2 Перыядызацыя курса игпб крытэрыи перадызацыи
 Скачать 192.13 Kb.
|
|
77.змены у мижнароднай дзейнасці БССР пасля Вял Айч.вайны. Удзел у рабоце Арганізацыі Аб'яднаных Нацый паклаў пачатак новаму этапу знешпалітычнай дзейнасці Беларусі, якая працякала ў адпаведнасі з нормамі міжнароднага права і ажыццяўлялася ў розных міжнародна прававых формах. Рэспубліка вяла значную дыпламатычную перапіску, ўдзельнічала ў рабоце розных міжнародных канферэнцый, была членам многіх міжнародных арганізацый, мела дагаворную практыку, аказвала дапамогу краінам, якія сталі на шлях незалежнасці і развіцця. Пастаяннае прадстаўніцтва Беларусі пры ААН спрыяла і спрыяе больш эфектыўнай абароне знешпалітычных інтарэсаў рэспублікі ў розных органах ААН.На працягу 1945-1985 гг. БССР удзельнічала ў рабоце больш за сто міжнародных арганіз і іх органаў, у тым ліку выбарных. Беларусь прымала удзел у стварэнні і дзейнасці Міжнар арганіз прафсаюзаў(1945г),Міжнар арганіз дэмакр моладзі(1945), Сусветнага Савета Міра (1948 г.) і г.д. Па прапанове БССР ААН у 1946 г. прыняла рэзалюцыю «Аб выдачы і пакаранні ваенных злачынцаў». У 1948 г. Беларусь падтрымала ідэю стварэння дзяржавы Ізраіль. У 1954 г. БССР стала пастаянным членам ЮНЕСКА і Міжнар арганіз працы, а ў 1956 г. уступіла ў камітэт ААН па сельскай гаспадарцы і жыллёваму будаўніцтву. У 1958 г. было адкрыта пастаяннае прадстаўніцтва БССР пры ААН. У 1974-1975 гг. БССР выбіралася пастаянным членам Савета Бяспекі ААН і унесла свой уклад у падрыхтоўку і правядзенне ў Хельсінкі ў 1975 г. Нарады па бяспецы і супрацоўніцтву ў Еўропе.Такім чынам, праз міжнародныя і міжурадавыя арганізацыі і іх органы Беларусь далучалася да сусветнага вопыту ў палітычнай сферы жыцця, ўмацоўвала свой аўтарытэт на міжнароднай арэне Маштабы знешнеэканамічных сувязей БССР вызначаліся яе прамысловым і навукова-тэхнічным патэнцыялам, зручным транспартна-геаграфічным становішчам, а таксама агульным станам эканамічных адносін СССР з замежнымі дзяржавамі. Калі ў 1956 г. рэспубліка пастаўляла сваю прадукцыю ў 47 кран свету, то ў 1985 г. – больш чым у 100. Большая частка прадукцыі беларускіх прадпрыемстваў накіроўвалася краінам – членам СЭУ. Каля 10% экспартных паставак у 70-я гг. прыпадала на долю краін Азіі, Афрыкі і Лацінскай Амерыкі.. Вядучае месца ў экспарце краіны займалі трактары, грузавыя аўтамабілі, самаходныя скрэперы, наручныя гадзіннікі, радыётэхнічныя прыборы, калійныя ўгнаенні, веласіпеды, тканіна і інш. З 1958 г. пачало дзейнічаць Беларускае таварыства дружбы і культурных сувязей з замежнымі краінамі. Галоўнай мэтай яго з'яўлялася пашырэнне міжнар сувязей, распаўсюджаванне за мяжой інформацыі аб сац-экан і культ жыцці бел народа. У пач 1980х гг. у Беларусі дзейнічала каля 100 таварыстваў дружбы і культурных сувязей з замежнымі краінамі. Важную ролю ў развіцці адносін Беларусі з замежнымі краінамі адыгрываў створаны ў 1958 г. Камітэт маладзежных арганізацый рэспублікі (КМА БССР). Ён каардынаваў сувязі беларускай моладзі са сваімі равеснікамі за мяжой. Так, у 1979 г. у Беларусі прайшлі сустэчы з прадстаўнікамі 110 студэнцкіх арганізацый з 80 краін Еўропы, Азіі, Афрыкі і Лацінскай Амерыкі.Беларускія прафсаюзы прымалі актыўны ўдзел у працы Сусветнай федерацыі прафсаюзаў, Міжнароднай арганізацыі працы і іншых аб'яднанняў. Галоўнае месца ў навуковых сувязях рэспублікі з замежнымі краінамі займала Акадэмія навук БССР. | 78. КАНСТЫТУЦЫЯ БССР 1978 г. 7 кастрычніка 1977 г. Вярх Саветам СССР была прынята апошняя агульнасаюзная Канстытуцыя. У сувязі з гэтым пачалася распрацоўка праектаў адпаведных рэспубліканскіх дакументаў. 14 красавіка 1978 г. на нечарговай сесіі Вярх Савета БССР дзевятага склікання была прынята Канстытуцыя Беларускай ССР, якая была пабудавана ў поўнай адпаведнасці з Канст СССР. Канстытуцыя БССР 1978 г. складалася з 10 раздзелаў і 19 глаў. Першы раздзел, прысвечаны асновам грамадскага ладу і палітыкі БССР, уключаў палажэнні аб паліт і эканам сістэме, у прыватнасці аб кіруючай і накіроўваючай ролі КПСС, аб сацыяліст уласнасці на сродкі вытворчасці ў дзяржаўнай (агульнанароднай) і калгасна-кааператыўнай форме, аб асабістай уласнасці грамадзян, аснову якой павінны былі складаць працоўныя даходы, а таксама аб сацыяльным развіцці і культуры, знешнепалітычнай дзейнасці БССР і абароне сацыялістыч¬най Айчыны. Другі раздзел «Дзяржава і асоба» прысвячаўся грамадзянству БССР, пытанням забеспячэння раўнапраўя грамадзян, іх асноўным правам, свабодам і абавязкам. Абвяшчаліся роўныя правы грамадзян на жыллё, ахову здароўя, карыстанне дасягненнямі культуры, удзел у кіраванні дзяржі справамі, аб’яднанне ў грамадскія арганізацыі і інш. Трэці раздзел утрымліваў палажэнні аб нац-дзярж і адміністра-цыйна-тэрытар будове БССР – уваходжанні рэспублікі ў склад СССР і аб паўнамоцтвах БССР. У чацвёртым раздзеле «Саветы народных дэпутатаў і парадак іх выбрання» замацоўваліся сістэма і прынцыпы дзейнасці Саветаў народных дэпутатаў, выбарчая сістэма. Раздзел пяты змяшчаў нормы, якія вызначалі сістэму вышэйшых органаў дзярж улады і кіравання БССР, – месца і ролю Вярх Савета як вышэйш органа дзярж улады рэспублікі, парадак фарміравання і дзейнасці Прэзідыума Вярх Савета,склад і кампетэнцыю ўрада — Савета Міністраў БССР. У шостым раздзеле прыводзілася сістэма мясцовых органаў дзярж улады і кіравання ў БССР – парадак фарміравання і дзейнасці мясцовых Саветаў і іх выканкамаў. Сёмы раздзел Канстытуцыі прысвячаўся дзярж плану эканам і сацыяльнага развіцця і дзярж бюджэту БССР. У восьмым раздзеле «Правасуддзе, арбітраж і пракурорскі нагляд» усталёўваўся парадак фарміравання судовых органаў рэспублікі, ажыццяўлення правасуддзя толькі судом, вядзення судаводства на белар ці рускай мове або на мове большасці насельніцтва дадзенай мясцовасці, пракурорскага нагляду і падпарадкавання органаў пракуратуры Генеральнаму пракурору СССР. Дзевяты раздзел прысвячаўся гербу, сцягу, гімну і сталіцы БССР. У Канстытуцыі гаварылася, што БССР з’яўляецца суверэннай сацыялістычнай дзяржавай, якая самастойна ажыццяўляе дзярж ўладу на сваёй тэрыт (арт. 68), але СССР ажыццяўляе кантроль за выкананнем агульнасаюзнай Канстытуцыі. Канстытуцыю СССР 1977 г. Яе адрознівала ад папярэдніх агульнасаюзных канстытуцый тое, што ў ёй адсутнічаў вычарпальны пералік пытанняў, якія знаходзяцца ў веданні СССР, што давала магчымасць саюзным органам пры неабходнасці дапаўняць яго. у Канст БССР 1978 г. былі ўнесены істотныя змяненні. Яе дзеянне спынілася 15 сакавіка 1994 г. пасля прыняцця на 13-й сесіі Вярх Савета рэспублікі 12-га склікання Канстытуцыі РБ. | ||
| 79. Асноуныя напрамки у развицци права у 60-80-я гады Права рэспублікі развів.у адпаведн з агульн паліт Саюза ССР і яе галоунымі гасп-паліт і ідэалагічн задачамі. У сувязі з гэтым характэрнымі нарм-прав актамі, якія адлюстр.сутнасць дадзен этапа развіцця дзяржавы, з’яуляліся сумесныя пастановы ЦК КПСС і Савета Міністрау СССР. Можна выдзеліць 3 асноуныя напрамкі у развіцці права Бел ССР. Па-першае, шырока практыкавалася прыняцце агульнасаюзных нарм актау,якія дзейнічалі на тэрыт усіх саюзн рэспублік. Па-другое,у сувязі з пэуным размеж кампетэнцыі Саюза ССР і саюзных рэспублік у сферы заканадауства прымаліся “Асновы заканадауства”,якія і устанаулівалі асноуныя прынцыпы,паняцці і палажэннірозных галін права. Па- трэцяе, у Бел ССР прымаліся уласныя заканадаучыя акты. Грам права было накіравана на умацаванне дзярж уласнасці,узмацненне планавага пачатку у народнай гаспадарцы. Было пашырана кола аб’ектау права асабістай уласнасці. У БССР новы Грам кодэкс быу зацвердж Вярх Саветам 11 чэрвеня 1964г.і уведзены у дзеяннез 1 студзеня 1965г. Змяненне грам-працэс заканад тычыліся пытанняу падведамнасці, падсуднасці,перагляду рашэнняу і вызначэнняу судоу у парадку нагляду. 24 снежня 1970г.Вярх Савет БССР прыняу Зямельны кодэкс рэспублікі. Крымін кодэкс, прыняты Вярх Саветам БССР 29 снежня 1960г.і уведзены у дзеянне з 1 красавіка 1961г., са змяненнямі і дапауненнямі па стане на 1 мая 1994г., дзейнічае у РБ і зараз. У цэнтры увагі заканадауцау знаходзілася перш за усе абарона і умацаванне дзярж уласнасці, ахова сацыяліст правапарадку. | | 81 Гуманизацыя крымінальнага У развіцці крым права на Бел вялікая роля належала агульнасаюзным законам. Крым закан-ва развівалася па 2 асноуных напрамках: значнае узмацненне барацьбы з наібольш цяжкімі злачынствамі,павышенне крым адказнасці за іх учыненне і у той жа час звужэнне сферы крым рэпрэсій за учыненне дзеянняу, якія не патраб прымянення пакарання. 26 мая 1947г. Указам Прэзідыума Вярхоунага Савета СССР была адменена смяротная кара. У 50-я гг.пачауся працэс звужэння сферы крым адказнасці. 25 снежня 1958г. Вярхоуным Саветам СССР прыняты Асновы крым зак-ва Саюза ССР і саюзн.рэспублік. Новы Крым кодэкс, прыняты Вярхоуным Саветам БССР 29 снежня 1960г.(уведзены у дзеянне 1 красавіка 1961г.), складауся з Агульнай і Асаблівай частак. Агульная змяшчала трактоуку паняццяу «злачынства, саудзельніцтва», сферу крым адказнасці, узрост наступлення крым адказнасці. Віды пакарання: пазбауленне волі, ссылка, папраучыя работы,пазбауленне права займаць пэуныя пасады, штраф,звальненне з пасады, канфіскацыя маемасці, воінскага ці спец.звання. Асаблівая частка змяшчала главы аб відах злачынства. Пазней у КК БССР 1960г.былі унесены істотныя змяненні і дапауненні.(са змяненн і дапаун па стане на 1 мая 1994г.дзейнічае у РБ і зараз.). | |
| 82. Змены у крыминальным Заканадаустве БССР др. паловы 60-х – 90-х гадах У развіцці крым права на Бел вялікая роля належала агульнасаюзным законам. Усе змяненні і дапаўненні крым заканадаўства Беларускай ССР грунтаваліся на агульнасаюзных актах. У разглядаемы перыяд крымінальнае заканадаўства развівалася па двух асноўных напрамках: значнае ўзмацненне барацьбы з найбольш цяжкімі і распаўсюджанымі злачынствамі, павышэнне крымінальнай адказнасці за іх учыненне і ў той жа час некаторае звужэнне сферы крымінальных рэпрэсій за ўчыненне дзеянняў, якія на дадзеным этапе не патрабавалі прымянення пакарання. 26 мая 1947 г. Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР была адменена смяротная кара, а ў якасці вышэйшай меры пакарання прадугледжвалася зняволенне ў папраўча-працоўны лагер тэрмінам на 25 гадоў. Аднак 12 студзеня 1950 г. смяротная кара была адноўлена ў адносінах да здраднікаў Радзімы, шпіёнаў і дыверсантаў,У 50-я гг. пачаўся працэс звужэння сферы крымінальнай адказнасці.У 1955 г. была адменена крымінальная адказнасць за самавольны праезд у таварных цягніках, за продаж, абмен і водпуск на бок кіраўнікамі прадпрыемстваў і арганізацый абсталявання і матэрыялаў; у 1956 г. адмяняецца крымінальная адказнасць рабочых і служачых за самавольнае пакіданне рабочага месца, за прагул без уваж¬лівай прычыны і інш. 25 снежня 1958 г. Вярхоўным Саветам СССР прыняты Асновы крымінальнага заканадаўства СССР і саюзных рэспублік.Новы Крымінальны кодэкс рэспублікі быў прыняты Вярхоўным Саветам БССР 29 снежня 1960 г. (уведзены ў дзеянне з 1 красавіка 1961 г.).Гуманизацыя крым.зак-ва.Адмайуленн ад аналогии у законе. У выглядзе часовай выключнай меры пакарання рэгламентавалася прымяненне смяротнай кары. 3 25 да 15 гадоў скарачаўся тэрмін пазбаўлення волі і з 10 да 5 гадоў — максімальны тэрмін ссылкі. Памер утрымання з заработку пры назначэнні папраўчых работ памяншаўся з 25 да 20 %. Крымінальным кодэксам быў канкрэтызаваны інстытут ўмоўнага асуджэння з выпрабавальным тэрмінам у 5 гадоў (замест 10 паводле КК БССР 1928 г.). Упершыню давалася паняцце асабліва небяспечнага рэцыдывіста і агаворвалася, што да яго не маглі быць прыменены ўмоўна-датэр¬мі¬новае вызваленне, амністыя і інш. Пазней у КК БССР 1960 г. былі ўнесены істотныя змяненні і дапаўненні. У 1965 г. у КК быў уведзены артыкул, які прадугледжваў адказнасць за ўгон аўтатранспартных сродкаў без мэты іх выкрадання. Большая частка дапаўненняў была звязана з устанаўленнем крымінальнай адказнасці за дзеянні, што раней не ўтваралі складу злачынства: учыненае ўпершыню самагонаварэнне; загадзя не абяцанае ўкрывальніцтва; атрыманне хабару пры абцяжваючых акалічнасцях; нядбайнае выкарыстанне сельскагаспадарчай тэхнікі; супраціўленне работніку міліцыі ці народнаму дружынніку, не спалучанае з насіллем ці пагрозай яго прымянення; скормліванне жывёле і птушцы хлебапрадуктаў;уцягненне непаўналетніх у п’янства і г. д. У 1973–1975 гг. была ўстаноўлена крымінальная адказнасць: за давядзенне непаўналетняга да стану ап’янення; за дзеянні, якія садзейнічалі наркаманіі. Новы Крымінальна-працэсуальны кодэкс БССР. быў зацверджаны Вярхоўным Саветам БССР 29 снежня 1960 г. і ўступіў у дзеянне з 1 красавіка 1961 г. Кодэксам рэгламентаваўся адзіны працэсуальны парадак вядзення крымінальных спраў, выключалася спрошчанасць пры іх расследаванні, разглядзе і вырашэнні, удзя¬лялася ўвага прыцягненню грамадскасці да работы па барацьбе са злачыннасцю. Пазней КПК БССР быў дапоўнены новымі палажэннямі. Павялічылася колькасць артыкулаў, з’явіліся новыя главы і два раздзелы. КПК замацаваў і такія важныя прынцыпы, як ажыццяўленне правасуддзя на аснове роўнасці грамадзян перад законам і судом;незалежнасць суддзяў і падпарадкаванне іх толькі закону; забеспячэнне абвінавачанаму права на абарону і інш. | 83. Рэфармаванне и дэмакратызацыя грамадских адносин у СССР и БССР Змены у Канст. БССР 1978г. Выбары у Вярхоуны Савет 12 скликанняУ грам-паліт практыку ўкараніліся прынцыпы галоснасці (пераадоленне цэнзуры і закрытасці дзеянняў уладных структуп), паліт і светапогляднага плюралізму. Дэмакратызацыя грам жыцця на Беларусі пачалася з узнікнення нефармальных аб’яднанняў і клубаў па інтарэсах.Частка грам аб'яднанняў асноўным напрамкам сваёй дзейнасці абрала захаванне і развіццё бел нац культуры: "Талака" і "Тутэйшыя" ў Мінску,"Узгор'е" ў Віцебску,"Край" у Брэсце і інш. На аснове такіх груповак у другой палове 1980-х гг. на Бел ўнутры агульнага руху за дэмакратыю стала фарміравацца бел нац-дэм плынь. У чэрвені 1989 г. было заснавана Таварыства бел мовы імя Ф. Скарыны. У аснову дзейнасці ТБМ была пакладзена тлумачальна-асветніцкая і адукацыйная праца. У сакавіку 1991 г. адбыўся устаноўчы з'езд Бел сац-дэм грамады (БСДГ), узнік шэраг іншых партый. 26 студзеня 1990 г. Вярхоўны Савет рэспублікі прыняў закон "Аб мовах у Бел ССР", паводле якога бел мова юрыдычна была зацверджана ў якасці адзінай дзярж (за рускай мовай пакідаўся статус мовы міжнацыянальных зносін), а 27 ліпеня 1990 г. - закон "Аб культуры ў Беларускай ССР". Абуджэнне нацыянальнай свядомасці грамадзян і асабліва прыняцце закона аб мовах у БССР актывізавалі на пачатку 90-х гг. як прыхільнікаў нацы адраджэння, так і яго праціўнікаў. І хаця нац-дэм рух на Бел не набыў такога размаху як у суседніх рэспубліках, сувязь паміж палітыка-прававымі зменамі дэм характару і бел адраджэннем станавілася ўсё больш відавочнай. Апошняя Канст БССР была прынята ў 1978 г. Згодна з Канст, БССР трактуецца як “сацыялістычная агульнанародная дзяржава, якая выражае волю і інтарэсы рабочых, сялян і інтэлігенцыі, працоўных рэспублікі ўсіх нацыянальнасцей” (арт.1), уся ўлада ў якой належыць народу і ажыцьцяўляецца праз Саветы народных дэпутатаў. Канст 1978 году – першая Канст Савецкай Беларусі, дзе народ прызнаны крыніцай улады і, адпаведна, дзе ніводная сацыяльная група ня выключана з дзяржаўнага жыцьця. Канст гарантуе роўнасьць грамадзянаў БССР “розных рас і нацыянальнасцей” У перыяд канца 80-пачатку 90-х гг., у Канст.БССР 1978г. былі унесены істотныя змяненні. Яе дзеянне спынілася 15 сакавіка 1994г. пасля прыняцця на 13-й сессіі Вярхоунага Савета рэспублікі 12-га склікання Канст. РБ. 86 Канстытуцыя Рэспублики Беларусь 1994г (прыч распрацоўкі, гістор абмеркавання і прыняцця. Агульная хар-ка). У 1990 была створана група па падрыхтоуке Канст. (з липеня 1990г уваходзили дэпутаты, вучоныя0 Тэкст Канст. Быу прыняты 30 крас 1994 г. Аснова – палажэнни дэкларацыи, плюрализм, идэалогии, прынцып эканам плюрализму(плюрал уласнасци), роунасць памиж дзяржавай и грамадзянинам, прыярытэт агульнапрызнаных прынцыпахмижнароднага права, прынцып падзелу улады. 50% арт. – правы и свабоды чалавека и грамадзянина. Арт 7замацоувае прынцып вяршынства закона( г. зн., абсалютны прыярытэт мае канстыт и законы, якия адпавядаюць канст.) Аб’яулена дзяржаунасць бел мовы. Вышэйшы орган улады-Вярхоуны Савет, ствараецца Канстытуц. суд | 85.Распад Саюза Савецких Утварэнне СНД. Афармленне дзярж незал РБ было звязана з практычным замацаваннем суверэнітэту рэспублікі. 25 жніўня 1991 г. было прынята рашэнне Вярхоўнага Савета БССР абнаданні канст статусу Дэкларацыі аб дзярж суверэнітэце БССР, прынятай 27 ліпеня 1990 г.26 жніўня 1991 г., быў приняты Закон «Аб забеспячэнні паліт і экан самастойнасці БССР». Згодна з ім усе прадпрыемствы, арганізацыі і ўстановы саюзнага падпарадкавання, што размяшчаліся на тэрыторыі рэспублікі, пераводзіліся ва ўласнасць Белар ССР. 19 верасня 1991 г. Вярхоўны Савет прыняў Закон аб назве Беларускай ССР, у адпаведнасці з якім яна пачала называцца «РБ», а ў скароча-най форме-«Беларусь».Была зацверджана новая дзярж сімволіка: бел-чырвона-белы сцяг і герб «Пагоня». У маі 1995 г. на рэферэндуме большасць насельніцтва рэспублікі прагаласавала за ўвядзенне новых дзярж сімвалаў, якія існуюць і сёння. 8 снежня 1991 г. кіраўнікі Расійскай Федэрацыі, Украіны і Беларусі ва ўмовах крызісу саюзнай улады і ўзмацнення руху саюзных рэспублік за суверэнітэт падпісалі ў Белавежскай пушчы Пагадненне аб спыненні існавання СССР і стварэнні Садружнасці Незалежных Дзяржаў (СНД). Гэтае пагадненне атрымала ў гісторыі назву «Белавежскага». Адначасова была прынята пастанова, якая скасоўвала Дагавор аб утварэнні СССР ад 1922 г. У склад СНД увайшлі 12 краін. Цэнтрам СНД была вызначана сталіца Беларусі — г. Мінск. 3 аднаго боку, распад СССР прывёў да рэзкага падзення ўзроўню жыцця насельніцтва, да шматлікіх нацыянальных канфліктаў у рэгіёнах былога СССР, а з другога — садзейнічаў афармленню незалежнасці рэспублік. Сёння СНД як аб'яднанне незалежных дзяржаў знаходзіцца ў пошуку найбольш прымальных для ўсіх удзельнікаў прынцыпаў новага аб'яднання. Распрацаваны і прыняты шэраг дакументаў, у тым ліку Статут СНД. У замацаванні суверэнітэту нашай краіны асобае месца займае Канстытуцыя РБ, якая была прынята Вярхоўным Саветам 15 сакавіка 1994 г. Канстытуцыя сувер Бел стала важным крокам на шляху стварэння правовой дзяржавы, у якой забеспячэнне правоў і свабод чалавека з'яўляецца прыярытэтным напрамкам дзейнасці ўсіх дзярж органаў. Канстытуцыя ўстанавіла прэзідэнцкую форму дзяржаўнага кіравання. У выніку праведзеных у рэспубліцы летам 1994 г. прэзідэнцкіх выбараў абсалютная большасць выбар-шчыкаў аддала свае галасы за Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнку. У 2001 г. ён быў паўторна абраны Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь. У 2004 г. большасць удзельнікаў рэс-публіканскага рэферэндуму выказаліся за дазвол першаму Прэзідэнту Рэспублікі Беларусь Лукашэнку А. Р. удзельні-чаць у якасці кандыдата ў выбарах Прэзідэнта ў 2006 г. | |