Адам анатомиясы атлас
 Скачать 1 Mb.
|
|
v I Fascia brachii M.biceps brachii Tendo m.bicepitis brachii Aponeurosis m.bicepitis brachii. Aetv.circumflexae scapulae \ M.latissimus dorsi A et v.collaterales ulnares superiores V.basilica -A brachialis W.brachiales r N.medianus mediana cubiti V.basilica 144-сурет. Иыцтың артериялары .мен веналары, іиікі беті (иьщтыц шандыр қабыгы жартылай алынып тасталынган) қолұшының сыртқы бетінде басталып, жоғары бағытталады, кәріжілік-білезік буы- нын оран, алғашында білектіц ортаңғы жэне төменгі ұшы шекарасында жүріп, оның алақандық бетіне өтіп, шынтақ буынына жетеді. Бүл жерде вена иыққа өтіп, алгашында sulcus bicipitalis lateralis, кейін дельтатэрізді жэне үлкен кеуде бұлшықеттерінің арасын- да орналасып, шандыр қабықты тесіп өтіп, терец кіреді; бүганаасты аймағына жеткен соң,fascia clavipectoralis-т'щ медиалді бөлігін тесіп өтіп, қолтық венасына, v. axilaris-ке құ- йылады. Қолдыңтеріасты медиалді венасы, v. basi- lica - төртінші алақан сүйектерінің сыртқы венасыпыңж алғасы.О л алғаш ындабілектің сыртқы бетімен жоғары жүреді, кейін оның алақандық бетіне өтеді, медиалді жиегімен шынтақ буынына жетеді. Бүл жерде өзіиің қүрамына шынтақтың оргалық венасын, V. mediuna cubiti, кабылдайды және калибрі үлгайып, иыққа өтеді, sulcus biciptalis medialis-тежатады. V basilica иықтың ортаңғы және төменгі үші шекарасьшда иық шандыр қабыгын гесіп өгііі, иық венасына, v. brachialis, күйылады. Кейде v. basilica тек vv. brachiales-iicu анастамоз түзіп, иықтыц қантамыр нерв бу- дасы қүрамында қолтық шұңқырына барып, қолгық венасына қүйылады. Шынтақтың оргалық венасы, v. mediana cubiti, білекгің жоғаргы үшінде v. cephalica- дан басталыи, гөменнен жогары жэне медиалді багытгалады, шынтақ шұңқырын қиғаш кесін, v basilica-га отеді. V mediana cubiti бір сабау түрінде сирек кездеседі. Білектіңалақандықбегінде v. basilica мен v. cephalica арасында түрақсыз - беткей бі- лектің оргалык венасы, v. mediana antebra- chii (141-сурет), кездеседі. Бұл венаиықтыц жоғаргы үшінде v.mediana cubiti-мен бірге не- месе оның сабауы екіге айырылады: оның бір тармағы орталық латералді теріасты венасы, V. mediana cephalica, атауымен v. cephalica- га', екіншісі-орталық медиалді теріасты венасы, v. mediana basilica, атауымен v. basilica-га барады. Ш ынтақ буынында v. mediana cubiti (немесе v. mediana basilica) мен терец веналар арасында тұрақты ана- стомоз болады. Білектің дисталді болімінде v. cephalica- да, v. basilica-да алақанның терец веналық доғасымен, arcusvenosuspalmarisprofundus, байланысады. Сонымен катар v. basilica мен v. cepha- lica өз жолдарында білектің сыргқы жэне алақандық беттерінде өзара кеңінен байланысады. Терец веналар Қолдың черед веналары (142-сурет) ар- териялармед екеуден қосарлана жүреді. Қолұшы аймагында екі веналық тор бар. Алақанныд беткей веналық догасы, ar- cus venosus palmaris superficialis, нашар дамыған, атгас алақан доғасымен қосарла- на жүреді. Алақанныд теред веналық доғасы (143-сурет) озара анастомоздалатын екі ве- надан түрады, оларға сүйекаралық бүл- шықеттерден қанды жинайтын алақан сүйектерінід алақандық веналары, vv. meta- carpeae palmares, жэне білезіктід терец алақандық веналық торыныд бірнеше қагар тармақтары қүйылады. Алақан сүйектері- нід алақандық веналары саусакаралық кеңістіктер аркылы қолүніыныд сыртқы ве- наларымен анастомозданады. Алақанныд геред веналық доғасы бірін- ші саусақаралық кедісгікте бірінші алакан сүйектерінід сыртқы венасымен анастомоз түзеді. Алақанныд терец жэне беткей веналық доғалары веналары білекке өткен сод, та- мырлар жолында өзара анастомозданатын шынтақ веналарын, vv. ulnares, жэне екі кэріжілік веналарын, vv. radiates,түзеді. Ш ынтақ жэне кэріжілік веналары, vv. іА- ncires et vv. radilales, атгас артериялардыд жан-жағында орналасып, шынтақ шұцқы- рына жетеді; шынтақ жэне кэріжілік вена- лары жолдарында оларға бұлшықетгер мен сүйек веналары қүйылады, олардыд атауы шынтақ жэне кэріжілік артерияларыныд тармақтарына сэйкес. Ш ынгақ буыны түсында шынтақ жэне кэріжілік веналары қосылын, екі иық вена- сын, vv. brachiales, қүрайды. Иық веналары аттас артериямен бірге жүріп, өз жолында ірі жэне ұсақ тармақтар қатарын қабылдан, қолтық ш үдқырында өзара қосылып, қолтық венасын түзеді. Қолтық венасы, v. axillaris (144-су- рет), аттас артерияныд алдында қолтық шүдқырыдда орналасады. Ол т. pectoralis major-дъщ төменгі жиегінен I қабыргага дейін орналасып, қолдыд беткей жэне терец веналарынан веналық қанды жинайтын негізгі сабау болыгі есептеледі. Қолтық венасы қолтық артериясы тармак- тарына сэйкес тармақтарды қабылдайды. Оларга тоқпан жіліктің айналма веналары, vv. circumflexae humeri, ж ауырынасты ве- налары, w. subscapulares, жэне бүйір кеуде венасы, v. thoracica lateralis, жатады. Бүйір кеуде венасына келесі веналар құйылады. а) Кеуде-құрсақүсті веналары, vv. thora- coepigastricae, кеуде жэне іш қабырға- сының бүйір бөлімінен басталып, төменде беткей қүрсақүсті венамен, v. epigastrica superficialis, анастомоз түзіп, кеуде то- рының бүйір бетімен қолтық шүңқырьща жетеді. б) Сүт безі бүртігі аймағындағы беткей өрімнен қанды әкелетін веналар - емізік жанындағы веналық өрім, plexus venosus areolaris. в) 6-7 жоғарғы артқы қабырғааралық веналар басталатын веналар, т. serratus anterior-ды тесіп өтіп немесе v. thoracica lateralis, немесе v. thoracoepigastrica-m қүйылады. Қолтық венаға көрсетілген вена- лардан басқа v. cephalica-да ашылады. Қолтық венасы I қабырғаның сыртқы жиегінде бүғанаасты венаға өтеді. Бұғанаасты вена, v. subclavia - қолтық венаның тікелей жалғасы. Ол I қабырғаның жоғарғы бетінде, омыртқаалды кеңістігінде жатады жэне төс-бүғана буынының арткы бетіне жетеді. Осы жерде бұғанаасты венасының екі қақпағы бар жэне ішкі мойындырық вена- мен бірігіп, иық-бас венасын түзеді. V subclavia менv. jugularis interna, біріккен жерінің эрбір жағы оң жэне сол веналық бүрышы атауын алады. Бұғанаасты венасына: мойынның көлде- нең венасы, v. transversae colli, жауырынның артқы венасы, v. scapularis dorsalis, кеуде ве- налары, vv. pectoralesжэне кеуде-акромион венасы, v. thoracoacromialis, қүйылады, олар аттас артериялармен қосарлана жүріп, жиі сыртқы мойын дырық венаға қүйылады. ТӨМЕНГІ ҚУЫС ВЕНА ЖҮЙЕСІ T¥JIFА ВЕНАЛАРЫ VENAE TRUNCI Тұлға венасы Томенгі куыс вена, v. cava inferior (145-cy- рет), қанды аяқтан, жамбас астауы мен іш қуысы ағзалары мен қабырғаларынан жинайды. Төменгі куыс венасы IV-V бел омырг- қаларыныц оң алдыңгы-бүйір бетінен басталып, оц жэне сол ж алпы мықын ве- наларыныц, vv. iliacaecom m unes dextra et sinistra, бірігуінен түзіледі. Түзілген жерінен омыртқа денелерініц бүйір бетімен жоғары жэне оң көкеттіц foramenvenae cavaeкөтеріледі. Венаныц сол жиегі барлық децгейде қолқамен жанасады. Венаныц артқы беті алгашында т. psoas major dexter-re, кейін көкеттің оц аяғына жанасады. Венаны ц арты нда оц бел ар тер и ял а- ры, аа. lumbalesdextrae, жэне оц бүйрек артериясы, a. renalis dextra, отеді. Вена аталмыш артерияиыц іүсында ке- цейген, кішкене оцға бүрылыгі, оц бүйрекүсті бездіц мсдиалді жиегінің алдынан жүреді жэне бауырдыц артқы бетіндегі томенгі қуыс жүлгесіне жатады. Кейін вена кокеттіц қуыс вена гесігі арқылы отіп, жүрекқап қуысына енген соц, оц жүрекшеғе ашылады. Веиаиыц алдыцгы бетінде томен- нен жоғары: бастапқыда жіцішке ішек шажырқайыныц түбірі жэне оц атабез арте- риясы, a. testicularis, кейін он екі елі ішектіц ғоризонталді болігі жэне он екі елі ішектіц төмендеген болігі орналасады. Одан жоғары колденец жиек ішек шажырқайыныц гүбірі өтеді. Венаныц ец жоғарғы шеті кішкене кецейген жэне үш жағынан бауырдыц заты- мен қоршалған. 'Гоменгі куыс венаныц алдыцғы беті гүзілген жерінен жіцішке ішек шажыркайы түбірі деңгейіне дейін, ал жоғарыда колденец жиек ішек шажырқайы гүбірі децгейіпен бауырдыц томенгі жиегіне дейін ішастармен жабылған. Томенгі қуыс венасы қабырғалық жэне ішкі ағзалық тор тармақтарын қабылдайды. Қабыргалық веналар Төменгі қуыс венаныц қабырғалық тар- мақтарыиа келесі веналар жатады: Бел веиалары (III-IV), vv. lumbales (III-IV), оц жэие сол жақтан екеуден, іш қа- бырғасы бүлшықеттерініц арасында жүріп, аа. lumbales-тіц жолын қайталап, жоғарғы жиегінде жатады. Бел веналары колденец осінділер ара- сымен жүріп, арқаныц терісі мен бүлшықет- терінен қанды жинайтын арткы тармақты, омыртқааралық тесіктер аймагында омырг- қа жотасыныц веналық өрімінен қанды қабылдайды. VV lumbales сабаулары т. psoas major- дыц медиалді жиегінен шығып, омыртқа жотасыныц алдыцгы бетімен томенгі қуыс венага багытталады жэне оныц артқы қабыр- гасы аймагында құйылады. Бел веналарының кішкене молшерде қақ- пақтары бар; омыргқа жотасыныц бүйірін- де сол жэне оц жоғарылаған веналардан, vv. lumbales ascendentis dextra et sinistra, түзілген вергикалді жүретін анастомоздармен бай- ланысады. Сол vv. lumbales оцға Караганда үзын, себебі томенгі қуыс венасы дененіц орталық сызығынан оц орналасады. Томенгі кокет венасы, v. phrenica inferior, жұп, кекеттіц томенгі бетінде аттас Vv. suprarenales dextrae Vv. phemicae inferiores dextrae Diaphragma V. cava inferior Vv. hepaticae dextrae 'J Vv. hepaticae mediae > Vv. hepaticae hepaticae sinistraej phrenicae inferiores sinistrae Vv. suprarenales sinistrae Glandula suprarenalis sinistra V. renalis dextra Truncus celiacus A. renalis dextra A et vv. lumbales V. testicularis dextra A. testicularis dextra A. mesenterica inferior Pars abdominalis aortae iliaca communis dextra V. sacralis mediana M. iliacus A. sacralis mediana iliaca interna dextra A. iliaca extema dextra V. iliaca externa dextra A. et V. circumflexae iliacae profundae A. gastrica sinistra A. lienalis A. hepatica communis A. mesenterica superior A. renalis sinistra V. renalis sinistra Ren sinister Ureter sinister V. testicularis sinistra M. quadratus lumborum A. et v. lumbales psoas major A. iliaca communis sinistra A. iliaca intema sinistra A. iliaca externa sinistra V. iliaca extema sinistra A epigastrica inferior A. femoralis V. femoralis Ureter dexter M. rectus sacralis A. et w. epigastricae inferiores Rectum Vesica urinaria iliaca intema sinistra 145-сурет. Төменгі куыс вена, v. cava inferior, құрсақтық қолқа, aorta abdominalis, алдыцгы көрініс (асқазан, жіцішке және тоқ іиіектер, бауыр, ұііқыбез және оң бүйрек несепагармен алынып тасталынган; ішперденің қабыргалық табагы және ішкі құрсақ шандыр қабыгы аіынып тасталынган; оң ж аты мықын артериясы кесілген) |