Лит - ра 10 кл.. Г1алг1ай багахбувцам. Дарза къонгаш, Сий
 Скачать 1.69 Mb.
|
|
Тема: Яндиев Хамарзий Джамалдах дола дош. Лоарх1ам : Яндиев Х.Дж.вахари кхоллами к1оаргаг1а бовзийтар;цун лирика тематика белгалъ- яккхар;дешархошта нравственни кхетам балар . Гойтара г1ирс: поэта портрет,фонохрестомати,тайп-тайпара стихай сборникаш. Вай Г1алг1айчен сийна Цо текъабаь кад, Дошо малх а хинна, Х1анз сигала латт. Ешаш я цун стихаш, Сийдеш я къамо, Я къаманна эшаш, Маькхи хийи мо. Гагиев Г. Урока аникъ: I. Хьехархочун дош. - Г1алг1ай къаман юкъе болаш ба яхьеи,сийи,эздели яха дешаш лакха лоаттадеш,шоаш лоарх1ий-таш,безийташ хьабаьхка нах.Цу тайпара болча наьха сийдарга а уж ларх1ийтарга а хьежжа мара,хьа-лдала,тоадала,лакхдала йиш йолаш дац вай къа-ман сий.Иштта наха сийдеш а лоарх1аш а ,ц1аккха вайна вицлургвоацачарех ца1 ва г1алг1ай ц1ихеза поэт Яндиев Х. Дж. Х1анз дош лургда вай цун кхоллам техкача дешархошта. II. Хьалхарча дешархочун хоам. "Хьо деттале, са дог ". ( 1оеш стих. ) Бера ханара шераш поэта д1адахар из ваьча юрта Балте.Цигара дола лоаман сурташ поэта дега чу дижар.Михаца къувсаш яг1а ший даьй г1алаш Аьрзе,царна юхера г1алаш,маьлха каша-маш,з1амига лоаман оахамаш,Маьт-лоамах йоахка хьа-г1араш,цкъа лаьг1о дода Тирк - дерриганех хьахилар Джамалдий поэзен ганз.Х1аьта 1925 ш.Балтерча школе деша эттача,поэто деча тешалах, з1амиго йолча поэзен муг1араш.Уж довзарах а пайда баьлар - т1ехьаг1о гучадаьлар из.Х1аьта бел-галде дезаш цхьаькха да : лоам чу вахаш волча поэта дика дайзар вайнаьха хьалха хинна вахар,цунах дувзаш дар,архитектурни памятникаш а,вахара хало а дукха 1айша боккхий нах а,керда 1аьдал доа-ккхаш майра лийта бола лоаманхой а. Диъ шера юртарча школе дийшача з1амигача з1амигача юртара,готтача ч1ожашкара хьаваьнна кхувш воаг1а к1аьнк Буро т1а деша вахар.Беррига-ча мехка индустриализаци яьржа ха а йолаш,технически дешара т1ехьакхе латрх1ар цо.1929 ш. Буро т1а хин-нача Индустриальни техникуме кийчон отделене деша эттар из.Х1аьта диъ шу даьннача г1олла цу техникума студент а волаш хилар.Техникеи поэтийи дика товш дац аьнна хете а,ховш да,математи-чески 1илманца моллаг1ча х1аман йола керттера бокъонаш гучаяха йиш йолга.Вешта аьлча,б1арга зелла еце а,в1аший йолаш юкъ - моттиг я цар а. Вахарцара дола ший бокъонцара дакъа корадир Джамалдийна-техник а ца хулаш,дог поэзегахьа дийрзар цун,цудухьа техникум йисте яьккхача,йоазон кхоллама балха т1а вода из.Цох хул "Ленина никъ" яхача газета лит-рни г1онча.Из дар 1936шу.Хургволча поэта дего аьлар : стихаш периодически йоазонашка кепаетта еза 1а.Шолжа-Г1алий т1а д1а а болабелар цун поэтически никъ."Ц1аьхха" яхача дешах дукха тешам беце а,Джамалдах ала йиш я:стихаш кепатоххашехьа а,цох ц1ияха поэт хинналга. "Поэт",аьнна,ц1и д1айовзаш йолча хана,из ва изд-ва лит-рни г1онча.Поэзеца ирвенна з1амига саг д1аэц Йоазонхой Союза членалла.Х1аьта 1937-1944 ш.ш. из хилар Нохч - Г1алг1ай Йоазонхой Союза председатель. III. 2-ча дешархочун хоам. "Философски уйлаш ". Джамалдий поэзи я шийца философски уйлаш йолаш.Къаьстта низ болаш я поэта"вахарах","ди-качох","вочох",моральни проблемаех йола уйлаш.Г1алг1ай поэзе йолча философски лирикана юкъе хьалхара х1ана яц,аьнна,моттиг д1алоацаш я поэта стихаш.Цун кхоллама никъ д1аболалуш цо язъяь яр укх тайпара йола стихаш :"К1айи хозеи гучахьа дувцаш","Уйлаш,уйлаш,дошо уйлаш","За-ма","Седкъий мо сийрда-даьнна д1аухаргда шераш","Воккхача сага илли".Поэта дегаза ба ши-дага а,дог 1аьржа а,гучахьа белаш а бола нах : саг дунен мел долча х1аманна уйла е г1ерташ а сагото йолаш а хила веза : хехка ды санна хьийдда йодача заманна нийсса водаш,т1ехьа ца виса г1ерта веза саг: из къа а лу,низ а бохаш хул,х1аьта а к1аьдлу фуд ца ховш,лела веза саг,цунца ца дулуш х1ама дусаргдац - иштта уйлаш я поэта сагахи цун вахара хьинарахи.Сага вахарца дола дикадар,ц1енадар хеста а деш,сийдоацаш дол-чоа критика а еш,язъяь я х1анз аз шоана ешаргйола поэта стих. "Сага мотт" (1оеш ) IV. 3-ча дешархочун хоам. " Безама лирика " Къаьстта лирични я кхалнаха,безама хетаяь поэта стихаш.Багахбувцамца бола бувзам дика гуш ба царна юкъе.Тоъал дукха поэтически кечалаш я мехкарий иллешта тара йолаш,цхьайолча хана царна стилизаци а ю цо.Масала,"Сахилла ма доал"яхача стихотворене т1а йо1аца къамаьл деш,поэта юкъекхувл укх тайпара фразеологизмаш:"нана яларг","дукха яхарг"... Гуш да халкъа иллешкара дакъилгаш "ва","ма"."Кхалсагага"яхача стихотворене муг1араш таралест ший даьна,нанна,вешийна сердаш йолча низаг1а маьре йохийтача йо1о доаккхача иллена,бакъда,цунна когаметта из к1ома къамаьл деш вар поэт ше ва.Х1аьта безам бувцаш йолча стихашка багахбувцама эле-менташ к1ези-гаг1а лелаю поэта,лелаечарех я,масала,дилла лелаеш йола эпитеташ,халкъа меттацара фразео-логизмаш:"к1ай лаьча","кхета малх","хьарг1ий ткъамаш санна ц1ацкъамаш","майра дог","дунен т1а 1а ца биа безам цу лаьттан чу боацаш хургба".Безамах йолча лирика керттера мотив хиле д1аотташ я - бахача безама вокхо жоп луш ца хилар.Цу стихашка дукха нийслу з1амигача саго йо1а деш дола хьехараш - царца гучайоал з1амигача сагеи йи1ийи идеалаш ...( 1оеш стих. дагахьа ). V. Хьехархочун дош . - Поэта кхоллама т1а,Джамалдас яздечох,дунен т1ара г1озал,бала,дика-во мел дар долаш да,кизга т1а юса багара 1и санна;дикачох г1адвахар,вочох - эг1азъухаш ва поэт,х1ана аьлча,визза гражданин ше хиларах.Поэта дего сагото ю дуне т1а долчох ("Дунен т1а мух баьлча..." ).Поэта доккха декхар да,ахархочо боала т1ехьа боал буташ санна лаьттан т1а д1алелар,х1аьта ираз ший кара лоатта-дар,бе доалла нух санна ч1оаг1а. ( " Г1оргва со шортта..." яха стих. 1одеш ) Ший заман хьалха жоп дала дезаш ва поэт из мишта ювц ше,аьнна, ( "Хьо ловза,са илли" яха стих. 1оеш ) Поэта дега боккха тоам хул халкъана ше г1улакх дича,доккхаг1дола совг1ат да цун - халкъа баркал. "Малх хьежаш ца хилча" яхача стихотворене кицашка санна ши дакъа долаш да:ца1 да уйла хойташ, вож да цу хьалхарча даькъана метафорически парллель оттаеш,масала: "лаьттах овла чу ца бахача, хена т1а сом хургбац.Нахаца са оаг1ув ца хилча,сох поэт а хургвац ".Х1аьта"Са уйлаш"яхача стихот-ворене т1а поэтически процесс ювц:никх санна хьайна я уйлаш,поэта дег чу мел дар каьхата т1а 1одуж,-бакъда,керттера из дац,керттера да поэта мел аьннар наха дезаш хьалъэцар. VI. Ц1аг1а : 1.Яндиев Дж. биографи ха. 2.Даьхенна хетаяь стихаш белгалъяха,къоастадеш еша кийчо е. Уркаш №№ 19 - 20 . Тема : Сочинени. Лоарх1ам: дувзаденна къамаьл шаьрдар;Яндиев Дж. кхолламах 1омадаьр тахкар . Урока никъ : I. Кийчо ю ха . II. Урока темацара болх : 1) Урока тема йовзийтар (соч. темаш : 1.Дега ц1ийца яздаь иллеш.( Яндиев Х.Дж. кхолламах ) 2."Да вала ,т1ом,хьа !" ( Турпала - патриотически лирика ) . 3."Са дай ц1ийца лийча зама ".( Д1аяхача къаьнарча замах йола стихаш.). 4. "Наьна лоамаш декадаьр " ( Даьхенна,кавказа хетадаь муг1араш ). 2 ) Х1ара темах лаьца дувц хьехархочо . 3) Дешархошка дувцийт цу темаех лаьца шоашта хетар . 4) Ло1амера болх . III. Урока корта бар : Урокаш №№ 21 -22 . Тема: Ший къаманца вахар дийза (Озиев И.С. вахари кхоллами ). Лоарх1ам: поэта халкъа лит-ра дег1адоаладара,адамашта а халкъашта а юкъера машар а во- шал а ч1оаг1дара баьча балхах дувцар;цун поэтически никъ де-та к1оаргаг1а гуча- баккхар;из эздийча оамалех хьалвизза саг хина хилар гойтар ;нравственни кхетам балар . Гойтара г1ирс: Озиев С. сурт,поэта стихай сборникаш,цун кхолламахи вахарахи хетаяь публи- кацеши фонохрестоматеи. Дукха дийлад сога вахар, Дукха дог а деладаьд : Цкъа хьахулаш аз мел яхар, Т1аккха дохаш,телхадаьд. Озиев С. " Т1еххьара йоазув ". Урока никъ : I. Хьехархочун дош . Озиев Исма1алий Салмана ц1и яьккхача эггара хьалха духьала отт наьна лоамаш,цу лоамара доаг1а б1а-масса хиш,уж шовдаш санна ц1енеи цхьалхеи хинна цу сага,бакъволча къонахчун доккха дог. Боккха а чоалхане а никъ баьб йоазонхочо вай заман а,заманхочун а бакъдола сурт-сибат гой-тара,вай замах т1ехьадисача г1улакхашца къовсам лоаттабара,уж вайна юкъера ц1ендаь д1адахара. Мальсагов К.З.,Беков Д.Т. цхьана эггара хьалхарча деношка денз г1алг1ай лит-ра дег1адоаладе д1аволавенначарех ва Озиев С. Д1аьхий а овсаре а хилар цун вахар.Тамаш а яцар из иштта хила-ра.Б1арччача 20-ча б1аьшере г1алг1ай истореца мел хинна лоадаме х1ама из ше доакъашхо волаш е цох хьокхалуш чакхдаьлар. Цу б1арччача б1аьшере (Ваьв 1 феврале 1904 ш.,кхелхар 5 ноябре 2002 ш.) кхозза хаьрцача Россен 1аьдала лоаттамех Салманага кхаьчар:паччахьа заман 15 шуи,Советий 1аьдала 75 шуи,т1еххьарча"демократи"оалача ханах 10 шуи дар. "Сердало" газета 2-ча номер т1а г1алг1ай интеллигенцега даь ший "Кхайкарал " кепатехача ( 1923 ) денз,ше дунен т1а даьккхача 99 шерах 80 шу д1аделар цо дешара а,сердалон а,культура а г1улакха.Т1ате11а метта говзал 1омаеш, шаьръеш,из мотт хьехаргбола кечалаш-книжкаш арадоахаш,цу меттала художественни(ийсбахьален йоазонаш деш,иштта кхыча метташкара(къаьстта эрсий классикана )таржамаш деш. Цул совг1а,цун вахарцара дукха шераш д1адахад халкъа образоване къахьегаш.Из хиннав хьехархо,шко-ла дирек-тор,халкъаобразоване отдела инспектор,сердалон Министерства бехктокхаме болхло.Дукха учебни-каш оттадаьд ше а доакъашхо волаш. Х1аьта цо баь ийсбахьален лит-рни болх вай шуца к1оаргга 1омабергба.Беков Т. д1аваьлча шолла-г1а воаг1а г1алг1ай поэт ва Озиев С.Вай лит-ре эггара хьалхара поэма яха жанр юкъейоалаяьр а из ва.Цо арахийцад 15 поэтически сборник,царех кхоъ эрсий меттала а да.Белгалйоахаргья вай царех цхьаццадарий ц1ераш.Уж да :"Ираза никъ","Лоаман лаьча","Б1аьсти"," Сийлен наькъаш "," Со теш","Хержараш","Сога вахар делакъеж "," Вахара лараш "," Ираза хьаст ".яхаш. Х1аьта царех х1арадар поэта яздаьд ший беррига низ, еррига говзал т1айохийташ. Ший еррига дега й1овхал д1а-луш, ший халкъа царех совг1ат хулдалар аьнна яздаьд авторо цар т1а мел дола х1ара дош, х1ара муг1. Х1анз шун ладувг1а таро хургья Озиев С. из вовзаш а везаш а хиннача а болча а цун заман-хоша язъяьча стихашка. II . Дешархочун дош. Хьалхара дешархо . - Са еша безам ба Чахкиев К. 1989 ш. ший "Баьте зоахалол" яхача сборника юкъейихьа "Озиев Салманага" яха стихотворени ( 1оеш дагахьа ) Шоллаг1а дешархо . - Сона ч1оаг1а хоза хийтар поэта юртахочо Озиев Салмана 80 шу дизара хетаяь ер стихотворе-ни"Поэтага" . ( 1оеш стих. ) Кхоалаг1а дешархо . - " Къона къоанал" яхаш я са еша безам бола стихотворени.Из хетаяьй Осмиев Сосе Хьамзата поэт ваь 75 шу дизара.. ( 1оеш дагахьа стих. ) III Хьехархочун дош. - Х1анз ладувг1аргда вай Озиев И.С. вахара никъ техкача дешархошка. Карточка № 1. Биографи. Озиев Исма1алий Салман ваьв 1904 ш. 1 феврале Назрановски районерча Дошла-къий-Юрта.Цун да,Исма1ал,1арбий дешар а йоазув а ховш саг хиннав.Х1аьта а цунна ч1оаг1а лайнад ший во1о эрсий дешар а йоазув а 1омаделга.Из бахьан долаш 1911 ш. Озиев С. 7шу даьннача хана,цо из деша вохийт Дошлакъий - Юрта эрсий мотт а дешар а 1омаде аьнна йийлача школе. 1914 ш.- 1917 ш кхаччалца Озиев С. кхы а д1ахо деш лоаманхой берашта лаьрх1а йиллача школе.Белгала цигача гучабоал цун эрсий дешарца,эрсий классически лит-раца бола боккха безам.Къаьстта цу хана довза а довз,деза а лу цунПушкина,Лермонтова,Тургенева,Некрасова,Толстойя,Горьке говзаме йоазош. 1918-чеи 1919-чеи шерашка,ший заман наха юкъе сакхетамах дикка хьалхалаттачарех ше хиларах тарра,Из дакъа лоацаш хилар Къилбаседа Кавказе лаьттача граж-ки т1ема юкъе.Масала,топ бе а елла из дакъа лоа-цаш хилар г1алг1ай къахьегамхоша Наьсар-Керте Деникина эскара духьала беча т1ема юкъе,х1аьта цигача човнаш а контузи а хилар цунна.Къаьгга дагалаттар Озиев С. вайнаьха къахьегамхоша Совета 1аьдал бахьан лоаттабаькъовсам ,из бахьан долаш дик-дикаг1а болча къона-хаша шоашкара гайта дола турпала г1улакхаш. Иштта цу хана байзар Озиев С. г1ал-г1ай мехка контрреволюцена духьала къахьегамхой г1овттабаь бола С.Орджоникид-зе,С.М.Киров,Г1апур Ахриев,Филипп Михарадзе,Аслам-бек Шерипов,Идрис Зязиков,Юсуп Албогачиев,Ной Буачидзе.Х1аьта 1920 ш. д1адолалу г1алг1ай шко-лашка хьехархой кийчбара дола г1улакх.Цигача а эггара хьалхарчарца цхьана кхаь бетта курсашка деша вода из.Цигача цунна вовза а вовз,геттара дукха а везалу ший хьехархо - г1алг1ай къаьнаг1вола поэт-просветитель Беков Д.Т. Ала деза ,белггала цо боссабир з1амигача сага дег чу наьна меттала долча йоазонца,говзамеча лит-раца бола безам,цо т1авийхар из вайнаьха советски лит-ра д1адола-дара ший низ а говзал а тахкара. Цул совг1а , цу курсашка ваг1ача хана Озиев С. иштта вовза а вовз,веза а лу эггара хьалха г1алг1ай алфавит а наьна меттала дола йоазув а арадаьккха вола ц1и-хеза 1илманхо а йоазонхоа хинна Мальсагов З. Уж ши саг вовзарах шийна даьнна доккха беркат ц1аккха а дицлуш вац поэт.Дилла а кийча хул из царех шийна а ший халкъа а баьнна пайда бувца. Керттерча даькъе уж дагалаьце оал цо :"Масса хана а дик-дикача нахах веттавала а,царгара дикадар 1омаде а ираз хиннад са ". Карточка № 2 "Кхоллама никъ д1аболабалар" . 1923 ш. 17июне арадаьннача "Сердало" газета т1а кепатеха яр Озиев С. эггара хьал-ха язъяь "Г1ал-г1ай боккхийча а кагийча а нахага" яха статья.1924 ш.29 октябре арадаьннача газета т1а яр цун "Сердалон редакцега" яха шоллаг1а статья а.Х1аьта цу хана,вешта аьлча,1924 ш.,ший ткъо шу даьн-нача хана волавенна хиннав из грвзаме поэтически йоазонаш де а.Цунна дола дика тешал да 1924 ш. 10 июле арадаьннача"Сердало" газета т1а "Урдуви Тамареи"яхача поэма авторага редакцес ден-на хинна жоп. Беков Д.Т. Мальсагов К.З.хьехаш хьехархой курсашка деша ваг1ача хана цар шийна мел даь хье-хараш ларде а дехкаш,кхеллад поэта ший хьалхара йоазош. Поэт 1924 ш.денз дикка говзаме йоазош деш хинналга белгалдеш я 1928 ш."На подъёме" яхаш Ростове арадувлаш хиннача журнала т1а Къилбаседа Кавказа пролетарски йоазонхой Ассоциаце правлене председатель хиннача Владимир Ставскес язъяь статья а.Говза-ме йоазош де волавенна г1алг1ай къона поэт даькъала а вувцаш,цу т1а ц1ихезача эрсий йоазонхочо белгалдаьккхар Озиев С. даь йоазош дикка маьхала долга,из бахьан долаш цун говзал кхы а дег1айоалаяра новкъостал де дезалга. "1924 шера, - яздаьдар В.П.Ставскес,- Озиев Салмана язъяьяр массехк дика ларх1а мегаргйолаш йола стихотворени,цхьабакъда,уж шийна худ-ни оаг1орахьара эсала хеташ,шийх нах белар кхераш,цо уж кепа ца тохаш лелайир 1928 шерага кхаччалца".. Кхетаде дезаш да,ц1ихезача эрсий йоазонхочо иштта ший оаг1ув хьаллацаро цу ха-на язде д1аво-лалуш мара ца хиннача къонача поэта доккха новкъостал даьлга.Духхьал цу эрсий воккхача йоазон-хочо б1уболийтар Озиев С. ший низах,ший хьинарах.Къаьстта из бахьан долаш дог ураэтта вола къо-на поэт д1аволалу ший керда-керда произведенеш язъе,царна тайп-тайпара периодически изданеш-ка кепаеттийта. IV .Уроках дийцачун корта бар : 1) Маца,мичахьа ваьв Озиев И.С.? 2) Белгалъяха цун цхьайолча поэтически сборникий ц1ераш. 3) Маца денз д1аболабеннарг ларх1а беза Озиев С. кхоллама никъ? 4) Поэт хиларал совг1а,кхы мишта белгалваьнна хиннав Озиев С.? V Ц1аг1а : 1. План а оттайий,лекци хьаювца. 2. Даьхенна хетаяь стихаш белгалъяха,шаьра еша. 3.Хоам бе укх темах :"Даьхен сийле "( цхьан дешархочоа лу ) Урок № 23. Тема: Даьхенна хетаяь поэзи. Лоарх1ам: поэта ший стихашка Даьхен сийле мишта хестаю белгалдаккхар; Даьхен ираз ба- хьан ваха,къахьега цо мехкахой т1ахьехар гучадаккхар, Даьхенцара безам кхебар. Гойтара г1ирс : Озиев И. С. сурт , цун поэтически сборникаш . Са х1ара ден 1уйре Хьо горца б1арг белаш, Хьо хьесташ йолалу. Са х1ара ден сайре Хьа диках дог дузаш, Хьо езаш кхоачалу : Хьо маьрша яхийла, Хьамсара Даьхе ! Озиев И.С. " Даьхенга! Урока никъ : I. Хьехархочун дош. - Ший йоазоний говзал лакхъелгах кертера декхар а лоарх1аш,шийгара доаг1ар Даьхенна д1адала г1ийртав Озиев Исма1алий Салман массаза а. Миччахьа балха т1а из хиларах,цун кертеа чу цхьа уйла хиннай - Даьхенах,цун 1аламах,мехка хиннача хозача хувцамех дикаг1а дувцаргдола,г1алг1ай меттацара дег чу дувшаргдола дешаш лехал-га.Из дика гу цун Даьхенна хетаяь стихаш 1ойийшача. Хьожаргда вай мишта дег1аенай из тема Озиев С. кхоллама юкъе.(Из тема техкача дешархочунна да дош ) II. Дешархочун хоам. Революцен шераш а,граж-ки т1ом а чакхбаьнна,1аьдал а ч1оаг1денна,г1алг1ай шоай паччахьалкхе а йилла баха хайшача 20-чеи 30-чеи шерашка Озиев С. ч1оаг1а къахьийгар халкъа сердал йоаржа-еча.Цо хьинаре къахьийгар Буро т1еи,тайп-тайпарча г1ал г1ай юрташкеи,Шолж-Г1алий т1еи.Из болх ца хаддаш д1абихьар ца къам мехках даккхалца. Поэта дика кхетадора г1алг1ай 1алаьмате дешара т1ехьабиса хилар.Цудухьа шийна ма могга д1а-кхайкайора цо кердача 1аьдало енна бокъонаш,поэтически меттаца д1ахайтар,дешар сердало,ца-дешар боадо хилар.Худ-ни боарамга диллача цу юкъа цо язъяь стихаш геттара лакхарча поэтически говзалца язъяь хиннаецаре а,ала доаг1а,цар т1а хоалуш яр поэта ший къаманца ювзаенна йола саго-то,цун ший тайпара йола оаз.Цул совг1а,цар т1а гуш дар вай лит-ра дег1адоаладара даькъе поэт дика аьттув баргболаш хилар. Озиев С. кхоллама юкъе дукха я цунна ший Даьхенах халкъа ираза пхьоале хеташ йолга гучадоа-ккхаш йола стихаш.Царех я "Даьхенгара","Даьхенна веза","Даьхен ва со",»Даьхен ираз бахьан " яха стихаш. III Хьалххе а уж стихаш шаьра,къоастадеш еша декхар деннача дешархоша 1оеш . IV Хьехархочун дош. Иштта хозеи к1оаргеи,ший Даьхенцара безам гучабоаккхаш йола Даьхен сийле,цун йоа-кхо е вай т1ахьехаш йола стихаш цо кепатеха хиннай 1984 ш. "Даьхен сийле"яхача сборника т1а.Х1аьта вай хрестомате т1а кепатеха я цун Даьхен хетаяьча циклах ди-каг1а йола "Даьхенцара безам" яха сти-хотворени.Укх т1а поэта ц1енача,дег чура к1оаргга хьайоа-г1ача уйланца,б1айхача безамца хьагойт ший Даьхенцара безам,гуча-доаккх ше маца пар-г1ата а раьза а хургва,ший маца сатувргда.Ладувг1а-лаш укх стих. (1оеш ) V. Урока корта бар : 1) Мишта хила веза,йоах Озиев С. Даьхе езаш вола саг ? 1одеша уж муг1араш. 2) Ц1аькха а "Даьхенцара безам" яха стих. шаьра 1оеша. 3) Сенах лоарх1 поэта ираз ? VI. Ц1аг1а: "Даьхенцара безам" - дагахьа 1омае ( д. \ 1. ) Урк № 24. |