Главная страница
Навигация по странице:

  • Əуезов

  • Сералин

  • Сыздықов

  • Садырбаев

  • Иманбекова

    		•

    Ыбырай Алтынсарин. растырушылардан


    Скачать 307.37 Kb.
    Названиерастырушылардан
    Дата22.08.2022
    Размер307.37 Kb.
    Формат файлаdocx
    Имя файлаЫбырай Алтынсарин.docx
    ТипДокументы
    #650787
    страница8 из 35
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   35

    ЫБЫРАЙТАНУ ТАРИХЫНАН



    Прогресшіл сипаттағы Ы.Алтынсариннің педагогика- лық системасы халық ағарту саласында аса зор, пайдалы роль атқарды, оның көптеген қағидалары осы күнге дейін өзінің мəн–жайын жоғалтқан жоқ. Оның ілімі өз алдына дербес, тұтас бір педагогикалық система болып табылады. Онда адал көңілден шыққан сын да, жаңашыл бастаманы қолдау да, өзіндік ой – пікірді айта білу де бар.

    Ə.СыдықовАлтынсаринніңпедагогикалықидеяларыменағартушылыққызметі//–Алматы.Мектеп,1969.–102 б.


      1. Əуезов М. Қазақ əдебиетінің тарихын жасау мəселелері / М. Əуезов //

    Жиырма томдық шығ. жинағы. Мақалалар, зерттеулер. 1885. – 206 б.

    Шоқан, Əубəкір, Ыбырай еңбегін бағалау керектігі жайында.

      1. Сералин М. Өткен 1914 жылы 14 июльде Алтыбас Ыбырай Алтынса- риннің дүниеден қайтқанына 25 жыл болып өтті /М. Саралин // Айқап, 1915. –

    №2. – 18 б.

    Алтынсаринді еске алып, жұрты үшін оның сіңірген еңбегі зор екендігін айтады.

      1. Əуезов М. Орыс классиктері мен Абай / М.Əуезов // СССР Ғылым Академиясының Хабаршысы, І–кітап, 1944. – 3–15 б.

    ХІХ ғасырда орыс əдебиетінен үлгі алған екі ақын – Абай мен Ыбырайдың оқу–білімге ден қойып, елді алға бастауды мұрат тұтқаны жайында.

      1. Əуезов М. Қазақ халқының зор ғалымы / М. Əуезов // Қазақ ССР Ғы- лым Академиясының Хабаршысы, 1949. – №4 (49) –18 б.

    Орыс мəдениетінің қазақ сахнасына берген алғашқы жас балдырған жемісі

    • Шоқандай оқымыстыны, Ыбырайдай үлгілі еңбек иесін – білім, тəрбие қай- раткерін бергені айтылады.

      1. Сыздықов Ə. Ыбырай Алтынсарин (1941–1989) / Ə.Сыздықов // Əде- биет жəне искусство. – 1949. – №8, – 67–71 б.

    Өмірі мен ағартушылық қызметі, шығармашылығы. Ыбырайдың қайтыс болғанына 60 жыл толуына орай берілген.

      1. Сыздықов Ə.С. Ы.Алтынсаринның педагогикалық пікірлері жəне ағартушылық қызметі. / Ə.С.Сыздықов. – Алматы, 1949. – 195 б.

      2. Жұмағұлов Қ. Ыбырай Алтынсаринның əдеби мұралары / Қ. Жұмағұ- лов // Əдебиет жəне искуство, 1950. – №2. – 65–71 б.

      3. Əуезов М. Қазақтың əдеби тілі туралы / М.Əуезов // Əдебиет жəне искусство, 1951. – №4, 62 б.

    Ыбырай мен Абай тілі жəне жалпы қазақтың əдеби тілінің қалыптасу жағ- дайы жөнінде.

      1. Əуезов М. Абайдың аудармалары / М.Əуезов // Қазақ ССР Ғылым Академиясының Хабаршысы, 1951. – №2. – 212–217 б.

    Ыбырай мен Абай аудармалары туралы.

      1. Əуезов М. Қазақ əдебиетінің тарихынан / М. Əуезов, Е.В. Лизунова //

    Қазақ ССР Ғылым Академиясының Хабаршысы, 1957. – №11.–149 б.

    Ыбырайдың қазақ тілінде тұңғыш реалистік шығармалар тудырып, оларды тұңғыш мектеп хрестоматиясына енгізген реформатор ағартушы екендігі жайында.

      1. Əуезов М. Əдеби мұраға арналған конференциядағы қорытынды сөз / М. Əуезов // Жиырма томдық шығармалар жинағы. Монография, мақалалар. Т.20. – Алматы: Жазушы, 1985. – 386 б.

    Ыбырай мен Абайдың өз дəуірлеріндегі орыс əдебиетіндегі демократия- шыл халықтың озық сана-этикаға қол артқаны жайында айтылады.

    1959 жылғы əдеби мұраға арналған ғылыми-теориялық конф. жасаған баяндамасы.

      1. Əуезов М. Орыс классиктері мен Абай / М. Əуезов // Жиырма томдық шығ. жинағы. – Алматы: Жазушы. – Т.18. Зерттеулер, мақалалар. / Жауапты шығарушы М. Мырзахметов. – 1985. –7 б.

    Ыбырай мен Абай есімі аталады.

      1. Əуезов М. Қазақтың əдеби тілі туралы / М. Əуезов // Жиырма томдық шығ.жинағы 20 – том – Алматы: Жазушы – Жауапты шығарушы М. Əуезов, Т. Əкімов. – 1985. – 257 б.

    Ыбырай, Абай еңбек еткен əдеби тіл жөнінде қысқаша айтылады.

      1. Əуезов М. Абайдың аудармалары / М. Əуезов // Əуезов М. Жиырма томдық шығармалар жинағы. Жиырмасыншы том. – Алматы: Жазушы. – 1985 – 217 б.б.

    Абай мен Ыбырай аудармалары туралы.

      1. Əуезов М. Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы. Монография /М. Əуезов// Жиырма томдық шығармалар жинағы. Алматы: Жазушы, 1985 ж. Жиырмасын- шы том, 11 б.

    1870–1880 жылдар шамасында Орынбор, Троицк, Омск сияқты қалаларда бұратана елдердің балаларын орысша оқытатын Неплюевское училище, кейі- нірек Орынборда ашылған шекаралық комиссияның орыс–қазақ училищесі сөз болады.

      1. Əуезов М. Ыбырай Алтынсарин – қазақ мəдениетінің зор қайраткері / М. Əуезов // Ыбырай Алтынсарин тағлымы: Əдеби–сын мақалалар мен зерт- теулер / құраст. М.Жармұхамедов. – Алматы: Жазушы, 1991. – 20–25 б.

      2. Қазақбайұлы К. Қазақ билерінің жұмыстарды тексеретұғыны тура- сынан / К.Қазақбайұлы // Дала уалаятының газеті, 1994. – №46.

    Қазақ арасындағы билік айту ісінің жетімсіз жақтарына тоқтала келіп, Ы.Алтынсариннің адамдығы мен халқына қамқорлығын айтады.

      1. Қожакеев Т. Асылқожа Құрманбайұлы кім? / Т. Қожакеев // Қым– қуыт іздер. – Оқу құралы – Алматы: «Санат», 1999. – 273–279 б.

    Ы.Алтынсаринмен А.Құрманбайұлының таныс болғаны, оның оқу–ағарту саласындағы идеяларын насихаттағаны жайында жəне Асылқожаның Ыбырай идеяларын алға жалғастырған қаламгер екендігі айтылады.

    Қазақтың ырымшылдығы мен сенгіштігі туралы Ы.Алтынсарин айтқан, 1875 жылы болған бір оқиғаны баяндайды. Бір əйелді тірідей көміп, баласы жылай бергесін Ыбырайдың өзі көрден қазып алса, əйел тірі болып шығады.

      1. Иманбекова Б. Ы. Алтынсарин мұралаларының зерттелу жайы / Б. Ы. Иманбекова // «Ыбырай Алтынсарин мұрасының əлеуметтік, педагогикалық, өнегелі əлеуеті жəне қазіргі заман» республикалық ғылыми–тəжірибелік конфе- ренция материалдарының жинағы. Қостанай облысы əкімдігі Қостанай облысы мəдениет басқармасы, Қостанай облыстық мемориалдық Ы. Алтынсарин мұра- жайы. Қостанай, 2001. – 9–21 б.

      2. Садырбаев С. «Дала уалаяты газеті» нені ескертті? / С. Садырбаев //

    Қазақ əдебиеті. – 2002. – 8 наурыз.

      1. Жақып Б. Қазақ газетіндегі публицистика /Б. Жақып // Қазақ публи- цистикасының қалыптасу, даму жолдары. Генезис, эволюция, поэтика. – Алма- ты: Білім, 2004. – 194 б.

    Ыбырай хаттары жөнінде.

      1. Абрашева Ə.Қ. Ы.Алтынсарин мұралары туралы қазан төңкерісіне дейінгі деректік материалдар / Ə.Қ.Абрашева // Қостанай мемлекеттік педагоги- калық институтының жаршысы = Вестник Костанай. пед. ин–та. – 2006. – №3. – 74–77 б.

      2. Иманбекова Б. Ы. Алтынсарин мұраларының зерттелу жайы / Б. Иманбекова // Мектеп директоры = Директор школы.– 2008.– № 1.– 8–14 б.

      3. Сүлейменова Ж.Т. Ыбырай Алтынсарин мұраларын зерттеу тарихы- нан /Ж.Т.Сүйлейменова // «Ыбырай Алтынсарин жəне білімнің қазіргі мəселе- лері (Ы.Алтынсариннің 167 жылдығына арналған Республикалық ғылыми–əдіс- намалық семинардың материалдары) – Астана: «Ы. Алтынсарин» Қ.Қ. 2009. – 208–214 б.

      4. Əуезов М. Ыбырай Алтынсарыұлы (1841–1889 жыл – 48 жас) / М. Əуезов // «Шолпан» журналы, 1923. №6–7–8, 173–196 б. Ташкент; Таң–шолпан 2003. – №5. – 152–166 б.б. Шолпан Алматы: «Ан–Арыс» баспасы, 2010.– 359– 375 б.

    Ыбырай Алтынсариннің қоғамдағы, əдебиеттегі алатын орны жайында.

    Бұл мақала М.Əуезовтің «М» деген бүркеншек есімімен берілген.
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   35

    написать администратору сайта