Главная страница

Лекцияларни ўкиш _амда талабаларда билим, коникма ва малакаларин. Лекцияларни киш амда талабаларда билим, коникма ва малакаларини осил илиш


Скачать 0.75 Mb.
НазваниеЛекцияларни киш амда талабаларда билим, коникма ва малакаларини осил илиш
Дата11.05.2022
Размер0.75 Mb.
Формат файлаdocx
Имя файлаЛекцияларни ўкиш _амда талабаларда билим, коникма ва малакаларин.docx
ТипЛекция
#521776
страница19 из 70
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   70

22) Тизимли таҳлилнинг огоҳлантирувчи функцияси нима?

*жараённи кечиши давомида вужудга келиши мумкин бўлган муаммо, турли хавф ва низолар ҳақида огоҳлик бериб, уларни баратараф этиш учун хизмат қилади.
23) Тизимнинг бошқа тизимлар билан горизонтал ва вертикал алоқадорликларни моҳиятини белгилаш қандай тизимли ёндашувга киради?

*тизимли – структуравий.

тизимли – интегратив.

тизимли – хоссавий.

тизимли – коммуникатив.
24) Тизимли таҳлилнинг вазифалари қайси ўринда тўғри кўрсатилган?

бошқарувчанлик, гностик, огоҳлантирувчи.

бошқарувчанлик, диагностик, фалсафий.

*бошқарувчанлик, диагностик, огоҳлантирувчи.

бошқарувчанлик, диагностик, консультатив.
25) Тизимли таҳлилга тўғри ва тўлиқ берилган таърифини кўрсатинг:

*мураккаб ҳисобланган ижтимоий, сиёсий, ҳарбий, иқтисодий, илмий характерга эга бўлган масалаларни ўрганиш учун қўлланиладиган таҳлилий воситалар (усуллар) ёрдамида амалга ошириладиган таҳлил тури тизимли таҳлил дейилади.
26) Тизимли ёндашувнинг тизимли - тарихий жиҳати қандай вазифани бажаради?

*тизим қандай шаклланганлиги, ривожланиш давомида қандай босқичлардан ўтганлиги, тизимнинг истиқболи ҳақида маълумотлар бериш учун хизмат қилади.

тизим нималардан таркиб топган деган саволга жавоб топиш учун хизмат қилади.
27) Тизимли таълим-тарбия деганда нима назарда тутилади?

*доимий тарзда такомиллашиб борадиган, таълим олувчи шахсининг жисмоний, маънавий ва психологик ривожланиши учун яратилган механизмни ишчанлиги, яъни замон талабига жавоб бера олиши.
28) Тизимнинг сақланиш механизми, сақланиш омиллари ва такомиллашувини белгилаш қандай тизимли ёндашувга киради?

*тизимли – интегратив.

тизимли – структуравий.
29) Ривожланиш табиатига кўра тизимлар турлари қандай?

*барқарор, ривожланаётган.

марказлаштирилган, марказлаштирилмаган.

содда, мураккаб.

очиқ, ёпиқ, аралаш.
30) Тизимли тахлилнинг вазифалари қайси ўринда тўғри кўрсатилган?

Бошқарувчанлик, диагностик, фалсафий.

*Бошқарувчанлик, диагностик, огохлантирувчи.
31) Табиий тизим?

*табиатан мавжуд бўлган тизим.
32) Мураккаблик даражасига кўра тизимлар турлари?

очиқ, ёпиқ, аралаш.

*оддий, мураккаб ва гипермураккаб.

яхши ташкиллаштирилган, яхши ташкиллаштирилмаган.

барқарор, ривожланаётган.
33) Тизим белгилари - *элементлар кўплиги, элементлараро алоқаларнинг мавжудлиги, структура ва иерархиянинг мавжудлиги, интегратив сифат ва нисбатан мустақил.
34) Тизимли таҳлил принциплари - *охирги мақсад, ўлчашлик, эквинатижалик, бирлик, алоқадорлик, модуллилик, иерархия, функционаллик, номарказлашганлик, ривожланиш, ноаниқлик.
35) Аналогия бўйича текшириш -*икки бир–бирига ўхшайдиган объектлардаги бир хилликлар, уларнинг шакллари ва улар ўртасидаги мантиқий алоқадорлик.

36) Амалий вазифаларни ҳал этишда тизимли таҳлил босқичлари? муаммони танлаш, вазифа қўйиш, мақсад ва вазифалар иерархиясини аниқлаш, масалани ечиш йўлини танлаш, моделлаштириш, стратегияни баҳолаш, натижаларни татбиқ қилиш
37) Тизимли таҳлилнинг асосий тамойиллари?

*Тузилмавийлик, динамиклик, фанлараро алоқадорлик, субъективлик ва объективликнинг, шаклланганлик ва шаклланмаганликнинг органик яхлитлик тамойиллари.
38) Тизимли таҳлил тамойиллари: *якуний мақсад, ўлчаш, эквифиналлик, бирлик,
39) Тизимли таҳлилни амалга оширишда қўлланиладиган моделлар қайси жавобда кўрсатилган?

*Оптнер, Квейд, Янг, Голубков, Черняк, SR модели.
40) Тизимли таҳлилнинг билиш - ментал функцияси нима?

*фаолият давомида юзага келган ҳолатнинг моҳиятини англаш учун, бошқарувни амалга оширишда қўлланилаёттан усулларни, ёндашувларни, яъни бошқарув менталлигини ўзгартириш учун хизмат қилади.

жараённи кечиши ёки фаолият давомида юзага келган ҳолат, яъни жорий ҳолат хақида объектив тасаввурни шакллантиради.
41) Таҳлилга берилган қайси таъриф тўғри?

*яхлитнинг ёки унинг алоҳида қисмлари турли белги ва хусусиятларининг мувофиқлик даражасини белгилаш.
42) Тизимли таҳлил дастлаб қайси соҳаларда қўлланилган?

барча соҳаларда.

мураккаб ишлаб чиқариш ва технологик соҳаларда.

*ижтимоий соҳаларда.

илмий тадқиқот соҳасида.
43) Бошқарув тузилишига кўра тизимлар турлари қандай?

*марказлаштирилган, марказлаштирилмаган.
44) Тизимли таҳлил қайси соҳалардаги типик муаммоларни ўрганади?

хавфсизлик, давлат бошқаруви, иқтисодиёт.

*техник - ҳарбий хавфсизлик, давлат бошқаруви, иқтисодиёт.

иқтисодий бошқарув, иқтисодий хавфсизлик, давлат бошқаруви.

давлат бошқаруви, иқтисодиёт, оилавий муносабатлар.
45) Тизим тушунчасининг тўғри ва тўлиқ берилган таърифини кўрсатинг:

*Ҳар бири алоҳида вазифаларни бажарувчи, ягона мақсадга йўналтирилган, ўзаро боғланган, бошқарилувчи элементларнинг муайян тузулмзга эга бўлган мажмуасига тизим дейилади.
46) Тизимли ёндашувнинг тизимли-функционал жиҳати қандай вазифани бажаради?

*тизим ва унинг элементлари қандай вазифаларни бажаришини ажратиб бериш учун хизмат қилади.
47) Л. Фон Берталанфи фикрига кўра тизим, бу -...?

*ўзаро таъсирлашувчи компоненталар мажмуаси.
48) Гипотеза нима?

*янги ҳодиса, воқеа ва фактларни аввалдан тушунтириб бериш ва башорат қилиш учун хизмат қиладиган, ҳақиқийлиги номаълум бўлган илмий тахминлар, башоротлар.

маълум бир соҳага оид муаммоларни хал қилишда ишлатиладиган жараёнлар тизимининг муайян тартибда бажарилиши.
49) Синтез деганда нима тушунилади?

мураккаб, бир-бири билан муайян тартибда қуйидан юқорига боғланган тизимлар таҳлили.

у ёки бу муаммонинг моҳияти, хусусиятлари ва уни ҳал қилиш йўллари.

*предметнинг билинган томонлари, белгилари, хоссалари ва ҳоказоларни фикран бирлаштириш, объектнинг тузилишини унинг барча алоқалари, муносабатлари, ривожланиши ва фаолиятига боғлаб тушуниб етиш.

маълум бир соҳага оид муаммоларни хал қилишда ишлатиладиган жараёнлар тизимининг муайян тартибда бажарилиши.
50) Муаммоли вазият?

*ижтимоий объект тараққиётининг беқарорлиги, келгуси тараққиёт талабларига мос келмаслик ҳолати.
51) Динамик тизим нима?

муаммоларни хал қилишда ишлатиладиган тизими.

ўзгармас тизим.

*доимий ўзгарувчан тизим.

гоҳ ўзгариб, ҳоҳида ўзгармайдиган тизим.
52) Тизим сўзи қандай маънони билдиради?

*элементларнинг ўзаро тўплами.
53) Математик модел нима?

*ўрганилаётган объектнинг математик формула ёки алгоритм кўринишида ифодаланган характеристикалари орасидаги функционал боғланиш.

ўрганилаётган объектнинг алгоригми.

ўрганилаётган объектнинг физик жиҳатдан ифодаланган характеристикалари орасидаги функционал боғланиш.

тўғри жавоб йўқ.
54) Амалий тизимли таҳлил деганда нимани тушунасиз?

*тадқиқот ва таҳлил натижалари ижтимоий-сиёсий ҳаётда, ишлаб чиқариш жараёнида ишлатиладиган. ўзида амалий фаолиятнинг ўзига хос хилма-хиллигини намоён этадиган илмий, таҳлилий фаолият.
55) Эксперимент бу...?

*хулоса ва вазиятларнинг назарий асосини текшириш мақсадида сунъий вазиятни юзага келтириш йўли билан тажриба ўтказиш услуби.
56) Тизимли таҳлилнинг бошқарувчанлик функцияси?

*бошқарув жараёни турли босқичларида қарор қабул қилишга тайёргарлик кўриш, қарор қабул қилиш, жорий этиш ва ижроси назоратини амалга ошириш учун ахборот билан таъминлайди.
57) “Олий таълим жараёнини бошқаришда тизимли таҳлил ва қарорлар қабул қилиш технологиялари” модулининг мақсад ва вазифалари?

*барча жавоблар тўғри.
58) Тизимли ёндашувнинг тизимли-хоссавий жиҳати қандай вазифани бажаради?

*тизим нималардан таркиб топган деган саволга жавоб топиш учун хизмат қилади
59) Тизимли таҳлил асосида тайёрланган манбанинг ҳусусиятлари тўлиқ кўрсатилган жавобни белгиланг?

*Тузилиши содда, баён тарзи осон, илмий тушунчалар камроқ қўлланганлиги, аниқ вақт ва макон чегараси инобатга олинган, манба ҳажминииг чегараланганлиги ва аниқ вазифани бажаришга йўналтирилганлиги.

Тузилиши, баён тарзи мураккаб, манба ҳажми катта ва аниқ вазифани бажаришга йўналтирилмаганлиги.

Буюртма асосида тайёрланган, илмий тушунчалар қўлланганлиги, манба ҳажмининг чегараланганлиги ва аниқ вазифани бажаришга йўналтирилганлиги, ижрочи белгиланмаганлиги.

Илмий асосланган, баён тарзи тушунарли, аниқ вазифани бажаришга йўналтирилганлиғи, аниқ вақт ва макон чегараси инобатга олинмаганлиги.
60) Амалий вазифаларни ҳал этишда тизимли таҳлил босқичлари.

*муаммони танлаш, вазифа қўйиш, мақсад ва вазифалар иерархиясини аниқлаш, масалани ечиш йўлини танлаш, моделлаштириш, стратегияни баҳолаш, натижаларни татбиқ қилиш.
Қарор қабул қилиш ва раҳбарлик

1) Қарор қабул қилувчи шахс (лар), бу...

мақбул вариант танловини амалга оширувчи шахс(лар).

ўз қарорлари учун жавобгарликни олиб борувчи шахс(лар).

мақбул вариант танловини амалга оширувчи ва ижро учун жавобгар шахс(лар).

*мақбул вариант танловини амалга оширувчи ва ўз қарорлари учун жавобгарликни олиб борувчи шахс(лар).
2) Консенсус қайси қарор қабул қилишда содир бўлади?

*коллегиал, жамоавий.

тўғри жавоб йўқ.

авторитар, жамоавий.

авторитар, жамоавий, коллегиал.
3) Аниқ қарорлар -

қатъий йўриқномалар, меъёрий ҳужжатлар доирасида қабул қилинади.

бир хил муаммога дахлдор бўлиб, барча бўғинлар учун бирдек амал қилади.

*тўла-тўкис ахборот мавжуд бўлган ҳолдагина қабул қилинади.

тор доирадаги муаммога таалуқли бўлиб, корхонанинг муайян бир бўлими ёки бир гуруҳ ходимлари юзасидан қабул қилинади.
4) Қарор қабул қилишнинг объекти, бу...

Риск.

*муаммоли вазият.

Низо.

Конфликт.
5) Қабул қилиниш усулига кўра қарорлар қуйидаги турларга бўлинади:

*Якка, коллектив, консультатив, биргаликдаги, парламент.

Якка, коллектив, консультатив, биргаликдаги.

Якка, коллектив, консультатив, парламент.

Якка, коллектив, биргаликдаги, парламент.
6) Ташқи муҳитнинг тизимга таъсир этувчи омилларига оид ахборотларнинг аниқлик даражасига кўра қарор қабул қилиш турларини кўрсатинг.

*Аниқлик шароитида ҚҚҚ, ноаниқлик шароитида ҚҚҚ, таваккал шароитда ҚҚҚ.

Аниқлик шароитида ҚҚҚ, ноаниқлик шароитида ҚҚҚ, иерархия шароитда ҚҚҚ, зиддиятлар шароитида ҚҚҚ.

Аниқлик шароитида ҚҚҚ, ноаниқлик шароитида ҚҚҚ, иерархия шароитда ҚҚҚ, муаммоли шароитда ҚҚҚ.

Аниқлик шароитида ҚҚҚ, ноаниқлик шароитида ҚҚҚ, иерархия шароитда ҚҚҚ, чизиқли шароитда ҚҚҚ.
7) Қарорларга қўйиладиган талаблардан 3 таси қайси ўринда тўғри кўрсатилган?

қарор чиқариш кўникмасига эга бўлишлик, ҳуқуқ ва жавобгарлик доирасида бўлишлик, ресурслар билан таъминланганлик.

илмий ва ҳар томонлама асосланганлик, махсус билимга эга бўлишлик, ресурслар билан таъминланганлик.

илмий ва ҳар томонлама асосланганлик, ҳуқуқ ва жавобгарлик доирасида бўлишлик, компетенцияга эга бўлишлик.

*илмий ва ҳар томонлама асосланганлик, ҳуқуқ ва жавобгарлик доирасида бўлишлик, ресурслар билан таъминланганлик.
8) Қарор тайёрлаш босқичига қандай тадбирлар киради?

*Муаммоли вазиятни аниқлаш ва тахлил этиш, мақсадни аниқлаш, барча альтернативалар (ечимларни) аниқлаш, баҳолаш мезонини аниқлаш.

Муаммоли вазиятни аниқлаш ва таҳлил этиш, мақсадни аниқлаш, барча альтернативалар (ечимларни) аниқлаш.

Муаммоли вазиятни аниқлаш ва таҳлил этиш, барча альтернативалар (ечимларни) аниқлаш, баҳолаш мезонини аниқлаш.

Муаммоли вазиятни аниқлаш ва таҳлил этиш, мақсадни аниқлаш, баҳолаш мезоннни аниқлаш.
9) Қарор қабул қилишнинг ресурслар инобатга олиниш босқичида қандай ресурслар назарда тутилади?

Маънавий, интеллектуал.

*Иқтисодий, техник, интеллектуал.

Техник, маънавий.

Ижтимоий, интеллектуал, маънавий.
10) Интуитив ёндашув деганда нимани тушуниш мумкин?

*Бирор бир таҳлил ўтказмай, ички бир туртки асосида қарор қабул қилиш.

Қисман таҳлил ўтказилиб, бироқ ички бир туртки асосида қарор қабул қилиш.

Бирор бир таҳлил ўтказмай, ташқи бир туртки асосида қарор қабул қилиш.

Бирор бир таҳлил ўтказмай қарор қабул қилиш.
11) Қарорнинг ижроси босқичига қандай тадбирлар киради?

Қарор ижроси муддатлари, босқичлари ва ижрочиларини аниқлаш; қарор ижросини ташкил этиш, қарор назорати.

*Қарор ижроси муддатлари, босқичлари ва ижрочиларини аниқлаш; қарор ижросини ташкил этиш; қарор ижроси; қарор назорати.

Қарор ижроси босқичларини аниқлаш; қарор ижросини ташкил этиш, қарор ижроси, қарор назорати.

Қарор ижроси муддатлари ва ижрочиларини аниқлаш; қарор ижросини ташкил этиш; қарор ижроси; қарор назорати.
12) Қарор қабул қилишнинг танлов босқичида нималар белгилаб олинади?

Қарорни жорий этиш муддати, раҳбарлар, назорат этиш тартиби белгилаб олинади.

Қарорни жорий этиш муддати, масъуллар белгилаб олинади.

*Қарорни жорий этиш муддати, масъуллар, назорат этиш тартиби белгилаб олинади.

Қарорни жорий этиш муддати, назорат этиш тартиби белгилаб олинади.
13) Қарор омиллари (факторлари), бу...

муаммоли вазиятнинг ижроси кўрсаткичлардир.

муаммоли вазият ва унинг мумкин бўлган ечимлари ижроси кўрсаткичларидир.

муаммоли вазият омилларидир.

*муаммоли вазият ва унинг мумкин бўлган ечимлари баҳоланадиган кўрсаткичлардир.
14) Стереотип қарорлар қандай меъёрий хужжатлар доирасида қабул қилинади?

бир хил муаммога дахлдор бўлиб, барча бўғинлар учун бирдек амал қилади.

*қатъий йўриқномалар, меъёрий ҳужжатлар доирасида қабул қилинади.

эркин ҳаракатга асосланиб қабул қилинади.

одатий вазиятларда қабул қилинади.
15) Ахборот билан таъминланганлик даражасига кўра бошқарув қарорларини турларини кўрсатинг?

*аниқ қарорлар, ноаниқ қарорлар.

мураккаб ва оддий қарорлар.

ташки ва ички қарорлар.

андозали ва ноандозали қарорлар.
16) Эришиладиган мақсаднинг кўламига кўра қарорлар қуйидаги турларга бўлинади:

тактик, директив.

тактик, махсус.

стратегик, махсус.

*стратегик, тактик.
17) Стратегик қарор қачон қабул қилинади?

давлат Дастурларни ишлаб чиқиш мақсадларида қабул қилинади.

икки ёки ундан ортик ташкилотда давлат Дастурларининг ижроси мақсадларида қабул қилинади.

меҳнат жамоаси манфаатларининг жамият манфаат ларига мувофиқли гини аниқлаш мақсадларида қабул қилинади.

*юқори бошқарув органлари томонидан туб ва истиқболли дастурларни ишлаб чиқиш мақсадларида қарорлар қабул қилинади.
18) Танланган альтернатива муаммоли вазиятни конструктив бартараф этишни таъминлаши ва эҳтимолда тутилганлардан энг яхшиси бўлиши керак. Бу ерда қарорга қўйилган қандай талаб ҳақида гап кетаяпти?

*Қарорнинг асосланганлиги.

Қарорнинг ўз вақтидалиги.

Қарорнинг самарадорлиги.

Қарорнинг конкретлиги ва регламентлиги.
19) Мақсадларнинг характери бўйича қабул қилишнинг турларини ажратинг.

стратегик, тактик, оператив.

перспектив, коллегиал, жамоавий.

*стратегик, тактик.

тактик, оператив.
20) Мантиқий ёндашув деганда нимани тушуниш мумкин?

интуицияга асосланиб қарор қабул қилиш.

маслаҳатга асосланиб қарор қабул қилиш.

фақат тажрибага асосланиб қарор қабул қилиш.

*тажриба ва мантиққа асосланиб қарор қабул қилиш.
21) Қарор қабул қилиш босқичига қандай тадбирлар киради?

Мезон асосида ечимларни баҳолаш, қарор қабул қилиш.

*Мезон асосида ечимларни баҳолаш, энг мақбул ечимни танлаш, қарор қабул қилиш.

Мезон асосида ечимларни баҳолаш, энг мақбул ечимни танлаш.

Энг мақбул ечимни танлаш, қарор қабул қилиш, башоратлаш.
22) Қарор-бу...

*муаммони ҳал этиш бўйича альтернатив вариантлардан бирининг танланиши.

муаммони ечиш учун тегишли альтернатив вариантларни ишлаб чиқиш.

муаммони ечиш учун ахборотларни таҳлил қилиш.

ижтимоий, сиёсий ва иқтисодий талабларни қондириш.
23) Қарор қабул қилиш –бу...

*раҳбар томонидан мақсадга эришиш учун қарорнинг мавжуд вариантларидан энг мақбулини танлаш жараёнидир.

қарорнинг мавжуд вариантларини ишлаб чиқиш жараёнидир.

қарор қабул қилишга таъсир қиладиган омилларни танлаш жараёнидир.

муаммоли вазиятга таъсир қиладиган омилларни танлаш жараёнидир.
24) Тактик қарорлар -

*мақсадга эришишнинг восита ва усуллари хусусидаги жорий, тезкор қарорлардир.

махсус билим ва катта тайёргарлик ишларини талаб қилувчи қарорлардир.

давлат Дастурларининг ижроси юзасидан қабул қилинган қарорлар.

юридик талабларга риоя этилган қарорлар.
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   70


написать администратору сайта