Диктант. ДИКТАНТ МӘТІНДЕРІ. азастан республикасыны білім жне ылым министрлігі рлеу бао а филиалы оо бойынша педагогикалы ызметкерлерді біліктілігін арттыру институты диктант мтіндеріні жинаЫ
 Скачать 303.15 Kb.
|
|
Бұлғын Алтын орманының ішінде неше алуан қымбат аңдар тіршілік етеді. Аң терісінің төресі бұлғын екен ғой баяғыдан.Оның жүні тып-тығыз және жібектей жұмсақ болатын көрінеді. Жылтырлығы сондай – егер алақаныңмен сипап қалсаң, әшейінде қоңырқай көрінетін түсі құбылып, құлпыра кеп жөнеледі екен.Ол тек қана самырсын қарағайы ағашының астынан із қазады. Бұлғын арқасын осы балуан ағаштың темірдей тамырларына тіреп қойып, өз ұясында шіреніп жатады. Орман патшасына қуат берген ол тамырлар қыста бұлғынның үйін жылытады; жазда бұлғынды қауіптен қорғайды. Бұлғын өз бағасын біледі: оған аң да, аңшы да, тіпті сонау аспанда самғап жүрген қаршыға да құмар екенін түсінеді. Сондықтан ол өзін өте сақ ұстайды. Ол інінен екі мезгіл – таңертең күн шығарда,одан соң күн батарда ғана шығады. Бұл кестесін ол бұлжытпай орындайды. Інінен шыға сала, ол жан-жағына қарайды. Аяғын бір басып, екі басып, тың тыңдайды.Айналада жау жоқтығына көзі жетсе ғана, ол орман ішін құйындай дөңгелентіп, асыр салады. (140 сөз) Арамдықтың ақыры Діннің не екенін білмейтін екі дінсіз адам бір күні бір дорба алтын тауып алады. Бұрын-соңды мұндай байлықты ұстап көрмеген екеуі не істерін білмей шыбынның ызыңынан да мазасызданып, дегбірлері қашады. Ақыры адам аяғы баспаған тауға қашып кетеді. Осылайша алтындарын елдің көзінен тасаға жасырып үлгереді. Арадан бірнеше күн өткен соң, азықтары таусылып, біреуінің ауылға барып келуіне тура келеді. Екіншісі алтынның басында қарауылдап қалады. Ауылға кеткен адам, азық-түлікті алып келе жатып бір қулық жасау ойына сап ете қалады. Тамаққа у қосып, алтынды иеленіп қалайын. Ол алтын өмірімнің соңына дейін жетеді, - деді. Ал алтынның басында қарауыл болып қалған адам былай деп қулық ойлайды: Мына үлкен тастың арқасына жасырынып, жолдасымның арқасынан атып өлтірейін. Алтынды бөліскеннен гөрі осылай істегенім жөн болар. Алтынның басындағы адам, жолдасын өлтіріп, оның әкелген тамағын ішіп, уланып өледі. Сонымен «таласқанға тас та жоқ» дегеннің кері келіп, арамдықтары ештеңеге аспай қалады. (141 сөз) Есеней Екі жақ та қолға түскендердің қолдарын байлап,өз жағына қарай айдап әкетіп барады,әсіресе,иесіз қалған аттарды қуып жүргендер көп-ақ. Есеней қашуға бет алған бір топ жауынгерді қуа жөнеліп еді, мойнынан оқ тиіп,Есенейдің аты омақаса құлап, Есеней де жерді сүзе құлайды. Қосалқы атты жетелеп жүрген Бекентай ауыздығымен алысып, қызып алған тың атты тоса берді. Есеней сол аяғын үзеңгіге салып,көтеріле бергенде, садақ оғы келіп қадалды. Батыр адам белінен қадалған оқты өз қолымен жұлып алып,лақтырып жіберді де, ол ет қызуымен шаба жөнелді. Ол жақын қалған жүздікке ұшырасқанша, жараланғанын білдірген жоқ... Есеней мен Ұлпан,Несібелі—үшеуі,қастарында төрт кісі жолдастары бар, Артықбай аулынан салт шығып, мөлшерлі жерге жеткенде, үш ат жеккен пәуескемен Тілеміс тосып жүр екен. Үйге іле-шала кірген Тілеміске Ұлпан мақтау айтты: — Артығы болса, өзің білесің, жетпей жатқаны байқалмайды, Тілеміс аға. Атыңды атағаныма өкпелеме,мен Есенейден бастап жұрттың бәрінің де атын атаймын. (142 сөз) Қасиет Халық бойындағы қасиет өгей болғанда,кейде жер астында жатқан алтын-гауһар есепті. Алтын қазына жер бетіне жарқырай шығып, жалт етті. Тебіреніп теңіз толқыса,тереңіне шөккен меруертті атпай ма жағаға.Тарих телегейі толқығанда да, сол ел тамырындағы қасиет жамырай шығып шарқ ұрады. Тарих-тарих болғалы ерлік жайында сөйлеген жандар көп-ақ, бірақ өзгенің, бұрынғының бәрі де бірдің басындағы ерлікті, бірінің атымен байланысты ер қимылды айтатын. Осымен бірге шын ерліктің сырының өзі де басқаша болып ашылды. Бұрын ерлік білекпен танылатын сияқты еді, бүгін ерлік жүректен орын тепті. Осындай ерлік қана әрі саналы, әрі тапқыр, әрі қажымас, әрі өзі ерен сұлу сипат болып шоқтанады екен. Адам бойына бітетін неше алуан жақсы қасиеттердің ішіндегі сұлуы мен асылының бірі ерлік қой.Жеке адамның қасиетін санағанда, ол сондайлық таразының бірі болса,тұтас бір халықты, елдікті алғанда, ол тіпті бірден-бір ғана қасиет белгісі болады. (143 сөз) Қоштасу Күн шыққан жоқ. Қиқу үдей түсті. Көкжиекке күннің алтын иегін арта бергені-ақ мұң екен, Балқаш айдынынан ең алдымен ырғала-ырғала қаңқылдап, қоштаса сұңқылдап, үнін әсемдікпен әндете созып, аққулар тобы көтерілді. Олар көлден тіп-тіке күнге қарай көтерілді де, керуен басы алға шығып, санын түгендеп алған соң, тұп-тура Оңтүстікке Қаратауға, Сырға, Аралға, Каспийге бет алды. Аққулар тізбегі көл үстін бір айналып өтіп, бетін өз бағытына қарай бұрған шақта, ұшқыр үйректер топ-топ боп, өздерінше тізбек-тізбектер жасап, жол бастаған аққу-арулардың соңынан асығыс ұшты. Ең соңында қараша қаздар қалбақтап, көл үстінде у-шу боп, бейберекет көтерілді де, жоғарылай-жоғарылай келіп, сапын түзей бастады. Кейбірі тым көп қаңқылдап, керуен басылыққа таласты. Бірін-бірі итермелеп, сапты түзеп, батыры мен батылы алға шықты. Аққулар салған керуен жолына түсіп ап, оңтүстікке қарай бұлар да самғай тартты. Сәске түске дейін көл үсті бұлан-талан боп, көшкен құстан айықпады. (145 сөз) Кездесу ...Арада бие сауымдай ғана уақыт өткенде екеуі де коп бөгелмей атқа қонып, күншығысқа қарай жалпақ сары адыр бойымен желе жортып бара жатты. Жолшыбай оның Ерболдың айтысынан ұққаны – Тоғжан да төсектен басын көтермей, сал болып жатып қалғанын боп, ағайын- туысы аяушылық білдіріп, екеуін оңаша бір үйде кездестіріп, бір-бірімен мауық бастырып, арыздастырып барып айырмақ. Бірақ есте болу керек, күзет өте күшті. Айнала аңдау болады. Сондықтан артық бір ауыз сөзге, не ерсілікке бармай, жай ғана сыпайы отырып сырласады. Бұл әсіресе ұзатылу күні тақау қалған Тоғжан ,шін қажет. Оның да жарасының аузын алмай, барша сақтық жасап,кісілік жолмен қайтады. Бұлар Сүйіндік ауылына ертеңінде, ара қонып қараңғы түсе сам жамырап жетіп еді. Екеуіне арналған бірүй бөлек, шеткерірек барып тігіліпті. Сәлден соң әйел ишарамен Ерболды шығарып алып кетіп, «бұлар енді не істемек, жаман ойлары бар ма?» деп секем алып отырған Абайдың үстіне басына ақ жібек шәлі бүркеніп, бойынан таныпотыр, имене басып Тоғжан кіріп келді. (147сөз) Менің ақыретте қиналғым келмейді Бір күні хазіреті Әбу Бәкір таң намазына дәрет алып, мешітке келе жатып, мешіттің алдында бір жас баланың жүргенін көзі шалып қалады. Әлгі бала мешіттің ауласында біресе ары шауып, біресе бері шауып әбігерге түсіп жүрген болады. Оны көрген хазіреті Әбу Бәкір бұған не болды деп таңырқап, мән-жайды сұрамақ болып, баланың қасына барады. Қасына барып, «неге бұлай қара терге түсіп, әбіржіп жүрсің?» - деп сұрайды. Сонда бала: «мен дәрет алатын су іздеп жүрмін», - деп жауап береді. Хазіреті Әбу Бәкір кішкентай баланың намаз оқимын деген ықылас-ниетіне таң қалып: «Сен әлі жас емессің бе?» - деп сұрайды. Әлгі бала: «Жоқ, қайдағы жастық. Кеше ғана ауылда менен де жас бала қайтыс болды. Ол менен әлдеқайда жас болатын. Өлім жас талғамайды екен. Менің ақыретте отқа жанып, азаптанғым келмейді», - дегенде, хазіреті Әбу Бәкір баладан үлкендердің де бере алмайтын жауабын алғанына таңырқап, сілейіп тұрып қалады. Ал бала болса тұрақтамай су іздеп жүгіріп кетті. (147 сөз) Сараңдық пен жинақылық Бірнеше тәуір кісілер бір жетім-жесір қалған үй ішіне жылу жинаймыз деп, әрбір үйге барып жүріп бір байдың үйіне келсе, бай жұмыскеріне бір кішкентай жіпті жаңбырда ұмытып, далада қалдырыпсың деп, қатты ұрсып тұр екен.Ұрсып тұрып айтады: -Cен білмейсің, ол кішкентай ғана жіп те болса, малға сатып алынған нәрсе, малдың табылуы оңай емес. Мұны естіп, көріп, әлгі жолаушылар өзді-өзі сөйлеседі: «Бір жаман жіпті далада ұмытып қалдырдың деп сонша кейіп тұрған адам бізге ешнәрсе бере қоймас, аузымызды ауыртпай, келген ізімізбен қайталық». Ішінен біреуі айтты: -Неміз кетіп барады, келген соң бұған да айтып көрелік -дейді. Бұл содан соң келгендердің жұмысын естіп,сол жердің өзінде бөтендерге қарағанда екі есе ақша шығарып береді және мұнан басқа төрт-бес ат беремін деп уәде етеді. Мұнысын көріп жолаушылар таңданып отырады да, өздерінің далада байды сараңға қосқандарын айтады. Сонда бай: - Aз нәрсені азсынбай,қадірін біліп жинағаннан осындай кем-кетікке жәрдем беруге қолым жетті: Жинақтылық сараңдыққа қосылмайды. (149сөз) Әдемілік Бір сәтте көл үстінде үлкен қызғылт шәлі жайыла қалып, сел толқынданып жатқан тәрізді көрінді. Жалт қарасам,жас шамалары менімен қатар бейтаныс екі бала,біреуі сәл бойшаңдау. Оның тіп-тік найза шыңдары,биік құздары бұрынғысынша көкке қол созады. Міне, терезе тұсындағы жусанды бозғылт дала артқа қарай жылдам сусып көше бастады. Жанна лып етіп төргі үйге қайта кірді де ,шымқалпақты сөндіріп, бір бұрышқа көгілдір түсті бүркеме шам әкеліп жақты. Қыздың жүзін қызыл арай шырпып өтті. «Шынында Жанна жаман әйел болмас»,-деп ойлады Жәнібек. Тек қып-қызыл бетінің ғана шырайы таймапты. Кішкентай Гүлнаш далаңдап, Жәнібекке қарап,күліп қояды. Жәнібек жүрегі аттай соғып,екі бетінің ып-ыстық боп кеткенін сезді. Үстіне гүлді халат киіпті. Жаңа шыққан күн сәулесі қыздың жүзін қызыл шұғылаға бөлеп, нұрландыра түскен. Түу, айнала қалай қап-қараңғы. Өзі жап-жас кісі,бойжеткен немересі бар. Ағы-ақ,қызғылт өңінің әрі таймаған. Көлеңке болып көрініп, бозғылт тұмандай түрткілеп, мазасын алған алып күннің сұғанақтау саусақтарынан қымсынатындай. (149 сөз) 9-СЫНЫП Бүркіт салу Абайдың неше күннен бері күткені—бұларға Абыралының айтып жіберген сәлемі-Қарашолақтың қасқырға түсетін өнерін көрсету еді.Күні-түні мылтық атылып, даланың бар тағысын үркітіп-қашырып қойған соң амал не? Екі күн болды, ақыры көп қаңғыртып, талдырып кеп біреуі із шалдырған. Алдарында кешеден бері сілелерін қатырып, сан бұлтаққа салып адастырып келе жатқан бір көкжал бөрі бар. Бүгін күн сәске бойы көтеріле жан-жағынан қамалап шығар жол қалдырмағасын Таймақкөлдің қалың шеңгелді, қамысты жағына қарай тартқан.Енді кішкене бөгеліссе, алдырмай құтылып кеткелі тұр. Сол кезде аспанда шыр айналып жүрген Қарашолақ та зуылдай төмен қарай ақты. Қыста құмығып күн күркіресе, дәл мұндай боп төңіректі сілкінте жаңғырықпас. Алға озыңқырап кеткен Измайлов қанат-құйрығы ауаны ысқырта суылдап құйылып келе жатқан бүркітті өзіне келіп түскендей көріп, атаның жалын құшып жабысып алыпты. Абай бүркіт салып жүріп көк тағысының аңға бұлай құйылып, ауаны жаңғырықтырып қақ айыра тіліп түскенін көрмеп еді.Бар дүние бір уыс боп тарылып, соның төрінен ысқырып тәңірдің көк тасы атылып келе жатқандай болған. (150сөз) Қазақтың ұлттық тағамдары Сөк. Қуырған тарыны қазақ сөк деп атайды. Ол үшін тары жел өтіне суырылып, екшеленеді, тазаланады. Бірнеше рет таза суға жуылады. Дегдігенше оны аздап кептіреді де, қазанға су құйып, тарыны соған салып, қайнатады. Қазандағы тары қауызы ашыла бастағанда,сүзіп алады. Содан соң таза сумен бірнеше қайтара жуып, дегдуі үшін, жайып қояды. Дегдіген соң, қызған қазанға салып,қуырады. Қуырған кезде бұлғауышпен үздіксіз бұлғап отыру керек. Әйтпесе, тарының астыңғы беті қуырылып, үсті қуырылмай қалады. Ал ала-құла қуырылған тарынын ақтаған кезде,қауызынанажырату қиын. Әрі мұндай тарының сөгі де ала болады. Қуырған тары тым суып кетсе,жасып қалады. Сондықтан оны көп суытпай,келіге түйіп алу керек. Тары түйетін келінің де, келсаптың да қатты ағаштан жасалғаны дұрыс. Түйілген тарыны табаққа салып алып, суырады. Сөйтіп, қауызынан айырады. Бір түйгеннен тары қауызынан түгел айырылмайтындықтан,оны екінші рет түйеді. Мұны ақтау деп атайды. Ақталған тарыны тағы да желпіп суырады. Сонымен сөк дайын болады. Сөктің түсі сарғыш,хош иісті аса дәмді келеді. Сөк көбінесе шай дастарханына қойылады. Сондай-ақ тағы да басқа неше түрлі тағамдар дайындауға болады. (154 сөз) Күреңтөбел мен Көкдауыл Қайсар өзінен басқа туыстары жоқ жалқы жігіт болатын. Жалғыз Күреңтөбел аты бар. Көкдауыл атанған тайыншадай ірі, сұрғылт көк иті бар. Желкесінен басталып иығына дейін созылған сирек қара қылшық Көкдауылдың атақты бір тұқымнан екенін көрсетеді. Қайсарға осы екеуінен басқа анау бір қоңыр сиыры, азғантай қой-ешкілері жараспай тұратын сияқты еді. Күреңтөбел мен Көкдауыл— ауылымыздың аруағы. Кейде біздің ауыл Күреңтөбелдің ауылы деп те атала бастаған. Ауыл әйелдері Күреңтөбелдің алдынан өткен емес.Жаз күндерінде Көкдауыл ыстықтап келіп төрдің алдына сұлай кетсе, оны орнынан ешкім қозғамайтын. Қыс бойы Көкдауыл жылы үйге тұмсығын сұқпайды. Ауыз қораның бір түкпірінде талдан тоқып, астын тақтайлап, қалың шөп тастаған үйшігі бар, сонда жатады. Таң ала көлеңкеде ауылды айнала шауып жүріп қасқырдың ізін көрсе, иісін сезінсе,Көкдауыл қораға кіре бере бір «ауп!»- деп қалады. Қайсар Күреңтөбелді ерттей бастайды. Ол күні Күреңтөбелдің беліне көлденең түсіп, азу тістері ырсиып, мұрнына жұдырықтай болып қанды көбік қатқан бір қасқыр келе жатады. Күреңтөбел мен Көкдауылдан қасқыр құтылған емес! (155сөз) Кітап Кітабымен жүрегіңді жылытқан жазушының бәрін де жақсы көресің. Бірақ солардың ішінде өз көңіліңе өте ұнап, өзгелерден ыстық болып танылғандары болады. Оны көрмесең де білетін, танымасаң да танитын сияқтысың. Айта берсе, ол сенің жақын адамың, тіпті туысың тәрізді болып тұрады. Алыстағы ағайынның анда-санда жазар сәлем хатын сағына күтетіндей. Жақсы көретін жазушыңның шығармасын аңсай тосасың. Оның не жазып жатқаны жөнінде газет бетінен екі-үш жол ғана хабар оқысаң, көңіліңе медеу болып қалады.Ал енді ол кітап дүкеніне келіп түскенде, сенің қуанышыңда шек болмайды. Баспахана бояуының исі аңқыған ол кітаптың сыртын үйіңе жеткенше әлденеше рет сипап та қоясың, тезірек отырып оқуға асығасың. Ал оны оқи отырып, жаның рахаттанады,жүрегің оттай лауланады. Өкпеңді толтыра терең-терең тыныс алып, аса бір ләззатты ыстық күй кешесің. Сен ол кезде жазушыңның кім екенін ұмытасың. Сенің көз алдыңда сол кітаптағы оқиға ғана, соның кейіпкерлері ғана тұрады. Жақсы кейіпкер жаныңа қанат бітіріп, сені жақсылыққа, адалдыққа, әділдікке, адамгершілікке талпынтады. Сүйген асыңның бойға қан боп тарап, тіршілігіңе қуат берері тәрізді, сүйікті кітап кейіпкерлері де өмір бойы сенің жадыңда жүреді, жүрегіңе лүпіл, жаныңа жылу береді. (157 сөз) Сырымбет Күн шыға Сырымбетке жеткен жолаушылар Шыңғыс аулында бұрылуға дәті бармай, тау бауырында аттарын шалдырған. Күймелі арбадан қарғып түскен Ақжігіт алды-артына қарамай,Сырымбеттің биігіне өрмелей жүгіріп еді. Жолындағы қалың қарағайды сырғандай екі қолмен алма-кезек жасқап, жалғыз аяқ жолмен еңкеңдей басып жан ұшыраған талдырмаш бала жалаңаш шоқыға шыға келгенде көзі жайнап сала берген. Сырымбет – андағайлап алыстан көз тартар аса биік болмағанмен, етегінде жарқыраған көл,бауырында сылдырап аққан кәусар бұлақ, сыңсыған қалың жынысты әсем шоқы. Ең биігінен қарағанда Көкше даласының көп тұсы алақанға салғандай анық көрінеді. Екі өкпесін қысқандай еңсесін басқан қала қапырығынан,аядай жерде аят оқып, күні-түні сарнап,күңіренген мешіт тірлігінен Ақжігіт жалаңаш төскейге шыға келгенде,бар азаптан құтылған қамаудағы адамдай тынысы кеңіп сала берді. Ентігін басқан бала айна көлдерге,қалың орманға, алыстан мұнартқан көгілдір тауларға дейін тойымсыздана қарап, арқан бойы көтерілген жазғы күндей жүзі жайнап: -Аһа-һей, а-һей! –деп қалай айғайлап жібергенін аңғармай қалды. Бар алап саңқылдаған бала даусымен жаңғырып,орман ішінде, көл бетінде, сыңсыған бүкіл құс атаулы дүрліге ұшқандай болды. (158 сөз) Қайлашы Штрек түбінде шарта жүгініп, құрыш кесек Ермек отыр. Қолындағы екі жүзді болат қайла сілтеген сайын шаммен шағылысып,жарқ-жұрқ етеді. Бөкен қабақтың астындағы бүркіт көз қайда қадалса, иненің жасуындай да аумастан қайласы сонда барып қадалады. Мықыр саусақтары қайланың сабын бойлап, перне басқандай безектеуде. Денесінде күйе бар, тер жоқ. Құрғақ күйе қимылының лебімен ұшып жатыр. Мұның қайла сілтесі өзгеше. Құлаштамайды, асығып, аптықпайды, біркелкі тігірек. Сонымен отырып қасындағы арпалысқан жас жігітті бір метр артқа тастаған. Тәшкеші, күрекшілер шабылған балқаны қолма-қол алып тұр. Тірекшілер ағаштарын тасып, кесіп дайындап қойыпты.Кейіс, абыржу жоқ.Жұмыс жай жүріп жатқан сияқты. Қыбын тапқан еңбек жай көрінсе де, тым алымды – сом қабырғаны сүмпитіп, еңсеріп барады. -Қайлаңыз онша болмады ғой,- деп қасақана соқтыққанда, Ермек басын шайқайды. Содан кейін үзіп-үзіп жай сөйлеп, ұзартыпәкетті әңгімені. Қайланы ұштап, суарудың, құлаштап сілтеу мен тежей сілтеудің өзінде көп мән бар көрінеді. Көмір алу үшін ствол, шурф, штрек, лава пештердің неге керегін, олардың қиын техникаларын жайлап айтқанда, Мейрам қарапайым жұмысшының мамандығына таңғалды. (160сөз) Ананың көңілі балада Үнемі дәмді тамағымен үй ішін қуантатын ана, арнайы ас әзірлеп ұлы мен келінін қонаққа шақырады. Олармен бірге отбасының ескі бір досы да шақырылады. Қонақтар дастархан басына жайғасқан соң, алдыларына тамақ қойылады. Барлығы тамақтан дәм тата бастағанда тамақтың дәмі бұрынғы дәмді тамақтарға мүлде ұқсамайды. Керісінше, өте ащы, әрең жейсің. Тамақтан күйгеннің иісі шығып тұр. Оның үстіне еті де шикі пісірілген. Қонақтар не істерін білмей, отырып қалады. Бірақ үй иесінің көңілін түсірмеу үшін ештеңе болмағандай түрткілеп отыра береді. Тамақтан соң, баласы мен келіні ата-анасымен қоштасып үйлеріне қайтады. Оңаша қалған кезде әлгі досы үйдің ханымынан: - Біздің араласып жүргенімізге біраз уақыттың жүзі болды. Сенің керемет аспаз екеніңді білемін. Құдай үшін айтшы, бүгінгі асыңа не болған?! Ауырып қалдың ба әлде бір нәрселер мазалап тұр ма? – деп сұрайды. Әйел аз ғана езу тартты да былай жауап берді: - Жо-жоқ, ешнәрсе де болған жоқ. Әдейі солай жасадым. Балам қайта-қайта анасының тамағын мақтап әйелінің есін шығармай, тату-тәтті өмір сүруі үшін осылай істеуіме тура келді. (160сөз) Ұйқысыз түн Осы сәлем Әзімбайды емексітіп, Тәкежанды да қатты қызықтырған. Бүгін Тәкежанды төсегінен шошытып, шоршытып тұрғызған және Оразбайға арашашы етіп, оны шыжық қып тұрған – осындай тұсау сөз. Оспан бұлардың тұзақтарын үзіп талқан етті. Дәл мұндай бұрқ етіп шыққан өрт үстінде Тәкежан құда бола алмайтын болып шықты. Жүз жылғы қарғы бау қаншалық ыстық жалынмен тартса да, бүгін Тәкежан қолына тимейді. Бірақ анық жаулық туды. Екі беттегі араздардың кімдер болатыны, отқа кімнің күймейтіні де анықталды. Тәкежан ауылының белге соққан жыландай болып, әзірше титығы құрып тұрғаны да мәлім. Бірақ осы бәле созыла берсе, Тәкежан мен Оразбайдың ұғысуы Тәкежан мен Абайдың ұғысуынан оңай екені де айқын болып қалды. Бұлардың жауы іштен де, сырттан да шеп қосып, тұтасар түрі бар. Жастар «Қоңырәулиеден» қайтқанда, бұндағы жаманшылықтың қарасы осылай болып, дауыл бұлтындай төніп келіп тұр екен. Тілесе де, тілемесе де Оспанның асығыс ашумен салған оты, енді елден бұрын Абайды шарпитынын барлық жастар айтыспай-ақ аңғарып отыр. Ұйқысыз, мазасыз ойлар қинаған Абайға Әйгерімнің құстөсегі тастай батады.Көп күрсініп, дөңбекшумен ұйқы қашырған Абай да бұл түнді көз ілмей өткізді. (167сөз) |