Адам анатомиясы атлас
 Скачать 1 Mb.
|
|
ҚОЛДЫҢ АРТЕРИЯЛАРЫ ARTERIAE MEMBRI SUPERIORIS Қолтық артериясы Қолгық артериясы, a. axillaris(68-сурет), қолтық шұңқырында орналасады. Ол тікелей subclavia жалгасы, бүгананың төменгі жиегінен үлкен кеуде б.үлшықетінің томенгі жиегіне дейін орналасады, осы тұстан қолтық артериясының жалгасы иық арте- риясы, a.brachialis. Қолтықартериясынколтықш ұңқырының алдыңгы қабыргасындағы үш үш бүрышқа сэйкес шартты гүрде үш бөлікке бөледі: Бүғана - кеуде үш бұрыш ына сэйкес белік (бүғанадан т. pectoralis minor жоғаргы жиегіне дейін); екінш і-кіш і кеу- де бүлшықеті деңгейіне сэйкес, үшінші- кеудеасгы үш бүрышы деңгейіне сэйкес (кіші кеуде бұлш ықетінің төменгі жиегінен үлкен кеуде бүлш ықеттің төменгі жиегіне дейін). Қолтық артериясының бірінші бөлігі ал- дынан fascia clavipectoralis-6eu жабылып, т. serratus anterior-льщ жогаргы тістерінде жатады. Артерияныц ішінен жэне алдынан бүганаасты венасы, v. subclavia, алдынан жэне сыртынан - иық орімінің сабаулары, plexus brachialis, орналасады. Қолтық артериясының бүл бөлігінен келесі тармақтар таралады: Еңжогаргыкеудеартериясы,а. thoracica suprema,бұғананың төменгі жиегінде баста- лып, медиалді жэне томен багытталады жэне екі жогаргы кабыргааралык бұлшықеттерге, алдыңгы тісті бұлшықетке, сонымен бірге үлкен жэне кеуде бүлшықеттері мен сүт безіне тармақтар береді. Кеуде - акромион артериясы, a. thora- coacromialis, кіші кеуде бүлшықетінің жогаргы-медиалді жиегінде басталын, fascia clavipectoralis-кс гереңінен беткейге кіріп, келесі гармақтарга бөлінеді. а) Акромион тармагы, ramus acromialis, жогары жэне сыртқа багытталып, үлкен кеуде жэне дельтатәрізді бұлшыкеттердің астына отіп, аталган бұлшықеттерді қанмен қамтамасыз етеді. R. acromialis иық өсіндісіне жеткен соң, иық буынына тармақтар береді жэне a. suprascapularis тармақтарымен бірігіп, акромионның то- рын, rete acromiale,түзеді. б) Бүганалық гармақ, r. clavicularis, бүгана аймагына багытталып, бүганаасты бұлшықетін қанмен қамтамасыз етеді. в) Дельтагәрізді тармақ, r deltoideus, томен жэне сыртқа жүріп, т. pectoralis major мен т. deltoideus арасындагы жүлгеде жатады, аталган бүлшықетгерді қанмен қамтамасыз етеді. г) Кеуделік тармақтар, rr. pectorales, үлкен жэне кіші кеуде бүлшықеттері мен алдыңгы тісті бүлшықетке барады. Қолтық артериясының екінпіі бөлігі кеу- де бүлшыкетінің артында орналасып, иық өрімімен артынан, медиалді жэне латералді қоршалады. Қолтық артериясының бүл бөлігінен тек бір гана тармақ-латералді кеу- де артериясы таралады. Латералді кеуде артериясы, a.thoracica /а/ега//.у,қолтықартериясыныңтөменгіпери- фериясынан басталып, томен багытталады, алгашында кіші кеуде бұлшықетінің ар- тында, кейін алдыцгы тісті бүлшықеттіц сырткы бетінде жатады. Артерия қолтық ш үцқырындагы лимфа түйіндері мен шел- майды, сонымен катар алдыцгы гісті, кіші кеуде бүлшықеттерін, сүт безін (rr. mammari laterales) қанмен қамтамасыз етіп, aa. intercostales жэне rr. pectorales a. thora- coacromialis-беп анастомоз түзеді. Трапециятәрізді бүлшыкет жэне косымша нерв Иык орімі Бұғана Кіші кеуде бүлшыкеті Қолтык (бүганаасты) артериясы Дельтатәрізді бұлшыкет Бұлшыкет-терілік нерв Қолтық нерві Кэріжілік нерві Орталық нервтің ортаңгы жэне латералді түбірлері Орталык нерв жэне иык артериясы Шынтак нерві М. trapezius et n. accessorius Plexus brachialis Clavicula M. pectoralis minor A. axillaris M. deltoideus N. musculocutaneus N. axillaris N. radialis Ansa n. mediani N. medianus et a. brachialis N. ulnaris Иыктың екі басты бұлшыкетінің кыска басы Иык пен білектің медиалді терілік нервтері Иыктың екі басты бүлшықетінің үзын басы Арканың ең жалпак бұлшыкеті Қолдың латералді теріасты венасы Мойын өрімі Кокет нерві жэне алдынғы сатылы бұлшыкет Томендеген жауырын артериясы Жауырынүсті артериясы Ішкі кеуде артериясы Caput breve m. bicipitis brachii N. cutaneus brachii et antebrahii med. Caput longum m. bicipitis brachii M. latissimus dorsi V. cephalica Plexus cervicalis N. phrenicus et m. scalenus ant. A. scapularis descendens A. suprascapularis A. thoracica int. V. subclavia A. thoracoacromialis Бүі анаасты вена Кеуде-иык осіндісі артериясы Ең жогарғы кеуде артериясы Арткы кеуде артериясы жэне нерві Латералді кеуде артериясы жэне ұзын кеуде нерві Қабырғааралык-иык нервтері 2-ші жэне 5-кабырға аралығына кіші кеуде бүлшыкетініц бекуі Қабырғааралык нервтің латералді терілік гармактары Үлкен кеуде булшықетінін іштік бөліғі (кесілген) Жауырынүсті нерві мен артериясы A. thoracica suprema A. et n. thoracodorsalis A. thoracica lat. et n. thoracicus longus Nn. intcrcostobrachiales Insertio m. pectoralis minoris Rr. cutanei lat. nn. intercostalium Pars abdominalis m. pectoralis majoris 32.N. et a. subscapularis cypeni. ІІық буыпы мен иық аймагы. Қолтық аймагы иық өрімімен (алдыцгы көрініс). Үлкен және кіиіі кеуде бұлиіықеттері жартылай алынып тастачынган. Бұгана екігебөлінген Қолтық артериясының үшінші бөлігі үлкен кеуде бүлшықетінің артында, жауы- рынасты бүлшықеті мен арқаның жалпақ бүлшықеті сіңірінде және үлкен жұмыр бүлшықетте жатады; артерияныц сырты- нан қүстүмсық-иық бұлшықеті орналасады. Иық өрімінің тармақтары артерияныц бүл бөлігінен бүйір жэне алдынан орналасады. Қолтық артериясының үшінші бөлігінен келесі артериялар тармақталады: Жауырынасты артерия, a. subscapularis, жауырынасты бүлшықеттің төменгі жиегі деңгейінде басталып, томен багытталады, екі тармаққа бөлінеді: а) жауырынның ай- налма артериясы, a. circumflexa scapulae, артқа жүріп, үш жақты тесіктен өтеді жэне жауырынның бүйір жиегіне ора- лып, жогары қылқанасты шүңқырына багытталады. Mm. subscapularis, teres major et minor, latissimus dorsi, deltoideus, infraspinatus қанмен қамтамасыз етіп, a. transversa colli жэне a. suprascapularis тармақтарымен анастомоз түзеді. б) Кеуде-арқа артериясы, a. tho- racodorsalis, жауырынасты артериясы сабауының багытын жалгастырады. Ол қолтық шүңқырының артқы қабыргасы бойымен томен жүріп, жауырынныц бүйір жиегімен, т. subscapularis пен тт. latissimus dorsi et teresmajor арасындагы саңылау аркылы жауырынның томенгі бүрышына жетеді жэне т. latissumus dorsi қалыңдыгында r. profundus a. transversae colli-мен анастомоз түзеді. Тоқпан жіліктіц алдыцгы айналма артериясы, a. circumflexa humeri anterior, қолтық артериясыныц сыртқы жагынан басталып, құстүмсық-иық бүлшықетініц астымен латералді, кейін иықтыц екі бас- ты бұлшықетініц кысқа басыныц асты- мен, тоқпан жіліктіц алдыцгы бетімен жүріп, төмпешікаралық жүлге аймагына жетеді де, екі тармаққа бөлінеді: біреуі жогарылаган багытта жүріп, иықтыц екі басты бүлшықетініц үзын басы сіцірімен ере жүреді жэне иық буынына еніп, тоқпан жілік басына багытталады; екіншісі тоқпан жіліктіц сыртқы жиегін айналып, a. circumflexu humeri, posterior анастомоз түзеді. 3 .Тоқпан жіл іктіц артқы айналма артерия- сы, a. circumflexa humeri posterior, қолтық артериясыныц артқы бетінен, a. circumflexa humeri anterior-Meu бірге басталып, артқа багытталады жэне тортжақты тесікі арқылы өтіп, тоқпан жіліктіц хирургиялыкі мойнының артқы жэне сыртқы беттерін айналып, қолтық нервпен, п. axillaris бірге дельтатәрізді бүлшықеттіц терец бетінде жатады. circumflexa humeri posterior, a. cir- cumflexa humeri anterior, a. circumflexa scapulaea. thoracodorsalis жэне a.sup- rascapularis анастомоз түзеді. Ол иық буыныныц буын қабын, дельтатәрізді бұлшықетті жэне сол аймақтыц терісін қанмен камтамасыз етеді. |