|
Адам анатомиясы атлас
Иық артериясы Иық артериясы, a. brachialis (69, 70-су- реттер) - қолтық артериясыныц тікелей жалгасы. Ол үлкен кеуде бүшықетініц төменгі жиегі децгейінде басталып, қүстұмсық-иық бүлшықеттіц алдында, кейін иық бүлпіықеті бетіндегі sulcus bici- pitalis medialis-тс жатады.
Жүлге бойымен томен жүріп шынтақ шүцқырына жетеді. Бүл жерде дөцгелек пронатор мен иықкэріжілік бүлшықеттері арасындагы кішкене науада,т. bicipitalis
brachii аноневрозыныц астында екі тармаққа бөлінеді: кэріжілік артериясына, a. radialis, жэне шынтақ артериясына, a. ulnaris.
Иық артериясымен екі иық веналары, w. bra- chiales жәие орталық нерв, п. medianus, қо- сарланып жүреді. Соцғысы иықтыц жогаргы үшінде артериядан, ортацгы бөлігінде - ал- дынан, төменгі болігінде артерияныц медиал- ді беті бойында орналасады.
Иық артериясы иық веналарымен жэне оргалық нервпен бірігіп, иықтыц қантамыр- нерв будасын түзеді. Дельтатәрізді бұлшыкет Қолдың
латералді теріасты венасы
Орталык нерв
4. Иык артериясы 5. Иык пен білектің медиалді терілік
нерві
6. Шынтак нерві
7. Қолдың теріасты
медиалді венасы 8. Қабырға-иык
нервтері
10 9. Жауырынның
айналма артериясы
10. Беткей лимфа
туйіндері
11. Латералді кеуде
артериясы
12. Арткы кеуде
артериясы 13. Қабырғааралык
нервтің латералді
терілік нерві
14. Арканың ең
жалпак бұлшыкеті
15. Кеуде-
кұрсакүсті венасы
Алдыңғы тісті
бүлшыкет
Бұлшыкет- терілік нерві Кэріжілік нерві Үлкен кеуде бүлшыкеті Сүт без бүртігі
13 (емізік)
Қолтық аймагы
М. deltoideus V. cephalica N. medianus A. brachialis N. cutaneus brachii med. et n. cuta- neus antebrachii med. N. ulnaris V. basilica Nn. intercostobrachiales A. circumflexa scapulae Nodi lymphatici axillares superf. A. thoracica lat. A. thoracodorsalis Rr. cutanei lat. nn. intercostarium
M. latissimus dorsi V. thoracoepigastrica M. serratus ant. N. musculocutaneus N. radialis M. pectoralis major Papilla mammaria
cypem.Оц ңолгпық аймагы(төменгікөрініс). Қолтьщлимфатүйіндеріменлимфатамырларыныц тілігі.
Үлкен кеуде бүлиіықеті кіиікене көтерілген M.pectoralis major (concisus) Athoracoacromialis
M.coracobrach. \v/г.cрeпpһnяaіiіiгcаa ,Fasciculus lat.plexus brach.
M.biceps brachii
Л M.musculo- A.axilla-/ / / —A.thoracica suprema
N.ulnaris N.medianus A.brachialis
Vv.brachiales
N.cutaneus brachii med.N N.cutaneus antebrach. , *
Fascia brachii Д V
M.biceps br. ' ' M.brachialis
V.cephalica'
Humerus
\ \cutaneus
j r M.pectoralis
Щ major
M.pectoralis lateralis M.pectoralis minor
A.et v.thoracicae laterales
Radicis n.mediani
M.triceps brachii N.radialis V Цгл* "" M l a t i s s T T ' u s
/ dorsi
M.intercostobrachialis Plexus vasculosus Rr.ventrales M.serratus anterior M.thoracicus longus
Septum Septum intermusculare
intermusculare brachii mediale brachii laterale
Aet v.subscapulares
N.thoracodorsalis
V.thoracoepigastrica Aet v.thoracodorsales
cypem. Қолтық ихуңцырының нервтері, артериялары жэне веналары, оң ішкі беті (терісі, теріасты шелмайы,иіандырқабыгы,лимфатүйіндеріжэнетамырларыалыныптасталынган,үлкенкеудебүлшықеті
кесілген жэне жартылай алынып тасталынган) Иық артериясынан келесі тармақтар таралады: Иықтың терең артериясы, a. profunda brachii, (71-сурет) иық артериясыныц артқы- ішкі бетінен, иықтың жоғарғы үш бөлігінде басталады. Кэріжілік нервпен, п. radialis, бір- ге артқа багытталып, тоқпан жіліктің артқы бетін спиральтәрізді айналады. Иықтың терең артериясы көрсетілген өзектен шыққан соң, кэріжіліктің жанама артериясына, a. colla- teralis radialis, жалгасады. Ол алгашында septum intermusculare brachii laterale артын- да, кейін шынтақтың буын торының, rete articulare cubiti, түзілуіне тармақтар беріп, sulcuscubitalisanteriorlateralis-тежатады жэне
a. recurrens radialis-пен анастомоз түзеді. Иықтың терең артериясы келесі тар- мақтар береді: а) Дельтатәрізді тармақ, r. deltoideus,иықтың терең артериясының алгашқы бөлімінен таралып,құстұмсық-иық жэне иықтың екі басты бүлшықеттерініц астын- да жатып, оларга тармақтар беріп, тоқпан жіліктің алдыңгы бетімен дельтатэрізді бұлшықетке жетеді. б) Тоқпан жілікті қоректендіретін ар- териялар, аа. nutriciae humeri, тоқпан жіліктің қоректендіретін тесіктеріне багыт- талады.в) Ортаңғы жанама артерия, a. collateralis media, иықтың үшбасты бұлшықетінің латералді жэне медиалді бастарының ара- сымен томен жүреді. Кейін латералді басы қалыңдыгына еніп, шынтақ буынына жеткен соң, sulcus cubitalis posterior lateralis- ve жа- тады жэне осы тұста шынтақтық буын торы, rete articulare cubiti, түзілуіне қатысады. г) Бүлшықеттік тармақтар, rr. musculares, иықтың үшбасты жэне қүстүмсықиық бүлшықеттеріне барады.
R.acromialis R.
Rami deltoidei
M.deltoideus
M.coracobrachialis M.biceps brachii M.biceps brachii
Integumentum commune
Aponeurosis m.bicepitis brachii
Clavicula
M.subclavius
M.pectoralis major M.subscapularis
A.thoracodorsalis
N. ulnaris M.teres major
M.latissimus dorsi A.profiinda brachii
Caput longum m tricipitis brachii A. brachialis A.collateralis ulnaris superior N .ulnaris
A. collateralis ulnaris inferior
Septum intermusculare brachii mediale
N. medianus Epicondylus medialis
M. pronator teres
ІІІынтақтың жогаргы жанама артерия- сы. a. collateralis ulnaris superior, иық арте- риясының медиалді бетінен, иықтың терең артериясының тармақталатын жерінен сәл төмен басталады. 'Гөмен бағьпталып, шынтақ нервке, п. ulnaris, жақындайды, онымен ме- диалді айдаршыққа жетеді де, шынтақтың буын торы, rete articulare cubiti, түзілуіне қа- тысады. Артерия иық бүлшықетін, иықтың үш басты бүлшықетінің медиалді басын жэ- не осы аймақтың терісін қанмен қамгамасыз етіп, медиалді айдаршықта, r. posterior a. re- currentis ulnaris, анастомоз түзеді. Ш ынгақтың төменгі жанама артерия- сы, a. collateralis ulnaris inferior (72-cy- рет), иық артериясының медиалді бетінен, иықтың төменгі үшінде басталады. Иық бүлшықетінің алдыңғы бетімен гөмен багытталып,шынтақтың қайырылма арте- риясының алдыңгы тармағымен, r.anterior
recurrentis ulnaris, анастомоз түзеді. Өзінің тармактарымен медиалді айдар- шық аймагына жетіп, septum intermusculare mediale-гс кіреді жэне шынтақтың буын торы, rete articulare cubiti, түзілуіне қа- тысады.
Білек және қолұшы артерияларыКэріжілік артериясыКэріжілік артериясы, a. radialis, иық артериясынан шынтақ шүңқыры аймагында таралады. Кэріжілік артериясы төмен багытталып, кішкене сыртқа бүгіліп, дөң- гелек пронатор бүлшықеттің алдыңгы беті- мен жүреді. Иықкәріжілік бүлшықеттің медиалді жиегіне жетіп, осы бүлшықетпен дөңгелек гіронатордың арасында, кейін иықкэріжілік бүлшықет пен білезіктің кә- ріжіліктік бүккіші арасына, sulcus radialis- те, жатады. Артерияның жан-жагында екі кэріжілік веналары, vv. radiales, орналасады. Кэріжілік артериясы, a. radialis, білектің төменгі үшінде фасция жэне терімен жабылып, беткей орналасады. Бүл жер- де жақсы анықталып, кэріжілікке қысуга мүмкін. Кейін кэріжілік артериясы, езінің томендеген бағытын жоймай, кэріжіліктің бізтэрізді өсіндісі түсында артқа бүрылады. Бас бармақты әкететін үзын бүлшықет пен бас бармақтың қысқа жазгышы сіңірлерінің астымен анатомиялық табакеркага жетеді. Артерия соңгысын жогарыдан гөмен жэне алдан артқа қигаш кесіп отіп, бас бармақтың үзын жазгышы сіңірінің астымен қолүшының дорсалді бетіне багытталады. Бұл жерде кэріжілік артериясы өз бағытын өзгертіп, бірінші саусақаралық кеңістіктің бүлшықетіне енігі, қол үшының алақан бетіне шыгады; кейін шынтақ жиегі жағына догаланып бүрылып, терең алақандық тармақпен, r. palmaris profundus a. ulnaris, қосылып, терең алақандық доғаны, arcuspalmaris profundus, түзеді. Кэріжілік артериясының тармақтары: Кэріжіліктің қайырылма артериясы,
a. recurrens radialis, (73-сурет) кэріжілік артериясының сыртқы бетінен шынтақ шүңқыры аймагында басталып, иық жэне иықкәріжілік бүлшықеттерінің арасынан сыртқа багытталады. Кэріжіліктің қайырылма артериясыныд тармақтарыкоршілесжатқанбүлшықеттерге багытталады. Сонымен қатар латералді айдаршықта a. profunda brachii тармагы a. collateralis radialis-neu анастомоз түзіп, шынтақтыц буын горы, rete articulare cubiti, түзілуіне қагысады. Бүлшықеттік тармақгар, rr. musculares, кэріжілік артериясының барлық деңгейінде тармақгалып, білектің бұлшықеттеріне барады. Білезіктің алақандық тармағы, г. саг- peus palm aris (74-сурет), кэріжілік арте- риясынан шаршы пронатор бүлшықеттің томенгі жиегі деңгейінде басталып, білектің ш ынтақтық жиегіне багыттала- ды жэне ш ынтақ артериясының тармагы
ramus carpeus palm aris-бенанастомоз
A.et v.transversae colli MJevator scapulae
Spina scapulae M.rhomboideus
Anastomoses a.transversa colli a.suprascapularis
Rprofundus a.transversae colli
A.et v.circumflexae scapulae
M.teres major M.triceps brachii
M.latissimus dorsi
A.et vv.collaterales mediae M.triceps brachii (tendo) N.ulnaris A.et v. collaterals ulnares superiores
M.supraspinatus
.et v.suprascapulares
Lig.transversum scapulae superius
Mtrapezius Rete acrorriale
v.suprascapulares MJnfraspinatus
IVLdeltoideus M.teres rrinor .Foramen quadrilaterum A.et v.circumflexae humeri posteriores M.teres major
A.et vv.profundae brach.
M.triceps brachii (caput laterale) N.radialis
N.cutaneus antebrachii posterior |=^A.et v.collaterales radiales
A.et vv.collaterales mediae Rete articulare cubiti
72-cypem. Оц иыцтыц артериялары мен нервтері; алдыцгы-ішкі беті (ортачыц нерв пен иіынтац нервтіц учаскелері алынып тасталынган)
Шыитақ аймагы (алдыцгы Шынтац аймагы, беткей қабаткөрініс). Терінервтерімен (алдыңгы көрініс). Бүлшықеттерді веналарыкесілгенжабатыншандырқабықапыныптасталынган Иыктың екі басты бұлшыкеті шандыр кабығымен Қолдың латералді теріасты венасы Шынтақтың орталык венасы Білектің латералді терілік нерві Иыктыц екі басты бүлшыкетінін апоневрозы мен сіңірі (алдыңғы
иык шандыр қабығымен жабылған) Иық-кәріжілік
бұлшыкеті шандыр кабыгымен Қолдың косым ша латералді теріасты венасы Білектің орталык венасы Білектің латералді терілік нервті жэне бүлшыкет-терілік нервтің терілік тармактары Иыктың медиалді терілік нерві Білектің медиалді терілік нерві Қолдың медиалді теріасты венасы Токпан жіліктің медиалді айдаршығы Білектің медиалді терілік нерві Иыктың екі басты бұлшыкеті Иыктың екі басты бұлшыкетінің сінірі Кэріжілік нерві
M.biceps brachii V. cephalica V. mediana cubiti N. cutaneus antebrachii Tendo et aponeurosis m. bicipitis brachii M. brachioradialis V. cephalica accessoria V. mediana antebrachii Rr. cutanei n. musculocutanei n. cuta- neus antebrachii lat. N. cutaneus brachii med. N. cutaneus antebrachii med. V. basilica Epicondylus med. humeri N. cutaneus antebrachii med. M.biceps brachii Tendo m. bicipitis brachii N. radialis M. brachioradialis A. recurrens radialis A. radialis N. ulnaris A. collateralis ulnaris sup. Septum intermusculare brachii med. A. brachialis N. medianus M. pronator teres Aponeurosis m. bicipitis brachii A. ulnaris M. palmaris longus M. flexor carpi radialis M. flexor digitorum superficialis M. flexor carpi ulnaris
Иык-кәріжілік бүлшыкеті Кэріжіліктің кайырылма артериясы Кэріжілік артериясы Шынтак нерві Шынтактын жогарғы жанама артериясы Иыктың медиалді бұлшыкетаралык калкасы Иык артериясы Орталык нерв Жүмыр пронатор Иык апоневрозы Шынтак артериясы Алакандык ұзын бұлшыкет Білезіктің кэріжіліктік бүккіші Саусактардың беткей бұлшыкеті Білезіктің шынтактык бүккіші
A. brachialis
M. brahialis—; Aponeurosis m. bicipitis-
brachii
Tendo m. bicipitis
brachii
brachioradialis
Septum intermusculare mediale
N. ulnaris
A. collateralis ulnaris inferior
Epicondylus medialis
A. radialis
M. pronator teres
M. flexor carpi radialis M. palmaris longus M. flexor digitorum superficialis
flexor carpi ulnaris
A. radialis R. carpalis palmaris a. radialis R. palmaris superficialis radialis
A. radialis indicis A. princeps,pollicisтармақтарьм— A. ulnaris N. medianus Я — R. palmaris n. mediani Os pisiforme M. palmaris brevis -Aponeurosis palmaris Aa. digitales palmares communes
Aa.digitales palmares propriae
M. triceps brachii
(tendo)
A. collateralis ulnaris superior тармағы
A. collateralis ulnaris superior тармағі
Rete articulare
cubiti
A. recurrens ulnaris тармағы M.anconeus
M. flexor carpi ulnaris A. interossea anterior
M. extensor carpi ulnaris
M. extensor indicis
proprius
R. carpalis dorsalis
a. ulnaris M.m interossei dorsales
A.a metacarpales
dorsales
A.a digitales dorsales M. brachioradialis
M. extensor carpi radialis longus
A. interossea recurrens, Rete
a. collateralis media, articular
a. collateralis radialis cubiti
арасындағы анастомоздар
M. extensor digitorum communis
M. supinator
A. interossea recurrens
R. profundus n. radialis
M. extensor carpi radialis brevis
A. interossea posterior M. abductor pollicis longus M. extensor pollicis brevis M. extensor pollicis longus Tendines m. extensoris digitorum communis
Retinaculum extensorum Rete carpale dorsale
A. radialis
R. carpalis dorsalis
a. radialis
A. metacarpalis
dorsalis I A. princeps
pollicis тармақтары
түзіп, білезіктің алақан торын, rerecarpi palmare, түзуге қатысады. Беткей алақандық гармақ, r. palmaris superficialis, кэріжілік артериясынан кәрі- жіліктіц бізтэрізді осіндісі деңгейінде баста- лады, яғни оның анатомиялық табакеркаға өтуіне дейін; ол томен багытталып, тенар бұлшықеттерінің үстімен жүріп, олардың қалыцдығына отеді жэне шынтақ артерия- сымен анастомоз түзіп, беткей алақандық доға, arcuspalmaris superficialis, түзеді. Беткей алақандық тармақ, сонымен қатар, тенар аймагының бұлшықеттері мен терісін канмен қам гамасыз етеді. Білезіктің сыртқы тармағы, r. carpeus dorsalis (75-сурет), кэріжілік артериясыныц анатомиял ықтабаркеркадан шыққан жерінен басталады. Қолүшы негізінің сыртқы
бетімен шынтақ жиегіне бағытталып, шынгақ артериясының тармағы r. carpeusa. ulnaris-бен анастомоз түзін, білезіктің сыртқы торын, rete carpi dorsale, түзуге қатысады. Алақан сүйектің сыртқы басбармақ артериясы, a. metacarpea dorsalis prima, кэріжілік артериясынан қолүшының сыртқы бетінде, артерияның бірінші сүйекаралық сыртқы бүлшықеті қалыңдығына енген жерінен басталады.
Алақан сүйектің сыртқы басбармақ артериясыныц тармақтары I жэне II саусақтардың бір-біріне караған сыртқы бетіне багытталады. Басбармақ артериясы, a. princeps pollicis, кәріжілік артериясынан немесе
сүйекаралық бүлшықет қалыңдығында не- месе оның алақан бетіне шыққан жерінен басталып, саусақтардың үпі алақандық мен- шікті артерияларына, aa. digitales palmares propriae, болінеді. Соңғылары алақан бетімен I саусақтың бүйір жиектеріне жэне II саусақтың кэріжілік жағына барады. |
|
|