Адам анатомиясы атлас
 Скачать 1 Mb.
|
|
ЖАМБАС АСТАУ ВЕНАЛАРЫ VENAE PELVIS АЯҚ ВЕНАЛАРЫ VENAE MEMBRI INFERIORIS Жамбас астау веналары Жамбас астауы қабыргасы мен агзаларынан веналық қан екі ірі веналық сабауга: ішкі мықын венаға, v. iliaca interna, жэне сыртқы мықын венасына, v. iliaca externa, жиналады, олар өзара бірігіп, жал- пы мықын венасын, v. iliaca communis, қалыитастырады. Жалпы мыкын венасы, v. iliacacommunis (149-сурет), жүп, v. iliaca externa мен v. iliaca interna бірігуінен, сегізкөз-мықын буыны тұсында басталады. IV жэне V бел омыртқалары арасындагы шеміршек деңгейінде екі жалны мықын веналары бірігіп, жоғары жэне медиалді багытталып, омыртқалар денелерініц орталық сызығынан оц, төменгі куыс вена- иы, vena cava inferior, қалыитастырады. Оң жалпы мықын венасы солдан сэл қысқа. Сол жалпы мықын венасы аттас ар- терия венасымен қосарлана жүретін сегіз- көздің жамбас бетіндегі орталық сегізкоз венасын, v. sacralis тесііпа, қабылдайды. Ол латералді сегізкөз веналарыныц тар- мақтарымен қосылып, сегізкөздің веналық өрімін, plexus venosus sacralis, түзеді. Ол тік ішектің веналық орімімен, plexus venosus rectalis, несегікуықтың веналық өрімімен, plexus venosus vesicalis, анастомоз түзеді. Жалпы мықын венасына жиі мықын-бел венасы, v. iliolumbalis, қүйылады. Сыртқы мықын венасы, v. iliaca ex- terna, сан венасының v. fem oralis, жалгасы, өзінің бастамасында бір, кейде екі кақпагы болады. Ол шап жалгамасынан сегізкөз- мықын буынына дейін орналасып, аттас ар- терияның жолын қайталайды, артериядан ішке орналасады. Сыртқы мықын венасы сегізкөз-мықын буынына жеткен соң, іілкі мықын венасымен бірігіп, жалпы мықын венасын түзеді. Сыртқы мықын венасы жолында оган келесі веналар қүйылады. Төменгі құрсақүсгі веналар, vv. ері- gastricae inferiores, жұп, аттас артериямен қосарлана жүріп, алдыңгы іш қабыргасының төменгі болігінен қанды жинап, vv. ері- gastricae superiores, vv. paraumbilicales, vv. obturatoriae анастомоз түзеді. М ы қ ы і і сүйектіц терец айналма ве- насы, v. cirumflexailium profunda, аттас артериямен бірге жүріп, іш қабырғасының төменгі бөлімінен қанды жинайды. Ішкі мықын венасы, v. iliaca interna - аттас артерияның артында орналасатын, үл- кен шонданай тесігінің жогарғы деңгейінде, жамбас астауы агзалары мен қабырғасынан қанды жинайтын веналардан гүзілетін ірі тамыр. Ол жамбастың бүйір қабырғасымен жогары багытталып, шекаралық сызық деңгейінде, сегізкоз-мықын буынының ал- дыңгы бетінде сыртқы мықын венамен қосылады. Ішкі мықын венасын түзетін ве- налар қабыргалық жэне агзалық болып екіге бөлінеді. Қабырғалық веналар V. iliaca interna-ra қүйылатын қабырга- лық веналар екеуден аттас артериялармен қосарлана жүреді. Мықын-бел венасы, v. iliolumbalis (149-сурет), аттас артериямен қосарлана жүріп, омыртқааралық веналардан, мықын шүңқыры қабыргасынан қанды жинайды. V. lumbalis IV Vv. iliolumbales V. cava inferior V. iliaca communis V. sacralis mediana sacrales laterales V. circumflexa iliaca profunda V. iliaca externa V. epigastrica superficialis V. circumflexa iliaca superficialis Vv. circumflexae femoris laterales V. profunda femoris v iliaca interna venosus sacralis Vv. gluteae inferiores V. pudenda interna V. obturatoria V. pudenta externa dorsales penis superficiales Vv. scrotales anteriores circumflexae femoris medialis . saphena accessoria . perforans V. saphena magna V. femoralis V. genicularis V. V. saphena parva V. genicularis Vv. tibiales anteriores V. poplitea V. genicularis Vv. fibulares (peroneae) Rete venosum Vv. tibiales posteriores V. saphena magna Arcus venosus pedis Rete venosum pedis Vv. metatarsales dorsales pedis Vv. digitales dorsales pedis Мықын-бел венасы жиі жалпы мықын венаға күйылады. Ол v.circumflexa ilium profunda-мен, w. sacraleslaterales-пен және v. lumbales ascendens-ncn анастомоз түзеді. Жоғаргы бөксе веналары, vv. gluteae superiores, атгас артерияның барлық тар- мақтарын қос тармақпен қосарлана жүріп, бөксе аймағының жоғарғы бөлімінен қанды жинайды. Ол алмұртүсті тесіктен өткен кезде, оның айналасы нда өрім тү- зеді. Теменгі боксе веналары, vv. gluteae inferiores, атгас артериямен бірге жүріп, т. gluteus maximus-TQn, a. comitans n. ischia- dici-мен қосарлана жүретін веналардан жэне сан бұлшықеттерінен қанды жинайды. Олар өз жолында бірінші тесіп өтетін вена- мен, a. per/brans (prim a) жэне ортан жіліктің медиалді айналма венасымен, v. circumflexa femoris medialis, анастомоз түзеді. Жапқыш венасы, v. obturatoria, жан- қыш артерияның жолын қайталайды, оның жүп шеткері қүйылымдары бар. Ол сыртқы мықын венамен жэне ортан жіліктің ме- диалді айналма венасымен анастомоз тү- зеді. Латералді сегізкөз веналары, vv. sacrales laterales, атгас артериямен қосарлана жүріп, алдыңгы сегізкөздік тесіктерінен шығатын vv. spinales қабылдайды жэне орталық сегізкөз венасымен анастомоз гүзіп, екеуі сегізкоздің алдыңгы бетінде, сегізкөздің веналық орімін, plexus venosus sacralis, тү- зеді. Агзалық веналар Ішкі жыныс венасы, v.p udenda interna, аттас артериямен екеуден қосарлана жүреді. Ол кейде өзінің соңғы болімінде төменгі боксе венамен қосылып, бір сабау түзеді. Ол шат симфизінің астында, шатаралық аймагында басталады, бүл жерде еркек жыныс мүшесінің терең сыртқы венасы- мен (деліткінің), V. dorsalis penis profunda (іclitoridis), жэне еркек жыныс мүш есінің терең веналары мен (деліткінің), vv. pro- fundae penis (clitoridis), қосылады. Ішкі жыныс венасы оз жолында інікі жы- ныс артериясыныц тармақтарына сэйкес келетін веналарды қабылдайды. Оларга: а) несен шығаратын озек венала- ры, б) еркек жыныс мүшесі буылтыгының веналары, vv. bulbipenis (эйелдерде - қынап кіреберісі буылтығының веналары, vv. bulbi vestibuli); в) артқы үмалық веналар, vv. scrotales posteriores (эйелдерде - vv. labiales posteriores); г) шатаралық венала- ры; д) төменгі тікішек веналары, vv. rectales inferiores,жатады. Ішкі жыныс венасы, a. pudenda interna- мен алмұртасты тесік арқылы кіші жамбас астауына отеді. Несепқуықтың веналық орімі, plexus venosus vesicalis (150-сурет) - жамбас астауының веналық орімдерінің ең ірісі. Ол несепқуықтыңтоменгі бөлімінде орналасып, ерлерде қуықасты безінің веналық оріміне, plexus venosus prostaticus, ал эйелдерде қынаптың веналық орімімен, plexus venosus vaginalis, байланысатын несеп шығаратын озектің бастапқы бөліміне өтеді. Бұл өрім ерлерде несенқуықтан, шәует шыгаратын түтіктен, ш эуег қуықшаларынан жэне қуықасты безден; эйелдерде несепқуықтан, несеп шығаратын өзекгің бастапқы болімінен жэне қынаптан қанды жинайды. Несепқуықтың веналық орімі, plexus venosus prostaticus, plexus venosus uterinus, plexus venosusvaginalis, plexus venosus rectalis, жэне де v. pudenda interna,v. glutea inferior, v. glutea superior, v. obturatoria ана- стомоз түзеді. Қан орімнен коптеген несепқуықтық веналар, vv. vesicales, арқылы ішкі мықын венаға ағады. Қуықасты безінід веналық орімі, plexus venosus prostaticus, сыңар, шат симфизінің артында, қуықасты бездің ал- дында орналасады. Тік ішектің веналық өрімі, plexus ve- nosus rectalis, тік ішектің ішкі және сыртқы өрімдеріне бөлінеді. A. iliaca communis sinistra A. e t v. sacrales m edianae A. et v. circumflexae iliacae profundae V. iliaca communis sinistra V. iliaca intema sinistra A. et v. epigastrcae inferiores Tuba uterina A. iliaca extem a dextra iliaca extem a dextra A. iliaca interna sinistra Rectum glutea superior sinistra Aa. et w . rectales m ediae Ovarium A. uterina Uterus A. vesicalis interior Vesica Plexus venosus vesicalis \ Plexus venosus uterinus 150-cypem. Әйелдің жамбас астауы агзаларыпың артеркялары жәие веналары (сагиталді кесінді, қабыргалық іиіастар альшып тасталынган) а) Тік ішектің ішкі веналық өрімі тік ішектің шырышасты негізі мен сыртқы өтіс айналасында теріасты орналасады. б) Тік ішектің сыртқы веналық өрімі тік ішектің бұлшықеттік қабаты бетіндегі дәнекер тінде орналасады. Тік ішектің ішкі веналық орімінен қан тік ішектің бұлш ықеттік қабығын тесіп өтетін ұсақ веналарымен тік ішектің сыртқы веналық өріміне бағытталады. Осы жерден қан үш жол бойынш а ағады. Тік ішектің жоғаргы бөлімінен жоғарғы тік ішек венасы, v. rectalis superior, арқылы төменгі шажырқай венасына, v. mesen- terica inferior, ағады. Тік ішектің ортаңғы бөлімінен оз жолында несепқуы қтық ве- наларды, қуықасты безінің жэне шәует қуықшалары веналарын (эйелдерде жатыр мен қынап) қабылдайтын жұп ортаңғы тік ішек веналары, vv. rectalesmediae, арқылы ішкі мықын венаға ағады. Тік ішектің теменгі болімінен, сыртқы отіс аймағынан жұп гөменгі тік ішек веналары, vv. rectales inferiores, арқылы v. pudenda interna-та ағады. Өрім қуықасты без, несепқуықтың то- менгі болімі, несеп шығаратын озек, несеп- қуықалды кеңістігінің шелмай кішкене ве- наларынан жэне еркек жыныс мүшесінің терең сыртқы венасынан, v. dorsalis penis profunda, жэне жаргылай еркек жыныс мүшесінің терең веналарынан, vv.profundae penis, ipi веналарды қабылдайды. а) Еркек жыныс мүшесінің терең сыртқы венасы, v. dorsalis penis profunda, (v. dorsalis clitoridis profunda ), glans, preputium венала- рынан corona glandis аймағында басталып, sulcus dorsalis penis-те екі aa. dorsales penis арасында жатады. Өз жолында еркек жыныс мүшесі (деліткі) терісінен, оның үңгірлі денелерінен жэне ұмадан (ернеулер) веналарды қабылдайды. б) Еркек жыныс мүшесінің терең венала- ры, vv. profundae penis (clitoridis), еркек жы- ныс мүшесінен (деліткіден) қанды жинап, одан аяғының ішкі бетінен шығады жэне шат сүйектің томенгі тармағын орап, жарты- лай қуықасты бездің веналық оріміне жэне несепқуықтың веналық оріміне (әйелдерде) қүйылады. Plexus prostaticus-тан қан v. iliaca interna- га, V pudenda interna-та., сонымен қатар, plexus vesicalis жэне vv. vesicales-ке ағады. Жатырдың венал ы қорім\,plexusvenosus uterinus — жатыр мойнының бүйір бетінде, parametrium-де, қынаптың артқы жэне бүйір қабырғасы аймағында орналасатын ірі орім. Ол сыртқы жыныс ағзалары веналарымен, тік ішек, несепқуық веналық орімдерімен, сонымен қатар, сабақты оріммен, plexus pampiniformis ovarii, байланысқан. Бүл орім қанды жагырдан, қынаптан, жатыр түтігінен жэне жалпақ жалғамадан жинайды. Қан жатырдан жатыр веналары, vv. ute- rinae, арқылы жатыр денесінің жоғарғы болімі мен түбінен, жатырдың жүмыр жэне жалпақ жалғамаларынан анабездің сабақты оріміне, plexus pampiniformis ovarii', жа- тыр денесінің томенгі болімі мен жатыр мойнының жоғарғы болігіненv. iliacain- terna-та', жатыр мойнының томенгі болігі мен қынаптан (v. pudendainterna арқылы) v. iliaca interna-та ағады. Қынаптың веналық орімі,plexusvenosus vaginalis - қанды қынагі қабырғасынан жи- найды жэне жатырдың веналық өрімімен байланысы бар. |