Ыбырай Алтынсарин. растырушылардан
Скачать 307.37 Kb.
|
АудармаларКрылов И.А. Қайырымды түлкі. – Екі шыбын. (Өлеңдер). – Социа- листік Қазақстан, 1944, 21 ноябрь. Крылов И.А. Екі шыбын. – Қарға мен түлкі. (Өлеңдер). – Социалис- тік Қазақстан, 1949, 31 июль; Большевиктік жол, 1949, 3 август. Крылов И.А. Аққу, шортан, шаян, шымшық пен көгершін. – Қарға мен түлкі. (Мысалдар). – Социалистік Қазақстан, 1969, 13 февраль. С ы н: Абдрахманов Т. – Социалистик Қазақстан, 1956, 18 март. Дүйсенбаев Ы. – Қазақстан коммунисі, 1956, № 5, 60–64 б.б. Жармұхамбетов М., Сатаев А. – Советтік Қарағанды, 1956, 6 март. Жұмағұлов Қ. –Советтік Қарағанды, 1956, 14 июль. Киікбаев М. – Ленин жолы, 1956, 4 май. Қыдыров X. –Екпінді құрылыс, 1956, 29 сентябрь. Қысмұратов Т. – Көкшетау правдасы, 1956, 10 июнь. Нұрқатов А. – Қазақ əдебиеті, 1956, 1 июнь. Нұрмағамбетов Ə. – Коммунизм жолы, 1956, 14 март. Сахариев Б. – Коммунизм туы, 1956, 3 июнь. Бай мен жарлы баласы. (Əңгіме). Кітапта: Əдебиеттік оқу кітабы. Жеті жылдық жəне орта мектептің 5 кла- сына арналған. Алматы, 1955, 1957, 25–27, 27–31 б.б. Өнер–білім бар жұрттар.– Өзен. (Өлеңдер). Қыпшақ Сейітқұл. – Байлық. (Əңгімелер). Кітапта: Əдебиеттік оқу кітабы. 6 кл. арн. Алматы, 1955, 145–150 беттер. Бай баласы мен жарлы баласы. (Əңгіме). – Кітапта: Əдебиеттік оқу кі- табы. Жеті жылдық жəне орта мектептің 5 кл. арн. Алматы, 1956, 1957, 26–27 б.б. Өнер–білім бар жұрттар. – Өзен. (Өлеңдер).– Коммунизм жолы, 1959, 29 июль. Білгеннің пайдасы. – Балдырған, 1959, № 11, 10 б. Əдептілік.– Кел, балалар, оқылық!– Балдырған, 1959, № 7, 9 б. Білгеннің пайдасы. – Өрмекші, Құмырысқа, Қарлығаш. (Əңгімелер).– Білім жəне еңбек, 1960, № 1, 22–23 б.б. Бұл кім? – (Ана). (Шешімі берілген жұмбақ өлең). – Балдырған, 1961, № 10, 21 б. Бай баласы мен жарлы баласы. (Мектепке дейінгі балалар үшін). Алматы, Қазмемкөркемəдеббас, 1963, 14 б. Бержанов Қ. Алғашқы шырақ. (Торғайдағы Алтынсарин атындағы қазақ орта мектебінің тарихына байланысты). – Қазақстан мұғалімі, 1964, 9 январь. (Орыс тілі туралы) .–Жұлдыз, 1964, № 10, 46 б. Кел, балалар, оқылық. (Өлең). – Жыл он екі ай. (Балаларға арналған əдеби календарь), Алматы, 1965,10З б„ 1966, 111 6. (Қазақ, халқы туралы айтқан пікірлері).– Қазақ əдебиеті, 1966, 28 октябрь. Таза бұлақ. (Əңгіме). – Коммунизм таңы, 1966 15 ноябрь. Өнер–білім бар жұрттар. (Өлең). – Еңбек туы 1966, 1 ноябрь. Мəлімдеме хат. (Орынбор округының басқармасына жазған мəлімде- месі).– Социалистік Қазақстан, 1966, 1 ноябрь. Қазақ халқының əлеуметтік жағдайы туралы толғау. «Оренбургский листок» деген газеттегі (1880 ж. 16–17 санындағы екі мақаласы жөнінен). – Қа- зақстан мектебі, 1966, № 11, 76–81 б.б. Ұлы ағартушының ой-пікірінен. (Үзінділер).– Көкшетау правдасы, 1966, 25 октябрь. Бір уыс мақта. Алматы, «Жазушы», 1967, 14 б. Өнер–білім бар жұрттар. (Өлең). – Таза бұлақ. (Əңгіме).– Кітапта: Ахметов Ш., Аманов Ш. Əдебиеттік оқу кітабы. (Сегіз жылдық жəне орта мек- тептің 6 кл. арн.) Алматы, «Мектеп», 1969, 1970, 59–62 б. Нұржан бидің оқудағы баласына жазған хаты.– Əйел халі.– Қырдағы жазғытұрымғы уақыт.– Мəделі қожа өлеңі. Əжнияз ақын мен Меңеш қыздың айтысы. (Өлеңдер).– Кітапта: Əдеби мұра. Революциядан бұрынғы мерзімді баспасөз бетінде жарияланған керкем шығармалар). Алматы, 1970, 111–121 б.б. Асыл шөп. (Қара сезбен жазылған жұмбақ əңгіме) – Жыл он екі ай (Балаларға арналған əдеби календарь), 1970. 68 б. Асан мен Үсен. (Əңгіме). Алматы, «Жазушы», 1971, 10 б. Кел, балалар, оқылық! (Өлең). – Жыл он екі ай (Балаларға арналған əдеби календарь), Алматы, 1971, 158 6.; 1976, 152 б. Мақта қыз бен мысық. (Сурет əңгіме). – Балдырған, 1971, № 10, 12– 13 б.б. Мақта қыз бен мысық. (Əңгіме). – Жыл он екі ай (Балаларға арналған əдеби календарь), Алматы, 1972, 130 б. Əке мен бала. (Əңгіме). – Жыл он екі ай (Балаларға арналған əдеби ка- лендарь), Алматы, 1974, 181 б. Үш томдық шығармалар жинағы. 1 том. Алматы, «Ғылым», 1975, 560 б. (Кітаптың текстісі орысша жəне қазақша берілген. I. Мақалдар. (Қазақша ма- қалдардың орысша аудармасы берілген) 1. Дін туралы мақалдар. 2. Билік тура- лы мақалдар. 3. Адам туралы мақалдар. 4. Əйел туралы мақалдар. 5. Бала тура- лы мақалдар. 6. Туғандар мен туыстар туралы мақалдар. 7 Оқу білім туралы ма- қалдар. 8. Еңбек туралы мақалдар. 9. Ашушаңдық пен қайырымдылық туралы мақалдар. Байлық пен кедейлік, достық пен денсаулық туралы мақалдар. Жұмбақтар. (Қазақ тіліндегі жұмбақтар орысша аудармасымен берілген) 1. Табиғат жөнінде. 2. Мал мен жəндік жөнінде. 3. Адамның мүшелеріне қатысты, тұрғын үй, киім–кешек, тұрмыс – салтына байланысты жұмбақтар. 203 – 225 б.б. Сын: Қасымбаев Ж.– Ұстаз мұрасы. – Социалистік Қазақстан, 1976, 21 сентябрь. Үш томдық шығармалар жинағы. II том. Алматы, «Ғылым», 1976. 424 бет. Жергілікті географиялық жер–су аттарының орысша аудармасы берілген. 407–410 б. Бай баласы мен жарлы баласы. (Əңгіме). – Кітапта: Əбдірахманов Т., Дайырова Ə. Əдебиеттік оқу кітабы. Орта жəне сегіз жылдық мектеп. 4 кл. арн. Алматы, 1971 – 1978, 49–52 б.б. Асыл шөп. (Қара сөзбен жазылған жұмбақ əңгіме). – Жыл он екі ай. (Балаларға арналған əдеби календарь). Алматы, 1975, 170 б. Асан мен Үсен. Алматы, «Жалын», 1976, 20 б. Əдептілік. (Қара сөзбен жазылған нақыл əңгіме). – Жыл он екі ай. (Балаларға арналған əдеби календарь). Алматы, 1977, 134 б. Кел, балалар, оқылық! – Өнер–білім бар жұрттар. – Бұл кім? – Өзен (Өлеңдер). – Кітапта: Қазақ балалар поэзиясының антологиясы. Құраст.: Əлім- баев М., Баянбаев Қ., Алматы, 1977. 38–40 б.б. Бұл кім? (Өлең). – Жыл он екі ай (Балаларға арналған əдеби кален- дарь). Алматы, 1978, 29 б. Дүйсенбаев Р. Қазақтың нанғыштары / Р.Дүйсенбаев // Дала уалаяты- ның газеті. 1896. – №2. Асылқожа Құрманбаевтың «Дала уалаяты газетінің №27 санында жарияла- ған «Қазақ тілі туралы» мақаласы мен Дінмұхамед Сұлтанғазиннің «Біздің қа- зақ тілі туралы бес–алты сөз» (Дуг, 1890, №6) атты мақаласындағы Ыбырай Алтынсариннің тілі жəне тіл жайындағы пікірі айтылады. |