Адам анатомиясы атлас
 Скачать 1 Mb.
|
|
u M. adductor pollicis A. ulnaris R. carpalis palmaris a. ulnaris M. flexor carpi ulnaris (tendo) R. palmaris profundus a. ulnaris Arcus palmaris profundus R r. perforantes Aa. metacarpales palmares A. princeps^^ pollicis тармақтарыі Я A. radialis indicis Aa. digitales i palmares communes I Aa. digitales palmares propriae Membrana interossea Rete carpale dorsale R. carpalis a. radialis R. carpalis a. ulnaris Tendines m. extensoris digitorum Rete carpale dorsale Tendo m. extensoris carpi radialis brevis Tendo m. extensoris carpi radialis longi A. radialis M. interosseus dorsalis I A. princeps pollicis M. adductor pollicis Aa. metacarpales dorsales Aa. digitales dorsales Aa. digitales palmares propriae ulnaris R. carpalis palmaris a. R. palmaris superficalis R. carpalis dorsalis a. radialis Areus palmaris profundus A. princeps pollicis A. radialis indicis Rr. perforantes Aa. metacarpales palmares Aa. m etacarpales dorsales Aa. digitales dorsales R. carpalis palmaris a. ulnaris R. carpalis dorsalis a. ulnaris R. palmaris profundus palmaris superficialis Aa. digitales palmares communes Aa. digitales palmares propriae анастомоздануынан түзіледі. Сонымен қатар тоқпан жіліктің проксималді бөлімінің айналасында тоқпан жіліктің алдыңгы ай- налма жэне тоқпан жіліктің артқы айналма артерияларының арасында анастомоздық байналыс түзіледі. Ш ынтақбуыныайналасындаекітор-шын- тақбуыныныңторыжэнеш ынтақөсіндісінің торы түзеледі, олар бір жалпы шынтақтың буын торына, rete articulare cubiti, бірігеді. Олардың екеуі де шынтақтыц жоғарғы жэне томенгі жанама (иықтың терең артериясы- ныц тармагы), кэріжіліктің жанама арте- рияларымен (иықтың терең артериясыныц тармагы), бір жагынан жэне екінші жагынан кэріжіліктің қайырылма (кэріжі- лік артериясыныц тармагы), шынтақгың қайырылма (шынтақ артериясыныц тармагы) жэне қайырылма сүйекаралық артериялар- дан (артқы сүйекаралық артерияныц тар- магы) анастомоздық байланыс түзілуінен күрылады. Өге жақсы дамыган анастомоздық гор баганалары шынтақ аймагыныц сүйектерін, буындарын, бүлшықеггерін жэне терісін қанмен қамтамасыз етеді. Білезіктіц жалгамалық агіпаратыныц алақан бетінде шынтақ жэне кэріжілік артерияларыныц білезіктіц алақандық тармақтары, rami carpeipalmares, соны- мен қатар, терец алақандық доғаныц жэне алдыцгы сүйекаралық артерияныц, a. in- terossea anterior, тармақтары арасында ана- стомоз бар (79, 80-суреттер). Қолүшыныц сырткы бетінде, жазгыш- тар үстагышы, retinaculum extensorum, аймагында білезіктіц сыртқы торы, rete carpi dorsale, жатады. Білезіктіц сыртқы торын білезіктіц бет- кей сыртқы торына (терініц астында жа- татын) жэне білезіктіц терец сыртқы то- рына (білезіктіц буын жалгамалары мен сүйектерінде жататын) боледі. Білезіктіц сыртқы торыныц қүрылуы- на кэріжілік артериясы мен шынтақ арте- риясыныц білезіктіц сыргқы тармақтары, rami carpei dorsales, жэне алдыцгы, артқы сүйекаралық артериялар қатысады. Білезіктіц терец сыртқы торынан үш алақан сүйектерініц сыртқы артериялары, aa. metacarpeae dorsales, тармақталады. Олар дисталді багы тта екінш і, үшін- ші жэне тортінш і сүйекаралы қ алақан кецістіктеріне барады. Әрбір алақан сү- йектерініц сыртқы артериялары алақан сүйектерініц басы нда екі саусактардыц сыртқы артериялары на, aa. digitales dor- salis, болінеді. Соцгылары коршілес саусақтардыц бір-біріне қараган бүйір бетіне ба- рып, проксималді бунақтар түсында тармақталады. ТҮЛҒА АРТЕРИЯЛАРЫ Кеуделік қолқа Кеуделік қолқа, aorta thoracica (81-су- рет), артқы көкірекаралықта орналасып, омыртқа жотасында жатады. Кеуделік қолқа өзінің жогарғы бөлімінде омыртқа жотасыньщ сол жагында, ол төмен багытталып кішкене оңға жылжиды. Іш қуысынаоткенде орталықсызықтан солырақ орналасады. Кеуделік қолқага оңынан кеуде түтігі, ductus thoracicus ж эне сыңар вена, azygos, солы нан - жартылай сьщар, v. hemiazygos,алдынан сол бронхы жанасады. Өңештің жоғарғы үштен бір бөлігі қолқадан оң, ортаңгы бөлігі - алдында, ал төменгі бөлігі - сол орналасады. Кеуделік қолқадан висцералді жэне париеталді тармақтар таралады. Висцералді тармақтар Бронхтық тармақтар, rr. bronchioles, кеуделік қолқаның бастапқы бөлігінің алдыңғы қабыргасынан екеу немесе үш-торт тармақ түрінде таралып, өкпе қақпағына кіріп, бронхтармен бірге тармақталады. Бронхтық тармақтардың соңгы тармақ- шалары бронхтық лимфа түйіндеріне, жүрекқапқа, өкпеқапқа жэне өңешке багытталады. Өңештік тармақтар, rr. esophagei, 3-6 тармақ түрінде өңешке бағытталып, жогарылаган жэне томенденген гармақтарға бөлінеді. Өңештік тармақтар томенгі болімінде сол асқазан аргериясымен, a. gastrica sinistra, жогаргы бөлімінде - томенгі қалқанша артериясымен, a. thyroidea inferior, анас- томозданады. Кокірекаралық тармақтар, rr. me- diastinales, қолқаның алдыңгы жэне бүйір беттерінен басталатын бірнеше үсақ тармақтар, кокірекаралықтың дэнекер тіні мен лимфа түйіндерін қанмен қамтамасыз етеді. Ж үрекқаптық тармақтар, rr.pericardia- с/-ж үрекқапты ң артқы бетіне багытталатын саны түрақсыз үсақ тармақтар. Қ абы рғалы қ тармақтар Жогаргы кокет артериялары, aa. phre- nicae superiores, кеуделік қолқаның төменгі болігінің алдыңгы қабыргасынан екеу есебінде басталып, кокеттің бел бөлігінің жогаргы бетіне багытталады. Артқы қабыргааралық артериялар (ІІІ-ХІ), aa. intercostales posteriores (III- XI), айрықша ірі тамырлар, саны 10 жүп, барлық деңгейде кеуделік қолқаның артқы бетінен басталады. Олардың тогызы III пен XI қабырга аралық кеңістікте жатады. Ал төменгілері XII қабырганың астында жүреді, сондықтан олар қабыргаасты арте- риялары, aa. subcostales, деп аталады. Қабыргаасты артерияларының артқы тармагын, ramus dorsalis, жэне жүлындық тармагын, ramus spinalis,ажыратады. Оң қабыргааралық артериялар сол- дан сәл үзынырақ, себебі қолқа бүл жерде ассиметриялық түрде, омыргқа жотасыньщ сол бетінде орналасады. Әрбір қабыргааралық артерия қабырга басына жеткен соң екі тармаққа: кішірек- R.cutaneus medialis Medulla spinalis R. cutaneus lateralis I | R. spinalis R. collateralis Scapula R. collateralis Rr. cutanei laterales м. intercostales ^ j posteriores M. intercostalis internus Pars thoracica aortae Rr. mammarii A. thoracica interna R. intercostali; anterior Rr. cutanei laterales Costas Mamma Rr. mammarii Sternum r. stemnales M. intercostalis externus Rr. perforantes 81-cypem. Кеуделік қолқа. Қабыргааралық артериям ар; алдыцгы жэне жогаргы көрінісі сыртқы тармақ, г. dorsalis, жэне ірірек- алдыңғы тармақ, r. anterior, немесе меншікті кабыргааралык тармаққа бөлінеді. а) Арткы тармақ, r. dorsalis, кабырга мойнының астынан, оның жалғамалар ара- сынан (lig. costotransversarium) тұ.лғаның артқы бетіне багытталады; омыртқааралық тесік арқылы жұлынга жүлындық тармақ, кspinalis,ол омыртқа өзегінде жогары жэне төменгі орналасқан аттас тамырлармен жэне қарама-карсы жақтагы аттас тармақпен ана- стомозданып, жұлын аймагында артериялық сақина гүзеді. Ол сонымен қатар жүлын қабықтары мен омыртқаларды қанмен қамтамасыз етеді. Артқы тармақтардың соңгы сабаулары артқа қарай жүріп, бүлшықеттік тармақтар береді. Кейін эрбір соңгы сабау екі тармаққа: медиалді терілік гармақ, r. cutaneus medialis, жэне латералді терілік тармақ, і: cutaneus lateralis, бөлінеді. Медиалді терілік тармақ кылқанды өсінді аймагының терісін қанмен қамтамасыз етіп, өз жолында т. longissimus- ке жэне т. semispinalis-ке бүлшықеттік тармақтар береді. Латералді терілік тармақ, арқаның бүйір бөліміндегі терісін қанмен қамтамасыз егіп, т. iliocostalis-ке бүлшықеттік тармақтар береді. б) Қабыргааралық артерияның алдыңгы тармагы меншікті қабыргааралық арте- рия болып саналады, кішкене жогары багытталып, сыртқы қабыргааралық бұлшықеттің ішкі бетінде жатады, осы жерде тек кеуде фасциясы мен кабыргалық өкпеқаппен жабылган. Кейін меншікті қабыргааралық артерия қабырга бұрыштары аймагында төменгі жэне жогаргы қабыргалық тармақтарга шашырайды. Ірілеуі - төменгі қабыргалық тармагы, меншікті қабыргааралық арте- рияның тікілей жалғасы, sulcus costae, орна- ласады; жіңішкелеуі, жогаргы қабыргалық томен жатқан қабырганыц жогаргы жиегінде жүреді. Екі тармақ қабыргалар бүрышынан бас- талып, қабы ргааралы қ кеңістікте жүреді жэне rr. intercostales anteriores a. thoracicae internae (a. subclavia қараңыз) анастомоз түзеді. Жетінші мен екінші қабыргааралық артериялардың соңгы тармақтары қабыр- галық доганың жиегін кесіп отіп, іштің жалпақ бұлшықеттері қабаттарының ара- сына шығады жэне іштің жалпақ жэне тік бүлшықеттерін қанмен қамтамасыз етіп, жогаргы ж эне төм енгі құрсақүсті артериялары ны ң, aa. epigastricae supe- rior et inferior, тармактарымен анас- томозданады. Қабыргааралық артерия оз жолында үш гүр тармақ: латералді герілік тармақтар, r. cutaneus lateralis, медиалді терілік тармақтар, r.custaneus medialis, жэне сүт бездерінің тармақтарын, rr. таттагіі,береді. Латералді терілік тармақгар қабырғааралық немесе інітің жалпақ бұлшықеттерін тесіп өтіп, теріасты қабатына шыгады. RR. cutanei mediates et rr. mammarii IV, V, VI қабырғааралық арте- риялардан тармақталады. |