға жақындаған сайын зақымданған дене бөлігінің (әдетте саусақтың) тимеуі мүмкін, белгіленген мақсатқа жақындауына қарай тремор ұлғаяды; әдетте мишықтың зақымдануы немесе оның байланыстары зақымдалу нәтижесінде пайда болады Internuclear ophthalmoplegia/ Межъядерная офтальмоплегия/ Ядроаралық офтальмоплегия failure of adduction of one eye and abducting nystagmus of the other eye due to a lesion of the medial longitudinal fasciculus недостаточность приведения одного глаза и отводящий нистагм другого глаза вследствие поражения медиального продольного пучка. медиалды көлденең шоғырдың зақымдануы салдарынан бір көзді бұратын және басқа көздің әкететін нистагм жетімсіздігі Ipsilateral / Ипсилатеральный/ Ипсилатеральді located on the same side of the body (brain) расположен на той же стороне тела (головного мозга) дененің сол жағында орналасқан (бас миы) Jacksonian march/ Джексоновский марш/ Джексондық марш contiguous spread of electrical discharges through superficial cortex occurring with some seizures manifested by spread of muscular jerks to contiguous anatomical areas, such as when the jerking begins in the thumb and then spreads stepwise to the fingers, wrist, forearm, proximal arm, shoulder, and face непрерывное распространение электрических разрядов через поверхностную кору головного мозга, сопровождающееся некоторыми припадками, проявляющимися распространением мышечных подергиваний на смежные анатомические области, например, когда подергивания начинаются в большом пальце, а затем постепенно распространяются на пальцы, кисть, предплечье, плечо и лицо. мидың беткей қыртысы арқылы электр разрядтарының үздіксіз таралуы, бұлшықет тартылуының аралас анатомиялық аймақтарға таралуымен, мысалы, тартылулар үлкен саусақтан басталып , содан кейін біртіндеп саусақтарға, білекке, иыққа және бетке таралады. Kernig’s sign/ знак Кернига/ Керниг белгісі pain in the posterior aspect of the thigh in response to passive flexion of the thigh and extension of the knee; indicative of meningeal irritation боль в задней части бедра в ответ на пассивное сгибание бедра и разгибание колена; указывает на раздражение менингеальных оболочек. санның енжар бүгілуіне және тізенің жазылуына жауап санның артқы бөлігіндегі ауырсыну ретінде көрініс береді; менингеальды қабықшалардың тітіркенуін көрсетеді  Kernohan’s notch/ Ножка Керногана/Керноганның аяғы compression of the opposite cerebral peduncle against the edge of the tentorium contralateral to a herniating uncus; results in ipsilateral hemiparesis сдавление противоположной ножки мозга к краю намета мозжечка, противоположное смещающейся височной доле; приводит к ипсилатеральному гемипарезу мидың қарама-қарсы аяқшасының мишық жағының шетіне қысылуы, самай бөлікке қарама-қарсы; ипсилатеральды гемипарезге әкеледі  Lambert-Eaton myasthenic syndrome/ Миастенический синдром Ламберта-Итона/ Ламберт-Итон миастениялық синдромы autoimmune disorder of neuromuscular transmission characterized by antibodies directed against the voltage-gated calcium channels on the presynaptic motor nerve terminal leading to impaired release of acetylcholine and causing proximal muscle weakness, hyporeflexia, and autonomic changes (e.g., dry mouth); associated with malignancy (particularly small cell lung cancer) in half to ¾ of affected individuals laminar necrosis selective neuronal loss in layers 3 and 5 of the cerebral cortex due to hypoxic-ischemic insult аутоиммунное нарушение нервно-мышечной передачи, характеризующееся антителами, направленными против потенциалзависимых кальциевых каналов на пресинаптическом мембране нервно-мышечного синапса, приводящее к нарушению высвобождения ацетилхолина и вызывающее слабость проксимальных мышц, гипорефлексию и вегетативные изменения (например, сухость во рту); ассоциированное со злокачественными новообразованиями (особенно мелкоклеточным раком легкого) у 50-75% больных. ацетилхолиннің босап шығуының бұзылуына әкеп соқтыратын және проксимальды бұлшықеттердің әлсіздігін, гипорефлексия мен вегетативтік өзгерістерді (мысалы, ауыздағы құрғақтықты) туындататын нерв-бұлшықет берілісінің әлеуетке тәуелді кальций каналдарына қарсы бағытталған антиденелермен сипатталатын нерв-бұлшықет берілісінің аутоиммундық бұзылуы; 50-75% науқастарда қатерлі ісіктермен (әсіресе өкпенің ұсақ жасушалық обырымен) ассоциацияланған.  Lateral medullary syndrome (Wallenberg's syndrome)/ Латеральный медуллярный синдром (синдром Валленберга)/ Бүйірлік медуллярлы синдром (Валленберг синдромы) constellation of symptoms including difficulty swallowing, hoarseness, vertigo, nystagmus, ataxia, loss of pain and temperature sense in the ipsilateral face and contralateral body, and ipsilateral Horner's syndrome in association with an infarct in the lateral medulla; due to occlusion of the vertebral or posterior inferior cerebellar artery совокупность симптомов, включающих затруднение глотания, охриплость, головокружение, нистагм, атаксию, потерю болевой и температурной чувствительности на ипсилатеральной части лица и контралатеральной стороне туловища, а также ипсилатеральный синдром Горнера, ассоциируется с инфарктом в латеральной части продолговатого мозга; вследствие окклюзии позвоночной или задней нижней мозжечковой артерии жұтынудың қиындығы, дауыстың қырылдауы, бас айналуы, нистагм, атаксия, беттің ипсилатеральды бөлігінде және дененің контралатеральды жағында ауырсыну және температуралық сезімталдықтың жоғалуы, сондай-ақ Горнердің ипсилатеральды синдромы, сопақша мидың латеральды бөлігінің инфарктісін еске алады; омыртқа немесе артқы төменгі мишық артериясының бітелуі салдарынан; мишықтың сыртқы және ішкі қыртысының зақымдануы байланысты   Light-near dissociation/Диссоциация реакции зрачка на свет и аккомодацию/ Қарашықтың жарыққа реакциясының диссоциациясы мен аккомодациясы absent pupillary light response but intact near response (i.e., “accommodate but don’t react”) seen with dorsal midbrain lesions, syphilis, and diabetes отсутствие зрачковой реакции на свет, с сохранением реакции на аккомодацию на близком объекте, наблюдается при поражениях задней части среднего мозга, сифилисе и диабете жақын объектіде аккомодацияға реакцияны сақтай отырып, жарыққа қарашық реакциясының болмауы ортаңғы мидың артқы бөлігінің зақымдануы, мерез және диабет кезінде байқалады Locked-in state/ Синдром «запертого человека»/ «Іштей тұйықталу» жағдайы tetraplegia and aphonia with preserved consciousness due to brainstem (usually pontine) lesion that spares the reticular activating system тетраплегия и афония с сохраненным сознанием из-за поражения ствола мозга (обычно мост), с сохранностью ретикулярной активирующей системы ретикулярлы белсендіргіш жүйесі сақталуында ми бағанының зақымдануынан (әдетте көпір) есі сақталуымен тетраплегия және афония   Magnetoencephalography (MEG)/ Магнитоэнцефалография/ Магнитоэнцефалография/ noninvasive functional neuroimaging technique used to measure magnetic fields generated by intracellular electrical currents from brain neurons; неинвазивный функциональный метод нейровизуализации, используемый для измерения магнитных полей, генерируемых внутриклеточными электрическими токами от нейронов головного мозга ми нейрондарының жасушаішілік электр тоғымен генерацияланатын магниттік өрістерді өлшеу үшін пайдаланылатын нейровизуализацияның инвазивті емес функционалдық әдісі Micrographia/ Микрография/ Микрография small, cramped handwriting мелкий, сжатый почерк ұсақ, сығылған қолжазба Mild cognitive impairment (MCI)/ Умеренные когнитивные нарушения/Аздаған когнитивті бұзылыстар cognitive changes intermediate between normal aging and clinically diagnosed Alzheimer disease; identifies individuals believed to be at risk for Alzheimer disease когнитивные изменения, промежуточные между нормальным старением и клинически диагностированной болезнью Альцгеймера; идентифицирует лиц, предположительно подверженных риску развития болезни Альцгеймера қалыпты қартаюы мен Альцгеймердің клиникалық диагностикалық ауруы арасындағы аралық когнитивті өзгерістер; Альцгеймер ауруының даму қаупіне ұшырайтын адамдарды сәйкестендіреді Millard-Gubler syndrome/ Синдром Мийяра-Гублера/ Мийяр-Гублер синдромы ipsilateral lateral rectus palsy, ipsilateral peripheral facial palsy, and contralateral hemiplegia due to a ventral pontine lesion affecting the abducens and facial nerve fascicles and corticospinal tract ипсилатеральный паралич латеральной прямой мышцы глаза, ипсилатеральный периферический паралич лица и контралатеральная гемиплегия вследствие поражения вентральной части моста, поражающего пучки отводящего и лицевого нервов и кортикоспинальный тракт. көздің латеральды тік бұлшықеттің ипсилатеральды параличі, беттің ипсилатеральды перифериялық параличі және көпірдің вентральды бөлігінің зақымдануы салдарынан контралатеральды гемиплегия, әкеткіш және бет нервтерінің шоғырын және кортикоспинальды трактты зақымдайды Miosis/ миоз/ миоз pupillary constriction сужение зрачка қарашықтың тарылуы Mutism/ Мутизм/ Мутизм inability to produce any verbal utterance; may be due to disordered language, speech, or voice неспособность производить какое- либо словесное высказывание; может быть следствием поражения языка, речи или голоса. қандай да бір сөзді айта алмау; тілдің, сөздің немесе дауыстың бұзылуының салдары болуы мүмкін. Mydriasis/ Мидриаз/ Мидриаз pupillary dilation расширение зрачка қарашықтың кеңеюі Myelopathy/ Миелопатия/ Миелопатия symptoms and signs associated with spinal cord compression симптомы и признаки, связанные с компрессией спинного мозга жұлын компрессиясына байланысты симптомдар мен белгілер Myoclonus/ Миоклония/ Миоклония sudden, shock-like, jerking contraction of a group of muscles внезапное, по типу удара током, судорожное сокращение группы мышц. кенеттен, тоқпен соққы түрі бойынша бұлшық ет тобының тырысулық қысқаруы. Myokymia /Миокимия / Миокимия involuntary repetitive contractions of muscle fibers lasting a few seconds and giving a continuous rippling or undulating appearance to the overlying skin; associated with nerve irritation непроизвольные повторяющиеся сокращения мышечных волокон, длящиеся несколько секунд и придающие непрерывную рябь или волнообразный вид вышележащей коже; связана с раздражением нерва бұлшықет талшықтарының бірнеше секундқа созылатын және үздіксіз жиырмалы қатар немесе жоғарыда жатқан теріге толқын тәрізді түр беретін еріксіз қайталанатын қысқартулары; нервтің тітіркенуімен байланысты Narcolepsy/ Нарколепсия/ Нарколепсия sleep disorder characterized by excessive daytime sleepiness and dysregulated REM sleep (cataplexy, sleep paralysis, hypnagogic hallucinations, and an abnormal tendency to pass directly into REM sleep from wakefulness) расстройство сна, характеризующееся чрезмерной дневной сонливостью и нарушением регуляции быстрого сна (катаплексия, сонный паралич, гипнагогические галлюцинации и ненормальная тенденция переходить непосредственно в быстрый сон из бодрствования) шамадан тыс күндізгі ұйқышылдықпен және тез ұйқы реттелуінің бұзылуымен сипатталатын ұйқының бұзылуы (катаплексия, ұйқының параличі, гипнагогиялық галлюцинациялар және сергектіктен қалыпты емес жылдам ұйқыға тікелей өту үрдісі) Negative symptom/ Симптом выпадения/ Түсу симптомы reduction (weakness, numbness) or complete loss (paralysis, analgesia) of function; implies at least partial or complete failure of impulse conduction in a functional system снижение (слабость, онемение) или полная потеря (паралич, отсутствие болевой чувствительности) функции; подразумевает, по крайней мере, частичное или полное нарушение проводимости импульса в функциональной системе. (әлсіздік, жұтылу) немесе толық жоғалуы (салдануы, ауырсыну сезгіштігінің болмауы) функциясының төмендеуі; кем дегенде функциялық жүйедегі импульс өткізгіштігінің ішінара немесе толық бұзылуын білдіреді. Neglect/ Неглект/ Неглект failure to acknowledge stimuli toward the side of space opposite to a hemispheric (usually parietal) lesion неспособность распознать стимулы в определенной половине пространства, противоположной пораженному полушарию (обычно при поражении теменной доли). қарама-қарсы зақымдалған жарты шарларға (әдетте төбе бөлік зақымдалғанда) белгілі бір кеңістік жартысының стимулды тануға қабілетсіздігі. Neuralgia/ Невралгия/ Невралгия pain that follows the paths of specific nerves, e.g., trigeminal neuralgia; postherpetic neuralgia боль, идущая по пути определенных нервов, например, невралгия тройничного нерва; постгерпетическая невралгия белгілі бір нервтердің жолымен жүретін ауырсыну, мысалы, үштік невралгия; постгерпетикалық невралгия Neuroleptic malignant syndrome/ Злокачественный нейролептический синдром/ Қатерлі нейролептикалық синдром rare, but life-threatening, idiosyncratic reaction to antipsychotic drugs that is characterized by high fever, hypertension, severe rigidity, altered mental status, and autonomic dysfunction; may occur with either severe blockade (high doses of neuroleptics) or sudden depletion (withdrawal of neuroleptics) of dopamine receptors редкая, но опасная для жизни, идиосинкразическая реакция на антипсихотические препараты, которая характеризуется высокой температурой, гипертонией, выраженной ригидностью, изменением психического статуса и вегетативной дисфункцией; может возникать либо при сильной блокаде (высокие дозы нейролептиков), либо при внезапном истощении (отмена нейролептиков) дофаминовых рецепторов. сирек, бірақ өмірге қауіпті, жоғары температурамен, гипертониямен, ригидтілікпен, психикалық статустың өзгеруімен және вегетативті дисфункциямен сипатталатын антипсихотикалық препараттарға идиосинкразиялық реакция; не күшті блокада (нейролептиктердің жоғары дозалары), не дофаминге дейінгі рецепторлардың кенеттен сарқылуы (нейролептиктерді алып тастау) кезінде пайда болуы мүмкін. Neurologist/ Невролог/Невролог a physician who specializes in the diagnosis and treatment of disease of the nervous system врач, специализирующийся на диагностике и лечении заболеваний нервной системы. нерв жүйесінің ауруларын диагностикалау мен емдеуге маманданған дәрігер. Nociceptive/ Ноцицептивный/ Ноцицептивті painful болезненный ауырсынулық Non-fluent aphasia (Broca’s or expressive aphasia)/ Моторная афазия (афазия Брока или экспрессивная) /Моторлы афазия (Брок афазиясы немесе экспрессивті) selective impairment of language production including impaired repetition due to a lesion of the left inferior frontal lobe (Brodmann areas 44 and 45) избирательное нарушение речевой продукции, включая нарушение повтора вследствие поражения левой нижней лобной доли (области Бродмана 44 и 45) сол жақ төменгі маңдай бөлігінің (44 және 45 Бродман алаңдары) зақымдануы салдарынан қайталаудың бұзылуын қоса алғанда, сөйлеу өнімінің іріктеп бұзылуы)  |