21 бхмс. БХМС № 21. збекистон республикаси адлия вазирлиги томонидан рйхатга олинган 23. 10. 2002 й. N 1181
Скачать 1.79 Mb.
|
VII БЎЛИМ. УЗОҚ МУДДАТЛИ МАЖБУРИЯТЛАР Муқаддима 1-§. Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган узоқ муддатли счётлар (7000) 2-§. Ажратилган бўлинмалар, шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарзлар (7100) 3-§. Узоқ муддатли кечиктирилган мажбуриятларни ҳисобга олувчи счётлар (7200) 4-§. Харидорлардан ва буюртмачилардан олинган бўнакларни ҳисобга олувчи счётлар (7300) 5-§. Узоқ муддатли кредитлар ва қарзларни ҳисобга олувчи счётлар (7800) 6-§. Турли кредиторларга бўлган узоқ муддатли қарзларни ҳисобга олувчи счётлар (7900) 306. Ушбу бўлимнинг счётлари корхонанинг юридик ва жисмоний шахслар олдидаги узоқ муддатли мажбуриятлари тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш учун мўлжалланган. 307. Корхонанинг чет эл валютасидаги мажбуриятлари ушбу бўлимдаги счётларда пул ҳисоб-китоб ҳужжатларидан кўчирма олинган санадаги Ўзбекистон Республикаси Марказий банки курси бўйича сўмда ҳисобга олинади. Ҳисобот ойининг охирги санасига кредиторлик қарзларини Ўзбекистон Республикаси Марказий банки курси бўйича қайта баҳолашда аниқланган курс фарқлари (ижобий курс фарқи бўлганда) 9540 “Валюта курс фарқидан даромадлар” ёки (салбий курс фарқи бўлганда) 9620 “Валюта курс фарқидан зарарлар” счётларида ҳисобга олинади. 308. Ушбу бўлимда қуйидаги счётлар бўйича ҳисоб юритиш тартиби ёритилади: 7000 - Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган узоқ муддатли счётлар; 7100 - Ажратилган бўлинмалар, шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарзлар; 7200 - Кечиктирилган узоқ муддатли мажбуриятларни ҳисобга олувчи счётлар; 7300 - Харидорлар ва буюртмачилардан олинган бўнакларни ҳисобга олувчи счётлар; 7800 - Узоқ муддатли кредитлар ва қарзларни ҳисобга олувчи счётлар; 7900 - Турли кредиторларга бўлган узоқ муддатли қарзларни ҳисобга олувчи счётлар. 1-§. Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган узоқ муддатли счётлар (7000) 309. Корхонанинг мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга қабул қилинган товар-моддий қийматликлар, бажарилган ишлар, кўрсатилган хизматлар, шунингдек юк ташиш бўйича олинган хизматлар учун вужудга келган узоқ муддатли мажбуриятлари тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади: 7010 “Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар”; 7020 “Берилган векселлар”. 310. 7010 “Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар” счётининг кредитида ҳақиқатда келиб тушган ТМЗ ва бошқа активлар, қабул қилинган иш ва хизматларнинг қиймати ушбу қийматликлар ёки тегишли харажатларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда кўрсатилади. 7010 “Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар” счёти бўйича аналитик ҳисоб ҳар бир мол етказиб берувчилар ва пудратчилар бўйича алоҳида юритилади. 311. 7020 “Берилган векселлар” счётининг кредитида сотиб олинган ТМЗ ва бошқа активлар, қабул қилинган иш ва хизматлар учун векселлар билан таъминланган узоқ муддатли мажбуриятлар ҳисобга олинади ва улар қопланиш давригача ҳисобда туради. 7020 “Берилган векселлар” счёти бўйича аналитик ҳисоб берилган векселларнинг ҳар бир тури бўйича алоҳида юритилади. 312. Мол етказиб берувчиларга тўланадиган узоқ муддатли мажбуриятлар жорий қисмга ўтказилганда 6010 “Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар”, 6020 “Берилган векселлар” счётлари кредитланиб, 7010 “Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар”, 7020 “Берилган векселлар” счётлари дебетланади. 313. Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган узоқ муддатли счётлар (7000)нинг бошқа счётлар билан боғланиши:
2-§. Ажратилган бўлинмалар, шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарзлар (7100) 314. Ажратилган бўлинмалар, шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарзлар тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади: 7110 “Ажратилган бўлинмаларга бўлган узоқ муддатли қарз”; 7120 “Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарз”. 315. 7110 “Ажратилган бўлинмаларга бўлган узоқ муддатли қарз” счётида корхонанинг умумий балансга қўшиладиган филиаллар, ваколатхоналар, бўлимлар ва бошқа ажратилган бўлинмалар олдидаги узоқ муддатли мажбуриятлар (ички хўжалик ёки баланс ичидаги ҳисоб-китоблар) ҳисобга олинади. 7110 Корхонанинг турли хилдаги муомалалар бўйича ажратилган бўлинмалар олдидаги узоқ муддатли мажбуриятлари “Ажратилган бўлинмаларга бўлган узоқ муддатли қарз” счётининг кредитида товар-моддий қийматликлар, пул маблағлари, харажатлар ва бошқаларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда акс эттирилади. 316. 7120 “Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарз” счётида корхонанинг шўъба ва қарам хўжалик жамиятлари олдидаги узоқ муддатли мажбуриятлари (баланслараро ҳисоб-китоблар ёки ички идоравий ҳисоб-китоблар) ҳисобга олинади. 7120 “Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарзлар” счётининг кредитида турли хилдаги муомалалар бўйича шўъба ва қарам хўжалик жамиятлари олдидаги жорий мажбуриятлар товар-моддий қийматликлар, пул маблағлари, харажат ва бошқаларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда акс эттирилади. 7110 “Ажратилган бўлинмаларга бўлган узоқ муддатли қарз”, 7120 “Шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарз” счётлари бўйича аналитик ҳисоб ҳар бир ажратилган бўлинма, шўъба ва қарам хўжалик жамияти бўйича алоҳида юритилади. 317. Ажратилган бўлинмалар, шўъба ва қарам хўжалик жамиятларига бўлган узоқ муддатли қарзларни ҳисобга олувчи счётлар (7100)нинг боғланиши:
|