Адам анатомиясы атлас

• Название: Адам анатомиясы атлас
• Дата: 27.10.2022
• Размер: 1 Mb.
• Имя файла: Àòëàñ_àäàì_àíàòîìèÿñû_3_òîì (1) (2) 2.docx
• Тип: Документы; #758604
• страница: 28 из 45

Терсң ми веналары
Терең ми веналары қанды ми жарты ша- рының ақ затынан, базалді ядролардан, қа- рыншалар қабыргасынан жэне мидың торлы өрімінен жинайды.

'Герсң ми веналарына келесі веналар жа- тады (134-сурет):

1. 
   Мөлдір қалқаның венасы, v. septi
   

pellucidi, қанды бүйір карыншалардың алдыңгы мүйізініц қабыргасынан жинап, lamina pellucida-ға алдан-артқа жүреді.

Бүл всна foramen interventriculare түсында

V. thalamostriata-га қүйылады.

2. 
   Таламусстриарлық вена, v. thalamost- riata, қүйрықты ядро мен кору томнесінің арасында suclus intermedius-тс жатады.
   

V. thalamostriata қанды осы түзелістерден жинап, stria terminalis, калыңдыгында ал- дан артқа жүреді, кору томпесінің алдыцгы шегін орап, мөлдір қалқаның венасын қабылдайды. Кейін v. thalamostriata артқа бүрылып, карыншааралық тесік, foram en interventriculare, аймагында бүрлі венамен,

V. chorioidea, қосылып, ішкі ми венасына,

V. cerebri interna,өтеді.

3. 
   Ішкі ми венасы, v. cerebri interna - жүгі. Or foramen interventriculare аймагында қү- рылып, III карыншаның тамырлы негізі-
   

нің екі жапырақшасының арасымен артқа жүреді. V. cerebri interna III қарыншаның артқы кабыргасы деңгейінде гиппокамп венасын қабылдап, од жэне сол ішкі ми веналары оргацгы мидың төбешіктерінің үстінде озара қосылып, үлкен ми венасы, Vcerebri magna,түзеді.

Ішкі ми венасы озінің қосылған жерінде,

сәйкес оң жэне сол базалді веналарды,

V. basales, қабылдайды.

4. 
   Үлкен ми венасы, v. cerebri magna, мидыц колденец сацылауы,fissura transversa cerebri, қалыцдыгында жатады. Оныц ұзындығы 1см-дей, аргган алга жүріп,
   

сүйелді денебу ылтьіплиьщ,л/;>/ешгш2софо/7.ү

callosi, томенгі беті мен төбе табакшасы,

lamina tecti (corpora quadrigemina) арасын- да орналасып, тік қойнауга құйылады.

Мидыц қатты қабыгыныц қойнаулары веналық қанды бассүйек сүйектерінен, ми- дан жэне оныц қабықтарынан жинап, ішкі мойындырық венага апарады. Қан confluens sinuum-н ш sinus transversus арқылы, кейін sinus sigmoideus арқылы bulbus venae jugularis superior-reжетеді.

Қан түрік ер-тоқымы аймагында үцгіраралық қойнаудан sinus petrosus inferior арқылы тікелей bulbus venaejugularis

superior-га, ал sinus petrosus superior арқылы

sinus sigmoideus-ке ағады.

Мидыц қатты кабыгы қойнауларынан қанныц бір болігі vv. emissariae жэне бассүйекгіц жеке тесікгері аймағындагы веналық орімдер аркылы ішкі мойындырык венаныц бассүйексырткы гармақтарына агады.
Бассүйек сыртқы қүйылымдарм
Ішкі мойындырык венаныц бассүйек- сыртқы қүйылымдары веналык қанды бет- сүйектерінен, бассүйектіц жүмсақтіндерінен, мойынныц агзалары мен бұлшықеттерінен жинайды.

1. 
   Бет венасы, v.fa cialis (135-сурет), коздіц медиалді бүрыпхынан бүрыштық вена, v. an-
   

gular is, атауымен басталыи, жогарыдан томен жэне алдан артқа қигаш багы тталы п, оз ж олында a. facialis-тіц арты нда жатады жэне т. zygomaticus-тыц астымен жүріп, жақсүйектіц гоменгі жиегіне жетеді, ол жақсүйекті т. masseter-i\\\\ алдыцгы жиегініц алдынан оран, гөменгі жақсүйек безініц сыргқы бетімен артқа багытталады. Бүл жер- де вена мойын тан д ы р қабыгыныц беткей

R ete v en o su m su b cu tan eu i

y te m p o ra l is su p erficialis M. tem poralis

Vfenter frontalis

A zygom aticoorbitalis

M .auricularis s u p ^
V tem poralis m e d ia ^ . V tra n sw rsa fa c ie i^

P o ru s a c u s tic u s

ex tem u s

A tem p o ralis su p erficialisj

A tran sv ersa faciei
V.auricularis p o s t —

V occipitalis '

A auricu laris p o s t" 1

A .stylom astoidea

A .occipitalis"1

A.maxillaris A n asto m o sis

5. 
   retrom andibularis
   

e t v.jugularis extem a

Canalis m andibulae"

M .digastricus (venter p o s t ) 3

M .stylohyoideus

N .spinalis

M .m assete V facialis A facialis

A l in g u a l i s ,»

A carotis extem a

A carotis interna _ „

A n a s to m o s is v.jugularis an terio r e t v.facialis

A thyroidea s u p A laryngea s u p
,V supratrochlearis

• 
  V.supraorbitalis
  
  • 
    Vnasofrontaiis
    

W te m p o ra le s profundae V ang u laris

Plexus p terygoideus
W n a s a le s e x te m a e R .profundus

• 
  Vfacialis
  

A facialis

D uctus p aro tid eu s
V labialis su p

\ £ n a e d u c tu s parotidei M .buccinator

M .orbicularis oris
M .d e p resso r labii inferioris v .su b m en ta lis

M .digastricus (venter a n t ) V jugularis anterior

G lain da ula su b m a n d ib u la r is O s hyoideum

M em brana thyrohyoidea A caro tis co m m u n is

G landula thvroidea

135-cypem. Бас веиалары, оң жагы (бетсүйек, төменгі жақсүйектің бөлігі және күлақ қалқаны алынып тасталынган)

табақшасын тесіп өтіп, төменгі жақсүйек бұ- рышы деңгейінде, төменгі жақсүйек артын- дагы венамен қосылады.

Кейін, бет венасының сабауы төменгі жақсүйек бұрышынан trigonumcaroticum арқылы артқа жэне томен жүреді. Ол тіласты сүйегі деңгейінде сыртқы ұйқы артерияның латералді жэне алдыңғы беттерін қиғаш кесіп, ішкі мойындырык венаға қүйылады.

Бет венасымен келесі веналар байланы- сады.

а) Ш ығыршықүсті венасы, v. supratro- chlearis, қанды маңдай, қас, мүрын мен қабақтың сыртқы аймағынан жинап, маң- дай аймағынан мүрын түбіріне түсіп, v. an- gularis-кс құйылады.

Ш ығырш ықүсті венасы өзінің тармак- тарымен, самай веналарымен, қарама- қарсы жатқан аттас веналармен анастомоз түзеді.

б) Көзұяүсті, V. supraorbitalis, көздің латералді бүрышы аймағында басталып,

т. orbicularisoculi астына еніп, margo supraorbitalis үстімен, көздің медиалді бүрыш ына бағытталады жэне осы түста

V. angularis-KQ қүйылады.

в) М үрын-маңдай венасы, v. nasofron-

talis, v. ophthalmica superior-jxiw, құйылымы. Ол көзұядан lig. palpebrale mediale үсті- нен шығып, v. angularis-тщ түзілуіне қа- тысады.

г) Ж оғарғы қабақ веналары, vv. pal-

pebrales superiores, v. angularis-т'щ бастапқы бөліміне құйылады.

д) Төменгі қабақ веналары, vv. palpebra- les inferiores, веналық қанды төменгі қа- бақтан жэне ductus nasolacrimalisайна- ласындағы өрімнен жинап, төмен жэне медиалді багытталып, v. facialis-ке кұйылады.

е) Сыртқы мұрын веналары, vv. nasales externae, мұрын қанаты мен арқасынан жүріп, V. facialis-тт, медиалді жағына құйы- лады.

ж) Жоғарғы ерін веналары. vv. labiales superiores, жоғарғы ерін веналарынан тү- зіліп, артқа жэне сыртқа багытталып, ауыз бұрышынан кішкене жоғары v. facialis-ке құйылады.

з) Төменгі ерін веналары, vv. labiales infe- riores, қанды төменгі ерін веналарынан жи- нап, артқа жэне кішкене төмен багытталып,

v. facialis-ке, қүйылады.

и) Шайнау бүлшықеті веналары, т. mas- seter-ден жүріп, v. facialis-тщ артқы шетіне, ауыз бұрышынан төмен құйылады.

к) Ш ықшыт без тармақтары, rr. paro- tidei.

л) Иекасты венасы, v. submentalis, ауыз

қуысы түбі бұлшықеттері веналарынан, тіласты без веналарынан, сонымен қатар осы аймақтағы лимфа түйіндері венала- рынан түзіледі. Иекасты венасы төменгі жақсүйектің жиегі бойымен алдан артқа жүріп, V. facialis-ке құйылады.

м) Сыртқы таңдай венасы, v. palatina externa,таңдай бадамш аларының веналық өрімінен {plexsus venosus tonsillaris), жүтқыншақтың бүйір қабыргасы мен жүмсақ таңдай веналарынан басталып,

a. palatina ascendens-пен қосарлана жүреді жэне v. facialis-ке тіласты сүйегі деңгейінде қүйылады.

Бег венасының барлық тармақтарын- да қақпақтар бар. Бет венасы, v. nasocilia- ris, кейін, v. ophthalmica superior арқылы

sinus cavernosus-neH\ v. palatina externa арқылы жұтқыншақ веналарымен; беттің терең венасы, v. faciei profunda, арқылы

v. retromandibularis-nen қосылады.

н) Беттің терең венасы, v. facialis profunda, fossa infratemporalis-те баста- лып, сол жерде сына-таңдай венамен,

V. sphenopalatina, төменгі коз венасымен,

v. ophthalmica inferior, қанаттық өріммен,

plexus pterygoideus, ұяшықтық веналық өріммен, plexus venosus alveolaris, қосылып, жогаргы жаксүйек қойнауының шырыш-

ты қабыгынан, қызылиектен жэне жогаргы жақсүйектің артқы гістерінен қанды жинап, алга жэне кішкене сыртқа багытталады.

5. 
   faciei profunda processuszygamaticus- тің төменгі жиегін орап, m. buccinator-дың сыртқы бетіне жатады, сол арқылы v.facialis- тің артқы шетіне жетеді.
   

2. 
   Төменгі жақсүйек артындағы вена,
   

V. retromandibularis - v. temporalis super- fc ia l i s -тщ тікелей жалғасы. Ол қүлақ қал- қанының алдында орналасып, алгашында шықшыт без қалыңцыгы арқылы, кейін төменгі жақсүйек тармагының артында,

сыртқы үйқы артерияның латералді жагымен

жоғарыдан төмен жүреді. Төменгі жақсүйек артындагы вена төменгі жақсүйектің бүрышына жеткен соң, алға бүрылып, ішкі мойындырық венага немесе бет венага қүйылады. Төменгі жақсүйек артындагы вена келесі веналарды қабылдайды.

а) Беткей самай венасы, v. temporalis superficialis, бас сүйек төбесінің сырткы бетіндегі терасты веналық тордан, a. tem- poralis superficialis қанмен қамтамасыз

ететін аймақтан қанды жинап, томен багыт- талады. V temporalis superficialis аттас артерияның артында, қүлақ қалқаньшың алдында орналасып, тікелей v. retromandibu- laris-ке қүйылады. V temporalis superfcialis- тің аталмыш венага өткен жеріне жақын қақпагы бар.

Беткей самай венасы қарама-қарсы жақтагы аттас венамен, v. supratrochlearis- пен, V. auricularisposterior-мен анасто- моз құрап, төбелік шыгаратын венаны қабылдайды.

б) Ортаңгы самай венасы, v. temporalis media, самай бүлшықеті қалыңдыгында қүрылып, бүлшықетте алдан артқа самай

шандырының астымен жүріп, шығың- кысымен артқа қарагаи кішкене дога түзеді. Венаның қақпақтары бар.

Ортаңғы самай венасы, v.temporalis media, самай бүлшықеті қалыңдығында терең самай веналарымен, vv. temporales profundae, көздің бүйір бүрыш ында беттің

беткей веналык торымен анастомоз түзеді.

Ортаңғы самай венасы бетсүйекгік доға түбірініц үстінде самай шандыр қабығын гесін отіп, V. temporalis superficialis-neu косылады.

в) ІІІықшыт без веналары. vv. parotidei, шықшыт без қалыцдыгынан бірнеше сабау- ларымен шығады.

г) Алдыңғы құлақ веналары, vv. auricu- lares anteriores,құлақ қалқаны мен сыргқы

есту отісінің алдыңғы бетінен қанды жи- найды.

д) Ш ықшыт буыныныц веналары, vv. ar- ticulares temporomandibulares, шықшыт бу- ынын қорш айтын веналық орімнен қанды экетеді. Өрім сыртқы есту түтігі, дабыл жарғағы веналарын жэне дабыл веналарын,

10. 
    tympaniciae,кабылдайды.
    

е) Беттің колденец венасы, v. transversa faciei, беттің бүйір бетінен канды алып бара- ды. Ол алдан артқа жүріп, ductus parotideus пен бетсүйек доғасының арасында аттас артериялармен қосарланып жатады.

ж) Б і з- е м і з і кг э р і зд і вена, v. stylomastoidea,

аттас артериямен бірге жүреді.

з) Жоғарғы жаксүйек венасы, v. maxil-

laris, төменгі жақсүйек мойныныц артында,

Vv. dorsales l!-------

A.
M. styloglossus

A. facialis

A. profunda linguae

Lingua


M. genioglossus

N. hypcglossus
A. carotis externa

A.carotis interna

V. facialis Plexus pharyngeus
A. carotis communis


Glandula thyroidea

Pharynx

5. 
   jugularis interna
   

A. thyroidea inferior

. profunda linguae

V. sublingualis

A. sublingualis

. comitans n. hypoglossi hyoideum

lingualis superior

thyrohyoidea thyroidea superior

V. thyroidea

thyroidea

thyroideae. mediae
V. thyroidea inferior Trachea

Ia. maxillaris-тщ бірінші бөлімімен бірге жа- тады, венаның қақпақтары бар. Аталмыш вена қанды қанаттық өрімнен, plexus pterygoideus, жинайды.

Қанаттық өрім, plexus pterygoideus, қанаттык бүлшықеттердің бүйір жэне медиалді беттерінде fossa infratemporalis аймагында орналасып, келесі веналарды қабылдайды.

1. 
   Терең самай веналары, vv. temporales profundae (үш-төрт), самай бұлшықеттерінен.
   
2. 
   Ортаңғы менингеалдық, vv. meningeae, аттас артериялармен қосарлана жүреді, қақ- пактары бар.
   
3. 
   Қанаттық, шайнау, үрттық веналар, со- нымен қатар, мүрын қуысынан жэне төменгі жақсүйектің тістерінен қанды жинайтын веналар.
   

Қанаттық өрім жыртық тесіктің шыга- ратын венасы, emissarium foram inis laceri, арқылы sinuscavernosus-nen, ішкі үйқы веналық өрімімен, plexus venosus caroticus internus, сонымен қатар сопақ тесіктің веналық өрімімен, plexus venosus foraminis ovalis, қосылады.

Сонымен қатар, қанаттық өрім v. retro- mandibularis арқылы бет венасымен бай- ланысады.

5. 
   jugularisinterna мойын аймагында келесі веналарды қабылдайды.
   
   1. 
      Жүтқыншақ веналары, vv. pharyngeae, жүтқыншақтың веналық өрімінен, plexus pharyngeus, басталып, жүтқыншақтың бүйір жэне аргкы беттерінен таралады. Plexus pharyngeus есту түтігі веналарымен, vv. tubae auditivae, мидың қатты қабыгы, жүмсақ таң- дай веналарымен жэне қанаттэрізді өзек ве- насымен байланысады. Жүтқыншақ өрімі, сонымен катар, қанаттық жэне омыртқалық өрімдермен, plexus pterygoideus et vertebralis, байланысады. Ж үтқыншақ веналарын-
      

да қақпақтар жоқ. Олар жүтқыншақтың

эр деңгейінде басталып, оның сыртқы қабыргасымен a. pharyngea ascendens-\m\ бірге томен түеіп, v. jugularis interna-та жэне оның түбіріне қүйылады.

2. 
   Тіл венасы, v. lingualis, тіл түбірінде түзіліп, a. lingualis-пен m. hypoglossus-тің алдыңгы жиегіне дейін барады. Бүл жер- де вена артериядан бүрылып, аталмыш бүлшықеттің сыртқы бетіне жатады жэне
   

осы бүлшықеттің бетімен жүріп, v. jugularis internaнемесе v. facialis-ке қүйылады.

Тіл венасы келесі веналарды қабылдайды

(136-сурет).

а) Тілдің дорсалді венасы, v. dorsalis linguae, тіл арқашыгының шырышасты веналық торынан қанды жинайды.

б) Тілдің терең венасы, v. profunda linguae, аттас артериямен екі сабау түрінде барлық деңгейде қосарлана жүреді.

в) Тіласты венасы, v. sublingualis, тілдің үшы мен бүйір бөлімімен шырышасты веналық өрімінен, тіласты жэне жақ- сүйекасты бездерден қанды жинайды.

г) Тіласты нервімен қатар жүретін вена,

V. comitans п. hypoglossi, алдыңгы бөлімінде тіласты венамен қосылып, я. hypoglossus-пен қосарлана жүріп, v. lingualis-ке қүйылады.

Барлық аталган веналардың қақпақтары бар, тіл түбірінде бір тіл вена сабауын түзеді немесе жеке-жеке ішкі мойындырык венага немесе бет венага құйылады.

3. 
   Жогаргы калканша веналары, vv. thy- roideae superiores, қалқанша бездің жогары бөлімінің веналық өрімінен екеу түрінде шыгып, аттас артериялармен қосарлана жүреді, кейін бір сабау түзіп, ішкі мойын- дырык венага немесе бет венасына, немесе тіл венасына қүйылады.Олардың қақпақ- тары бар. Олар өздерінің бастамасында жогаргы комей венасын, v. laryngea superior, сонымен қатар төс-бүгана-емізікті венаны,
   

V. sternocleidomastoidea, қабылдайды.

ҚОЛ ВЕНАЛАРЫ

VENAE MEMBRI SUPERIORIS

Қолдың веналары терец жэне беткей бо- лып болінеді.

Беткей веналар қол бұліиықеттерінің меншікті шандыр қабыгында, теріасты піел- майда жатады. Олар қанды теріден, теріас- ты шелмайдан жэне оларда орналасагын