ипн. Учебного процесса в организациях образования
 Скачать 4.53 Mb.
|
|
Учебный предмет «Литературное чтение» (с русским языком обучения) Цель обучения– способствовать развитию личности ребенка средствами искусства слова, воспитывать потребность в общении с искусством, вводить школьника в мир художественной литературы, приобщая его к духовному опыту человечества; формировать в процессе читательской деятельности навыки функциональной грамотности младших школьников. Учебной программой предусмотрено развитие литературно-творческих способностей. Количество уроков, необходимых для изучения конкретных произведений и выполнение творческих заданий, определяет учитель в зависимости от поставленных задач и уровня подготовленности обучающихся. Объем учебной нагрузки составляет: 72 1) во 2-м классе – 3 часа в неделю, 102 часа в учебном году; 2) в 3-м классе – 3 часа в неделю, 102 часа в учебном году; 3) в 4-м классе – 3 часа в неделю, 102 часа в учебном году. Навык чтения является ключевым учебным навыком и поэтому важно работать над его формированием поэтапно: правильное чтение (соотнесение звуков и букв, слияние в слоги); осознанное (понимать смысл прочитанного слова и объяснять их значение); беглое (правильное и осознанное чтение целыми словами информации); выразительное (правильно, осознанно и бегло прочитать и выразить интонационно свое отношение к содержанию информации). Учитывая особенности уровня сформированности навыка чтения обучающихся, учитель ставит следующие задачи: - во втором классе проверяется сформированность умения читать целыми словами и словосочетаниями, осознание общего смысла содержания прочитанного текста при темпе чтения, умение использовать паузы, соответствующие знакам препинания, интонации, передающие характерные особенности героев; в третьем классе наряду с проверкой сформированности умения читать целыми словами основными задачами проверки техники чтения являются достижение осмысления прочитанного текста при темпе чтения вслух и про себя, проверка выразительности чтения подготовленного текста произведений и стихотворений, использование основных средств выразительности; в четвертом классе чтение – процесс принятия смысла, добывания информации из письменного текста, выборочное чтение, осмысленное чтение бегло вслух и про себя, выразительное, с передачей замысла автора, контроль своего чтения. Таблица 13. Нормы сформированности навыка чтения по предмету «Литературное чтение» Класс Обязательный уровень Возможный уровень 1 полугодие 2 полугодие 1 полугодие 2 полугодие 2 класс 40-50 слов 50-60 слов 50-60 слов 60-70 слов 3 класс 60-70 слов 70-80 слов 70-80слов 80-90 слов 4 класс 80-90 слов 90-105 слов 90-100 слов 100-120 слов Предлоги, союзы, частицы, междометия считаются как отдельные слова. Важно также помнить, что техника чтения ученика является критерием для выстраивания алгоритма дальнейшего обучения по формированию навыка чтения. Необходимо помнить, что темп (скорость) чтения находится в прямой зависимости от способа чтения, понимания и выразительности, и из этого складывается полноценный навык чтения и понимания текста. 73 Важно также помнить, что скорость чтения является критерием для выстраивания алгоритма дальнейшего обучения по формированию навыка чтения. При необходимости в зависимости от уровня подготовленности обучающихся в перечень включаются другие литературные произведения по выбору учителя, соответствующие возрастным особенностям обучающихся. Учитель может проводить разные виды дополнительных работ и заданий с заранее подготовленными критериями и дескрипторами к ним. Периодичность проведения и виды творческих работ обучающего характера отводится на усмотрение учителя. Ниже представлены примерные виды работ с критериями рекомендательного характера (таблица 14). Таблица 14. Примерные виды работ с критериями/дескрипторами № Виды работ Критерии/дескрипторы 1 Составление рассказа по алгоритму. - Умеет составить рассказ по алгоритму; - определяет последовательность событий рассказа; - умеет завершить рассказ; - записывает составленный рассказ. 2 Письмо от имени героя. - Чѐтко и ясно формулирует предложения; - соблюдает последовательность; - оценивает действия героя, делает вывод. 3 Письмо герою. Учитель выбирает произведение на свое усмотрение. Обучающиеся самостоятельно определяются с выбором героя, к которому они будут писать письмо. - Придумывает название для своего письма; - следует предложенной теме, используя опорные слова; - умеет логично и последовательно излагать свои мысли; - четко выражает мысль предложения; - описывает действия героя; - оценивает действия героя, делает вывод. 4 Сочинение считалок. Считалка – это произносимый нараспев стишок, в котором сопровождается распределение участников игры. - Умеет отличать считалку от загадок, поговорок и т.д.; - понимает принцип составления считалки; - сможет сочинить свою считалку; - осуществляет презентацию своей считалки. 5 Диалог. - Умеет поддерживать диалог; - умеет использовать формулировки начала, продолжения и завершения диалога; - умеет выражать мысли понятно и правильно; - демонстрирует словарный запас. 6 Создание книги. Этот вид творческого проекта (индивидуальный или групповой) можно выполнять в разной технике. Это может быть рукописная книга с собственноручными иллюстрациями; - Определяет тему творческого проекта; - продумывает содержание книги (подбор ресурсов); - осуществляет иллюстрированное/рукописное оформление; 74 можно оформить книгу аппликацией. Содержание любое: «Что это за зверь?»; сборник «Фразеологизмы со словом «Ручка», иллюстрированный словарь. - подготовленные иллюстрации соответствуют содержанию. 7 Сочинение стихотворения (буриме) и другие стихотворные произведения по заданным рифмам; можно придумывать также вторые строки к первым и.др. - Сможет найти созвучие в окончании двух или нескольких слов; - сможет подобрать слово, соответствующее заданной рифме; - сможет продолжить стихотворение в соответствии с заданной темой. 8 Салат из сказок. Выбирают какой-либо сюжет и героев из разных сказок, объединяют их и придумывают сказку. Дети могут взять свои любимые сказки, поменять персонажей. - Умеет объединять героев из разных сказок в один сюжет; - соблюдает последовательность событий; - сказка доступна для понимания. 9 Незаконченный рассказ. - Умеет продолжить рассказ по предложенному началу; - определяет последовательность событий рассказа; - умеет завершить рассказ. 10 Нарисуй диафильм к прочитанному произведению. - Внимательно читает текст и отвечает на вопросы; - умеет делить текст на законченные смысловые части; - умеет определять основную мысль каждой части; -умеет озаглавливать каждую часть; - составляет последовательный план; - рисует диафильм. Суммативное оценивание по предмету предполагает проведение конкретного количества суммативных оцениваний за раздел (СОР). Ниже представлено количество суммативных оцениваний за раздел/сквозную тему (таблица 15). Таблица 15. Количество суммативных оцениваний за раздел/сквозную тему по предмету «Литературное чтение» Класс Количество суммативных оцениваний за раздел/сквозную тему Баллы СОЧ 1 четверть 2 четверть 3 четверть 4 четверть в каждой четверти 2 класс 2* 2* 2* 2* 14 баллов 3 класс 2* 2* 2* 2* 16 баллов 4 класс 2* 2* 2* 2* 18 баллов * В суммативном оценивании за раздел/сквозную тему объединяются два вида речевой деятельности (например, аудирование и говорение; чтение и письмо). 75 В случаях карантинных и ограничительных мероприятий во всех школах (в штатном режиме, в дистанционном формате, в дежурных классах) по предмету «Литературное чтение» проводится 1 СОР, 1СОЧ. Учебный предмет «Казахский язык» (Т2) (с неказахским языком обучения) «Қазақ тілі» пәнін оқытудың мақсаты – қоғамдық ортада қазақ тілінде қарым-қатынас жасау мүмкіндіктерін қамтамасыз ететін коммуникативтік дағдылардың негізін қалыптастыру және тілдік нормаларды қолдануға, сауатты жазуға үйрету. Қазақ тілі пәнін оқыту процесі тыңдалым, оқылым, жазылым, айтылым әрекеттері арқылы ұйымдастырылады. Оқу процесінде жүйелі түрде жүргізілетін сӛздік жұмысы, әңгіме тыңдау, оқу, мәтінмен жұмыс жасау, жағдаяттық тапсырмалар орындау, постерлермен жұмыс істеу, сахналық қойылым дайындау оқушылардың сӛздік қорын жетілдіреді. Оқыту қазақ тілінде емес сыныптардағы «Қазақ тілі» пәнінен оқу жүктемесінің көлемі: 1. Оқыту орыс тілінде жүргізілетін мектептерде: 1) 1-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат; 2) 2-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат; 3) 3-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат; 4) 4-сыныпта – аптасына 4 сағат, барлығы – 136 сағатты құрайды. 2. Оқыту ӛзбек, ұйғыр, тәжік тілдерінде жүргізілетін мектептерде: 1) 1-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат; 2) 2-сыныпта – аптасына 2 сағат, барлығы – 66 сағат; 3) 3-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағат; 4) 4-сыныпта – аптасына 3 сағат, барлығы – 102 сағатты құрайды. «Қазақ тілі» пәні (оқыту қазақ тілінде емес) бойынша оқушылардың білім, білік, дағдыларына қойылатын талаптар «Тілдерді меңгерудің жалпыеуропалық құзыреті» (CEFR) деңгейлерін (А1, А2, В1, В2, С1) ескере отырып құрастырылды; білім алушылар бастауыш сыныпты аяқтағанда, қазақ тілін қарапайым А1, А2 (бастапқы) деңгейінде меңгереді. Мұғалім сабақ барысында оқушылардың сӛйлеу құзыреттілігін қалыптастыруға аса назар аударады. Сонымен қатар, бастауыш сыныптарда сабақ сайын сӛздік диктант, кӛшіріп жазуды ӛткізуге болады. Бұл жазба жұмыстары оқушылардың сауатты жазу дағдысын қалыптастырады. Тӛменде жазба жұмыстары келтірілген (17-кесте). 17-кесте. Жазба жұмыстарының нормалары Жазба жұмыстарының түрлері Сыныптар 1-сынып 2-сынып 3-сынып 4-сынып Сӛздік диктант 3-5 сӛз 5-7 сӛз 7-9 сӛз 9-10 сӛз Диктант - 15-20 сӛз 20-30 сӛз 30-40 сӛз Кӛшіріп жазу 9-12 сӛз 12-16 сӛз 16-20 сӛз 20-25 сӛз 76 Бастауыш сыныптарда оқу бағдарламасының мазмұнын толық меңгерту үшін жазба жұмыстарын ӛткізуді мұғалім қолданыстағы нормативтік және нұсқаулық құжаттарға сәйкес ӛздігінен жоспарлай алады. Жазбаша жұмыстарды жүргізу үшін мұғалім критерийлер мен дескрипторлар құрастырады (22-кесте). Дескрипторлар анық және нақты болуы керек. Бұл білім алушы және ата-аналармен кері байланыс жүргізуді жеңілдетеді. Бағалау критерийі: Жазба жұмыстарын орындау барысында каллиграфиялық, пунктуациялық, орфографиялық заңдылықтарды қолданады. - Мәтіннің құрылымын сақтайды (басы, оқиғаның дамуы, шарықтау шегі, соңы). - Грамматикалық нормаларды сақтайды. - Материалдың құрылу логикасын сақтайды (мазмұндама, шығарма). 18-кесте. Жазба жұмыстарының дескрипторлары Жұмыс түрлері Дескрипторлар Сӛздік диктант - естіген сӛздерді қатесіз жазады - әріптерді дұрыс жазады - сӛздерді орфографиялық ережелерге сәйкес жазады Кӛшіріп жазу - сӛздерді дұрыс кӛшіріп жазады - сӛйлемдегі сӛздердің орнын ауыстырмай және сӛздерді орынды кӛшіріп жазады Шығарма, мазмұндама - берілген мәтіннің негізгі ойын анықтайды - мәтін бойынша қарапайым жоспар құрайды - мәтіннің мазмұнын жоспарға сәйкес жазады - тақырыптың мазмұнын ашып жазады - мәтіннің бастапқы стилін сақтайды (мазмұндама үшін) - сӛздерді мағынасына сәйкес қолданады Бастауыш сыныпта оқылымға үлкен назар аудару қажет. Тӛменгі кестеде оқылым бойынша нормалар берілген (19-кесте). 19-кесте. Оқылым дағдыларының нормалары Сыныптар 1-сынып 2-сынып 3-сынып 4-сынып Сӛз саны 20-25 сӛз 30-40 сӛз 45-55 сӛз 55-60 сӛз Тӛменде бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) процедураларының нақты саны кӛрсетілген (20-кесте). 20-кесте. «Қазақ тілі» пәні бойынша жиынтық бағалау саны Сынып Бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың саны ТЖБ балдары 1-тоқсан 2-тоқсан 3-тоқсан 4-тоқсан әр тоқсанда 77 2-сынып 2* 2* 2* 2* 14 балл 3-сынып 2* 2* 2* 2* 16 балл 4-сынып 2* 2* 2* 2* 18 балл * Бӛлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауда сӛйлеу әрекетінің екі түрі біріктіріледі (мысалы, тыңдалым және айтылым; оқылым және жазылым). Карантиндік және шектеу шараларының жүзеге асырылуы кезеңінде барлық мектептерде (штаттық, қашықтан, кезекші сыныптар) «Қазақ тілі» пәні бойынша 1 БЖБ, 1 ТЖБ өткізіледі. Мұғалім пән аясында білім алушының сӛздік қорын кеңейту үшін үлгілік оқу бағдарламасында берілгенлексикалық-грамматикалық минимумды негізге алады. Әр сабақта 2 лексикалық минимумды меңгерту ұсынылады. Лексикалық минимумда ортақ тақырыптар бойынша сонымен қатар күнделікті тұрмыс- тіршілікте, әлеуметтік ортада жиі қолданылатын сӛздер, қазақ тілін меңгерудің әрбір деңгейіне сәйкес келетін (1-4-сыныптар үшін А 1 қарапайым деңгей) шектеулі сӛздер мен сӛз тіркестері қамтылған. 1-4-сынып білім алушылары үшін лексикалық минимумдар саны: 752 сӛз, оның ішінде:1-сыныпта – 120 сӛз, 2-сыныпта – 188 сӛз, 3-сыныпта – 188 сӛз, 4-сыныпта – 256 сӛз. Пән бойынша оқу бағдарламасын жүзеге асыру үшін «НЗМ» ДББҰ әзірлеген «КазLinguа» электронды қосымшасын сабақтан тыс уақытта қолдану ұсынылады. Бұл қосымша кез келген Android ұялы телефондарына және компьютерге ақысыз жүктеліп, offline режімде қолданылады. Оқушы ойын түрінде берілген тапсырмаларды орындау арқылы қазақ тілінде қарым-қатынас жасауға, суретті сӛздіктер арқылы сӛздік қорларын кӛбейте отырып, синтаксистік конструкциялар құруға дағдыланады. Сонымен қатар оқушы ӛзінің тілді меңгеру деңгейін әр тақырыптың соңында берілген тест сұрақтары арқылы үнемі қадағалап, бағалап отырады. Бір сабақта 10 ұпай жинауға болады. Мұғалімдер сабақ жоспарлауда тӛмендегілерге назар аударулары тиіс: 1. Дифференциация (саралап оқыту) – оқушылардың жеке қабілет ерекшеліктерін ескере отырып оқыту. Қабілеті жоғары немесе тӛмен оқушылардың мүмкіндіктерін ескере отырып, сабақ мақсаттары, бағалау нәтижелері, тапсырмалар деңгейі қарапайымнан күрделіге қарай құрастырылуы қажет. Сонымен қатар, жұптық және топтық жұмыстарды ұйымдастыруда оқушыларды қабілеттеріне қарай араластырып отыру ескеріледі. Орта мерзімді жоспардың «Мұғалімге арналған ескертпелер» бағанында нақты түрлерін практикада жүзеге асыру жолдары кӛрсетілген. 2. Сабақ барысында оқушыларға жеке «ойлан», жұппен «талқыла» және топпен «бӛліс» әдісін кеңінен қолдану ұсынылады. Бұл ӛз кезегінде оқушыларға білім, ақпарат, идея, тәжірибе алмасуға, сыни ойлауға мүмкіндік береді. 3. Орта мерзімді жоспарларда әр сынып бойынша әртүрлі лексикалық тақырыптар берілген. Лексикалық тақырыптар белгілі бір салаға байланысты сӛздік қорды меңгеруге, ақпараттармен танысуға, танымын кеңейтуге бағыттайды. Сыныптан-сыныпқа ӛткен кезде лексикалық тақырыптар арасында 78 байланыс болу үшін бір тақырыпты әртүрлі мақсатта қарастыру ұсынылған. Бұл байланыс сол тақырыпта қарастырылатын мәселеге, деректерге әртүрлі қырынан келуге мүмкіндік береді. 4. Орта мерзімді жоспарларда әр бӛлімге арналған сағат сандары ұсынылған. Пән мұғалімі оқушылар мен сыныптардың ерекшеліктеріне қарай сағат сандарына ӛзгеріс енгізе алады. Дегенмен, бір тоқсанға берілген лексикалық тақырыптар мен оқу мақсаттары толық қамтылуы тиіс. 5. Орта мерзімді жоспарда кӛрсетілген оқыту ресурстары үлгі болып табылады. Мұғалімдер қажет деп тапқан жағдайда қосымша ресурстар қолдана алады. 6. Бір сабақта оқылым, жазылым, тыңдалым, айтылым бойынша нақты нәтижеге жетуге мүмкіндік беретін бір немесе екі оқу мақсаты (дағды) ғана алынғаны дұрыс. Үш немесе одан да кӛп дағдыны алу сабақтың мақсатына жетуге, қажетті дағдыларды терең қалыптастыруға мүмкіндік бермей, оқушыларда тұрақсыз білім қалыптастыруы мүмкін. 21-кесте. Қазақ тілін меңгерудің лексикалық деңгейі (Т2) Сы- нып- тар Қазақ тілін меңгер у-дің деңгей -лері Жыл- дық оқу жүкте- месі- нің көлемі Бір сабақ та мең- гері- летін сөз саны Т2 меңгерудің лексикалық деңгейі Бір ап- та- да Оқу жы- лын- да Актив сөздер саны Норма Тоқсан бойынша 1 2 3 4 min maх 1 А1 66 2 4 120 32 32 36 32 120 132 2 102 2 6 188 48 48 54 48 188 196 3 102 2 6 188 48 48 54 48 188 196 4 А2 136 2 8 252 64 64 72 64 252 264 Ескертулер *-12 сағат.(Жиынтық бағалау) * Барлығы: 2974/3098 «Қазақ тілі» пәнінен қазақ тілді емес мектептерде сабақтан тыс іс- шараларды ұйымдастыруда келесе мерекелерді ескеру ұсынылады: – 22 наурыз – Наурыз мейрамы; – 1 мамыр – Қазақстан халықтарының бірлігі күні; – 7 мамыр – Отан қорғаушылар күні; – 9 мамыр – Жеңіс күні; – 4 маусым – Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері күні. – 6 шілде – Астана күні; – 30 тамыз – Қазақстан Республикасының Конституциясы күні; – 1 қыркүйек – Білім күні; – 22 қыркүйек - Қазақстан халықтарының тілдері күні. – 15 қараша – Қазақстан Республикасы Ұлттық валюта күні; |