|
|
Методичка Язык 4 кл.. Элканланы С. М., Айбазланы З. С. Къарачай тилни дерслери 4 класс Устазгъа методика болушлукъ Биринчи чыкъгъаны КъарачайЧеркес республиканы Окъуу эмда илму
ТЕХНОЛОГИЯ КАРТА, 4 класс
Тема: Бош эмда къош айтымла. Да, эмда байламлары болгъан къош айтымла
|
Дерсни тюрлюсю: Джангы керекни (материалны) билиу
|
Дерсни борчу:
*къош эмда бош айтымланы айырыргъа юретиу;
*къош айтымланы тюз къураргъа, тюз джаза билирге юретиу;
* Сохталаны эслиликлерин, ангыларын, эс бёлюулерин ёсдюрюрге;
|
Этиллик ишлени эсеби
|
Дерсдеги:
*Эки бош айтымдан бир къош айтым къураргъа;
*къош айтымны хар бёлюмюн запятой бла айырыргъа;
*айтымны ышанларын айта билирге;
|
Дерсни чегини:
*окъуу борчну окъургъа бла билирге, аны устазны болушлугъу бла тындырыргъа;
* окъуб билген билимлерин бир мизамгъа джыяргъа;
*хапарны джетишимлигине багъа берирге
|
Энчили:
* къарачай тилни билирге тырмашыу
* кеслерини ангыларын ёсдюрюрге; билим алыргъа хазырлыкъларын кёргюзюрге
|
Башха дерсле бла къатышыу: Окъуу, тема: «Кесгин окъуу болум бла иш»
|
Дерсге керекли затла: окъуу китаб, тефтер, таблицала, иш программа
|
Дерсни барыуу
|
Устазны ишини магъанасы
|
Сохталаны ишини магъанасы
|
Билиу ишни себеби
|
Къангада джазылгъан соруулагъа джууаб этерге теджейди: Айтымны тамалын къалай табаргъа боллукъду? Бош айтымны къош айтымны башхалыгъы неди? Къаллай тыйгъыч белги салынады къош айтымда? Къаллай болумда салынады? Айтымны ышанларын къаллай кёзю бла ачыкъларгъа керекди?
|
*Сорууланы окъуйдула. Ал эки соруугъа джууаб бередиле, къалгъан сорууланы джууабларын айтыргъа къыйынлашханларын билдиредиле. Дерсни темасы бла окъуу борчун ачыкълайдыла.
|
Керекли билимни келишдириу
|
*259– чу ишни барына бирге тындырыргъа теджейди. Ишни тындыргъан сагъатда, бош, къош айтымланы къуралыуларына эс бёлдюреди.
|
* Ишни борчун окъуйдула. Ишни этген кёзюуде бош, къош айтымланы башхалыкъларын ачыкълайдыла. Запятойну къош айтымда орнун белгилейдиле.
|
Солуу такъыйкъа: («Дуркъу – дуркъу», «Джюу, джюу, ала» д. б.)
Билиу ишни къурашдырыу
|
*260 – чы ишни къауумла болуб тындырлыкъларын айтады. Къош айтымлада запятойну салыннганы юсюнден хапар айтдырады.
*261 – чы ишни энчи этерге теджейди.
* 115 – чи бетде 262 – чи ишни борчу бла танышыргъа теджейди. Юйде тындыралмазлыкъ затланы ангылатады
|
*Ишни борчун окъуйдула. Къалай этериклерин белгилейдиле. Бош айтымладан къош айтымла къурайдыла. Къош айтымда байламланы аллында запятой салыннганын бегитедиле.
*Ишни борчун ангылайдыла. Ишни болушлукъсуз джазадыла. Тыйгъыч белгилени саладыла
*Ишни борчун окъуйдула. Этерик ишлерин белгилейдиле. Ишни тинтгенлерине кёре, къыйынлашхан затларын ачыкълайдыла
|
Ишни оюмлау
|
* Дерсни аллында берилген сорууланы хайырландырыб, бош, къош айтымланы юсюнден хапар къураргъа теджейди.
|
*Бош, къош айтымланы юсюнден дерсде билген билимлерини юсюнден хапар айтадыла, джорукъ бла тенглешдиредиле
|
Къошакъ керек (материал): Эсге салгъан къагъыт бла ишлеу джорукъ
|
Этилирге керек болгъан ишлерини джетишимлигин белгилеу: 257 – чи ишни этерге
|
Къошакъ чыгъармачылыкъ иш: Да, эмда байламла бла къош айтымла къурау
|
Кесини ишин тинтиу
|
Джетишимле
|
Къыйынлашыу
|
Теджеу
|
|
|
|
ТЕСТЛЕ (ЮЛГЮЛЕ)
БИРИНЧИ ТЕСТ
Сёз, айтым, текст
А 1. Айтымланы къуралыууна кирмеген къайсыды?
1) хапарлаучу
2) кёлтюртюучю
3) хапарчы
4) соруучу
А 2. Къайсы айтымны аягъында терс тыйгъыч белги салыннганды?
1) Чибин ауну юсюнде чыкъ тамчыла джылтырайдыла.
2) Къаллай сейир китабды?
3) Сени бюгюн ненча дерсинг барды?
4) Тёгерекде къалай ариуду!
А 3. Айтымны баш членлерин белгиле.
Ариу кюн хансда чыкъ тамчыла накъут – налмазча джылтырайдыла.
1) ариу кюн
2) накъут – налмазча джылтырайдыла
3) хансда тамчыла
4) тамчыла джылтырайдыла
А 4. Текстны темасы неди?
1) нени юсюнден бир – бири бла даулашыргъа боллукъ зат
2) сейирсиндирлик зат
3) Эсингде къаллыкъ зат
4) текстде айтылгъан зат
В 1. Буйрукъчу айтымны белгиле.
1) Дженгилирек чаб!
2) Бюгюн бу хапарны окъурса.
3) Ишинги къачан бошарыкъса?
4) Кюн кеч болуб барады.
В 2. Къайсы айтымда баш членле терс сызылгъанларын белгиле.
1) Сабийле ойнайдыла, чабадыла.
2) Узакъда ит чабхан таууш эшитиледи.
3) Биз тамбла юйде солурукъбуз
4) Бюгюн школгъа къонакъла келгендиле.
В 3. Хапарча айтылгъан (айтыу) текстлени юзюгюн белгиле
1) Сабийле орамда ойнай эдиле. Бир заманда ала инджилген ингичке ауазчыкъ эшитдиле…
2) Джолда тюз джюрюрге керек болгъан джорукъланы сакъларгъа керекмиди? Амалсыз, анданды бизни джашауубузгъа къоркъуусузлукъ….
3) Мариямны гинджиси уллуду. Чачы алтынча джылтырайды. Чепкени джылтырауукъ къумачдан тигилгенди….
4) Сохтала тоб ойнаргъа чыкъдыла. Тёре сызгъырыучу бла сызгъырды, сора оюн башланды….
С 1. Текстде ненча айтым болгъанын тарх бла белгиле.
Къач келди кюнле къысха болдула терекле да омакъ болуб сиреледиле чапракълары къолан – къолан боялула болгъандыла джангур дженгил – дженгил джаууб тебрегенди чыпчыкъла да джылы джерлеге учадыла.
С 2. Къаллай текст болгъанын белгиле (айтыу, суратлау, оюмлау)
Дууадакъ
Къарча, юсю чыммакъ, джылтырауукъ, уллу да болмагъан кёзлери, къара бурну, къара аякълары, узун, джарашыулу бюгюлюучю бойну бла дууадакъ бир да сейирликди кём – кёк кёлде тынчлыкълы джюзген заманында.
Тюз джууабла:
А 1. – 3; А 2. – 2; А 3. – 4; А 4. – 4;
В 1. – 2; В 2. – 1; В 3. – 1, 4;
С 1. – 6; С 2. - суратлау
Экинчи тест
Тауушла бла харифле
Бёлюм, басым
А 1. Къайсы сёзде харифле тауушладан эсе кёбдю?
1) къоян
2) алма
3) челек
4) чабыу
А 2. Къайсы сёзде ахыр тунакы таууш къатыды, сангырауду?
1) сан
2) саб
3) кёл
4) чёб
А 3. Къайсы сёзде тауушла бары да джумушакъдыла?
1) харифле
2) алим
3) суучукъ
4) кёлекчик
А 4. Терс айтылгъан джорукъну белгиле
1) Ачыкъ таууш къуру тауушдан къуралады
2) Ачыкъ таууш бёлюм къурайды
3) Ачыкъ тауушну айтхан заманда ауаз тыйгъыч болмайды
4)Ачыкъ тауушну кёребиз, окъуйбуз
В 1. Къайсы сёзде айтылгъаны бла джазылгъанында башхалыкъ барды?
1) келди
2) меннге
3) алса
4) кетсе
В 2. Къайсы сёзде терс белгиленди басымлы ачыкъ?
1) Джангур къаты джаудУ.
2) ДжашчЫкъ, сен къайры бараса?
3) Къар терен тюшдЮ.
4) Атам мени тюкеннге ийдИ.
|
|
|
Скачать 0.64 Mb.