ТЖБ И БЖБ 6 ҚАЗ ТІЛІ. Жамбыл облысы кімдігі білім басармасыны ОУдістемелік кабинеті 6сынып аза тілі
 Скачать 1.52 Mb.
|
Жиынтық бағалаудың құрылымыТоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 компоненттен тұрады: біріншісі – тыңдалым, айтылым, екіншісі – оқылым, үшіншісі – жазылым және әдеби тіл нормаларын тексеруге арналған. Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамсы
Тапсырмалар және балл қою кестесі үлгісі «Қазақ тілі» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары І нұсқа Тыңдалым және айтылым Тапсырма 1. Мәтінді мұқият тыңдап коммуникативтік жағдаятқа сай ресми сөздер мен дайын тіркестер және термин сөздерді орынды қолданыңыз. 2. Берілген мәтін бойынша пікіріңізді білдіріңіз, диалогке қатысыңыз. [10] А мәтіні. Мерейтой мәзірі Қазақ Ұлттық Өнер университетінің 15 жылдық мерейтойы жоғары деңгейде өтті. «Қазақстан» орталық концерт залында арнайы әзірленген ауқымды бағдарламамен басталған мерейтойлық кеш ҚР Халық әртісі, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Айман Мұсақожаева мен «Айгөлек» балалар скрипкашылар ансамблінің орындауындағы Ф.Крейслердің «Г.Пуньяни стиліндегі Прелюдия мен Аллегро» шығармасымен ашылды. Концертке Франция, Ресей, Әзірбайжан, Беларусь, Қырғызстан, Латвия мен Италияның белгілі өнер қайраткерлері мен жоғары оқу орындарының басшылары арнайы келді. Мерекелік кеште жұртшылық Өнер университетінің бүгінгі күнге дейінгі қол жеткізген жетістіктерін тамашалап, дәстүрлі және әлемдік музыка жауһарларымен сусындап қайтты. Осы мерейтой құрметіне Астанада он күн бойы халықаралық өнер форумы өтті. Онда италиялық пианист Бруно Канино, Ресейдің Халық әртісі Максим Федотов, Граф Муржа, германиялық әйгілі музыкант Михаил Ваймен сынды тұлғалар қатысып, өнер көрсетті. Ал кеше халықаралық Өнер форумы аясында «Шабыт» шығармашылық сарайында скрипкаға арналып жазылған әуендердің концерті өтті. Онда С.Франк және И.Брамстың скрипка мен фортепианоға арналған шығармалары әуелесе, екінші бөлімде «Солистер академиясы» мемлекеттік камералық оркестрі мен Астана Мемлекеттік филармониясының концерті көрермен қауымға жол тартты. Енді Айман Мұсақожаева басқаратын шығармашылық топ «Әлемнің сегізінші кереметі – Астана» атты осы мерейтойлық концерттік бағдарламасын Астанадан бөлек, Милан және Турин, Вашингтон мен Париж, Токио мен Лос-Анджелес сынды әлемнің ірі мегаполистерінде де ұйымдастыру мақсатында, гастрольдік сапарға аттанбақ. Түпкі мақсат – қазақтың өнерін төрткүл дүниеге таныту. (198 сөз) https://sputniknews.kz/spravka/20190218/9346813/ Ә мәтіні. Астанадағы ұлттық театр Астана төрінде 2000 жылдың қаңтар айында «Ақ Орда» опера және балет театры болып ашылды. Осы жылдың шілде айында театр Ұлттық мәртебеге ие болып, оған қазақтың әнші қызы Күләш Байсейітова есімі берілді. Театрдың алғашқы маусымы М.Төлебаевтың «Біржан-Сара» операсымен бастады. Операны сахнаға КСРО Халық әртісі, Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Халық Қаһарманы, режиссер Әзірбайжан Мәмбетов шығарды. Әр маусым сайын театр репертуары жаңарып, классикалық шығармалармен толықтырылды. Е.Брусиловскийдің «Қыз Жібек» және Е. Рахмадиевтің «Қамар сұлу» қойылымдары театрға жаңа дем беріп, операны терең түсінуге ықпал етті. Ал М.Жұмабаевтың «Батыр Баян туралы аңыз» поэмасы желісімен қойылған эксперименталдық қойылымы Астана қаласының мәдени өміріне үлкен жаңалық енгізді. Республикамыздағы жас театрларының қатарына енетін бұл театр құрамында Л.Н.Гумилев атындағы Еуразиялық Ұлттық университетінің, А.Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесінің, Қазақтың музыка академиясының, Құрманғазы атындағы Қазақтың Ұлттық консерваториясының түлектері мен белгілі қазақстандық әртістер қызмет ете бастады. Ұлттық театр әншілерінің есімдері кеңінен таныла бастады. Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Қ.Омарбаев, Қазақстанның халық әртісі Х.Қалиламбекова, Ж.Бақтай сынды бірқатар опера әншілері мен балет бишілері өнерсүйер қауымның көзайымына айналды. 2004 жылы Күләш Бейсейітова атындағы Ұлттық опера және балет театры Халықаралық музыкалық театрлардың ассоциациясының құрамына мүше болды. Театрдың опера және балет труппалары АҚШ, Греция, Швеция, Түркия, Қытай, Корея, Австрия, Италия, Франция, Ресей елдерінде өнер көрсетіп, халықаралық мәдени алмасуға қатысты. (198 сөз) https://massaget.kz/layfstayl/madeniet/teatr/382 Балл қою кестесі Тыңдалым және айтылым
Оқылым Тапсырма Берілген тапсырманы орындаңыз. А мәтінін жұбымен іріктеп, рөлге бөліп оқыңыз. Мәтінге ауызша коментарий жасаңыз. [10] 1. Оқылым стратегияларын қолдану: коментарий жасап, іріктеп, рөлге бөліп оқыңыз. 2. Көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді ажырата біліңіз. А мәтіні. Дастан: Асқар, тарихи тұлғалар дегенді қалай түсінесің? Асқар: Тарихи тұлғаларға менің ойымша қоғам қайраткерлері мен көрнекті ақын-жазушылар, хан билер деп ойлаймын. Ал сен қалай түсінесің? Дастан: Дұрыс. Менің де ойым осылар. Сен тарихи тұлғаларға кімдерді жатқызасың? Асқар: Тарихқа үңілсек, Асанқайғы жерұйығымен таныс, Ахмет Байтұрсынұлы, Ақан серілерді және тағы да басқалар. Дастан: Сен Асанқайғы жерұйығымен таныс дедің, бұл кісі бойынша толық ақпарат бере аласың ба? Асқар: Асанқайғы (Сәбитұлы Асан – ХҮ ғ.) – ұлы философ, ақын. Еділ бойында туған. Әкесі саятшы болған.Алтын Орда ханы Ұлұғ – Мұхамедтің, Қазақ хандығы құрылған тұста – Жәнібек ханның кеңесшісі болған. Оның «Жерұйық» іздеу идеясы – баршаға жайлы һәм әділетті қоғам орнату жөніндегі адамзаттық аңсарымен үндес әлеуметтік-саяси әрі философиялық ұлы идея. Асанқайғы ойларының енді бір өзегі – адам мен қоғам, табиғат пен тіршілік тақырыбы. Ел билеушіге қарата айтылған сөздерінде өмірдің ащы шындығын ашық жайып салады. Дастан: Өте керемет. Сен жаттап та алғансың ба? Асқар: Иә, себебі мен осы кісі бойынша ғылыми жоба жазып зерттегенмін. Дастан: Өте жақсы. Айтпақшы Асқар автобусым келді сау бол, көріскенше. Асқар: Сау бол. (166 сөз) alashainasy.kz/.../kanday-hobbi-densaulyikka-pay... Ә мәтіні. Иә, қазақ халқының шашасына шаң жұқпаған шешені де, тілінен бал тамған, қылышынан қан тамған ақындары мен батырларының болғанына халқымыздың өткені мен тарихы куә. Солардың бірі ғана емес бірегейі ауызымен орақ орған, сөзге шешен, халқының мұңын барлап, жоғын жоқтап, өзінің қара басынан гөрі елінің қамын жоғары қойған халық ақыны, жыр алыбы Жамбыл Жабаев жайында тілімізге тиек етсек. Жамбыл – өмірімен де, шығармашылығымен де екі ғасырды молынан тұтастырып жатқан ұлы жырау. Ақынның XX ғасырдың басына дейінгі шығармашылық өмірбаяны туралы деректер аз, өлеңнен ауыз жаппаған кісінің шан-теңіз жыр-толғау, айтыстары да түгел сақталмаған. «Әйтсе де бала Жамбылдың дүмше молданы мазақтап шығарған «Шағым», ақындық жолына рұқсат сұраған «Әкеме» деген өлеңдері, бозбала кезінің мұңды да шуақты көркем жыры – сылқым бойжеткен Еркежан (Кәмшат) сұлуға шығарған құрбылық наз өлеңі сияқты дүниелер сақталған. Одан бертіндегі Жетісуды, Сыр өңірін өнеріне тәнті еткен, Шығыстың әйгілі қиссаларын жырлаған ақын мұрасынан бірталайының аты ғана белгілі. "Кедей күйі", "Пұшықтың ұрыға айтқаны", "Кәрібайдың төбеті" "Жылқышы" тәрізді тегеурінді де өжет ақындык мінезден туған өлеңдері шығармашылығынан сақталған қомақты мұрасы. (161 сөз) https://massaget.kz/layfstayl/bilim/gumanitarly-ylymdar/51205/ А мәтінін іріктеп, рөлге бөліп, ауызша коментарий жасаңыз. [6] Ә мәтініндегі көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді ажыратып сәйкестендіріңіз.
[4] Балл қою кестесі Оқылым
Жазылым 1. Берілген тапсырманы орындаңыз. 2. Неологизм, термин, диалект сөз, кәсіби сөздерді қолданып, көлемі 70-80 сөзден тұратын өмірбаян құрастырып жазыңыз. [10] __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Балл қою кестесі Жазылым
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамсы
Тапсырмалар және балл қою кестесі үлгісі «Қазақ тілі» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары ІІ нұсқа Тыңдалым және айтылым Тапсырма 1. Мәтінді мұқият тыңдап коммуникативтік жағдаятқа сай ресми сөздер мен дайын тіркестер және термин сөздерді орынды қолданыңыз. 2. Берілген мәтін бойынша пікіріңізді білдіріңіз, диалогке қатысыңыз. [10] А мәтіні. Бейбітшілік пен келісім сарайы Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының сьездерінің өткізілетін орнын әлемге әйгілі архитектор Норман Фостердың жобасымен «Сембол Иншаат» Турциялық құрылыс компаниясы салды. Кешеннің ең басты ерекшелігі ғимарат Фибоначчидің алтын қима принципіне сәйкес салынған. Сонымен қатар, ғимараттың негізі биіктігі мен ені 62 метр болатын шаршымен қаланған. Бұл жерде көрме залдары, конференц-зал, қысқы бақ, 1500 көрерменге арналған концерт және опера залы орналасқан. Интерьерлері күрең алтын тонда жасалып, сапалы жұмыстар жүргізуге мүмкіндіктер көп. Сахна жанында 80 музыкантқа шақталған 2,8 метрлік оркестрлік орын орналасқан. Мерекелік зал 2000 шаршы метрден астам аумақты қамтиды және бір уақытта 1000 адамға дейін қабылдайды. Ауданы бойынша ең үлкен зал – 2000 кв.м ауданды алып жатырған «Хеопс атриум» залы. Осы залда Елордамыз Нұр – Сұлтан қаласын 2030 жылға дейінгі дамытуға арналған басты жоспардың құрамы орналасқан. Оны «әлемнің қолын бейнелейтін» төрт тірек ұстап тұрады. Бір қабат төменінде үлкен кітапхана, әлемдік діндердің зерттеу орталығы орналасқан. Пирамиданың ортасына қарай иілген қабырғаларда Астананың аспа бақтары орнатылған. Бұл ғимарат әртүрлі діндердің бірлесетін жері екеніне тағы бір дәлел бола алатын факт бір шаңырақ астында тату тәтті өмір сүріп жатырған әртүрлі ұлт өкілдерін бейнелейтін 130 ұшып бара жатырған көгершіндердің тобы бейнеленген үлкен шыны күмбез қоршап тұр. Түнгі уақытта күмбез жанып, маяк секілді әртүрлі мәдениеттердің, діндердің, халықтың бірлігін бейнелейді. (197 сөз) https://sputniknews.kz/spravka/20190218/9346813/ Ә мәтіні. Биікті бағындырған білім ордасы Ұлт өнерінің үлкен шаңырағын көтеру әрі оны бас шаһардың мәртебесіне сай әлемдік оқу орны деңгейіне жеткізу – ауыз толтырып айтарлықтай ауқымды іс. Әрі ол кез келгеннің қолынан келе бермейді. Осы істі Айман Мұсақожаеваның өзі бір министрліктің жұмысына татитын істі ойдағыдай алып шықты. Талантты жастардың дарынын ұштауға ден қойған ол мақсатын жүзеге асыру жолында аянбай тер төкті. Гастрольдік сапарлармен көптеген мемлекеттерді аралаған кезде, олардың музыкалық білім жүйесіне ерекше қызығушылық танытатын едім. Өз елімізде де осындай үлкен өнер ордасын құру – көптен көкейімде жүрген жоба болатын. Бір кездесуде осы ойымды Елбасына жеткіздім. Маған бірден қолдау білдірген Елбасымызға алғысым шексіз. Бірақ жаныма жай тапқызбаған ойымның осы шаһарда жүзеге асуға тиіс екендігіне іштей өзімді дайындап жүрдім, – дейді Айман Қожабекқызы. Сөйтіп, қазіргі Өнер университеті – бұрынғы Чайковский атындағы №1 музыка мектебi мен Ақмоланың музыка колледжiнiң базасында құрылды. Қиындықтар болды. Білікті мамандардың тапшылығын былай қойғанда, олардың әлеуметтік мәселелерін шешу оңайға соқпады. Мұның сыртында құрал-жабдықтар мен музыкалық аспаптардың жетіспеушілігі, оқу аудиторияларының аздығы, қаражат тапшылығы тағы бар. 1998 жылы Астананың халықаралық тұсаукесерімен бірге, Қазақ Ұлттық Өнер университетінің де тұсауы кесілді. Бұл салтанатты жиынға Елбасымыздың өзі қатысты. Шет мемлекеттердікі сияқты, білім берудің барлық түрі бірыңғай оқыту жүйесіне біріктірілген. Яғни оқу ордасы табалдырығын аттаған жеткіншек дипломын қолға ұстап, бір-ақ шығады. (197 сөз) https://massaget.kz/layfstayl/madeniet/teatr/382 Балл қою кестесі Тыңдалым және айтылым
Оқылым Тапсырма Берілген тапсырманы орындаңыз. А мәтінін жұбымен іріктеп, рөлге бөліп оқыңыз. Мәтінге ауызша коментарий жасаңыз. [10] 1. Оқылым стратегияларын қолдану: коментарий жасап, іріктеп, рөлге бөліп оқыңыз. 2. Көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді ажырата біліңіз. А мәтіні. Дастан: Асқар, тарихи тұлғалар дегенді қалай түсінесің? Асқар: Тарихи тұлғаларға менің ойымша қоғам қайраткерлері мен көрнекті ақын-жазушылар, хан билер деп ойлаймын. Ал сен қалай түсінесің? Дастан: Дұрыс. Менің де ойым осылар. Сен тарихи тұлғаларға кімдерді жатқызасың? Асқар: Тарихқа үңілсек, Асанқайғы жерұйығымен таныс, Ахмет Байтұрсынұлы, Ақан серілерді және тағы да басқалар. Дастан: Сен Асанқайғы жерұйығымен таныс дедің, бұл кісі бойынша толық ақпарат бере аласың ба? Асқар: Асанқайғы (Сәбитұлы Асан – ХҮ ғ.) – ұлы философ, ақын. Еділ бойында туған. Әкесі саятшы болған. Алтын Орда ханы Ұлұғ – Мұхамедтің, Қазақ хандығы құрылған тұста – Жәнібек ханның кеңесшісі болған. Оның «Жерұйық» іздеу идеясы – баршаға жайлы һәм әділетті қоғам орнату жөніндегі адамзаттық аңсарымен үндес әлеуметтік-саяси әрі философиялық ұлы идея. Асанқайғы ойларының енді бір өзегі – адам мен қоғам, табиғат пен тіршілік тақырыбы. Ел билеушіге қарата айтылған сөздерінде өмірдің ащы шындығын ашық жайып салады. Дастан: Өте керемет. Сен жаттап та алғансың ба? Асқар: Иә, себебі мен осы кісі бойынша ғылыми жоба жазып зерттегенмін. Дастан: Өте жақсы. Айтпақшы Асқар автобусым келді сау бол, көріскенше. Асқар: Сау бол. (166 сөз) alashainasy.kz/.../kanday-hobbi-densaulyikka-pay... Ә мәтіні. 1846 жылы ақпан айында казіргі Жамбыл облысындағы Жамбыл тауының бөктерінде дүниеге келген. Ол жайында ақынның өзі “Менің өмірім" - деген өлеңінде: Қақаған қар аралас соғып боран, ел үрей — көк найзамен жау торыған. Әкесі Жапа мүсәпір кедей болғанмен, ат үстіне мығым, найзагер кісі екен. Шешесі Ұлдан мінезі байсалды, абысын-ажын арасында беделді, орайы келгенде өз жанынан қиыстырып өлең шығара беретін, әдемі дауысты бұлбұл әнші екен. Жамбыл өмірге келген кезде Қазақстанның оңтүстігі, оның ішінде ақынның туған өлкесі – Жетісу өңірі Қоқан хандығына бағынышты болатын. Ал қоқандықтардың халыққа жасаған зорлық-зомбылығы айтып жеткізгісіз ауыр еді. 1864 жылға дейін Қоқан хандығы, онан соң Ресей империясы билеген замандағы халықтың мүшкіл тірлігі, өз отбасының жұтаң тұрмысы, намыскер Жамбылдың ішіне қайғы болып байланады. Ақын жыр, айтыстарының уыттылығы, адамдықты, әділдікті, батырлықты көксеген аңсары, кедейді жақтап, қайырымсыз бай, төрелерді ызалы шенеуі бастау алып жатқан-ды. Жамбыл дүмше молдадан оқығанша, "домбыраны қолға алам" деп, әкесінен рұқсат сұрайды. Жас талаптың Жетісу өңірінің даңқты ақыны Сүйінбаймен (Сүйекең) кездесіп, батасын алуы оның ақындық бағын ашқан айтулы оқиға болады. (161 сөз) https://massaget.kz/layfstayl/bilim/gumanitarly-ylymdar/51205/ А) А мәтінін іріктеп, рөлге бөліп, ауызша коментарий жасаңыз. [6] Ә) Ә мәтініндегі көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді ажыратып сәйкестендіріңіз.
[4] Балл қою кестесі Оқылым
Жазылым 1. Берілген тапсырманы орындаңыз. 2. Неологизм, термин, диалект сөз, кәсіби сөздерді қолданып, көлемі 70-80 сөзден тұратын өмірбаян құрастырып жазыңыз. [10] ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Балл қою кестесі Жазылым
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау спецификациясы Жиынтық бағалауға шолу Ұзақтығы: 40 минут (уақыт оқылым мен жазылым жұмысына арналған. Тыңдалым мен айтылым сабақтан тыс, қосымша уақытта өткізіледі) Оқылым – 15 минут Жазылым – 25 минут Балл саны: 30 Тапсырмалар түрлері Көп таңдауы бар сұрақтар Толық жауапты қажет ететін сұрақтар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||