Адам анатомиясы атлас
 Скачать 1 Mb.
|
|
Терец веналар Аяқтың терең веналары аттас артерияла- рымен қосарлана жүреді. Аяқтыц терец веналары эрбір бақайдың жан-жағынан аяқүшының табан бетінен, табан бақай веналар, vv. digitales plantares, атауымен басталады, олар бірігіп, табан сүйектерінің веналарын, vv. metatarseae plantares, түзеді. Олардан аяқұшының сыр- тына тесіп отетін тармақтар тарамдалады жэне беткей, және терең веналармен ана- стомоз түзеді. VV metatarseae plantares проксималді бағытталып, табанның веналық доғасына қүйылады. Бүл доғадан қан аттас артериялармен қосарлана жүретін бүйір табан веналары- мен ағады. Бүйір табан веналары медиалді табан веналарымен бірігіп, артқы асықты жілік веналарын, vv. tihiales posteriores, гүзеді. Қан табанның веналық доғасынан бірінші табан сүйектері аралығындағы кеңістік арқылы, аяқүш ының сыртқы вена- ларына терец табан веналарымен ағады. Аяқүшының сыртқы терең венала- ры габан сүйектерінің сыртқы веналары. metatarseae dorsales pedis, атауымен ба- сталады, олар аяқүшының сыртқы веналық доғасына, arcus venosus dorsalis pedis, қүйылады, олардан қан алдыңғы асықты жілік веналарына, vv. tibiales anteriores, ағады. Аргқы асықты жілік веналары, vv. tibia- les posteriores (156-сурет), жұп, аттас ар- териямен қосарлана жүріп, проксималді бағытталады. Олар оз жолында сүйектерден, сирақтың артқы беткейі бүлшықеттері мен шандыр қабықтарынан кететін бірнеше қатар веналарды жэне ірі кішіжіліншік вена- ларын, vv. peroneae (fibulares),қабылдайды. M.adductor magnus M.vastus medialis A p oplitea-r Agenus superior medialis M.semimembranosus (tendo)— Aet v.comitans surales Agenus media Agenus inferior medialis Vsaphena magna Aet w.tibiales posteriores V.poplitea Aperforans M.biceps femoris (caput longum) -Vsaphena parva - Agenus superior lateralis A et v.comitans surales M.gastrocnemius (caput laterale) f - Agenus inferior lateralis A et w.tibiales anteriores 'M.soleus (concisus) A et w.peroneae (fibulares) Fascia cruris M.peroneus longus (m.fibularis longus) M.flexor hallucis longus M.flexordigitorum longus — 1 R.perforans R.communicans-ч Rr.malleolares m e d ia le s ^ ^ etw.com itantes Rr.malleolares laterales et w.com itantes Rr.calcaneh Tendo calcaneus-Ш -Rr.calcanei Rete calcaneum R .articularis a.genus descendentis V sa p h e n a m agna R .saphenus a.genus descendentis A.etv.com itans genus inferiores m ediales A.et w .tib iales anteriores V s a p h e n a m Rr.cutanei a.tibialis posterioris Fascia cruris Rete m a lle o la re m ediale V sa p h e n a m agna Fascia d o rsalis pedis R .profundus R .superficial! M .flexorhallucis brevis M .abductor hallucis A.et v.com itans surales N .tibialis M .gastrocnem ius (caput m ediale) M .soleus A.et w .peroneae (fibulares) V s a p h e n a parva ^.et w .tib ia les posteriores R .m a lleo la ris m e d ia lis Rr.calcanei A .plantaris lateralis A.plantaris m e d ia lis R.inferior et nn.comitantes R.superficialis etw.com itantes M.piritormis M.gluteus minimus M.gluteus maximus M.gluteus maximus Aet wgluteae inferiores M.obturatorius internus Lig. sacrotub N.cutaneus femoris posterior Tuber ischiadicum M.biceps femoris (caput longum) M.adductor magnus M.semimembranosus M.semitendinosus Aet vpoplitea M.semimembranosus V.saphena magna N.tibialis Trochanter major M.quadratus femoris N.ischiadicus Aet v.circumflexae femoris mediales M.adductor minimus Aet v.perforantes M.biceps femoris (caput longum) Aet.v.genus inferiores laterales A et v.genus mediae N.peroneus (fibularis) communis Aet v.genus inferiores laterales A et v.comitans surales aphena parva 158-cypem. Санның артериялары мен веналары, арпщы көрініс (ортаңгы жэне үлкен бөкселік және санның екі басты бұлшықетінің үзын басы кесілген және тартылган; санның эісогаргы үшіндегі аішагында шонданай нервтің сабауы кесілген) Lig.ingm nale N.femoralis N.cutaneus fem oris lateralis" Spina iliaca anterior superior. A e t v.circumflexae ilium profundae m A e t v.circumflexae ilium superficialis Acircum flexa fem oris m edialis R.ascendens R.descendens A e t v.profundae fem oris * A e t v.perforantes ❖7 A e t v.femorales - Viliaca com m unis A e t v.iliacae externae - U re te r dexter j S A sa cra lis latteralis Plexus sacralis ^ Ganglis sympathica sacralis 4 M.pectineus (concisus) Vv.dorsales penis superficialis Vvscrotales anteriores 'V s a p h e n a m agna M.adductor longus A fem oris et w.com itantes M.recrus fem oris — M.vastus m edialis - R.articularis a.genus descendentis et w.com itantes Rete articulare genus I 4 M .adductorm agnus M.vastus m edialis M.sartorius R.articularis a.genus descendentis etw .com itantes  к - — A genus inferior m edialis Артқы асықты жілік веналары сирақтың жоғарғы үшінде алдыңгы асықты жілік ве- наларымен бірігіп, тақым венасын түзеді. Алдыңғы асықты жілік веналары, vv. tibiales anteriores (157-сурет), табан сүйекгерінің сыртқы веналарының, vv. metatarseae dorsales pedis, бірігуімен түзі- леді. Веналар сираққа өткен соң, аттас арте- риялармен қосарлана жүріп, сүйекаралық жаргақ арқылы тесіп өтін, сирақтың артқы бетіне жоғары бағытталады жэне тақым веналарының түзілуіне қатысады. Табан сүйектерінің сыртқы венала- ры, тесіп өтетін веналар кемегімен, табан бетіндегі веналармен анастомоз түзеді. Тақым венасы, v. poplitea (158-сурет), тақым шүңқырына енген соң, тақым арте- риясынан латералді жэне артқа, асықты жілік нерві беткей жэне лагералді жатады. Тақым венасы артерия жолымен жоғары жүрін, тақым ш үңқырын кесіп отеді жэне экелетін озекке, canalis adductoris, еніп, сан венасы, v. femoralis, атауын алады. Такым венасы тізенің ұсақ веналарын, vv. genus, осы аймақ бүлшыкеттері венала- рын, сонымен қатар, аяқтың кіші теріасты венасын, v. saphena parva,қабылдайды. Сан венасы, v. fem oralis (160-сурет), аттас артериямен canalis adductorius-та, кейін trigonumfemorale, шап жалғамасының астымен lacuna vasorum арқылы жүретін тамыр, кейде жүп болып келеді. Сан венасы lacuna vasorum-да v. iliaca externa-ra жалғасады. V. femoralis canalis adductorius-те сан ap- териясынан артта жэне кішкене латералді, ал lacuna vasorum-да медиалді орналасады. Сан венасы оз жолында аттас артерия- лармен қосарлана жүретін бірнеше қатар веналарды қабылдайды. а) Сан артериясымен косарлана жү- ретін веналар, санның алдыңғы топ бүлшықеттерінің веналық орімдерінен қанды жинайтын тақым артериясының жалғасы, озара анастомозданып, сан- ның жоғарғы үш ында, сан венасына қүйылады. б) Санныц терең венасы, v. profunda fem oris — жиі бір сабау түрінде, бірнеше қақпақтары бар тамыр. Оган келесі вена- лар қүйылады; аттас артериялар жолымен жүретін тесіп отетін веналар, vv. perforantes; олар экелетін үлкен бүлшықеттің артқы бетінде озара анастомоз түзеді; сонымен қатар, V. glutea inferior, v. circumflexa femoris medialis, vv. poplitea, ортан жіліктің ай- налма латералді жэне медиалді веналары, circumflexae fem oris mediales et laterales. Соңғылары аттас артериялармен қосарлана жүріп, озара жэне v. obturatoria-мен анасто- моз түзеді. Сан венасы, v. fem oralis, аталмыш веналардан басқа бірнеше теріасгы ве- наларын қабылдайды, олардың барлыгы сан венасына hiatus saphenus аймағында ашылады. Беткей қүрсақүсті венасы, v. epigastrica superficialis, аттас артериямен қосарлана жүріп, алдыңғы іш қабырғасының төмен- гі болімінен қанды жинап, v. femoralis- ке немесе v. saphena magna қүйылады. Ол vv. epigastricae superiores etinferiores, vv. pciraumbilicales, сонымен қатар қарама- карсы жақтағы аттас венамен анастомоз түзеді. М ықын сүйекгің беткей айналма ве- насы, V. circumflexa ilium superficialis, аттас артериямен шап жалғамасының бойымен жүріп, сан венасына құйылады. Кеуде-күрсақүсті веналары, vv. thora- coepigastricae(қолдың терең веналарын қараңыз), кеуде жэне іш кабырғасының бүйір бетіндегі теріасты веналарынан қанды жинап, озінің жоғарғы шетімен бүйір кеуде венасы арқылы қолтық венаға, ал томенгі шетімен беткей құрсақүсті венасы арқылы сан венаға қүйылады. Сыртқы жыныс веналары, vv. pudendae externae, аттас артериялармен косарлана жүріп, келесі тармақгарды қабылдайды. а) Ұмалық алдыңғы веналар, vv. scrotales anteriores (эйелдерде ернеулік алдыңғы ве- налар, vv. labiales anteriores), қанды үмадан (үлкен ернеулерден) жинайды. б) Еркек жыныс мүшесінің беткей сырг- қы венасы, v. dorsalis penis superficialis (эйелдерде делігкініңбеткейсыртқы венасы, v. dorsalis clitoridis superficialis) кейде екеу, канды еркек жыныс мүш есінің (деліткінің) теріасты шелмайынан жинайды. в) ІІІат аймағыныц теріасты шелмайынан қанды жинайтын бірнеше катар веналар. Аяқтың үлкен теріасты венасы, v. sa- phena magna - сан венасына қүйылатын теріасты веналардың ішінде ең ірісі. Ол қанды аяқтың алдыңгы медиалді бетінен анарады («Аяқтыц беткей веналарын» ка- раңыз). |