|
|
Сборник. 22-08- Сборник для 1-4 классов. Алматы цаласы бiлiм басцармасы бiлiм
Нормативті бөлім
-
Р/с
|
Тақырып
|
Оқу мақсаты
|
Сағат саны
|
Білім өнімі
|
1
|
Сыныптағы қарым-қаты- нас
|
Күнделікті өмірде кезде- сетін жағдаяттарға бай- ланысты сөйлеу мәде- ниетін сақтап, диалогке қатысу,
|
1
|
Тақтада көрсетілген сұрақтарға жауап беру арқылы сыныптасымен қарым- қатынасқа түседі. Сөйлеу мәдениетін сақтай отырып, диалогті сөйлеуге ара- ласады. Ойларын еркін әрі толық жет-
кізу барысында диалогті сөйлеу дағ- дысы қалыптасады.
|
2
|
Дыбыстар елінде
|
Әлібидегі дыбыстардың ерекшелігін түсінеді
|
1
|
Бірінші сыныпта танысқан Әліпби ре- тін еске түсіреді. Әліпбидегі дыбыс- тардың ерекшелігін айтады. Дыбыс- тардың екіге бөлінетінін дәлелдеп тү- сіндіреді. Дауысты, дауыссыз дыбыс-
тардың ерекшелігіне мысал келтіреді.
|
3
|
Жұп дауыс- сыздар
|
Дауыссыз дыбыс түрле- рін (қатаң,
ұяң, үнді) ажырату және дауыссыз п-б,
қ-ғ, к-г дыбыстарының емлесін сақтап жазу
|
1
|
Дауыссыз дыбыстар қатарынан жұп бола алатын дауыссыздарды анық- тауға тырысады. Олардың айтылуына назар аударады. Қатаң п дыбысының ұяң б дыбысына өзгеруін мысал кел- тіре дәлелдейді. П-б, қ-ғ, к-г дыбыста-
рының емлесін сақтап қатесіз жазады.
|
4
|
Жұп дауыс- тылар
|
Жұп дауыстыларды жұптап айтып, сөздер- дің жуан, жіңішке айты- луын түсінеді.
|
1
|
Дауысты дыбыстарды жекелеп ай- тады. Олардың қатарынан жұп дауыс- тыларды жұптастырады. Жұп дауыс- тылар қатарын жазады. Олардың ай- тылу ерекшелігін анықтап, сөздердің
жуан, жіңішке айтылуын түсінеді.
|
5
|
Дыбыстардың естілуі, жазы- луы
|
Я, ю әріптерінің емлесін сақтап жазу;
у, и, й әріптерінің емле- сін сақтап
жазу, дауыссыз л, р, ң дыбыстарының емлесін сақтап жазу
|
1
|
Қазақ тіліндегі көптеген сөздердің қа- лай жазылса, тура солай оқыла бер- мейтінін түсінеді. Сөздегі басқа тіл- ден енген дыбыстарды анықтайды.
Олардың қосарлы дыбыс болып айты- латынын пысықтайды. Қатар тұрған дауыссыз дыбыстардың үндесіп айты- луына мән береді. Естілу және жазылу ерекшелігіне мән беріп, жазылу емле-
сін есте сақтап жазады.
|
6
|
«Үш сұрақ» Не істеді? қандай? не- ліктен?
|
Сұрақ қою арқылы (не істеді? қандай? нелік- тен?) мәтін түрлерін анықтау;
мұғалімнің көмегімен белгілі бір тақырыпта жазылған мәтіндердің ұқсастығы мен айырма- шылығын (жанры, мәтін түрі)
табу
|
1
|
Мәтінді түсініп оқиды. Мәтін мазмұ- нымен танысып, оның негізгі ойын анықтау үшін мәтінге сұрақ қояды. Қандай сұраққа жауап бергеніне мән бере отырып, мәтін түрін анықтай алады. Мәтін түрлерінің ұқсатығы мен айырмашылығын анықтайды.
|
7
|
«Жаңсақ ба- сылған мәтін» ойыны
|
Мәтіннің құрылымдық бөліктерін (басы, негізгі бөлім,
соңы) анықтау
|
1
|
Мұғалім бір тапсырмада мәтіндегі сөйлемдердің орындарын ауыстырып береді. Екінші бірінде мәтінге қажетті емес артық сөйлемдер қосылып жа- зылған тапсырманы ұсынады. Оқушы- лар мәтіндерді оқып, мағынасына қа- рай сөйлемдерді ретімен орналасты- рып, сауатты жазады. Мәтіннің маз-
мұнына сай емес артық сөйлемдерді ажыратып таба алады.
|
8
|
Бір сөйлем- мен түйіндеу
|
Мәтіннің тақырыбы және негізгі ойды анық- тау
|
1
|
Берілген мәтінді дауыстап, дұрыс оқиды. Мәтін мазмұнын түсініп, оның негізгі ойын қысқаша түйіндейді. Со- ған қарай мәтінге тақырып қояды. Мә- тін мазмұны бойынша өз ойларын ер-
кін жеткізеді.
|
ІІ тоқсан
|
9
|
Ойымды ха- барлап жеткі- земін
|
Сөйлем түрлерін айтылу мақсатына
сәйкес тыныс белгілерін (нүкте, сұрақ, леп бел- гісі) қою, сөйлемнің со- ңында қойылатын ты-
ныс белгілерін анықтау.
|
1
|
Сөйлемді дұрыс оқып, мағынасын тү- сініп, сөйлемнің айтылу мақсатын ажыратады. Айтылу мақсатына қарай сөйлем соңындағы тыныс белгісін дұ- рыс таңдайды.
|
10
|
Ұшқыр сұ- рақтар
|
Сөйлем түрлерін айтылу
мақсатына сәйкес тыныс белгілерін қою, ха-
|
1
|
Сөйлемнің айтылу мақсатына қарайберілген түрлі сұрақтарға жауап бе- реді. Тапсырмадағы сөйлемдерді
| -
|
|
барлы,сұраулы сөйлем- дердің айырмашылығын ажырату;
хабарлы сөйлемді сұ- раулы сөйлемге айнал- дыру
|
|
оқып, мағынасын түсініп, сөйлем со- ңынан қандай тыныс белгісін қою ке- ректігін түсінеді. Хабарлы сөйлемді сұраулы сөйлемге айналдырады. Қа- тесіз жазып, тыныс белгісін дұрыс
қояды.
|
11
|
Менің көңіл күйім
|
Сөйлем түрлерін айтылу мақсатына сәйкес тыныс белгілерін қою; өз эмо- циясын сөйлемдер ар- қылы білдірту; хабарлы сөйлемдерді лепті сөй-
лемге айналдыруды үй- рену
|
1
|
Тапсырмада берілген сөйлемдерді мұ- қият оқиды. Әр сөйлемді тиісті дауыс ырғағымен, ым-ишарамен оқиды. Өз эмоциясын сөйлемдер арқылы еркін жеткізу арқылы, тиісті тыныс белгіні қояды. Хабарлы сөйлемдерді лепті сөйлемге айналдырады.
|
12
|
Сөйлемдегі сөздердің достығы
|
Сөйлемдегі бір-бірімен байланысып
тұрған сөздерді табу; Сөйлемдегі сөздердің байланысын сұрақ қою
арқылы анықтап, сызба- мен көрсету
|
1
|
Берілген сөйлемдерді дұрыс оқиды. Сөйлем мағынасын түсінгеннен кейін, сөйлемдегі сөздерге сұрақтар қояды. Сұрақ қою арқылы бір-бірімен байла- нысып тұрған сөздерді анықтайды.
Оларды сызба арқылы көрсетеді.
|
13
|
Үш себеттегі сөздер (Қа- рама-қарсы сөздер)
|
Антоним, синоним, омоним (сөздік қолдану) сөздерді ажы- рату және мағынасын түсіну, сөйлеу бары- сында қолдану
|
1
|
Мұғалім тақтадан үш себетті көрсе- теді. Себеттің атаулары жазылып тұ- рады. Оқушылар берілген сөздерді оқып, оның мағынасын түсініп, тиісті себетке орналастырады. Сөздер іші- нен мағынасы қарама-қарсы сөздерді табады. Сол сөздермен сөйлем құрас-
тырады.
|
14
|
Синоним сөз- дер – тіл бай- лығы
|
Бір-бірімен мағынасы жақын, дыбысталуы әр- түрлі сөздерді ажырату
|
1
|
Берілген сөздер қатарын дауыстап оқиды. Олардың мағынасын түсінеді. Әр қатардағы сөздердің мағынасын салыстырып, сөздердің әртүрлі жа- зылғанымен бәрі бір мағынаны білді- ріп тұрғанын анықтайды. Сөйлем іші- нен синоним сөздерді тауып, өздері синонимдік қатарлар құрастырып, си- ноним сөздер туралы білімдерін то-
лықтырады.
|
15
|
«Ойланамыз, табамыз»
|
Дыбысталуы бірдей, ма- ғынасы әртүрлі сөздерді ажырату
|
1
|
Мұғалім тақтаға бірнеше сөздер іледі. Оқушы берілген сөздерді кезектесіп оқып, сөздің мағынасын өз сөзімен ашуға тырысады. Бұл сөзді оқығанда ойына не келгенін айтады. Келесі бала бұл сөзді оқығанда ойына не келгенін айтады. Осы ретпен әр бала әртүрлі пікір білдіреді. тапсырманы орындау барысында дыбысталуы бірдей болға- нымен, мағынасының әртүрлі болаты- нына көз жеткізеді. Өздері омоним
сөздерге мысал келтіреді.
|
16
|
Не түйдім?
|
І жарты жылдықта өт- кен тақырыптарға шолу жасау
|
|
Берілген мәтінді оқып, мазмұнын тү- сініп, мәтіндегі сөйлемдердің айтылу мақсатын, оған қойылған тыныс бел-гілерін еске түсіріп, пысықтайды. Мә- тіннің мазмұнына сұрақ қойып, оның
| -
|
|
|
|
қандай мәтін түріне жататынын қайта- лайды. Жекелеген сөйлемдегі сөздерді оқып, оларды мағынасына қарай ажы- ратады. Дыбыстар әлемін еске түсіріп, жұп дауысты, жұп дауыссыз дыбыс-
тардың ерекшелігін айтады.
|
ІІІ-тоқсан
|
17
|
Сызбаға сәй- кес сөз құрас- тыр
|
мұғалімнің көмегімен түбір мен қосымшаны ажырату
|
1
|
Тақтадағы сызбаға қарап, қандай сызба екенін, оның нені білдіретінді- гін анықтайды. Сызбаның әр бөлігін ескере отырып, дұрыс сөз құрасты- руға тырысады. Құрастырған сөзін тексеру мақсатында сөз құрамына талдайды, дәлелдейді. Неліктен түбір немесе қосымша болып тұрғанын, қо- сымшаның қай түріне жататындығын ажыратады, өзі мысал келтіреді. Жұр- нақ пен жалғаудың қызметін емлеге
сәйкес түсіндіреді.
|
18
|
«Ойлан тап» ойыны
|
Ойын арқылы бала- ларды жылдамдыққа, түбір сөзге жалғанатын қосымшаны дұрыс таба білуге баулу.
|
1
|
Мұғалім тақтаға сызба көрсетеді. Сызбаның ішіне түбір сөздердің бір- нешеуін жазады. Оқушылар оқып, оның түбірін анықтайды. Түбір сөзге жалғанған қосымшаны тауып, оның қандай қосымша екенін ажыратып, сызбаның сыртындағы тиісті бөлікке жазады, неге бұлай бөлгенін дәлел-
дейді.
|
19
|
Сөзді үйлесті- ріп тұрамын
|
көптік жалғауларын дұ- рыс қолдану
тәуелдік жалғауларының қолданысын білу
|
1
|
Оқушылар тақтадағы сөйлемге назар аударады. Сөйлемдегі сөздер ешқан- дай қосымшасыз, тек түбірден тұ- рады. Оқушылар оқиды. Не түсінген- дерін айтады. Мұғалім екінші сөй- лемді көрсетеді. Оқушылар оқып, екі сөйлемді салыстырады. Қай сөйлем- нің мазмұнын түсінуге ыңғайлы бола- тынын дәлелдеп айтады. Ойларын қо- рытады. Сөзге жалғанған жалғаулар-
дың түрін ажыратып үйренеді.
|
20
|
Әр заттың өз атауы бар
|
сөз таптарын (зат есім, сын есім, сан
есім, етістік) ажырату
|
1
|
Оқушылар қолдарына бірнеше затты ұстап тұрып, олардың аттарын ай- тады. Кез келген заттың атауы бар екеніне көздерін жеткізеді. Сол сөз- дерге сұрақ қоя алуға тырысады. Зат есім туралы түсініктерін пысықтайды, мысал келтіреді. Зат есім дегеніміз
не? деген сұраққа жауап іздеу мақса- тында ереже құрастырады.
|
21
|
Қандай сөз- дерді бас әріппен жаза- мын
|
Зат есімнің жалпы және жалқы
түрлерін ажырату, жалқы есімнің жазылу емлесін сақтау
|
1
|
Кейбір сөздер сөйлемнің ортасында да, соңында да бас әріппен жазылатын еске түсіреді. Олардың қандай сөздер екенін мұғалімнің көмегімен айтады, мысал келтіреді, сөйлем құрастырады. Сөйлем ішінен бас әріппен жазыла- тын сөздерді анықтайды, олардыңжалқы есім болатынын түсінеді.
| -
|
|
|
|
Жалқы есімнің жазылу емлесін қайта-
лайды.
|
22
|
Екі түрлі түсі- ніктеме күн- делігі
|
Дара және күрделі зат есімді анықтау;
|
1
|
Оқушылар тақтадағы кестеге назар аударып, берілген сөздерді мұқият оқиды. Бұл сөздерге сұрақ қойып, қай сөз табы екендігін анықтайды. Оқы- ған сөздің құрылымына мән береді.
Оның неше сөзден құралғанын айтып, екі түрлі күнделікке екі бала бір ме- зетте, бірі дара, екіншісі күрделі зат
есімді бөліп жазады.
|
23
|
Қимыл-қозға- лысты анық- таймыз
|
Суреттер бойынша сөй- лем құрастырып, сұрақ қою арқылы іс- қи- мылды білдіріп тұрған сөзді анықтау
|
1
|
Оқушылар алдыларына берілген мә- тінді дұрыс әрі түсініп оқиды. Мәтін- нен қимыл-қозғалысты білдіретін сөз- дерді табады. Оларға сұрақ қойып, бұл сөздер сөз табында етістік бола- тынын түсінеді. Сюжетті суреттерге назар аударып, оны түсініп, сурет бо-
йынша сөйлемдер құрастырады. Сөй- лемінен етістікті табады, дәлелдейді.
|
24
|
«Тез тауып, бөгелмей айт» ойыны
|
Зат есімдерге қимылды білдіретін сөздерді қосу арқылы, етістігі бар сөйлем құрасытыру.
Етістіктің сөйлем ішін- дегі қызметін анықтау.
|
1
|
Ойын барысында оқушылар суреттегі заттарды атайды. Атаған сөзге қа- тысты қимылды табады. зат есім мен етістікті байланыстыра отырып сөй- лем құрастырады. Етістіктің сөйлем ішіндегі қызметін біліп, мысалдар
келтіреді.
|
25
|
«Мен білгір- мін» ойыны
|
Сөйлем ішінен дара және күрделі етістікті анықтау. Бір-бірінен ажырату
|
1
|
Берілген сөйлем ішінен етістіктерді табады. Олардың құрылымын анық- тайды. Неге дара және күрделі болып тұрғанын дәлелдеп түсіндіреді, айыр-
машылықтарын айтады.
|
26
|
«Білгенге маржан» ойыны
|
Оқушылардың білімде- рін пысықтау.
|
1
|
Бұл сабақта оқушылар зат есім мен етістікті және олардың құрылымын қайталауға арналған тапсырмалар орындайды. Сұрақ қою арқылы зат есім мен етістікті бір-бірінен ажыра- тады. Зат есім мен етістікті байланыс- тырып сөйлемдер құрастырады. Дара
зат есім мен етістікті күрделі зат есім мен етістікке айналдырады.
|
IV- тоқсан
|
27
|
Тізбек бо- йынша си- патта
|
Сын есімді пысықтау, түрлеріне ажырата білу; сөз таптарына талдауда дұрыс ажырату
|
1
|
Мұғалім бірнеше заттың суреттерін көрсетеді. Оқушылар суреттерді атап, оларға сипаттама береді. Суреттегі затты тізбек бойынша сипаттау ар- қылы ол сөздерге сұрақ қояды. Сұра- ғына қарап, сын есімді еске түсіреді. Сөз таптарының ішінен сын есімді ажыратады. Оған мысал келтіре алады. Сипаттау мәтінінен сын есімді
тауып, неге сипаттау мәтіні екенін дә- лелдейді.
|
28
|
«Ойланда
аяқта» ойыны
|
Заттарды сипаттау ар-
қылы сөздік қорларын
|
1
|
Берілген сөйлемнен бір мағынаны біл-діретін сын есімдерді табады. Оларға
| -
|
|
дамыту. Сын есім ту- ралы білімдерін жетіл- діру.
|
|
сұрақ қояды. Қай сөз табы екенін, не- ліктен сын есім болып тұрғанын мы- сал келтіре түсіндіріп айтады. Көп нүктенің орнына тиісті сын есімдерді тауып қою арқылы ойын, сөздік қо-
рын толықтырады.
|
29
|
«Менің бағы- тым» ойыны (дара және күрделі сын есімдер)
|
Зат есім мен сын есім- нің өзара байланысын түсіну. Дара және күр- делі сын есімдерді бір- бірінен ажырату, ерек- шілігін білу.
|
1
|
Мәтін ішінен сын есімдерді тауып, оның қай сөзбен байланысып тұрға- нын анықтайды. Тақтадан бірнеше зат есім болатын сөздер ілінеді. Оқушы- лар көрсетілген зат есімге, сын есім болатын сөзді тауып дұрыс байаныс- тырады. Сын есімдер құрылымына қа- рай дара және күрделі болып келеті- нін еске түсіреді. Оның ерекшелігін
айтып, мысал келтіруге тырысады.
|
30
|
Кім шапшаң?
|
Сан есімнің заттың са- нын, ретін білдіретінін ұғындыру; сан есімге сұрақ қоя білуге үй- рету; сөз таптарын өзара салыстырып айырмашылығын білу
|
1
|
Оқушыларға мәтін ұсынылады. Топта мәтінді түсініп, дауыстап оқиды. Мә- тіннен сан есімді табады. Оны ере- жеге сәйкес қатесіз жазады. Сан есім- дерге сұрақ қояды. Тақтаға бірнеше цифрлар ілінеді, оқушылар цифр- ларды атап, оларды қатыстырып сөй- лем құрастырады. Интербелсенді тақ- тадан бірнеше суреттер көрсетіледі.
Сол суреттерді атап, олардың қай сөз
табы болып тұрғанын сұрақ қою ар- қылы табады.
|
31
|
«Мен тап- тым» жатты- ғуы
|
Сан есімнің құрамына қарай дара, күрделі бо- лып бөлінетінін түсін- діру; дара, күрделі сан есімдерді қатыстырып сөйлем құруға үйрету
|
1
|
Жекелеген сөйлемдерді оқып, сан есімдерді табады, оларға сұрақ қояды. Атаған сан есімнің құрылымына қа- рап, оларды ажыратуға тырысады, «Т кестесі» немесе «Венн диаграммасы» арқылы салыстырады. Айырмашы- лығы мен ұқсастығын дәлелдеп ай- тып, осы берілген сан есімдермен өзі
басқаша сөйлем құрауға тырысады.
|
32
|
Заттарды ре- тімен және есептеп са- наймын
|
Сан есімнің түрлерін ажырату, сұрақтарын нақты қоя білуге үйрету
|
1
|
Асханада кезекте тұрған немесе қа- тар-қатармен тізіліп тұрған, не бол- маса футбол ойнап жүрген бір топ ба- лалардың суреттері беріледі. Оқушы- лар суреттегі балаларды санап, неше бала екенін анықтайды. Анықтаған сан есімдеріне сұрақтар қою арқылы сан есімнің түрлерін ажыратады. Неге екі түрлі сұрақ қойғанын дәлелдейді,
мысал келтіреді.
|
33
|
Семантика- лық картамен жұмыс
|
Өтілген сөз таптары жайлы алған білімдерін бекіту.
|
|
Оқушыларға Семантикалық картаны таныстырады. Картамен қалай жұмыс жасау керектігі түсіндіріледі. Оқушы- лар мұғаліммен бірлесе отырып, бір мәтінді талдап, сол мәтінде кездескен зат есім мен сын есімді талдап көреді.Картамен төселгеннен кейін келесі тапсырманы оқушылар өздігінен
| -
|
|
|
|
орындауға тырысады. Соңынан мұға- ліммен бірге талдайды. Сөз таптары- ның маңыздылығы мен ерекшелігін
айтып, алған түсініктерін қайталайды.
|
34
|
Жыл бойы өт- кенді қайта- лау
|
Өтілген тақырыптарды қайталау
|
1
|
Оқушыларға бірнеше тапсырмалар ұсынылады. Ол тапсырмалардың бар- лығы жыл бойы алған білімдерін бекі-туге арналады.
|
Ақпараттық-әдістемелік бөлім
Қазақстан Республикасында бастауыш білім беру саласындағы басым бағыттардың бірі білім алушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту. Бұл бағыт өзекті мәселе ретінде күн тәртібіне қойылып отыр. Соған орай 2-сыныпта қазақ тілін оқытуда білім алушылардың функционалдық сауат- тылығын дамыту – өз ана тілінде таза сөйлеп, өз тілінде ойын еркін жеткізуін меңгеру барысында білім алушылардың жүйелі ойлауын дамытып, мектепте алған білімі өмірдің қай саласында да тірек болуын қамтамасыз етеді. «Жазба жұмыстарын оқу, жазу, талдау грамматикасы» курсының бағдарламасы да осы мәселені қарастыра отырып, білім алушылардың ойлаған ойын қағаз бетіне қатесіз әрі көркем жаза алу, оны тұтастай оқи алу дағдыларын дамыту арқылы тіл туралы бастапқы білімді меңгерту, соған орай грамматикалық талдау жасату. Сөйлеу әрекетін қалыптастыруда тілдік нормаларды сақтай оты- рып, өз сыныптастарымен, достарымен еркін диалогтік қарым-қатынасқа түсуді де күнделікті өмірде қолдануды көздейді. Курс барысында бағдарламаны түрлендіре оқыта отырып, білім алушының өз бетінше ізденіп жұмыс істей алуына, танымдық тапсырмаларды орындау арқылы шығармашылығын шыңдауына, ой-өрісін, қиялын, тілін дамытуға жетелейді.
Ұжымдық, топтық, жұптық жұмыстарға белсене араласып, өз әрекетіне өзі рефлексия жасай алып, сыныптастарының жұмыстарына кері байланыс бере алуға жаттығады. Курс барысында орын- далатын тапсырмалар мен жаттығулардың нәтижесін тексеру барысында «Өз-өзіңді тексер», «Өзіңе баға бер», «Көршіңді тексер», «Көршіңмен алмас», «Қатені табуда-өнер», «Кім көп қате таба алады?»,
«Қатесін тапқан ақылды?» деген сияқты ойындар арқылы тексеріп, марапаттап, қолпаштап бағалауға болады.
|
|
|
Скачать 4.77 Mb.