все тесты микр. Микра 80. Сибирская язва относится к роду
Скачать 2 Mb.
|
4.Гонококк инфекцияларының зертханалық диагностикасы.Гонорея (соз) - Neisseria gonorrhoeae туғызатын жедел немесе созылмалы жыныстық (венерологиялык) жұқпалы ауру, несеп-жыныс жүйесінің шырышты қабығының, кез конъюнктивасының (бленнорея), басқа ағзалардың ipiңді қабынуымен сипатталады. Сөз қоздырғышын (гонококк) 1879 жылы А.Нейссер ашты. Таксономиясы. Тұқымдастығы: Neisseriaceae. Туыстастығы: Neisseria. Typi: Neisseria gonorrhoeae. Морфологиясы. Гонококк - бұршақ тәрізді грам тepic диплококк, қозғал-майды, спора түзбейді, пилиі, микрокапсуласы бар. Анилин бояуларымен жақсы боялады (метилен көгi, бриллиант жасылы және т.б.). Дақылдандыру. Гонококтар аэроб, хемоорганотрофтар; құрамында сарысу, қан немесе асцитті сұйық бар арнайы қоректік орталарда, 37°С температурада, көмірқышқыл газының мөлшepi жоғары болғанда түссіз, колониялар тузіп өседі. АнтигенджкасиеНжэнепатогендипкфакторлары.Антигендікқұрылымы күрделі, соматикалық және капсулалықантигендері бар. ЛПС күштіиммуногенділік көрсетеді. Эпидеимологиясы. Қоздырғыштың негізігі таралу жолы - жыныстық қатынас. Бленнорея кезінде қоздырғыш (гонококк) ананың туу жолы арқылы нәрестеге жұғады. Сирек жағдайда тұрмыстық заттар арқылы таралуы мүмкін. Микробиологиялык диагноз кою. Жедел созға және бленнореяға диагноз қоюдың негізгі әдісі - ipiңді бөлiндiнiң жағындысын Грам бойынша, метилен көгінің 1% ерітіндісімен және эозиннің 1% спиртті eртіндісмен бояп, бактериоскопиялық зерттеу. Нәтижесі тepic болса бактериологиялық әдісті қолданады. Бактериологиялық әдic: зерттеу материалын (іріңді бөлінділер) құрамында сарысу, кан немесе асцитті сұйық бар арнайы қоректік орталарға себеді асцитсіз орта да колданылады (мысалы, казеині, ашытқылы аутолизат, сарысуы бар КДС-1); өсу оптимумы-ауада 10-20% көмірқышқыл газының болуы, pH 7,2-7,4 және 37°С температура. Серологиялық әдіс: науқастың қан сарысуымен қойылған КБР (Борде-Жангу реакциясы) немесе ПГАР. Жеделдетілген әдіс: Молекулярлы-генетикалық әдіс - ДНҚ зонд арқылы тест, ПТР, ИФР. 25. Дифтерияны зертханалық диагностикалау әдістері.Микробиологиялық диагноз қою. Зерттеу заттары - жабынды, көз, мұрын-жұтқыншақ, құлақ,уретра, жара, т.б. бөліндісі. Жеделдетілген әдіс. Леффлер бойынша метилен көгімен бояу, грамша бояу.Бактериоскопиялық зерттеу әдісінің құндылығы - биполярлы боялған таяқшаларды анықтау, бірақ диагнозқоюға жеткіліксіз, себебі оларды дифтериоидтардан ажыратып, токсигендігін дәлелдеу қажет.Бактериологиялық әдіс- негізгі әдіс. Зерттеу затын аш қарынға немесе ас ішкеннен 2 сағаттан кейін алу қажет. Алынған зат 3 сағат ішінде зертханаға жеткізілуі тиіс, егер тиісті уақыт ішінде алынған затты жеткізе алмайтындай жағдайлар туындаса, жартылай сұйық телуритті тасымалдаушы ортаға тампондарды батырып тасымалдайды. 10-15% гемолизденген қан (қой, жылқы, теңіз шошкасынын, донорлардың) қосылған орта ең қолайлы болып табылады. Бірлескен флораны басып тастау үшін 0,04% калий теллуритін қосады. 24 сағаттан кейін қанды теллуритті ортада дифтерия батерияларының колониялары өсіп шыға бастайды, олар теллурит тұзынан металдық теллуритті қалыптастыруының салдарынан қара түске боялады. Колониялар құрғақтау, ілмекпен оңай алынады. Гравис биотипінің колониялары аспидті-қара түсті, диаметрі 1-1,5 мм, 48 сағаттан кейін жиектерінің иректеліп кетуінің, ал ортасының төмпешіктеніп, шетіне қарай сызықтар жүруіне карап оларды дәстүр гүлге (маргаритка) ұқсастырады. Клауберг ІІ ортасында митис биотобының колониялары қара, сәл томпайған, гравис колонияларына қарағанда ұсақтау, шеттері тегіс болып келеді, 2- тәуліктің соңына қарай шеттерінде төмпектер пайда болады. Интермедиус биотипінің колониялары сәл конус тәріздес, домалак, диаметрі 0,5-1 мм, ортасы сұрлау-қара, ал беті түйіршіктелген болып келеді. Қайта себу үшін күдікті бірнеше колонияларды алады. Оның әр қайсысынан 10% сарысу қосылған қиғаш агарға, токсигенділігін және цистиназасын анықтайтын орталарға себінді жасайды. Бір тәуліктен кейін өсіп шыққан таза дақылдың морфологиялык, тинкториалдық қасиеттерін, биохимиялык белсенділігін - цистиназа ферментін, уреаза жоқтығына, сахарозадан басқа глюкозаны, мальтозаны кейде крахмал мен декстринді ашыту қабілетін анықтау жүргізіледі. Аталып кеткен зерттеулер нәтижесіне сүйене отырып күл қоздырғышын дифференцациялайды. Сонымен қатар патогенді күл қоздырғышын басқа шартты-патогенді түрлерінен ажырату үшін - Бучиннің хинозолды ортасына, модификацияланған Тинсдаль ортасына (цистинтеллурит-сарысу ортасы), қанды агарға, цистиназа өнімін анықтау үшін (Пизу сынамасы — «шаншу» түбінде өскен қоңыр аймақ) тығыз сарысулы ортаға, Гисс ортасына, қоздырғыштың токсигенділігін анықтау үшін тығыз қоректік (агар геліндегі преципитация) орталарға сеуіп, таза дақылын бөліп алу, метилен көгімен (Леффлер бойынша), грамша бояу, Пизу, Закс сынамаларын қойып, ферменттік касиеттерін анықтау, антибиотикке сезімталдығын анықтау, ИФТ, токсигенділігін анықтау сияқты бірнеше әрекеттер жүргізуді қажет етеді. Түрішілік идентификация тек эпидемиологиялық маңызы бар биоварды анықтау болып табылады. Серологиялық әдіс. Қан сарысуында және бактериялық дақылдарда токсинді жедел анықтау үшін ПГАР(Пассивті гемагглютинация реакциясы), РИА, ИФТ(иммунды ферментті талдау) және молекулярлы-генетикалық әдіс – ПТР қолданылады. Күл таяқшасының таза дақылының токсинін анықтау үшін, теңіз шошқасына таза дақылды енгізгенде, некроз ошағы анықталады, тері астылық енгізгенде өлген жануарда бүйрек үсті безінің гипертрофиясы және гипериемиясы анықталады. |