Адам анатомиясы атлас
 Скачать 1 Mb.
|
|
Құрсақтық қолқа Қүрсақтық қолқа, aorta abdominalis (82-сурет),кеуделік қолқаның жалғасы.Ол XII кеуде омыртқасы түсында басталып, IV-V бел омыртқаларының түсында екі жалпы мықын артерияларына, aa. iliacae communes, болінеді. Қолқаның бөлінген жерінен томен бағытта, нэзік тармақ - орталық сегізкөз ар- териясы, a. sacralis mediana,тармақталады. Құрсақтық қолқадан екі түр тармақ: париеталді жэне висцералді тармақталады. Құрсақтық қолқа ішастар артында орна- ласады. Оның жоғарғы бөлігінің бетінде, оны қиып өтіп, үйқыбездің денесі мен екі вена: кокбауыр вена, v. lienalis, жэне бездің артында - сол бүйрек венасы, v. re- nalis sinistra, жатады; қолқаның алдында, үйқыбез денесінен томен он екі елі ішектің төменгі бөлігі, одан томен - жіңішке ішек түбірінің бастауы орналасады. Қолқадан оң төменгі куыс вена, v. cava inferior, қүрсақтық қолқаның бастапқы бөлімінің артында кеуде түтігінің қойнауы, cisterna chyli, кеуде түтігініц бастапқы бөлігі, ductus thoracicus, жатады. Қ абы рғалы қ тармақтар Төменгі кокет артериясы a. phrenica inferia, I, ерекше ipi жүп артерия,қүрсақтық қолқаның бастапқы бөлігінің алдыңғы бетінен, XII кеуде омыртқа түсында бас- талып, көкеттің сіңірлі бөлігінің төменгі бетіне багытталады. Оң артерия төменгі қуыс вена артымен, сол-өңештің артында өтеді. Артерия оз жолында үш тармаққа бө- лінеді: а) Алдыңғы тармақ, r. anterior, кокет- тің алдыңғы бөлім дерін қанмен қамта- масыз етіп, a. musculophrenica-Men анас- томозданады. б) Артқы тармақ, r. posterior, көкеттің артқы бөлімдерін қанмен қамтамасыз етіп, аа. intercostales-бси анастомозданады. в) Жоғарғы бүйрекүсті артериясы, a. suprarenalis superior, томенгі кокет артериясыныц бастапқы бөлімінен тармақ- талатын жіңішке тармақ, бүйрекүсті безін қамтамасыз етеді. Өз жолында өңештің гоменгі бөлімі мен ішастарға бірнеше үсақ гармақтар береді. Бел артериялары, aa. lumbales (83-cy- рет) I-IV беломыртқа денелері түсында құрсақтық қолқаныц аргқы қабырғасынан басталатын торт жүн артерия. Олар латералді жаққа колденең багытталады; олардың жогаргы екі артериясы кокет аяқтарының ар- тында, төменгі екеуі т. psoas major артында жатады. Әрбір бел артериясы омыртқалардың көлденең осінділеріне жеткен соң, аргқы тармақ, /: dorsalis, береді. Diaphragma V. cava inferior Aa. suprarenales superiores Truncus celiacus A. phrenica inferior sinistra A. gastrica sinistra A. lienalis Glandula suprarenalis sinistra A. mesenterica superior A. renalis sinistra Ren sinister hepatica Glandula suprarenalis dextra A. suprarenalis media A. suprarenalis inferior Aa. testiculares dextra et sinistra Ureter sinister A. mesenterica inferior A. renalis dextra Pars abdominalis aortae R. dorsalis Aa. lumbales A. iliaca communis dextra  i тһаІЧ i R- P* lumbalis spinalis lumbalis |^R ij,lji\a7c!—us A. lumbalis ima A. iliolumbalis A. glutea superior A. glutea inferior M. psoas major dextra A. obturatoria dextra Bifurcatio aortica M. quadralus lumborum sinister psoas major sinister Rr. ureterici iliaca A. sacralis mediana Promontorium A. iliaca externa sinistra Spina iliaca anterior superior A. iliaca intema sinistra A. sacralis lateralis sinistra Lig inguinale A. obturatoria sinistra iliaca extema sinistra A. testicularis sinistra A. iliaca extema dextra A. circumflexa ilium profunda iliaca externa dextra A. cpigastrica inferior A. sacralis lateralis dextra vesicalis inferior V. femoralis sinistra V. saphena magna sinistra Plexus sacralis cypem. Қүрсақтық қолқа, aorta abdominalis, алдыңгы көрініс (асқазан, жіңішке және тоқ ішектер, бауыр, үііқыбез жәпе оң бүйрек несепагармен алынып тасталынган; іиіперденііі қабыргалық табагы жәие ішкі қүрсақ шандыр қабыгы, төменгі қуыс внеа және оның тармақтары алыныптасталынган) Truncus celiacus A hepatica communis Aa. suprarenales superiores R. sinister R. dexter A. cystica A. hepatica propria A. gastrica dextra A. gastroduodenalis A. suprarenalis inferior A. pancreaticoduodenalis superior posterior A. suprarenalis media A. pancreaticoduodenalis superior anterior A. renalis A. gastrocpiploica dextra A. testicularis A. pancreaticoduodenalis inferior A. colica A. colica dextra Rr. dorsales aa. lumbales A. iliocolica Pars abdominalis aortae I Aa. phrenicae inferiores A. gastrica sinistra R, esophageaiis A pancreatica dorsalis A. splenica (lienalis) Rr. pancreatici A. caudae pancreatis A. gastroepiploica sinistra A. pancreatica inferior A. mesenterica superior Aa. jejunales Aa. lumbales A. mesenterica inferior A. colica sinistra R. A. caecalis anterior A. caecalis posterior A. appendicularis A. glutea superior A. glutea inferior A. pudenda Bifurcatio aortae A. lumbalis ima sacralis media iliaca communis sigmoidea A reclalis superior Aa. ileales iliaca externa A. iliaca interna obturatoria 83-cypem. Құрсақтық қолңаның тармақтары Бел артериясы эрі қарай жалғаса оты- рып, белдің шаршы бұлшықетінің артында жүріп, оны қанмен қамтамасыз етеді; эрі қарай жүріп іштің алдыңғы қабырғасына багытталады, іштің ішкі қиғаш жэне көлденең бұлшықеттерінің арасында жа- тып, іштің тік бұлшықетіне жетеді. Барлық бел артериялары өзара жэне жо- гаргы, жэне томенгі қүрсақүсті артерия- ларымен анастомозданып, іштің тік бұл- шықетін қанмен қамтамасыз етеді. Артерия өз жолында теріасты ш елмайға жэне теріге баратын бірнеше қатар ұсақ тармақтар береді; олар ақ сызық аймагында қарама- карсы жақтағы аттас артериялармен анастомоз түзеді. Ж оғарыда көрсетілген жогаргы жэне төменгі құрсақүсті арте- риялардан басқа, сонымен қатар бел арте- риялары қабыргааралық артериялармен, aa. intercostales, мықын-бел артериясымен, aa. iliolumbales, мықын сүйектің терең ай- налма артериясымен, a. circumflexailium profunda, жэне жогаргы боксе артериясы- мен, a. glutea superior, анастомоз түзеді. Артқы тармақ, r. dorsalis, тұлганың артқы бетіне жүріп, бел аймағы терісі мен арқаның бүлшықеттеріне барады. Өз жолында жұлын- ға кішкене тармақ-жүлындық тармақ, r. spi- nalis, береді, ол омыртқааралық тесік арқылы омыртқа өзегіне кіріп, жұлынды жэне оның кабықтарын қанмен қамтамасыз етеді. Орталық сегізкөз артериясы, a. sacralis mediana, қүрсақтық қолқаның артқы бетінен басталатын тікелей жалғасы. Ол - сегізкөздің жамбастық бетінің ортасымен жогарыдан томен жүретін жэне қүйымшақ денесінде, corpus coccygeum, аяқталатын жіңішке тамыр. Орталық сегізкөз артериясынан V бел омыртқа аймагында жұп ең томенгі бел арте- риясы, a. lumbalis ima, тармақталады, ол т. iliopsoas-ты қанмен қамтамасыз етеді. Артерия оз жолында жұлын мен арқаның терең бүлшықеттерін қанмен қамтамасыз ететін артқы тармақ береді. Орталықсегізкозартериясыэрбіромыртқа децгейінде үсақ тармақтар береді, олар сегізкоздің алдыңгы бетінде тармақталып, бүйір сегізкоз артерияларының сэйкес тармақтарымен анастомоз гүзеді. Орталық сегізкоз артериясының томенгі болімінен тік ішектіц томенгі болімі мен оның маңындагы борпылдақ шелмайды қан- мен қамтамасыз ететін бірнеше тармақтар таралады. Висцералді тармақтар Құрсақтық сабау, truncus coeliacus (84, 85-суреттер), ұзындыгы - 1-2 см қысқа та- мыр, құрсақтық қолқаның алдыңгы бетінен XII кеудеомыртқатұсында,І беломыртқаның жогаргы жиегінде немесе XII кеуде омыртқасы денесінің төменгі жиегінде басталады. Артерия алга багытталып, үш тармаққа бөлінеді: сол асқазан артериясы, a. gastrica sinistra, жалпы бауыр артериясы, hepatica communis, жэне кекбауыр арте- риясы, a.lienalis. Сол асқазан артериясы, a. gastrica sinistra,аталган үш артерияныц ең кішісі, қүрсақтық сабаудан тармақталған соң, кішкене жогары солға котеріліп, асқазанның кардиалді болігіне жеткен соң, оңешке - оңештік тармақтар, rami esophagei, береді жэне озі асқазанның кіші иіні бойымен оң жаққа түсіп, жалпы бауыр артериясыныц тармагы - оц асқазан артериясымен, a. gastrica dextra, анастомозданады. Сол асқазан артериясы асқазанныц кіші иіні бойымен асқазанныц алдыцгы жэне артқы қабырғаларына ұсақ тармақгар береді. Сол асқазан артериясы торт тэждік асқазан артерияларыныц ішінде ец ірі арте- рия болып саналады. Жалпы бауыр артериясы, a. hepatica communis,ұзындығы - 4 см, ірілеу тармақ. Қүрсақтық сабаудан оцға қарай тармақталып, кокеттіц оц аягына жатады, ұйқыбездіц жогаргы жиегімен солдан оцга жүріп, кіші шарбы құрамына кіреді жэне осы тұста екі тармаққа: меншікті бауыр ар- териясына жэне асказан - он екі елі ішек ар- териясына болінеді. Іш қуысының жогаргы работы артериялары; құрсақтық сабау кесіндісі. Кіші шарбы алынып тасталынган, асқазанның кіиіі иіні ысырылган, құрсақтық сабау тармақтары көрсетілген Қурсақтық сабау тармақтары (сызба) Құрсацтъщ сабау 
Pars Lumbalis diaphragmatis A. gastica sin. Truncus coeliacus A. lienalis Pancreas A. hepatica communis A. gastroomentalis sin. A. gastroduodenalis Pars pylorica gastri Curvature gastrica major Lig. gastrocolicum A. pancreaticoduode- nalis superior Aa. gastricae breves Aorta Lien Lobus caudatus hepatic A. hepatica propria- ramus sin. Pars descendens duodeni A. phrenica inf. sin. Gl. suprarenalis
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||