Дси сессия. ДСИ сессия-1. Инновацияларды пайда болуыны негізгі себептері, инновацияны функциялары, асиеттері, жіктелуі
 Скачать 227.22 Kb.
|
|
55.Денсаулық сақтаудың экономикалық жаһандануының жалпы мәселелері. Қазақстанда 90-жылдары міндетті медициналық сақтандыруды жүзеге асыру жолдары да қарастырылып, осы мақсатта (ФОМС) Міндетті медициналық сақтандыру фонды құрылған. Алайда фондтың басшысы өзінің қызмет дәрежесін пайдаланып, фонд қаражатын жымқырып,шетел асып кеткені белгілі. Нәтижесінде міндетті медициналық сақтандыру фонды жұмысын тоқтатады, ал халық медициналық сақтандырусыз қалады. Әрине, осындай жағдайлардан кейін бүгінгі күні халықтың міндетті медициналық сақтандыруға күмәнмен қарауын түсінуге болады. «Қазақстан медициналық сақтандыру жүйесін енгізуге 2014-2015 жылдарға қарай дайын болады» деген пікірді Денсаулық сақтау вице-министрі Ерік Байжүнісов айтқан болатын. Медициналық тұрғыда міндетті сақтандыру еліміздің ешбір заңнамасында қарастырылмаған. Түрлі сырқатқа шалдыққан бүлдіршіндер жан-жақтан көмек іздеп, халыққа алақан жаюға мәжбүр болып отыр. Шетелдерде ота жасалу тікелей мемлекеттік квота арқылы жүргізіледі. Квоталар сырқат балалардың біріне бұйырса, енді біріне жете бермейді. Статистика агенттігінің мәліметтері бойынша, жасы 14-тен асқан балалардың түрлі ауруға шалдығуы артып барады. Мәселен, дәл осы жастағы 100 мың баланың аурудың негізгі түрлеріне шалдығуы 2003 жылы 87,6 %-ға ұлғайса, 2009 жылы бұл көрсеткіш 103,6%-ға артқан. Ауыр сырқатқа шалдыққан кей бүлдіршіндерге дәрі алу мәселесі қиындық тудырады. 56.Денсаулық сақтаудағы инновациялық дамуды енгізудің ерекшеліктері Денсаулық сақтауды дамыту жоғары технологиялық медициналық қызметтерді белсенді пайдалануды талап етеді. Қызмет көрсету саласындағы технологиялық инновацияның анықтамасына сәйкес, егер медициналық қызмет көрсету әдістері түбегейлі жаңа болса және технологиялық тұрғыдан жетілдірілсе, денсаулық сақтаудағы инновация Технологиялық болып саналады. Жоғары технологиялық медициналық қызмет көрсету проблемалары Денсаулық сақтау саласындағы саясатты қалыптастыруға жауапты адамдардың, сала мен медициналық мекемелер басшыларының, мамандардың назарын аударады. Мамандар жоғары технологиялық медициналық қызметтердің қолжетімділігі мен тиімділігіне ерекше мән береді. Жоғары технологиялық медициналық қызметтер сапалы медициналық көмекті қамтамасыз етеді. Денсаулық сақтау саласындағы басым ұлттық жобаға сәйкес конкурстар мен тендерлер өткізіледі, олардың мақсаты — бастапқы медициналық буында инновациялық технологияларды, бастапқы және арнайы медициналық көмекті пайдалану. Технологиялық инновациялар медициналық мекемелер қызметінің стратегиялық жоспарларында көзделеді. Денсаулық сақтау саласындағы ғылыми зерттеулер медициналық мекемелердің практикасына жаңа медициналық препараттарды, ақпараттық және басқа да жаңа медициналық технологияларды енгізуге бағытталған. Елімізде жоғары технологиялық, қымбат тұратын көмек түрлерін көрсететін мекемелер желісі дамып келеді, жаңа жоғары технологиялық орталықтар салынуда. Қазіргі уақытта жоғары технологиялық қымбат тұратын медициналық көмекті 80-нен астам ұйым көрсетеді. Мұның жарқын мысалы-кардиохирургия, әсіресе жүректің ишемиялық ауруын хирургиялық емдеу, бұл мәселенің әлеуметтік-экономикалық маңыздылығына байланысты. Жоғары технологиялық көмек түрлері коронарлық айналып өту, транслюминальды ангиопластика және т.б. медициналық мекемелерде инновациялық технологияларды тікелей енгізу алдында басқарушылық шешімді әзірлеу және қабылдау болып табылады. 57. Денсаулық сақтау жүйесінде азаматтардың құқықтары мен міндеттері 1) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін тізбеге сәйкес тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға; 2) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінің шеңберінде дәрілік заттармен және медициналық мақсаттағы бұйымдармен қамтамасыз етілуге, оның ішінде белгілі бір аурулары (жай-күйлері) бар азаматтардың жекелеген санаттары уәкілетті орган бекітетін тізбеге сәйкес амбулаториялық деңгейде тегін немесе жеңілдікпен берілетін дәрілік заттармен және мамандандырылған емдік өнімдермен қамтамасыз етілуге; 3) медициналық ұйымды, сапалы әрі уақтылы медициналық көмекті еркін таңдауға; 4) өздерінің жеке қаражаты, ұйымдардың, ерікті сақтандыру жүйесінің қаражаты және тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінен тыс қосымша медициналық қызметтерге; 5) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртіппен айғақтар болған кезде, бюджет қаражаты есебінен шетелде медициналық көмек алуға; 6) медицина қызметкерлерінің дәрілік заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы дұрыс тағайындамауынан және қолданбауынан денсаулығына келтірілген зиянды өтетуге; 7) еңбекке уақытша жарамсыздық парағын немесе еңбекке уақытша жарамсыздық туралы анықтама бере отырып, еңбекке уақытша жарамсыздық фактісін куәландыруға; 8) мемлекеттік органдардан, ұйымдардан және емдеуші дәрігерден олардың құзыреті шегінде аурулар профилактикасының, диагностикасының, оларды емдеудің және медициналық оңалтудың әдістері, клиникалық зерттеулер, қоршаған ортаның жай-күйін, еңбек, тұрмыс және демалыс жағдайларын, дұрыс тамақтану мен тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін, оның ішінде санитариялық-эпидемиологиялық сараптаманың қорытындыларын қоса алғанда, денсаулыққа әсер ететін факторлар туралы дәйекті ақпаратты өтеусіз алуға; 9) дәрілік заттар, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техника айналысы саласындағы мемлекеттік органдардан, тәуелсіз сарапшы ұйымдардан және субъектілерден өткізілетін дәрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың қауіпсіздігі, тиімділігі мен сапасы туралы ақпарат алуға; 10) медицина және фармацевтика қызметкерлерінің іс-әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) денсаулық сақтау ұйымына, жоғары тұрған органға және (немесе) сот тәртібімен шағым жасауға; 11) мемлекеттік медициналық сараптама қорытындыларымен келіспеген жағдайда, тәуелсіз сарапшыларды тарту туралы өтінішхат беруге; 12) өлгеннен кейін өздерінен тіндерін (тінінің бөлігін) және (немесе) ағзаларын (ағзаларының бөлігін) транспланттау мақсатында алу мүмкіндігі туралы ерікті түрде еркін білдіруіне құқығы бар. 58. Денсаулық сақтау мекемелерінің қызметін экономикалық жоспарлау ерекшеліктері. 1. Ұйымдастыру қабілетінің болуы 2. Ұйымдастыру 3. Үйлесімділікті сақтау 4. Координация 5. Бақылау функциясы 6. Ынталандыру Ынталандыру - кәсіпорынның жалпы корпоративтік мәдениетінің құрамдас бөлігі болып табылады. Персоналды ынталандыру жүйесін дамыту, егер ол дұрыс жүргізілсе, жұмыс берушіге стратегиялық мақсаттарға тез қол жеткізуге және даму жоспарларын жүзеге асыруға, ал қызметкерлерге - олардың еңбек қызметінен қанағаттануды алуға мүмкіндік береді. • Жалпы және кәсіби білімін көтеру;(Оқу орындарына немесе шетелге квалификацияны көтеру үшін жіберу) • Біліктілігін жоғарылату, оның мәселесі - дамушы ғылыми-техникалық прогреске байланысты кәсіби білімімен тәжірибесін жақсарту; • Оқуға ынталы жұмыскерлерді қолдау; • Жас білікті қызметкерлерді оқыту; • Премия (сыйақы) берілу арқылы; қызметкерлердің отбасында болатын атаулы күндер мен оқиғаларды белгілеу үшін қолданылатын сыйлықтар мен құттықтаулар жүйесі; • Корпоративтік бас қосулар, корпоративтік іс-шаралар – табиғатқа бірлескен саяхаттар, мамандандырылған көрмелерге бару, бөлімшелер арасында спорттық жарыстар өткізу. • Барлық қызметкерлерге берілетін жеңілдіктер. Мысалы: әлеуметтік пакет, қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелерінің емделуіне және демалысына ақы төлеу, тегін тамақтандыруды ұйымдастыру, көлік шығындарын төлеу; • Ұйымдастыру кері байланысқызметкерлерге басшыға өз пікірін айту, онымен кеңесу мүмкіндігі берілгенде 59.Ұйымның ішіндегі кадрлық инновациялардың дамуы. Кадрлар – кәсіпорынның, мемлекеттік мекемелердің, қоғамдық ұйымдардың квалификациялы қызметкерлерінің негізгі құрамы Кадрлық саясат – бұл ұйымның барлық басқарушылық қызметінің және өндірістік саясатының құрамдас бөлігі болып табылады. Ол біртұтас, жауапты, жоғары дамыған және жоғары өнімді жұмыс ұжымын қалыптастыру мақсатына ие. Компания қызметкерлерінің кәсіби біліктілігінің жоғары деңгейі үнемі оқыту және кәсіби даму арқылы дамып келеді. Компания менеджменті қызметкерлерді даярлау және біліктілігін арттыру мәселелеріне көп көңіл бөледі. Компания оқытудың келесі түрлерін ұсынады: - шет тілін корпоративтік оқыту; - оқыту тренингтері арқылы менеджмент дағдыларын жетілдіру; - мемлекеттік сатып алу бойынша оқыту семинарларын өткізу; - қызметкерлердің кәсіби біліктілігін арттыру үшін оқытудың басқа түрлері. Қызметкерлерге кез-келген деңгейде ашық болып табылатындығымен сипатталатын ашық кадрлық саясатты қолдайды және мұнда ең төменгі лауазымнан бастап, жоғарғы басшылық деңгейде жұмыс істеуге болады. 60. Ұйымдық құрылымның түсінігі мен түрлері, инновациялық кәсіпкерліктің мазмұны. Ұйым дегеніміз - қызметтері саналы түрде ортақ мақсатқа немесе мақсаттарға жетуге бағытталған адамдар тобы. Ұйым дегеніміз жалпы мақсатқа немесе мақсатқа жету үшін топ мүшелерінің ұйымдасқан іс-әрекеттері болып табылады . Ұйымның болуы үшін кем дегенде екі мүшесінің болуы керек және олардың бір мақсатқа бағытталуы тиіс. Ұйымдар атқарылатын барлық іс-әрекеттер мен жұмыстар міндетті түрде белгілі бір форманы бейнелейтін ұйымдық құрылыммен ерекшеленеді. Ұйымның түрлерін төмендегідей етіп топтастыруға болады : - табиғи ұйым ; - жасан ды ұйым : - ресми; - бейресми; - унитарлы модель ; - плюралистикалық ұйым ; - корпоративтік ұйым ; - ассоциативтік ұйым ; - механикалық және органикалық ұйымдар ; - ұйымның мақсатына қарай ; - бизнестік ұйымдар ; - қоғамдық ұйымдар. Табиғи ұйым - өздігінен қалыптасатын ұйым болып табылады. Жасанды ұйымдар: б елгілі бір мақсатқа жету үшін оған қажетті жұмыстардың бәрін жинап, белгілі бір ретке келтіру, еңбек бөлінісін жасау, мамандандыру және қажетті технологиялық ерекшеліктерді пайдалана отырып адамдардың қолдан жасайтын мекемесі болып табылады. Ресми ұйым жоғары тәртіппен құралған әлеуметтік жүйе ретінде қалыптасып күшін заңдық негіздерден алады. Бейресми ұйым болса тұлғалардың жеке-өздерінің қажеттіліктеріне қарай өзара ынтымақтастық топты құратын топ. Унитарлы модель: қатаң бағынышты тәртіппен норма мен регламентке негізделген сыртқы мақсатқа жету үшін мүшелердің біртұтас әрекет етуі. Мысалы: мемлекеттік мекемелер жоғарғы жақтағы инфрақұрылымдағы өзгерістер, төменгі жақта жұмысқа адамдардың қамтылуына септігін тигізеді. Плюралистикалық ұйым: тек қана біріге отырып мақсатқа жетуге болатын жағдайларда өз еріктерімен ұйымдасатын ұйымдарды плюралистикалық ұйым деп атаймыз. Мұндай ұйым корпоративтік және ассоциативтік болып жүзеге асады. Корпоративтік ұйымдарда мүшелер өзінің мақсатына жету үшін уақытша өзінің суверенитетінен айрылады, яғни бағынышты болады (еркін жоғалтады). Ассоциативті ұйымдарда мүшелерге өздерінің тәуелсіздіктерін жоғалтпау мақсатында күнделікті үйлестіру мүмкіндіктер жасалады. Олар өзара қалай бәсеке жасау керектігі туралы, қалай ынтымақтастықты құру туралы келісім-шартқа отырады. Жалпы келісіммен шешім қабылданады. Ал ассоциацияның басшысы субъектілерді үйлестіру ролін атқарады. Ұйымның құрылымы ұйымда қалыптасқан қызметтердің түрлері мен р өл дерінің бөлінуі, олардың әртүрлі бөлімшелер шектерінде бірігуі, осы бөлімшелер арасындағы байланыстар және бөлімшелердің бірігуін бейнелейді. Құрылымды құрастырудың бастапқы нүктесі жұмысты жобалау болып табылады. Жұмысты жобалау көптеген факторларға байланысты болып келеді : маманның болуы, өндірістік қатынаста болатын иерархиялық байланыстың болуы, міндеттерді бөлу ( міндет - алдын ала жазылған жұмыс ). Ұйымның функциясын (өндіріс, маркетинг, бухгалтерия, қаржы, персонал) жүзеге асыру үшін бір-бірімен байланысты жұмыстардың жиынтығы ұйымдық құрылым болып есептеледі. Ұйымдардың құрылымы: техникалық, әлеуметтік-техникалық, әлеуметтік және нормативтік құқықтық болып төртке бөлінеді. Ұйымның техникалық құрылымы барлық базаны біртұтас жүйеге келтіретін материалдық объектілер мен үрдістерден ( ғимарат, технология, құрал-жабдықтар, еңбек шарттары ) тұрады. Әлеуметтік-техникалық құрылымы жұмысшылардың еңбек қатынастарының бөліскен жұмыс орны жүйесін бейнелейді. Әлеуметтік құрылым жұмысшылардың, басшылардың бір-бірімен болған қатынасымен байланысты. Әлеуметтік құрылым ресми және бейресми топтармен, құндылықтармен, нормалармен, билік, әсер ету және т.б. қатысты. Әлеуметтік құрылым ретінде ұйымның мынадай потенциалдары бар: - басқару потенциалы ( жағдайды түсіну және ұғыну, дағдарыс кезінде мәселені анықтау және шешім қабылдау қабілеті тәуекелге дайын болу) ; - психологиялық потенциал (байланыстың тұрақтылығы және моральды-психологиялық климаттың жағдайы). Нормативтік құқықтық құрылымы ұйымның функциясын жүзеге асыру үшін қажетті норма жүйесін көрсетеді. |